تسهیل گری اسلام در جهت تحقق اقتصاد دانش بنیان؛ نگرشی جدید به بستر نهادی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برساخته ای به نام اقتصاد دانش بنیان در دهه های اخیر در بین دولتمردان، کنشگران اقتصادی و دانشگاهیانِ علاقه مند به مباحث توسعه اقبال فروانی را به خود معطوف کرده است و صرف نظر از برخی چالش های نظری، ریشه در درکی عمیق از اهمیت دانش در خلق ارزش اقتصادی دارد. این مقاله بر آن است تا با نگاهی نهادگرایانه به اقتصاد، به کندوکاو ظرفیت های دین مبین اسلام در جهت کارکردهای اساسیِ اقتصاد دانش بنیان (به خصوص در عرصه نهادهای غیر رسمی و فرهنگی) بپردازد. رویکرد این نوشتار، تطبیقی، تحلیلی و بدیهه گرایی است. در نهایت روشن گردید که اقتصاد اسلامی یک اقتصاد دوستدارِ دانش است و در این راستا تشویق ها و تجویزهای فراوانی دارد و به خصوص دریچه های گریزی از تنگناهایِ فرهنگی که مدیریت دانش و اقتصاد دانش بنیان با آن روبه روست ارائه می دهد. خوشبختانه با اتکا به ظرفیتهای اسلام، می توان یک گام به پیش برداشت و ادعا کرد که بسط روحیه پرسشگری، تفکر و نقّادی توسط اسلام می تواند در حرکت از جامعه ی اطلاعات بنیاد به جامعه دانش بنیاد (در معنای دقیقِ کلمه) که می توان آن را حکمت بنیان نیز نامید مفید است. لذا همانقدر که پرداختن به بانکداری بدون ربا و امثال ذلک در نیل به اقتصاد اسلامی (به عنوان یک فناوری نرم) مهم است، به همان اندازه نیز استفاده از ظرفیتهای نهادی اسلام در دانش پایگی اقتصاد اهمیت دارد و می-تواند در دنیای واقعی ارزش آفرین باشد.A study on Islam\'s Simplification in reaching Knowledge-Based Economy
In recent decades a phenomenon named as Knowledge-Based Economy has been centralized by statesmen, economic activists and the academics who are concerned with the progressive studies. This is based upon a deep believe on the importance of knowledge in making an economic value. The essay will have an institutional view toward economy which investigates the capacities of Islam in the basic functions of knowledge-based economy (especially in informal and cultural institutes). The article has a comparative, analytical and adhocracy approach. The research concludes that the Islamic economy is a knowledge-friendly economy and it has a lot of encouragements and prescriptions on knowledge and also offers nice guards against cultural difficulties which concerns knowledge management and knowledge-based economy. Fortunately with reliance on Islam, we can have a step forward and claim that the encouragement on questioning, deliberation and criticism produced by Islam could be effective on the transition from the data-based community to the knowledge-based community which could be also named as wisdom-based. So, using the institutional capacities of Islam in having knowledge-based economy is important (such as or more than banking without-usury) and could be value-making in reality.
تبلیغات
