بررسی میزان تحقق شاخص های علم سنجی در سند چشم انداز 1404 (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص های علم سنجی مورد اشاره در سند چشم انداز بیست ساله ایران به منظور تعیین میزان تحقق آن ها و مقایسه با وضعیت مورد انتظار انجام گرفته و در آن، با بهره گیری از روش مطالعه اسنادی و تحلیل محتوای کیفی، شاخص های موجود در سه مقوله انتشارات علمی (5 مورد)، فناوری و نوآوری (4 مورد) و مشارکت بین المللی (2مورد) که به مطالعات علم سنجی مربوط می شود، بررسی گردید. داده های گردآوری شده از متن سند به عنوان وضعیت مطلوب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و وضعیت مورد انتظار به نسبت سال های سپری شده از تصویب سند محاسبه شد. از سوی دیگر، بررسی این شاخص ها در وضعیت فعلی به منظور سنجش میزان توفیق به وضعیت مطلوب پیش بینی شده در سند مورد ارزیابی قرار گرفت. این سنجش با استفاده از داده های معتبر حاصل از گزارش های ملی و بین المللی از نهادها و پایگاه های رسمی صورت گرفت. یافته ها نشان می دهد تفاوت معنی داری میان وضعیت موجود شاخص های علم سنجی در هر دو حوزه انتشارات علمی و فناوری و نوآوری نسبت به وضعیت مورد انتظار در سند چشم انداز وجود ندارد. هرچند در مواردی از قبیل میزان استنادات در هر واحد انتشارات، شمار نشریات با نمایه بین المللی معتبر (ضریب تأثیر بالاتر از 3) و اختراعات و اکتشافات به ثبت رسیده بین المللی، فاصله تا تحقق وضعیت پیش بینی شده فاحش است. لیکن تفاوت میان وضعیت موجود در شاخص های مشارکت بین المللی و تأثیر آثار علمی ایران در سند چشم انداز نسبت به وضعیت مورد انتظار معنی دار است. همچنین، اهداف سند چشم انداز در اغلب شاخص هایی که به جنبه های کمی مربوط می شوند، از قبیل تعداد دانش آموختگان، اعضای هیئت علمی، مقالات نمایه شده و غیره، نسبت به شاخص هایی که ابعاد کیفی تری دارند از جمله، ضریب تأثیر مجلات، مقالات پراستناد و غیره، در وضعیت مطلوب تری قرار دارند.A Survey on Realization of Scientometric Criteria of Iran's 2025 Outlook Document
This paper aims to study the realization of scientomertic criteria of Iran's 2025 outlook document. Utilizing content analysis and scientometric methods, the mentioned criteria have been analyzed in three categories: Scholarly publications, Technology and Innovation and International collaboration.The results indicate that there is no significant difference between current and ideal scientometric criteria in scholarly publications, technology and innovation. But in the field of international collaboration it is completely different. Finally, the predicted goals in the 2025 outlook document have been achieved in the quantitative scale but a comprehensive strive must be considered in the qualitative approaches.