تأثیر سبک فرزندپروری و فراشناخت بر گرایش دانشجویان به مواد مخدر با نقش میانجی تکانشگری و خودکارآمدی دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زمینه و هدف: عوامل متعددی در گرایش به مصرف مواد مخدر مؤثرند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مواد مخدر بر دانشجویان بر اساس سبک فرزندپروری و فراشناخت با نقش میانجیگری تکانشگری و خودکارآمدی بود. روش: روش پژوهش، توصیفی همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری تشکیل دادند (7248 نفر). برای انتخاب نمونه، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد و تعداد 376 (216 دختر و 160 پسر) برای نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه های تکانشگری ارنست بارت و همکاران (۲۰۰۴)، استعداد اعتیاد (APS) وید و همکاران (1992)، خودکارآمدی شرر و همکاران (1982)، شیوه های فرزندپروری بامریند (1991) و پرسش نامه فراشناخت (MCQ-30) بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار «ایموس» استفاده شد و با روش معادلات ساختاری به بررسی تأثیر مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بر یکدیگر پرداخته شد. یافته ها: شاخص های برازش مدل پژوهش در وضعیت مطلوب قرار داشت. سبک فرزندپروری اثر مستقیم بر سوءمصرف مواد داشت. فراشناخت اثر مستقیم بر سوءمصرف مواد نداشت. تکانشگری نقش میانجی بین سبک فرزندپروری و سوگیری به مواد مخدر ایفا می کند. همچنین تکانشگری نقش میانجی بین فراشناخت و سوگیری مواد ایفا می کند. خودکارآمدی نقش میانجی بین فراشناخت و سوگیری به مواد مخدر ایفا نمی کند و همچنین خودکارآمدی نقش میانجی بین سبک فرزندپروری و سوگیری به مواد مخدر ایفا نمی کند. نتیجه گیری: سبک فرزندپروری اثر مستقیم بر سوءمصرف مواد داشت. فراشناخت اثر مستقیم بر سوءمصرف مواد نداشت. اثر غیرمستقیم تکانشگری بر سوگیری به مواد مخدر مورد تأیید قرار گرفت ولی خودکارآمدی در رابطه بین متغیرهای مستقل (فراشناخت و سبک فرزندپروری) با سوگیری به مواد مخدر، نقش میانجی ایفا نکرد و بر این اساس، در کلینیک های درمان اعتیاد برای کاهش سطح گرایش به اعتیاد توجه به پیشایندهای سبک فرزندپروری، خودکارآمدی، تکانشگری ضروری است.The Effect of Parenting Style and Metacognition on the Tendency of Students to Drugs with the Mediating Role of Impulsivity and Self-efficacy of Hakim Sabzevari University Students.
Background and objectives: Several factors are effective in the tendency to use drugs. The purpose of this research was to investigate the effect of drugs on students based on parenting style and metacognition with the mediating role of impulsivity and self-efficacy. Method: The research method was descriptive-correlation type and structural equations. The statistical population of the research was formed by the students of Hakim Sabzevari University (7248 people). To select the sample, a stratified random sampling method was used and 376 (216 girls and 160 boys) were selected for the statistical sample. The research tools included impulsivity questionnaires by Ernst Barth et al. (2004), addiction susceptibility (APS) by Wade et al. (1992), self-efficacy by Scherer et al. (1982), parenting styles by Baumrind (1991) and metacognition questionnaire (MCQ-30). AMOS software was used for data analysis and the direct and indirect effect of variables on each other was investigated by structural equation method. Findings: The fit indices of the research model were in a favorable condition. Parenting style had a direct effect on drug abuse. Metacognition had no direct effect on drug abuse. Impulsivity plays a mediating role between parenting style and addiction to drugs. Also, impulsivity plays a mediating role between metacognition and drug use tendency. Self-efficacy does not play a mediating role between metacognition and addiction to drugs, and self-efficacy does not play a mediating role between parenting style and addiction to drugs. Results: Parenting style had a direct effect on drug abuse. Metacognition had no direct effect on drug abuse. The indirect effect of impulsivity on addiction to drugs was confirmed, but self-efficacy did not play a mediating role in the relationship between independent variables (metacognition and parenting style) and addiction to drugs, and accordingly, in addiction treatment clinics to reduce the level of addiction tendency it is necessary to pay attention to the antecedents of parenting style, self-efficacy, and impulsiveness.