بررسی وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری از سال 1358 تا 1397 (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از معیارهای سنجش میزان پیشرفت در هر جامعه، نشر کتاب است. میزان نشر کتاب، معمولاً محک مناسبی برای نشان دادن رشد و توسعه علمی، فرهنگی، اقتصادی و ... یک جامعه است. نگاهی به وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری نشان می دهد که همواره در افت و خیزهای فراوان بوده و کمتر روی آرامش به خود دیده است. هدف: در این پژوهش، دسترسی به اطلاعاتی درباره وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری و سیر تحول آن در سال های بعد از انقلاب اسلامی مهم ترین هدف است. استخراج و به دست آوردن آمار کتب منتشرشده به زبان ترکی آذری در 40 سال اخیر، به نتایج قابل توجهی منتج شده است. به طور کلی در این پژوهش پرسش اصلی مطرح شده عبارت است از این که وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری در سال های مورد پژوهش از نظر شمارگان، سال نشر و موضوع چگونه است؟ روش: پژوهش حاضر از نقطه نظر هدف بنیادی و از نظر روش انجام، روش استنادی و کتاب سنجی با استفاده از آمار توصیفی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، تعداد 4690 عنوان کتاب به زبان ترکی آذری که در فاصله سال های 1358 تا 1397 در کل کشور چاپ و منتشر شده اند، است. مشخصات این کتاب ها با مراجعه به بانک های اطلاعاتی معتبر مانند خانه کتاب و کتاب شناسی ملی ایران به دست آمده است. در کنار آن ها، برای دستیابی به مشخصات همه کتاب های منتشر شده به زبان ترکی آذری، به کتاب شناسی های معتبر که توسط کتاب شناسان بنام در طی سالیان گذشته تهیه و تدوین شده اند، مراجعه گردیده است. با توجه به ماهیت موضوع پژوهش برای بررسی وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری بین سال های 1358- 1397 از روش استنادی و کتاب سنجی با استفاده از آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که بیشترین کتاب منتشرشده به زبان ترکی آذری به سال 1397، به تعداد 374 عنوان مربوط می شود و کمترین آن به تعداد 8 عنوان در سال 1371 است. از مجموع کتاب های مذکور تعداد 3377 عنوان تألیفی است. ناشران شهر تبریز با انتشار 1707 عنوان کتاب به زبان ترکی آذری در رتبه اول قرار دارند. تعداد 3404 عنوان چاپ اول هستند. تعداد کتاب های تک زبانه (ترکی آذری) 4356 عنوان بوده و تنها 334 عنوان کتاب به دو یا چند زبان منتشر شده است. بیشتر کتاب های منتشر شده به زبان ترکی آذری مربوط به موضوع ادبیات است. شیب تند نزولی متوسط شمارگان کتاب، تعداد آن را به عدد سه رقمی رسانده است که کمترین تعداد متوسط شمارگان به سال 1397 مربوط می شود که به تعداد 665 نسخ است. در همه سال های مورد پژوهش، متوسط قیمت کتاب رو به افزایش بوده است. آمار موجود نشان می دهد که در سال های مورد پژوهش، به طور متوسط سالانه تعداد کمتر از 120 عنوان کتاب به زبان ترکی آذری منتشر شده است. اصالت/ ارزش: بررسی منابع و پژوهش های مختلف نشان داد که تاکنون پژوهشی در ارتباط با موضوع مورد پژوهش انجام نیافته است. یافته های این پژوهش می تواند در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های آتی در زمینه انتشار کتاب به زبان ترکی آذری مفید باشد.Review of the Publishing Situation of Books in Azeri Turkish Language from 1979 to 2016
Objective: In this study, access to information about the status of book publishing in Azeri Turkish and its evolution in the years after the Islamic Revolution is the most important goal. Extracting and obtaining statistics on books published in Azeri Turkish in the last 40 years has led to significant results. In general, the main concern raised in this research is the status of publishing books in Azeri Turkish.
Methodology: This citation and bibliometric study was performed using descriptive statistics. The statistical population of the present study is 4690 titles of books in Azeri Turkish language published in the whole country between years 1979 to 2018. The specifications of these books have been obtained by referring to reputable databases such as Book House, National Bibliography of Iran. In addition, in order to obtain the specifications of all books published in Azeri Turkish, we have referred to authoritative bibliographies that have been prepared and compiled by renowned bibliographers over the past years.
Findings: The results show that the most books published in Azeri Turkish in 2018, related to 374 titles. And the lowest is 8 titles in 1992. Of the mentioned books, 3377 are authored. Publishers of Tabriz are in the first place with the publication of 1707 titles of books in Azeri Turkish language. There are 3404 first edition titles. The number of monolingual books (Azeri Turkish) is 4356 titles and only 334 titles have been published in two or more languages.
Most of the books published in Azeri Turkish are related to literature. The steep downward slope of the average number of books has reached three digits, the lowest average number of books related to 2018 is 665 copies. In all the years studied, the average price of books has been increasing. Available statistics show that on average, in the years under study, less than 120 books have been published annually in Azeri Turkish.
Conclusion: A review of various sources and studies showed that no research has been done in relation to the subject under study. The findings of this study can be useful in future decisions and policies in the field of publishing books in Azeri Turkish.
تبلیغات
