واکاوی نقش اشتراکات نسخه های خطّی اسلامی در تقویت و تحکیم روابط ایران و عراق به عنوان تمدن و میراث مکتوب مشترک دینی، فرهنگی، علمی و هنری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: ابعاد مختلف علمی، فرهنگی، هنری، اخلاقی، عرفانی و معنوی نسخه های خطّی، بهترین ابزار گفتگو و ارتباط میان ادیان و ملّت ها و بستری برای انتقال و تبادل دانش بشری است. کشورهای ایران و عراق دارای نسخه های خطّی مشترکی هستند که دستاورد و میراث تاریخ، فرهنگ، علم و هنر مشترک چند صدساله این دو کشور است که در جامعه معرفتی امروز می تواند فرایند توسعه و رشد را سرعت بخشد و ابزاری برای تقویت و تحکیم ارتباط و همکاری دانایی محور قرار گیرد _ که بیانگر ضرورت و اهمیت این پژوهش است. روش: در این پژوهش میزان اشتراکات نسخه های خطّی موجود در ایران و عراق با استفاده از روش کتابخانه ای و توصیفی، بررسی شده است. یافته ها: از نظر فراوانی، عراق و ایران جزءِ پنج کشور مهمّ جهان هستند و دانشمندان و کاتبان ایران و عراق سهم چشمگیری در محلّ تألیف و استنساخ نسخه های خطّی دو کشور دارند. همچنین، زبان عربی و موضوع دین در هر دو کشور بیشترین درصد را به خود اختصاص داده است که مهم ترین وجه اشتراک و کانال ارتباطی شمرده می شود. نتیجه گیری: برنامه های مشترک اطلاع رسانی و پژوهشی درباره آثار نفیس و کهن دو کشور و مبادله دیجیتالیِ نسخه های خطّی توسط کتابخانه های مهم و فعال دو کشور، می تواند نقش مهمی در توسعه، تقویت و تحکیم روابط علمی، فرهنگی، دینی و هنری داشته باشد.