مطالب مرتبط با کلیدواژه

توسعه ی گردشگری


۱.

پیامدهای توسعه ی گردشگری دهستان حیران با تأکید بر تغییر کاربری اراضی در دهه (85-1375)

نویسنده:
منبع: جغرافیای انسانی سال سوم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: خانه های دوم تغییر کاربری اراضی پیامدها توسعه ی گردشگری دهستان حیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۰۹
یکی از پیامدهای توسعه گردشگری روستایی تغییر کاربری اراضی بصورت خانه های دوم، از گذشته های دور در کشور ما بوده است و بیشترین گسترش این پدیده در مناطق کوهستانی و ساحلی می باشند. در محدوده مطالعاتی به دلیل وجود چشم اندازهای زیبای کوهستانی و جنگل ها و مراتع سرسبز، تعداد خانه های دوم و تغییر کاربری اراضی رو به گسترش می باشد به گونه ای که در محدوده مطالعاتی تراکم بافت خانه های دوم مانند جلگه ای بیشتر می باشد. علاوه بر آن در محدوده ی مطالعاتی تغییر کاربری اراضی از کشاورزی به مسکونی و تجاری و تفریحی به گونه ی محسوسی دردهه ی1385–1375روی داده است. ویلاسازی،جاده سازی روستایی،تعریض جاده ی اصلی آستارا–اردبیل، افزایش تعداد مراکز خدماتی نظیر؛قهوه خانه،عسل فروشی، رستوران های بین راهی، سوپر مارکت، خانه ی بهداشت، دبستان، حضور دائمی اورژانس، پایگاه راهنمایی و رانندگی، تأمین نور جاده اصلی، افزایش بازدید تعداد گردشگران از منطقه از نمونه های بارز تغییرات اقتصادی- اجتماعی و از پیامدهای تغییر کاربری اراضی می باشد. در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی در بررسی پیامدهای توسعه گردشگری با تاکید بر تغییر کاربری اراضی در دهه ی (85-1375)در دهستان حیران آستارا استفاده شده است و شیوه گردآوری اطلاعات نیز ترکیبی از مطالعات میدانی و اسنادی می باشد. در این تحقیق سعی شده به بررسی خانه های دوم در طول یک دهه پرداخته و روند گسترش و پیامدهای توسعه ی گردشگری و تغییر کاربری اراضی در دهستان حیران مورد بررسی قرار گیرد.طبق بررسی های انجام شده بیشترین تغییر کاربری اراضی و افزایش تعداد خانه های دوم مربوط به اوایل دهه ی مورد مطالعه بوده و در روستای حیران بیشترین تعداد را شامل می باشد. عوامل جغرافیایی و وجود جاده ی آستارا به اردبیل از مهمترین دلایل افراد برای انتخاب دهستان حیران جهت ساخت خانه های دوم می باشد به گونه ای که مالک بیش از80درصد از خانه های دوم، ساکن اردبیل، آستارا و تبریز می باشند. در انتها نیز پیشنهاداتی برای استفاده بهینه از توسعه گردشگری و تغییر کاربری اراضی در جهت بهبود اقتصادی و کالبدی در محدوده مطالعاتی ارائه شده است.
۲.

نگرش گردشگران به شاخص ها و راهکارهای توسعه ی گردشگری در مناطق مرزی آذربایجان غربی با تأکید بر رویکرد تحلیل سلسله مراتبی فازی- دلفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه زمستان ۱۳۹۲ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: دولت توسعه ی گردشگری آذربایجان غربی و تحلیل سلسله مراتبی فازی - دلفی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای اقتصادی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای اوقات فراغت
تعداد بازدید : ۱۴۳۶ تعداد دانلود : ۷۹۸
دولت در ایران به مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه ی گردشگری تلقی می شود. برقراری امنیت، ایجاد زیرساخت ها، تدوین قوانین، پرورش نیروی انسانی متخصص و برقراری مناسبات بین المللی، تنها بخشی از وظایف دولت برای توسعه ی گردشگری سطح بزرگ و یا کوچک می باشد. این کارکردها، ارتباط مستقیم و یا غیرمستقیمی با جوامع محلی، گردشگران داخلی، گردشگران خارجی (بین المللی) و فعالان بخش گردشگری دارد. هدف اصلی این مقاله، بررسی نوع نگرش گردشگران بین المللی نسبت به اقدامات و سیاست های بازدارنده ی دولت در توسعه ی گردشگری در مناطق مرزی استان آذربایجان غربی می باشد. بدین منظور، ابتدا با استفاده از روش دلفی، مبادرت به جمع آوری نظرات خبرگان شد و سپس با استفاده از این نظرات، پرسشنامه ای برای جامعه ی آماری گردشگران و نمونه ی آماری 381 نفر تدوین شد و نتایج حاصل از داده های خام پرسشنامه، وارد مدل رویکرد تحلیل سلسله مراتبی فازی شد. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که تقدم امنیت بر توسعه، روابط خارجی محدود، ساختار سلسله مراتبی و بوروکراتیک و ضعف زیرساخت ها، اولویّت های مطرح از سوی گردشگران بین المللی به عنوان موانع اصلی توسعه ی گردشگری در مناطق مرزی استان آذربایجان غربی می باشند.
۳.

بررسی و شناخت راهکارهای توسعه ی گردشگری مطالعه ی موردی شهرستان دره شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۱۴ بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳۸ و ۳۹

کلیدواژه‌ها: توسعه ی گردشگری جاذبه های طبیعی و تاریخی شهرستان دره شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۶ تعداد دانلود : ۴۵۰
شهرستان دره شهر در استان ایلام با داشتن جاذبه ها و قابلیت های متعدد طبیعی و تاریخی می تواند از دستاوردهای صنعت گردشگری به خوبی بهره گیرد؛ اما این امر تاکنون تحقق نیافته است. از این رو، تحقیق حاضر بر آن است که راهکارهایی جهت توسعه ی گردشگری در این شهرستان ارائه دهد. در این پژوهش از روش توصیفی- همبستگی بهره گرفته شده است، و جهت جمع آوری اطلاعات از روش مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، مصاحبه با کارشناسان و روش پیمایشی استفاده گردیده است. جامعه ی آماری این تحقیق شامل: کلیه ی گردشگرانی بوده اند که در ایام نوروز (1 فروردین تا 15 فروردین ) سال 1391 از اماکن گردشگری شهرستان دره شهر بازدید کرده اند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بود، تعداد 400 نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند. یافته های پژوهش، مهم ترین موانع و مشکلات و همچنین جاذبه های گردشگری شهرستان دره شهر از دید گردشگران را مشخص نمود. هم چنین، ارتباط رضایت گردشگران با متغیرهای تحقیق سنجیده شد. در نهایت با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهادهایی در راستای توسعه ی صنعت گردشگری در شهرستان دره شهر ارایه گردید.
۴.

برنامه ریزی راهبردی توسعه ی قابلیت های گردشگری در فضاهای شهری مطالعه ی موردی: شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

سایر: نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۳۹۴ شماره ۳۸

کلیدواژه‌ها: ارومیه الگوی SWOT برنامه ریزی راهبردی توسعه ی گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۴ تعداد دانلود : ۷۷۹
شهر ارومیه به عنوان مرکز استانی که با سه کشور خارجی همسایه بوده و همچنین به دلیل برخورداری از دومین دریاچه آب شور جهان، دارای پتانسیل های طبیعی، تاریخی و قومی- فرهنگی با ارزش فراوانی در زمینه ی گردشگری است. در این پژوهش هدف اصلی آن است که با استفاده از رویکرد برنامه ریزی راهبردی، ضمن مطرح نمودن پتانسیل های موجود گردشگری شهر ارومیه، به ارائه ی راهبردها و تعیین استراتژی های در خور و شایسته در جهت توسعه ی گردشگری به منظور بهره مندی ساکنان شهر از این فعالیّت اقدام شود. در این مقاله نخست جهت تدوین مؤلفه ها با استفاده از پرسشنامه ی دلفی به نظرسنجی از 30 تن از متخصصان و کارشناسان امور شهری و گردشگری شهر ارومیه اقدام گردید و فهرست عوامل درونی و بیرونی مورد نیاز برای برنامه ریزی راهبردی تهیه شد، سپس با استفاده از روش میدانی دیدگاه سه گروه گردشگران، مردم میزبان و مسؤولان در خصوص گردشگری، کمبودها و نیازها در قالب ابزار پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفت. جهت تعیین حجم نمونه گروه گردشگران و مردم میزبان از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران استفاده شد و در مورد گروه مسؤولان از آنجا که تعداد جامعه ی آماری کم بود، سعی شد که از همگی آنها نظرسنجی به عمل آید. آزمون آماری آلفای کرونباخ برای پرسشنامه ی گروه گردشگران، مردم میزبان و مسؤولان (به ترتیب 89/0، 90/0، 74/0) نشان داد که این پژوهش از اعتبار و پایایی مناسبی برخوردار است. در مرحله ی بعد برای تجزیه و تحلیل داده ها و ارائه ی راهبردهای توسعه ی گردشگری از الگوی تحلیلیSWOT بهره گرفته شد و جهت تعیین وزن نسبی مؤلفه ها از تلفیق نظرات سه گروه مشارکت کننده استفاده شده است. نتایج نهایی مبین آن است که راهبردهای قابل قبول در برنامه ریزی گردشگری این شهر، در اولویّت نخست استراتژی های تهاجمی اند (SO) و در واقع استراتژی های تنوع بخشی (ST) و بازنگری (WO) در اولویّت های بعدی برنامه ریزی قرار دارند. در نهایت ماتریس QSPM برای هر گروه از راهبردها تشکیل شده و اولویّت بندی راهبردهای توسعه ی گردشگری شهر ارومیه در گروه های سه گانه ارائه گردیده است.
۵.

نقش جشنوارههای موسیقی محلی در توسعه گردشگری از دید گاه گردشگران بالقوه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال هشتم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: توسعه ی گردشگری گردشگری موسیقی موسیقی محلی موسیقی آذربایجان (عاشیقلر)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۱ تعداد دانلود : ۵۸۱
گردشگری مبتنی بر موسیقی تلفیقی از دو تفریح جذاب است که در سراسر دنیا طرفداران بسیاری دارد. امروزه اکثر کشورهای توسعه یافته پیوند عمیقی بین گردشگری و موسیقی ایجاد کردهاند. ایران نیز با دارا بودن تنوع قومیتی، مستعد توسعهی جشنوارههای موسیقی محلی میباشد، از آن جمله میتوان به موسیقی محلی جذاب منطقهی آذربایجان(عاشیقلر) اشاره کردکه میتواند به عنوان یک محصول جدید گردشگری نقش موثری را در جذب گردشگران بالقوه ایفا کند. هدف این مقاله بررسی نقش جشنوارههای موسیقی محلی در توسعهی گردشگری منطقهای میباشد. در پژوهش حاضر اقدام به جمعآوری اطلاعات در چارچوب موضوع مقاله از طریق توزیع پرسشنامه بین جامعهی آماری که حاضرین در هشتمین جشنوارهی موسیقی نواحی بودند، به طور در دسترس و به تعداد 120 نفر صورت گرفت. که پس از جمعآوری 99 مورد قابل استفاده بودند. در نهایت بر پایهی مفاهیم مطرح شده یک مدل مفهومی ارائه شده است. در این یک نمونه ای t و آزمون (CFA) تحقیق برای تایید روایی مدل و پاسخ به فرضیات از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که جشنوارههای SPSS و LISREL بوسیلهی نرمافزارهای موسیقی محلی قابلیت توسعهی گردشگری را دارند و همینطور توسعهی گردشگری نیز باعث حفظ و پویایی موسیقی محلی میشود.
۶.

بررسی و ارزیابی نقش اجرای طرح هادی در توسعه ی گردشگری روستاهای توریستی مطالعه ی موردی: روستای توریستی صور در شهرستان بناب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۳۹۶ شماره ۴۶

کلیدواژه‌ها: بناب طرح هادی روستایی توسعه ی گردشگری روستای توریستی روستای صور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۲ تعداد دانلود : ۶۷۲
تهیه و تدوین طرح های هادی در روستاهای توریستی از دو جنبه دارای اهمیّت است، اول اینکه میزان موفقت طرح های هادی وابسته به شرایط محیطی و انسانی بوده و دوم اینکه روستاهای توریستی بنا به کارکرد ویژه ی خود نیازمند انجام طرح های توسعه ی متناسب با کارکرد گردشگری هستند. تحقیق حاضر با هدف اصلی شناسایی و تحلیل آثار اجرای طرح هادی از دیدگاه سه گروه ساکنان روستاهای توریستی، گردشگران و ساکنان روستاهای فاقد گردشگری صورت گرفته است. تحقیق از نظر ماهیّت، از نوع پژوهش های کمی، از لحاظ درجه کنترل متغیّرها، پیمایشی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، از نوع تحقیقات میدانی محسوب می شود. جامعه ی آماری این تحقیق را تمامی سرپرستان خانوارهای روستای صور تشکیل می دهد (72N=). علاوه بر این به منظور رعایت اصل برابری، 72 نفر از گردشگران وارد شده به این روستا و 72 نفر نیز از روستای فاقد گردشگری آلقو و به روش تصادفی ساده انتخاب شده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید. روایی پرسشنامه با نظر پانلی از کارشناسان و پژوهشگران مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق تعداد 15 پرسشنامه به صورت پیش آزمون در هر یک از گروه ها (مجموع 45 پرسشنامه در سه گروه) انجام گرفت. مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شده برای مقیاس اصلی پرسشنامه روستای گردشگری صور 874/0، گردشگران 886/0 و روستای فاقد گردشگری 901/0 به دست آمد. نتایج به دست آمده از تحلیل عاملی نشان داد که انتظارات هر سه گروه در مورد عامل های کالبدی- ساختاری، اجتماعی، بهداشتی، اقتصادی و زیست محیطی متفاوت است. درمجموع 5/73 درصد از واریانس کل آثار اجرای طرح هادی را تبیین می نمودند. علاوه بر این نتایج آزمون Anova وجود تفاوت معنی دار بین انتظارات گروه ها اثبات و آزمون های تکمیلی- تعاقبی نیز نشان داد که بیشترین اختلاف بین گروه گردشگران و کمترین میزان شکاف بین دو گروه از روستاهاست. در نهایت با توجه به یافته های پژوهش بحث و پیشنهادات کاربری در زمینه ی بهبود وضعیت طرح های محدوده ی مورد مطالعه ارائه شده است#,
۷.

مدل استراتژیک SOAR گامی به سوی برنامه ریزی راهبردی توسعه ی گردشگری شهری (نمونه موردی: کلانشهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت) سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: کلانشهر تبریز برنامه ریزی راهبردی توسعه ی گردشگری مدل SOAR

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۲۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۷۱۶
کلانشهر تبریز بزرگ ترین شهر شمال غرب کشور به عنوان یکی از مراکز جذب گردشگر در سطح ملی و بین المللی در کشور ایران است. این شهر با توجه به داشتن آثار تاریخی، فرهنگی و مذهبی فراوان لیکن تاکنون نتوانسته به جایگاه واقعی خود در عرصه ی جذب گردشگران دست یابد. از این رو هدف این تحقیق بررسی نقاط قوت و فرصت های گردشگری این شهر و ارائه ی راهبردهای اجرایی برای توسعه ی آن می باشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی با ماهیت کاربردی است که برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه و تشکیل گروه های کانونی و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل استراتژیک SOAR استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش جمعیت شهر تبریز، گردشگران، فروشندگان، هتلداران و مسئولان مرتبط با امور گردشگری (حدود 1500000 نفر) می باشد که حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. بر اساس نتایج به دست آمده شهر تبریز با وجود آب و هوای مناسب و آثار باستانی و گردشگری فراوان قابلیت تبدیل به یک نمونه ی گردشگری منطقه ای و بین المللی را داراست. همچنین کاهش نرخ بیکاری از 08/12 درصد به 5 درصد؛ افزایش سرانه ی فضای سبز در شهر از 3.5 به 8 مترمربع و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران برای ساخت هتل آپارتمان از نتایج مورد انتظار توسعه ی گردشگری در این شهر می باشد. بدین منظور راهبردهای مؤثر برای توسعه ی گردشگری این شهر عبارت اند از افزایش فضای سبز و کمپ های گردشگری، نوسازی و بهسازی ناوگان حمل ونقل شهری، ارائه ی تسهیلات بانکی برای بالا بردن کیفیت خدمات و تسهیلات، اخذ و تسهیل صدور ویزا برای گردشگران ورودی از کشورهای دیگر و دستیابی به عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران مخصوصاً درک آن ها از ارزش مقصد گردشگری و کیفیت محصولات، خدمات و تجربیات گردشگری در مقایسه با سایر مقصدهای گردشگری.
۸.

جایگاه تصویر ذهنی ساکنان محلی در توسعه ی گردشگری (نمونه موردی: شهر آران و بیدگل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: تصویر ذهنی روش معادلات ساختاری توسعه ی گردشگری آران بیدگل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۶ تعداد دانلود : ۴۴۶
تصویر ذهنی یکی از عوامل کلیدی در فهم حمایت برای توسعه صنعت گردشگری است، به این ترتیب، این یک فرصت است که بتوان ادراک ساکنان  را از اثرات و تغییرات ایجاد شده توسط گردشگران شناسایی کرد، از طرف دیگر  تبلور یافتن گردشگری به عنوان یک نیاز ، تبدیل شدن به بزرگ ترین صنعت خدماتی دنیا و تخصصی شدن گردشگری این فرصت را فراهم کرده تا هر مقصدی جهت بهره جستن از منافع حاصل از گردشگری امیدوار کننده باشد. اما مسلماً این کار بدون شناسایی عوامل تأثیرگذار، برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک امکان پذیر نخواهد بود. بر این اساس پژوهش حاضر سعی دارد با توجه به قابلیت های شهر آران و بیدگل درزمینه گردشگری، به بررسی تصویر ذهنی  ساکنان محلی و اثرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیست در توسعه ی گردشگری بپردازد. روش بررسی در تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه می باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنان محلی  شهر آران و بیدگل  می باشند که بر اساس فرمول کوکران 381 نفر محاسبه شده اند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. درتحلیل های مورد نظر داده ها در سطح توصیفی، با نرم افزار SPSS ، و در سطح استنباطی، برای برازش مدل و آزمون روابط از نرم افزار AMOSاستفاده گردید. یافته های حاصل از تحلیل عاملی مدل مرتبه دوم حاکی از آن است که سه عامل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی قادرند اثرات توسعه گردشگری را اندازه گیری نمایند. نتایج بررسی ها نشان می دهد که در بین متغیرهای اصلی تحقیق، متغیر اقتصادی با 79/0 درصد برازش بیشترین تاثیر را بر ادراک ساکنین از گردشگران داشته است و بعد از آن مسائل فرهنگی و اجتماعی با 74/ درصد در درجه دوم قرار دارد در این بین شاخص زیست محیطی با 69/ درصد کمترین اثر از ادراک را در بین ساکنین داشته است.
۹.

بررسی گونه های گردشگری موثر بر توسعه ی گردشگری منطقه آزاد ارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۶ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 33 - 46

کلیدواژه‌ها: گردشگری گونه های گردشگری توسعه ی گردشگری منطقه آزاد ارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۴۳۴
پژوهش حاضر با هدف شناسایی گونه های گردشگری موثر بر توسعه ی گردشگری منطقه آزاد ارس انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق گردشگران حاضر در منطقه آزاد ارس در خردادماه سال 96 است.، که حجم نمونه به روش نمونه گیری تصادفی ساده 100 نفر بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم افزار Warp-PLS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اثر گذاری متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابسته گونه های گردشگری و توسعه ی گردشگری مورد تایید قرار گرفته است. در مدل ساختاری بدست آمده، گردشگری تفریحی با ضریب تاثیر 59/0بیشترین تاثیر را یر متغیر گونه های گردشگری گذاشته است. بعد از این گونه گردشگری، گونه های گردشگری تاریخی، گردشگری طبیعت، گردشگری تجاری و گردشگری شهری به ترتیب با ضریب تاثیر 49/0، 36/0، 26/0 و 21/0 بیشترین تاثیر را دارند، کمترین تاثیر نیز مربوط به گونه گردشگری ماجراجویانه با ضریب 01/0 است. در ارتباط با متغیرهای توسعه ی گردشگری، بیشترین تاثیر مربوط به متغیرهای زمینه سازی ایجاد فرصت برای سرمایه گذاری بخش خصوصی، افزایش توجه سازمان منطقه آزاد ارس به سرمایه گذاری در بخش گردشگری این منطقه و ایجاد تسهیلات در زمینه صدور ویزا و روادید برای گردشگران خارجی است. کمترین ضریب تاثیر را متغیر تقویت ارائه امکانات در مجاورت جاذبه های گردشگری منطقه آزاد ارس با ضریب تاثیر 19/0 به خود اختصاص داده است. ضریب تاثیر گونه های گردشگری بر توسعه ی گردشگری برابر 29/0 است.. همچنین با توجه به آزمون استون- گیسر، می توان گفت که مدل در نظر گرفته شده در این پژوهش، ظرفیت و توان پیش بینی لازم را دارد.
۱۰.

بررسی راهکارهای توسعه گردشگری در منطقه آزاد اروند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 15 - 28

کلیدواژه‌ها: توسعه ی گردشگری منطقه آزاد اروند نرم افزار SPSS نمودار ستونی آزمونTتک نمونه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۳۴۲
ﻣﻨﺎﻃﻖ آزاد جایگاه ویژه ای در جذب گردشگران داخلی و خارجی دارند، بر همین اساس باید توسعه قابلیت ها، امکانات و تسهیلات مورد نیاز جهت افزایش جذب گردشگران مورد توجه قرار گیرد. هدف این پژوهش بررسی راهکارهای توسعه ی گردشگری منطقه آزاد اروند می باشد. پژوهش حاضر توصیفی می باشد. جامعه آماری کلیه کارشناسان و شاغلین و بخش گردشگری در سازمان منطقه آزاد اروند، اداره ی میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری و شهرداری آبادان، که تعداد آنها 36 نفر است، می باشد. به علت محدودیت جامعه آماری، تمامی افراد مورد آزمون قرار می گیرند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته می باشد. در تجزیه و تحلیل داده ها ازآزمونTتک نمونه ای با استفاده از نرم افزارSPSSاستفاده می گردد. نتایج تحقیق نشان می دهد که جذب سرمایه های غیر دولتی، زیرساخت ها و امکانات رفاهی و قابلیت های گردشگری همگی دارای نقشی بسیار موثر در توسعه گردشگری این منطقه می باشند. منطقه آزاد اروند با پتانسیل های منحصر به فرد خود توانایی رسیدن به جایگاه ویژه ای در زمینه گردشگری و جذب گردشگر را دارد. در پایان راﻫﻜﺎرﻫﺎﻳﻲ درﺟﻬﺖ توسعه توریسم ملی و بین المللی ارائه می گردد.  
۱۱.

تبیین الگوی بازآفرینی بافت تاریخی با رویکرد توسعه ی گردشگری (مطالعه ی موردی: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۴ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۷۴ 43 - 60

کلیدواژه‌ها: بازآفرینی شهری بافت تاریخی توسعه ی گردشگری تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۲ تعداد دانلود : ۴۹۷
بازآفرینی شهری با هدف پایداری فضاهای شهری به دنبال رفع مشکلات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی و زیست محیطی بافت های ناکارآمد می باشد. از طرفی بازآفرینی شهری با محوریت گردشگری به عنوان رویکردی جهت حفاظت از ارزش های بافت تاریخی و حل مشکلات آن مطرح بوده است. بافت تاریخی تبریز علی رغم برخورداری از ارزش های فراوان فرهنگی و هویتی، دچار ناکارآیی، فرسودگی، مشکلات زیست محیطی و بحران های اقتصادی گردیده است. هدف این مقاله بررسی تاثیر توسعه ی گردشگری بر بازآفرینی بافت تاریخی در شهر تبریز می باشد. در این تحقیق پس از شناسایی معیارها و شاخص های بازآفرینی شهری و توسعه پایدار گردشگری در چهار بعد اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی پرسشنامه ای، برای تحلیل ارتباط بازآفرینی شهری و توسعه ی گردشگری از نظر ساکنین بافت تاریخی شهر تبریز تنظیم گردید. جامعه ی آماری این پژوهش 383 نفر از ساکنان بافت تاریخی شهر تبریز در سال 1398 می باشد. تحلیل ها با استفاده از نرم افزار spss و با آزمون خی دو انجام گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که گردشگری عاملی در راستای رشد اقتصادی است و از بعد اجتماعی- فرهنگی، حس مکان و امنیت فضا را افزایش می دهد. در مورد بعد کالبدی، توسعه گردشگری با از بین بردن فضاهای مخروبه، اتصال و پیوند در بافت تاریخی را موجب شده و کیفیت خدمات عمومی و منظر شهری را ارتقا داده و از نظر زیست محیطی، کاهش آلودگی های محیطی و افزایش سرانه ی فضای سبز را در پی دارد.
۱۲.

نقش مناسبات سیاسی کشورها بر توسعه ی گردشگری فی ما بین(مطالعه ی موردی: ایران و عمان)

نویسنده:
منبع: آمایش سیاسی فضا دوره دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۸ 288-293

کلیدواژه‌ها: روابط سیاسی توسعه ی گردشگری ایران عمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۲۷
سیاست زائیده و محصول جغرافیاست و مقوله ی گردشگری که از بنیان های ژئوپلیتیکی کشور ایران است بی تاثیر از نهاد سیاست نبوده و متناسب با تحولات سیاسی و روابط سیاسی با کشورهای جهان در ایران و بعد از پیروزی ان ق لاب اسلامی از فراز و فرود زیادی برخوردار بوده است . کشور ایران با همه ی جاذبه های تاریخی، فرهنگی و طبیعی اش در سال های اخیر توانسته است به یک توفیق نسبی در این زمینه دست یابد که تلاش و توجه فعالان صنعت گردشگری،گسترش شبکه ی ارتباطات جمعی، سیاست های تسهیل کنندگی دولت ها و توجه به زیر ساخت های آموزشی و رفاهی از مهم ترین دلایل آن بوده است . بدون شک روابط سیاسی کشورها در توسعه ی همکاری های گردشگری بی تاثیر نبوده و هر چقدر زمینه های امنیتی، رفاهی و آموزشی و همچنین اشتراکات تاریخی، فرهنگی و سرزمینی بین دو کشور تقویت شده باشد در گسترش این تبادلات توریستی موثر بوده است . بدین منظور به روش اسنادی، داده های مورد نیاز تحقیق از محتوی قوانین و برنامه های بالا دستی جمهوری اسلامی ایران جمع آوری شده است. این نتایج به دست آمده نشان می دهد که هر چقدر کشورها از تحکیم روابط سیاسی بیشتری برخوردار باشند توسعه ی گردشگری در آن ها نمود بیشتری داشته است. که البته در مورد دو کشور ایران و عمان که به صورت موردی مطالعه شده است، به خوبی نمایان است. ضمن اینکه در صورت توسعه ی بیش تر امکانات زیر ساختی، رفاهی و تبلیغاتی از رونق بیشتری برخوردار خواهند شد .
۱۳.

ارزیابی پیشران های مدیریتی تأثیرگذار بر توسعه ی گردشگری تاریخی-فرهنگی (مطالعه موردی: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷۷ 219 - 230

کلیدواژه‌ها: مدیریت گردشگری توسعه ی گردشگری گردشگری تاریخی - فرهنگی شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۹۱
امروزه گردشگری به عنوان یکی از نیروهای اقتصادی-اجتماعی بسیار مهم محسوب می شود که توسعه ی آن سبب بهبود اقتصاد، ارتقای سطح استاندارد زندگی جامعه ی میزبان، افزایش درآمد، افزایش تأسیسات و اشتغال زایی می گردد. در این راستا، به منظور توسعه ی گردشگری نیاز به برنامه ریزی جامع در ابعاد مختلف و مدیریت منسجم می باشد. با توجه به نقش مؤلفه های مدیریتی در توسعه ی گردشگری، تحقیق حاضر با هدف شناسایی پیشران های مدیریتی تأثیرگذار بر توسعه ی گردشگری تاریخی-فرهنگی تبریز نگارش شده است. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه ی اجرا، پیمایشی و از نظر زمانی، مقطعی می باشد. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان و کارشناسان شهرداری منطقه تاریخی-فرهنگی شهر تبریز بوده که حجم نمونه بر اساس روش دلفی 100 نفر برآورد شده است. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهمترین پیشران های مدیریتی تأثیرگذار بر توسعه ی گردشگری بافت تاریخی-فرهنگی ظرفیت های برون سازمانی، ظرفیت های درون سازمانی و ضوابط و تعاریف پروژه ها می باشند که به ترتیب ضریب حاصل از مدل ساختاری برای آنها 71/0، 63/0 و 56/0 به دست آمده است. همچنین در بین متغیرهای فرعی نیز بیشترین تأثیرگذاری مربوط به متغیرهای شکل گیری تعامل نهادی با سایر سازمان های دولتی و خصوصی در راستای توسعه ی گردشگری محور تاریخی-فرهنگی، توانایی تقویت مکانیزم های بومی و محلی در راستای توسعه ی گردشگری تاریخی-فرهنگی و شناخت هدفمند مسائل بافت تاریخی و انعطاف پذیری در برنامه های بافت تاریخی در راستای توسعه ی گردشگری به ترتیب با ضرایب 77/0، 72/0 و 65/0 می باشد.
۱۴.

تجزیه و تحلیل راهبردها و ارائه راهکارهای توسعه گردشگری شهر همدان با استفاده از مدل SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ششم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 55 - 72

کلیدواژه‌ها: تحلیل راهبردى استراتژی توسعه ی گردشگری SWOT همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۰
فعالیت های گردشگری و جذب توریست یکی از مهمترین، شناخته شده ترین و متنوع ترین فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بشر محسوب می شود که می تواند علاوه بر مزیت های تبادل فرهنگی و مشارکت های اجتماعی، درآمدهای اقتصادی قابل توجهی نیز برای جوامع میزبان ایجاد نماید. با توجه به اهمیت موضوع، تحقیق حاضر به منظور تدوین راهبردهای گردشگری در شهر همدان، به عنوان یکی از شهرهای مهم گردشگری کشور و با استفاده از مدل SWOT طراحی و اجرا گردید. جامعه آماری مورد مطالعه گردشگران و کارشناسان و متخصصان حوزه گردشگری منطقه بوده است که با استفاده از دو نمونه پرسشنامه و انجام مصاحبه داده های مورد نظر جمع آوری شد. به منظور تحقق اهداف تحقیق، ابتدا نقاط قوت و ضعف توسعه گردشگری بوسیله ماتریس IFE و نقاط قوت و ضعف بوسیله ماتریس EFE تعیین گردید. سپس تجزیه و تحلیل عوامل استراتژیک بوسیله ماتریس SFAS و تدوین راهبردهای توسعه گردشگری به وسیله ماتریس SWOT انجام شد. نتایج تحقیق منجر به ارائه راهبردهایی در ابعاد مختلف گردید که بطور خلاصه بر حفظ شایستگی ها، بکارگیری استراتژی های مناسبرسوخ در بازار، توسعه بازار، توسعه خدمات گردشگری و ایجاد تنوع همگون تاکید دارد. 
۱۵.

برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری در شهرستان کازرون (با استفاده از تکنیک های سوات و باتلر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۲ 25 - 42

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی راهبردی توسعه ی گردشگری تکنیک SWOT مدل Butler کازرون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۱۴۴
گردشگری به عنوان دومین صنعت درآمد زای جهان بعد از نفت با توجه به اثرات مثبت اقتصادی- اجتماعی فراوانی که دارد توانسته تحولی شگرف در عرصه ی ساختاری- کارکردی سکونت گاه های انسانی اعم از نواحی شهر ها و روستا ها داشته باشد. این صنعت که از آن به عنوان «امید بخش ترین راهبرد توسعه ی کشور های جهان سوم» یاد می شود، اگر با برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه ی منطقه ای و ملی همراه باشد؛ می تواند زمینه ساز پویایی و توسعه ی پایدار این گونه جوامع را مهیا سازد. در این پژوهش که با هدف شناخت و تحلیل زمینه های توسعه ی گردشگری در شهرستان کازرون با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، تلاش است با استفاده از تکنیک های قایلیت سنجی سوات و مدل برنامه ریزی باتلر به ارزیابی توانمندی ها و زمینه های توسعه ی گردشگری در منطقه پرداخته شود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و تعیین وزن عوامل چهار گانه (S.W.O.T) از نظر20 نفر از کارشناسان گردشگری شهرستان استفاده گردید. یافته های تحقیق حاکی از آن ست که منطقه ی مورد مطالعه با 17 نقطه قوت و امتیاز وزنی 224/3 و 18 فرصت و امتیاز وزنی210/3 در برابر 19 نقطه ضعف و امتیاز وزنی 121/3 و 16 تهدید و امتیاز وزنی 088/3 توانمندی های نسبتاً بالایی برای توسعه ی فعالیت های گردشگری دارد، ولی ضعف ها و تهدید های موجود مانع از بالفعل شدن این توانمندی ها گردیده است. سپس برای بهبود بخشیدن و توسعه ی گردشگری در شهرستان 7 راهبرد رقابتی – تهاجمی، 5 راهبرد تنوع، 7 راهبرد بازنگری و 6 راهبرد تدافعی ارائه گردید. هم چنین نتایج مدل Butler در سطح بندی گردشگری منطقه گویای آن ست که گردشگری در کازرون از هفت مرحله ی مدل باتلر، دو مرحله ی اولیه را کامل طی کرده و وارد ابتدای مرحله ی سوم (مرحله ی توسعه) شده است، که ورود به مراحل بعدی نیازمند مدیریت یکپارچه ی منطقه ای و محلی می باشد.
۱۶.

موانع اساسی سیاست گذاری گردشگری از نظر نخبگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۴ 33 - 56

کلیدواژه‌ها: نخبگان سیاست گذاری موانع گردشگری توسعه ی گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۳۶
هدف این مقاله، طرح این سؤال است که چرا علی رغم سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های گردشگری در ایران، نتوانسته ایم در این عرصه توسعه یابیم. به نظر می رسد فارغ از کمبودها و موانع فیزیکی موجود، عوامل و موانع بسیار مهم تری وجود دارند که مقابل گسترش این صنعت قرار گرفته اند. برای فهم این موانع و تبیین آن، سعی گردید تا نظرات تعدادی از نخبگان کشور در مورد این عرصه اخذ شود و مورد تحلیل قرار گیرد. روش مطالعه ی کیفی برای جمع آوری و تحلیل روایت های نخبگان، مورد توجّه این مقاله بوده است. تحلیل روایت ها به سؤالات مصاحبه که در چارچوب سه نظریه ی اساسی فرهنگی بوده است، نشان می دهد که برخی نخبگان، علت اصلی عدم توسعه ی گردشگری را در موانعی همچون نبود زیر ساخت های فیزیکی و عدم سرمایه گذاری لازم می دانند؛ در حالی که برخی دیگر، موانع فرهنگی و فکری را نام می برند که ما را از رسیدن به اهداف در نظر گرفته شده باز می دارند..
۱۷.

تحلیلی برسیاست گذاری گردشگری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵ 11 - 32

کلیدواژه‌ها: توسعه ی گردشگری اولویت بندی سیاست گذاری ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۳۱
گردشگری فراتر از یک صنعت و به مثابه ی یک پدیده ی پویای اجتماعی و جهانی است و بی شک توسعه ی گردشگری، یک فرایند و فعالیت سیاسی نیز محسوب می شود. اگرچه ایران در نقشه ی گردشگری جهانی جایگاه بسیار مهمی دارد؛ اما سهم واقعی این کشور از میزان ورود گردشگران بین المللی و درآمدهای ناشی از آن بسیار ناچیز و حتی نسبت آن به کمتر از یک به پانصد می رسد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که سیاست های گردشگری در ایران به ندرت برخاسته از الگوهای رایج آن بوده و بیشتر تحت تأثیر مؤلفه های سیاسی بوده است. سطح بندی اولویت های سیاست گذاری گردشگری ایران، از جمله اهداف اصلی مقاله ی حاضراست؛ لذا این تحقیق با تأکید بر برخی از متغیرهای سیاسی تأثیرگذار بر روند ورود گردشگران بین المللی و گنجاندن آن ها در ابزار تحقیق و پرسشنامه، اقدام به نظرخواهی از 150 نفر از متخصصین فعال در این حوزه نموده است. برپایه نتایج حاصل از این تحقیق و نیز نظریات کارشناسان، به ترتیب بهبود سیاست های بین المللی، مشارکت و فعالیت در سازمان های بین المللی، توسعه ی سیاسی، و بهبود نظام اداری را مهم ترین اولویت های سیاست گذاری برای توسعه ی گردشگری در ایران دانسته و پیشنهاد می نماید. تأثیرگسترده ی مؤلفه های سیاسی مسلط برگردشگری از یک سو و اقتصاد دولتی متکی بر نفت از سوی دیگر، موجب کم رنگ شدن و در نهایت به نادیده انگاشتن گردشگری به عنوان یک بخش مهم ا قتصادی شده است. در این شرایط گردشگری با حضوری بسیار کم رنگ، همواره در حاشیه ی سیاست ها و برنامه های کلان توسعه ی دولتی قرارگرفته است.
۱۸.

حفاظت از محیط زیست در برابر توسعه ی گردشگری ناپایدار (مطالعه ی موردی: منطقه ی دربند تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۰ 33 - 48

کلیدواژه‌ها: خودکارآمدی حمایت اجتماعی توسعه ی گردشگری حفاظت محیط زیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۷۶
در این پژوهش نقش خودکارآمدی و حمایت اجتماعی در رفتارهای محیط زیستی ساکنان بومی دربند مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این مطالعه، تعیین نقش خودکارآمدی و ابعاد حمایت اجتماعی ساکنان بومی در حفاظت از محیط زیست محل سکونتشان در قبال توسعه ی بی برنامه ی گردشگری منطقه ی دربند است. فرضیه ی تحقیق از این قرار است که (حمایت اجتماعی ساکنان بومی در ارتباط مستقیم با حفاظت محیط زیست در توسعه ی گردشگری است) در این پژوهش 80 نفر       (60مرد، 20زن) از ساکنان بومی حضور داشتند. پس از نمونه گیری توضیحات مورد نیاز شرکت کنندگان ارائه گردید و پس از آن پرسش نامه به صورت حضوری در اختیارشان قرار گرفت. ابزار این پژوهش شامل مقیاس خودکارآمدی (GSS) و مقیاس حمایت اجتماعی (MSPSS) و پرسش نامه ی خودساخته ی حفاظت از محیط زیست بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده ی این مسئله است که بین خودکارآمدی و رفتارهای زیست محیطی رابطه ی مثبت و معنادار وجود دارد (05/0>P) علاوه بر این، در هنگام گسترش بی برنامه ی گردشگری دسترسی به حمایت اجتماعی (01/0>P) با تخریب محیط زیست رابطه ی معکوس و معنادار دارد. به نظر می رسد که رضایت مندی از حمایت اجتماعی      به خاطر تأثیر مستقیمی که بر روی انسان دارد، ازگسترش رفتارهای نامناسب محیط زیستی پیشگیری می نماید. پژوهش حاضرمی تواند زمینه ساز انجام پژوهش هایی در زمینه همگام سازی رشد و توسعه ی گردشگری هم سو با حفاظت از محیط زیست در مسیر حمایت های اجتماعی باشد.
۱۹.

بررسی تاثیر نمادها و نشانه های شهری در توسعه گردشگری (مطالعه ی موردی: شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال سوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱ 118 - 140

کلیدواژه‌ها: گردشگری شهری نمادها و المان های شهری شهر تبریز توسعه ی گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۱۸
امروزه یکی از مهم ترین فضاهایی که مورد توجه و بازدید گردشگران قرار گرفته و فرصت های بسیاری برای گردشگران به وجود آورده اند، فضاهای شهری می باشند. آنچه که فضاهای یک شهر را پویا و جذاب ساخته و سبب ایجاد رضایت در بین شهروندان و جذب گردشگران می شود، تاریخ، فرهنگ غنی، زیبایی بصری و منظر شهری است که نمود ویژه آن ها در المان ها و نمادهای شهری به وضوح قابل رویت است. در این پژوهش تلاش بر این بوده که با توجه به اهمیت صنعت گردشگری در توسعه ی پایدار شهری، با رویکردی توصیفی - تحلیلی در یک فضای علمی، نقش نمادها و المان های شهری در جذب گردشگر مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا با استفاده از ابزار پرسشنامه، با روش نمونه گیری تصادفی ساده از گردشگران برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. برخی از یافته های این تحقیق نشان می دهد فضای گردشگری تبریز تحت تأثیر فضای تاریخی شهر قرار گرفته است. در این راستا یک ارتباط قوی ذهنی و فرهنگی بین بازدیدکنندگان و نمادها و المان هایی که متناسب با فرهنگ جامعه ی اسلامی ایرانی ساخته شده اند است. همچنین تحلیل های نرم افزار SPSS از آزمون های واریانس یک طرفه و رگرسیون خطی نشان می دهد که بین نوع کاربری اراضی اطراف المان ها و جذب گردشگر و همچنین استفاده از فناوری های اطلاعات در اطلاع رسانی نمادها و المان ها و توسعه ی گردشگری شهری ارتباط معناداری وجود دارد.
۲۰.

ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه های گردشگری (مطالعه ی موردی: منطقه گردشگری اوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳ 147 - 167

کلیدواژه‌ها: ارزیابی آثار زیست محیطی RIAM توسعه ی گردشگری FANP منطقه گردشگری اوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۷۶
با افزایش روز افزون جمعیت و نیاز بشر به گردش و تفریح، توسعه مناطق گردشگری جز ملزومات جوامع کنونی بشمار می رود، توسعه این مناطق و حضور انسان در بستر طبیعت آثاری نیز به همراه خواهد داشت. برای سیر در راستای توسعه پایدار گردشگری، ارزیابی آثار زیست محیطی این گونه فعالیت ها قبل از اجرا و ارائه راهکارهایی جهت کاهش آثار مضر آن ها، امری اجتناب ناپذیر است. به دلیل ارتباط مستقیم انسان و طبیعت در مناطق گردشگری، آثار ناشی ازاین گونه فعالیت ها، از پیچیدگی و پیوستگی خاصی برخوردارند، ازاین رو، استفاده از روش های سنتی ارزیابی آثار زیست محیطی کارایی لازم را دارا نمی باشد. در تحقیق حاضر، با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای فازی (FANP)، روش ارزیابی آثار زیست محیطی ماتریس سریع (RIAM)، مورد اصلاح قرار گرفت و با استفاده از روش اصلاح شده حاصل، به ارزیابی آثار زیست محیطی توسعه ی منطقه گردشگری اوان پرداخته شد. نتایج حاکی از آن است که، در روش RIAM معمولی مجموع دامنه عددی امتیازات در گزینه ی اجرا مثبت و در گزینه ی عدم اجرا منفی است و در روش RIAM اصلاح شده، هر دو عدد منفی هستند، ولی مانند روش اول گزینه ی اجرا ارجح بر گزینه ی عدم اجراست، زیرا میزان آثار منفی آن کمتر برآورد شده است. در روش اصلاح شده آثار توسعه ی بهتر و واقع گرایانه تر مورد ارزیابی قرارگرفته است.