تبیین رویکرد تلفیقی در مدیریت و کنترل مرزها: مورد مطالعه مرزهای خشکی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مرزها به عنوان نقاطی که نهادهای حکومت به روش ها و اشکال گوناگون قانون خود را در آن پیاده سازی می نمایند شناخته می شوند. باتوجه به اینکه جهت کنترل و مدیریت مرزها رویکردهای گوناگونی اتخاذ شده است می توان مشاهده نمود که همچنان این موضوع در کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران به عنوان موضوعی امنیتی نگریسته می شود و بیشترین رویکردهای مرتبط با این امر از دیدگاه امنیتی محض مورد توجه قرار گرفته است؛ در حالیکه نگاه به مرز باید به صورت چند بعدی و همه جانبه باشد. در این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش ها هستیم که مدیریت مرزهای خشکی به چه صورتی می تواند انجام شود؟ و کدام یک از شاخص های مدیریت مرزها از وزن و اهمیت بیشتری برخوردار است؟ بنابراین روش تحقیق به صورت تلفیقی و متشکل از آزمون کندال، دیمتل و روشAHP می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که ما در مدیریت مرزها با پنج مؤلفه اصلی اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، عمرانی، امنیتی-نظامی و مدیریت تلفیقی روبرو هستیم و هر یک از مؤلفه ها دارای هفت شاخص اصلی هستند. با استفاده از تکنیک های مورد نظر می توان بیان کرد که شاخص هایی ازجمله تعیین و مشخص نمودن فرصت ها و شناسایی عوامل باروری آنها (0.1)، مطالعه و شناخت موقعیت جغرافیایی و شرایط فضایی مناطق مرزی (0.099)، تعیین و مشخص کردن تهدیدها و شناسایی ریشه ها و عوامل آن (0.098) و خارج ساختن مناطق مرزی از انزوا (0.096) دارای بیشترین وزن هستند. بنابراین می توان به عنوان نتیجه گفت که مدیریت در مناطق مرزی باید به صورت تلفیقی و ترکیبی با سایر عوامل در نظر گرفته شود. شماره ی مقاله: ۱۲