مدل SOAR

کلانشهر تبریز بزرگ ترین شهر شمال غرب کشور به عنوان یکی از مراکز جذب گردشگر در سطح ملی و بین المللی در کشور ایران است. این شهر با توجه به داشتن آثار تاریخی، فرهنگی و مذهبی فراوان لیکن تاکنون نتوانسته به جایگاه واقعی خود در عرصه ی جذب گردشگران دست یابد. از این رو هدف این تحقیق بررسی نقاط قوت و فرصت های گردشگری این شهر و ارائه ی راهبردهای اجرایی برای توسعه ی آن می باشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی با ماهیت کاربردی است که برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه و تشکیل گروه های کانونی و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل استراتژیک SOAR استفاده شده است. جامعه ی آماری پژوهش جمعیت شهر تبریز، گردشگران، فروشندگان، هتلداران و مسئولان مرتبط با امور گردشگری (حدود 1500000 نفر) می باشد که حجم نمونه نیز بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. بر اساس نتایج به دست آمده شهر تبریز با وجود آب و هوای مناسب و آثار باستانی و گردشگری فراوان قابلیت تبدیل به یک نمونه ی گردشگری منطقه ای و بین المللی را داراست. همچنین کاهش نرخ بیکاری از 08/12 درصد به 5 درصد؛ افزایش سرانه ی فضای سبز در شهر از 3.5 به 8 مترمربع و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران برای ساخت هتل آپارتمان از نتایج مورد انتظار توسعه ی گردشگری در این شهر می باشد. بدین منظور راهبردهای مؤثر برای توسعه ی گردشگری این شهر عبارت اند از افزایش فضای سبز و کمپ های گردشگری، نوسازی و بهسازی ناوگان حمل ونقل شهری، ارائه ی تسهیلات بانکی برای بالا بردن کیفیت خدمات و تسهیلات، اخذ و تسهیل صدور ویزا برای گردشگران ورودی از کشورهای دیگر و دستیابی به عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران مخصوصاً درک آن ها از ارزش مقصد گردشگری و کیفیت محصولات، خدمات و تجربیات گردشگری در مقایسه با سایر مقصدهای گردشگری.

رویکرد نوزایی شهری به عنوان رهیافتی متأخر در مرمت شهری، بر مجموعه ای از فرایندهای تغییر و انطباق دلالت دارد، از همین رو می تواند به عنوان رویکردی مناسب به منظور احیاء بافت های فرسوده شهرهای ایران تلقی شود. در این رهیافت بیش از سایر رویکردهای مداخله بر مشارکت بین ساکنین و مراجع محلی در چارچوب مدیریت یکپارچه تأکید می شود. هدف پژوهش حاضر ارائه راهبردهایی جهت توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی با رویکرد نوزایی شهری است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با ماهیت کاربردی بوده که برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه و   پرسشنامه محقق ساخته و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از مدل استراتژیک SOAR  و QSPM استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل ساکنین محله پشت شهر و مسئولان مرتبط با امور بافت فرسوده و حاشیه ای می باشند. بر اساس نتایج بدست آمده، محله پشت شهر علیرغم مشکلات و تنگناهای موجود، از نقاط قوت و فرصت زیادی برخوردار است که  با اقدامات مناسب و بهره گیری از رویکرد نوزایی شهری، این محله می تواند به یک محله سرزنده و فعال و مناسب برای گردشگری تبدیل گردد. برآورد نظرسنجی ضرایب جذابیت از کارشناسان و استفاده از مدل QSPM در جهت اولویت بندی راهبردها نشان از آن دارد که راهبرد  توسعه عرصه های همگانی با ایجاد کاربری های مناسب و سازگار در محله به منظور دستیابی به مکانی سرزنده، پویا، پرتحرک و فعال با نمره جذابیت 613/2 به عنوان تأثیرگذارترین راهبرد مطرح می باشد. استراتژی ارتقاء مشوق ها، رفع موانع قانونی و تسهیلات به مالکین و ساکنین در جهت بهسازی و نوسازی کالبدی کاربری ها خصوصاً کاربری های مسکونی و خدماتی با نمره جذابیت 708/1 و ارتقاء کیفیت زندگی در محله از طریق تزریق امکانات زیستی و خدمات موردنیاز زندگی ساکنان و توسعه فضاهای سبز و پارک ها با نمره جذابیت 643/1 در اولویت های بعدی قرار گرفته اند.

صنعت گردشگری در سال های اخیر رشد فزاینده ای یافته است. پیش بینی های انجام گرفته نشان می دهددر سال های آتی این روند روبه رشد گردشگری توجه بیش تری خواهد یافت. در این پژوهش به گردشگری شهرستان مراغه که دارای توانایی ها و ظرفیت های بالقوه در این بخش است پرداخته شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر این است که با بکارگیری مدل تحلیل استراتژیک SOAR و همچنین روش AHP ضمن شناسایی ابعاد گردشگری شهرستان مراغه که در توسعه منطقه می تواند موثر باشد به ارانه راهکارها و تعیین استراتژی های کاربردی برای توسعه گردشگری این منطقه پرداخته شود. روش تحقیق این پژوهش توصیفی– تحلیلی و برداشت میدانی بوده است و مبانی نظری آن براساس مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته است. لازم به ذکر است جامعه آماری این تحقیق گردشگران، نخبگان و کارشناسان شهر مراغه است. حجم پرسشنامه با توجه به تعداد گردشگران بر اساس فرمول کوکران، 150 نفر مورد محاسبه قرار گرفت. تحلیل صورت گرفته در مدل AHP از نظر کارشناسان، نخبگان و گردشگران وجود جاذبه های طبیعی، وجود آثار تاریخی مربوط به دوره های مختلف و وجود منطقه فسیلی مراغه با اختصاص وزن های 235/0، 211/0 و154/0 از نقاط قوت این منطقه محسوب می شوند. نتایج تحلیل ها در بخش فرصت های منطقه نیز حاکی از آن است که، توسعه و حفظ باغات شهرستان با وزن 285/0 به همراه سرمایه گذاری های بخش خصوصی در گردشگری منطقه با وزن 235/0 و بستر سازی برای کمپ های مختلف گردشگری با وزن 165/0 می توانند بخش های پیشرو توسعه توریسم این منطقه باشند.

ورزش به عنوان عاملی تأثیرگذار بر ابعاد مختلف زندگی انسان ها در پژوهش های زیادی بررسی و به اثرات مثبت آن تأکید شده است. فقر به معنای درآمد کم و سایر محرومیت ها می تواند از جنبه های زیادی در ارتباط با ورزش نیازمندان موردبررسی قرار گیرد. کمیته امداد به عنوان یکی از متولیان مبارزه با فقر و حمایت از نیازمندان در کشور شناخته شده و حتی در بخش ورزش مددجویی نیز دستورالعمل هایی ارائه کرده که اغلب کلی بوده و کمتر به صورت عملیاتی اجرایی می شود.پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد مدل راهبردی سوآر در ورزش مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) و ارائه راهبردها انجام شد. روش پژوهش کیفی و ازنظر هدف اکتشافی و کاربردی است، برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته و بررسی اسناد و مدارک بالادستی کمیته امداد استفاده شد، مشارکت کنندگان پژوهش شامل مدیران ورزشکار در بخش های حمایت، فرهنگی، مالی و پژوهش کمیته امداد بودند و نمونه ها به صورت هدفمند و با روش گلوله برفی انتخاب شدند. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات مدل راهبردی سوآر بکار گرفته شد. 15 قوت، 9 فرصت، 13 آرمان و 12 نتایج، شناسایی و اولویت بندی شدند و درنهایت، 8 راهبرد تدوین شد. نتایج نشان داد توجه به برنامه ریزی های کلان و تخصیص اعتبارات ویژه برای ورزش مددجویان بیشتر مورد تأکید است.

هدف از این پژوهش تدوین برنامه راهبردی گردشگری ماجراجویانه با استفاده از مدل SOAR بود. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و به شکل میدانی اجرا شد، جامعه آماری این پژوهش شامل 35 تن از خبرگان دانشگاهی و اجرایی در حوزه گردشگری و ورزش استان کردستان بود که به روش گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه و مصاحبه بودند. روایی پرسشنامه ها توسط اساتید آگاه تایید و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تایید قرارگرفت. بر اساس نتایج پژوهش، در گردشگری ورزشی ماجراجویانه استان کردستان، 8 نقطه قوت که بالاترین آن مربوط به پتانسیل های طبیعی استان و تنوع آب و هوایی و چهار فصل بودن استان می باشد و وجود 12 فرصت، که بالاترین امتیاز فرصت ها مربوط به برگزاری دوره های مربیگری ، 8 فرصت آینده مطلوب و آرمانی که بالاترین امتیاز آن، ساخت تفرجگاه و اقامتگاه ها در مکان های مناسب و 7 نتیجه بدست آمد که بالاترین امتیاز مربوط به حفاظت از محیط زیست است. ترویج گردشگری ورزشی به ویژه گردشگری ورزشی ماجراجویانه می تواند به عنوان یکی از عوامل توسعه گردشگری و جذب گردشگر مورد توجه مدیران استان باشد و ضروری است برنامه ریزان و دست اندرکاران کشوری و محلی با فراهم کردن زیرساخت های لازم، بستری مناسب جهت توسعه گردشگری طبیعی ورزشی در استان کردستان را فراهم کنند.