بررسی مناقشات تنظیم گری کسب وکارهای پلتفرمی از طریق نظریه کنشگر-شبکه و نقشه کشی مناقشه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
توسعه فناوری اطلاعات و مواجهه با انقلاب صنعتی چهارم همراه با گسترش کسب وکارهای پلتفرمی بوده که تغییراتی را بر الگوی اقتصاد، محیط کسب وکار سنتی و رفاه مصرف کننده اعمال کرده است. مطالعات پیرامون منافع و چالش های این کسب وکارها حکایت از آن دارد که چگونگی حمایت و مشروعیت بخشی به آنها به عنوان کاربردی از توسعه علوم و فناوری نوین، مورد سوال است. در ایران نیز، در حوزه کسب وکارهای پلتفرمی حمل ونقل، این مسئله موجب ایجاد تعارضاتی شده و چالش هایی را برای سیاستگذاران ایجاد کرده است. صورت بندی این تعارضات ذیل مفهوم مناقشات و همچین شناسایی کنشگران، احصاء مسائل و بررسی روابط بین آنها می تواند مفید باشد. از همین رو، در این پژوهش سعی شده است که از طریق نظریه کنشگر-شبکه، کل شبکه کنشگران این حوزه و روابط بین آنها شناسایی و تحلیل شود. داده های این پژوهش که مربوط به بازه زمانی سال های 1393 تا سال1400 است، مبتنی بر ابزار نقشه کشی مناقشه جمع آوری و به منظور تکمیل داده ها، مصاحبه های هدفمندی نیز، انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که فرآیند تنظیم گری کسب وکارهای پلتفرمی تاکنون با سه مناقشه سرد «مجوز ورود به بازار» ،«منع فعالیت در شهرستان»، «فعالیت غیر قانونی» و یک مناقشه گرم «قیمت گذاری پویا»، مواجه بوده است که به ترتیب دارای 62، 22، 18 و 17 کنشگر هستند، این مناقشات از طریق ایجاد اتحادیه کسب وکارهای مجازی، ابلاغ آیین نامه، تدوین دستورالعمل مربوطه و اعطای مجوز رفع شده است.Analysing Platform Business Regulation Controversies with Actor- Network Theory and Cartography of Controversy
The development of information technology underpinning the Industrial 4. revolution led to increased platform businesses, which changed the economic model, the business environment, and consumer welfare. Debates about these businesses' benefits and challenges indicate that they are still in question and how to support and regulate them as an application of new science and technology development. The issues of Iranian ride-sharing platform businesses can also develop in line with this question, which has created challenges for policymakers. Since these studies have yet to draw apparent horizons for policymakers, this article aims to explain these issues under controversies, identify the actors, itemize them, and examine their relationships. Therefore, we recognize and analyze a network of actors in this field and their relationships through the Actor-Network Theory. The data of this research, which is related to the period of 1393 to 1400, was collected based on the Cartography of Controversies tool and completed the data with targeted interviews. The results show three cold disputes raised: market entry permits, prohibition of activity in some cities, illegal activity and one hot controversy: dynamic pricing in the regulatory process of platform businesses which have 62, 22, 18 and 17 actors respectively. Furthermore, creating the virtual business union, notification of the regulations, developing the relevant guidelines and issuing the permits have been resolved.