الگوی حکمرانی نظام علوم، تحقیقات و فناوری از منظر سیاست های عرضه و تقاضا؛ با هدف رفع همپوشانی های قانونی و عملکردی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این مطالعه با هدف شناخت همپوشانی های قانونی و عملکردی نهادهای اصلی در سطح حکمرانی نظام علوم، تحقیقات و فناوری (شورای عالی عتف، وزارت عتف، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری) انجام شده است. روش تحقیق، مطالعه کتابخانه ای اسناد و گزارش های موجود و تحلیل محتوای آنها بر اساس مدل عرضه و تقاضای فناوری، به منظور احصای همپوشانی های قانونی و عملکردی حول 10 مقوله اصلی است. قلمروی زمانی تحقیق سال 1383-1398 برای بررسی قوانین و گزارش های عملکردی نهادهای مطالعه شده بوده است. به منظور پیشنهاد چارچوب کلی تقسیم کار بین نهادهای مزبور نیز از روش گروه کانونی استفاده شده است. نتایج نشان می دهند در مقوله حمایت مالی و کمک بلاعوض علیرغم اینکه وظایف و اختیارات قانونی برای شورای عالی عتف پیش بینی شده، اما به لحاظ عملکردی، عمده فعالیت ها توسط معاونت علمی و فناوری انجام می گیرد. در زمینه حمایت از نیروی انسانی، پژوهش های مشترک و شبکه سازی که معطوف به تحریک سمت عرضه فناوری است، همپوشانی کمتری بین وظایف و عملکرد نهادهای مورد بررسی دیده می شود و عمده وظایف قانونی و خروجی عملکردی ذیل شورای عالی عتف و وزارت عتف است. همچنین تمرکز معاونت علمی بر سیاست های تحریک تقاضا مشهود است. در زمینه قانون گذاری و استانداردسازی عمده وظایف قانونی ذیل شورای عتف قرار دارد. سیاست های سیستمی نیز در عملکرد معاونت علمی به صورت پررنگ تری قابل مشاهده است. بر اساس یافته های تحقیق، بازنگری وظایف و اختیارات قانونی شورای عالی عتف در ارتباط با سیاست های حمایت مالی، حفظ تمرکز وزارت عتف بر سیاست های حمایت از نیروی انسانی، حمایت از پژوهش های مشترک و حمایت از شبکه سازی، حفظ تمرکز سیاست های تحریک تقاضا و سیاست های سیستمی در مجموعه وظایف و اختیارات قانونی معاونت علمی و تداوم تمرکز شورای عالی عتف بر سیاستگذاری، قانون گذاری و هماهنگی پیشنهاد می شود.A Framework for Governing the STI System from the Perspective of Supply and Demand Policies; with the Aim of Legal and Functional Overlaps Elimination
The purpose of this study is to shed light on the legal and functional overlaps exist among the main actors at the governance level of Iran's science, research, and technology system (i.e. supreme council of science, research, and technology (SCSRT), ministry of science, research, and technology (MSRT), vice president for science and technology (VPST). The research method is desk research of the existing documents and reports and analyzing their content based on the technology supply and demand model in order to find the above-mentioned overlaps regarding 10 categories. The time scope of the research is 2004-2019 for reviewing the legal documents and performance reports. The focus group method has been used to propose the division of authorities and duties among the actors. The results demonstrate that regarding the category "financial support and grant", more legal duties have been defined for SCSRT; however, the performance of VPST is more significant. Regarding the other supply-side category, that is, "supporting human resources, joint research, and networking", less overlap exists among the actors. The most legal duties and functional outputs are related to SCSRT and MSRT. In the field of "legislation and standardization", the main legal duties are listed under the legal duties of the SCSRT. Systemic policies can be mainly seen in the performance of the VPST. Based on our findings, it is necessary to redefine the authorities and duties of the SCSRT concerning financial policies, to continue human resources policies, supporting joint research, and the network under MSRT. It is also recommended that VPST and SCSRT focus on "demand stimulation and systemic policies" and "legislation and coordination", respectively.
تبلیغات
