طبقه بندی ابعاد اجتماعی وقف جامع الخیرات شهر یزد
منبع:
فرهنگ یزد سال دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۷
65 - 90
حوزه های تخصصی:
یاریگری یکی از ویژگی های تاریخی جامعه ایران و وقف یکی از مهم ترین اشکال یاریگری ایرانیان می باشد. وقف نامه ی جامع الخیرات، یکی از بزرگ ترین موقوفه های تاریخی ایران در سال های پایانی قرن هشتم هجری است. ازآنجایی که بخش عمده ای از موقوفات این وقف نامه مربوط به استان یزد می باشد، هدف پژوهش حاضر دستیابی به ابعاد اجتماعی وقف بر اساس متن وقف نامه می باشد. پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای انجام گرفته است و با روش تحلیل محتوا داده ها مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته اند. ناظر به هدف پژوهش، ابعاد وقف جامع الخیرات عبارت اند از: دینی-مذهبی، تعلیم و تربیت، یاریگرانه، کارگزاری موقوفات و سلامت می باشد. از منظر تحقیق حاضر، "جاری بودن " وقف که یکی از ارکان وقف نامه می باشد، احتمالاً در شرایط امروز به آن معنایی که واقف منظور کرده است، تحقق نیافته باشد. این موضوع بیش از همه در مواجهه جامعه سنتی ایرانی با جامعه مدرن که در آن "پول" و نه "تیول" مبنای مبادلات و توسعه ی اقتصادی است، محدودیت های عدم خریدوفروش و ترهین در این موقوفات و بسیاری از موقوفات دیگر جامعه ایران، مهم ترین چالش "وقف" با جامعه ای است که بازار مدرن تعیین کننده روابط و بنیادهای اقتصادی آن است.