واکاوی در رابطه نظام ادراکی هنرمندان و عوامل اجتماعی دوره اول عصر صفوی (مطالعه موردی: دیدار مجنون و لیلی هفت اورنگ ابراهیم میرزا) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف پژوهش، پاسخ به این سؤال است: آیا می توان ارتباط معناداری بین نوع ادراک ِ هنرمندان و سبک آثار هفت اورنگ ابراهیم میرزا و عوامل زمانه و زمینه مند دوره اول عصر صفوی برقرار کرد؟ با مفروض گرفتن رابطه این سه وجه و کاربست روش جامعه شناسی زیباشناختی؛ سبکِ مجموعه هفت اورنگ گالری فریر، با توسل به تقابل های دوگانه مضمونی و فرمالِ اثر دیدار لیلی و مجنون، بررسی می شود. با تمرکز بر ویژگی های فرمال، سبک اثر خطی با تمایلاتی نقاشانه دارای فرم های اغلب بسته و قاطع نامتمایز از پس زمینه، دارای کادرهای ادغامی در زمینه، سطح گرایی با گرایش به عمق نمایی معرفی می شود. با نظر به آثار دیگر و تعمیم نسبی سبک اثر به کل مجموعه، ادراک هنرمندان؛ از نوع بصری با تمایل به لامسه ای معرفی شده است. مهم ترین عوامل مؤثر در ادراک هنرمندان، قراردادهای هنری، تصورات تاریخی صفویان نسبت به طبیعت (گرایی)؛ ذوق و خواست ابراهیم میرزا، رقابت داخلی و خارجی در این مقطع خوانده شده است.