جستاری در اخلاق فناوری، پیشنهاد چارچوبی برای تحلیل (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

از دیدگاه های گوناگونی می توان به فناوری نگریست و ابعاد آن را بررسی کرد: از سویی، کسانی نگاهی ابزاری به فناوری دارند و از سویی دیگر، کسانی از چشم اندازی ریشه ای آن را واکاوی کرده اند و حتی از دیدگاهی هستی شناسانه به آن پرداخته اند. یکی از جنبه های اساسی در مطالعه فناوری، پرسش های اخلاقی است که پیش می کشد و جایی است که مفاهیم "درست/نادرست" و "نیک/بد" سر بر می آورند. مسأله اساسی مقاله حاضر یافتن نسبت اخلاق و فناوری است و با پرسش چگونگی طرح پرسش های اخلاقی در قلمرو فناوری پیش می رود. به بیان دیگر، این مقاله بنا دارد تا فناوری را در پیوند با اخلاق مسأله ساز کند. رویکرد مقاله اکتشافی است و با هدف فراهم آوردن چارچوبی کلان برای بیان مسائل اصلی اخلاقی فناوری دنبال می شود. سرانجام مدلی سه بخشی پیشنهاد می شود؛ چارچوبی که با بهره گیری از آن می توان به طرح ساخته و پرداخته تر پرسش های اخلاقی فناوری و ژرف کاوی آنها پرداخت.