هدف: هدف این پژوهش بسط تفسیرگرایانه و ساختارمندانه علل زمینه ای ایجادکننده بلوغ حرفه ای حسابرسان از طریق تحلیل نظریه داده بنیاد و تحلیل تفسیری/ ساختاری فراگیر است.
روش: روش شناسی پژوهش از حیث نتیجه، جزء پژوهش های توسعه ای، از حیث هدف جزء تحقیقات اکتشافی کاربردی و از حیث روش اجرای کار، ترکیبی است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، 14 نفر از متخصصان حسابداری بودند که از طریق روش نمونه گیری نظری و بر مبنای قضاوتی انتخاب شدند. حال آنکه در بخش کمّی، ۱۷ نفر از حسابرسان مستقل، بر اساس تجربه و دانش فنی و برحسب روش نمونه گیری در دسترس، مشارکت کردند. نحوه جمع آوری داده برحسب روش شناسی کیفی، از طریق تحلیل داده بنیاد بود که با انجام مصاحبه، این داده ها جمع آوری شدند و بعد از کدگذاری، مدل پژوهش بر اساس چارچوب تئوریک طراحی شد. سپس، به منظور ارزیابی سطح پایایی، از تحلیل دلفی با هدف رسیدن به کفایت نظری مؤلفه های اصلی پژوهش استفاده شد تا در نهایت در بخش کمّی، بر اساس تحلیل تفسیری/ساختاری فراگیر، مؤلفه های پژوهش از تأثیرگذارترین تا کم اثرترین سطح بندی شوند.
یافته ها: در بخش کیفی، سازه ای از علل زمینه ای ایجادکننده بلوغ حرفه ای حسابرسان معرفی شد که در آن، بلوغ حرفه ای فرایند منسجمی است که بر ویژگی های شناختی (شامل 3 نوع بلوغ روان شناختی، بلوغ ادراکی و بلوغ مهارتی)، چندبُعدی (شامل 2 نوع بلوغ ساختاری و جایگاه شغلی) و فراشغلی (شامل 2 نوع بلوغ فرهنگی و بلوغ اجتماعی) مبتنی است و در مسیر حرفه ای، به اثربخشی بیشتر حسابرس کمک می کند.
نتیجه گیری: نتایج بخش تحلیل تفسیری/ساختاری فراگیر نشان داد که برای ارتقای بلوغ حرفه ای حسابرسان، بلوغ ادراکی و بلوغ اجتماعی، بسیار مهم و تأثیرگذار است.
