شبکه های اجتماعی و تغییرات فرهنگی بین دانشجویان دانشگاه های تهران؛ بر پایه ارزش های مادی و فرامادی اینگلهارت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف اصلی پژوهش بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر تغییرات و جهت گیری های فرهنگی با توجه به نظریه اینگلهارت است. بر این اساس، پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤال بود که؛ شبکه های اجتماعی جهت تغییرات فرهنگی را به سمت ارزش های مادی موردنظر اینگلهارت می برند یا به سمت ارزش های فرا مادی؟ در این پژوهش از روش ترکیبی (تحلیل محتوا و پیمایش) استفاده شد. در بخش پیمایش نگرش های دانشجویان نسبت به ارزش های مادی و فرامادی مدنظر اینگلهارت در شبکه های اجتماعی (در سال 1398) سنجیده شد و در بخش تحلیل محتوا نیز محتوای شبکه های اجتماعی در سال 1398 با ارزش های مادی و فرامادی مدنظر اینگلهارت سنجش شد. نتایج پیمایش در مورد «ارزش های موردتوجه کاربران در شبکه های اجتماعی» نشان داد که 53 درصد دانشجویان به ارزش های فرامادی توجه دارند. یافته های تحلیل محتوا نیز نشان داد که حدود 54 درصد پیام های تولیدشده در سه شبکه اجتماعی توییتر، تلگرام و اینستاگرام دارای ارزش فرامادی هستند. ترکیب نتایج تحقیق نشان می دهد محتوای فضای مجازی منطبق با نگرش های دانشجویان بوده و بیشترین توجه به سمت ارزش های فرامادی است. این یافته ها منطبق با نظریات اینگلهارت است و نشان می دهد سیر فرهنگی کشور همسو با تغییرات فرهنگ جهانی است.