تبیین نقش سبک رهبری کتابخانه های دانشگاهی در استقرار نظام مدیریت دانش (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانه های دانشگاهی و بررسی نقش آن در استقرار نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه الزهراء، بر مبنای مدل معادلات ساختاری انجام شده است. روش شناسی: روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت اجرا توصیفی _ همبستگی از نوع علّی است. جامعه آماری پژوهش تمامی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه الزهراء است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و با روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه تعیین شده انتخاب شده است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه سبک های مدیریتی لیکرت با ضریب پایایی 88/0 و پرسش نامه مدیریت دانش با ضریب پایایی 92/0 استفاده شده است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آماری کلموگروف _ اسمیرنوف، تحلیل عاملی اکتشافی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانه های دانشگاهی شامل هشت شاخص است: انگیزش، کنترل، تصمیم گیری، رهبری، ارتباطات، تعامل _ نفوذ، اهداف اجرایی و آموزش، و هدف گذاری. همچنین ابعاد استقرار نظام مدیریت دانش نیز شامل شش شاخص منابع انسانی، فناوری، فرایند دانشی، فرهنگ، ساختار و رهبری است. عوامل مؤثر بر سبک رهبری و استقرار مدیریت دانش، در سطح 01/0 با یکدیگر رابطه معنادار و مستقیمی داشته و مؤلفه های رهبری، انگیزش، ارتباطات، تعامل _ نفوذ، هدف گذاری، کنترل، و اهداف اجرایی و آموزش در سطح 01/0 و تصمیم گیری در سطح 05/0، با مدیریت دانش ارتباط معنادار و مستقیم دارند. همچنین مشخص شد از میان عوامل مؤثر بر سبک رهبری کتابخانه های دانشگاهی، ارتباطات و رهبری، همبستگی چندگانه معناداری با استقرار نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه الزهراء داشته و 47% تغییرات آن را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: بر مبنای یافته های پژوهش، بین سبک رهبری و پیاده سازی نظام مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی، ارتباط معناداری وجود دارد و تغییرات متغیر ملاک (پیاده سازی مدیریت دانش) ناشی از متغیر پیش بین (سبک رهبری) است.