تحلیلی بر آینده سیستم های حمل ونقل عمومی در چارچوب پایداری زیست محیطی، مطالعه موردی: کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
شهر پایدار دوره ۵ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳
71 - 88
حوزه های تخصصی:
همان طور که مطالعات پیشین نشان داده اند، علیرغم گستردگی و تنوع معیارهای تبیین کننده پایداری، عوامل موثر بر تحقق آن به طورکلی مغفول مانده و به ویژه در زمینه سیستم های حمل ونقل عمومی و مطالعات آینده دارای خلاءهای نظری می باشد. لذا در مطالعه حاضر آینده سیستم حمل ونقل عمومی کلان شهر تهران به عنوان نمونه مطالعاتی برای سال 1410 تبیین و مدل سازی شد. داده های مورداستفاده شامل متغیرهای پویش محیطی و مصاحبه با خبرگان بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل ساختاری بر پایه نرم افزار میک مک و روش تحلیل سناریو با نرم افزار سناریو ویزارد استفاده شد. نتایج نشان داد که سیستم حمل ونقل عمومی کلان شهر تهران یک سیستم بسیار آسیب پذیر و شکننده است و به دلیل برهمکنش بالای عوامل سیستم، با کوچک ترین تغییر در پیشران های کلیدی، سایر متغیرهای سیستم نیز دستخوش تغییراتی جدی می شوند و آن را هر چه بیشتر از مؤلفه های پایداری دور می نمایند. بر اساس شناسایی هشت پیشران کلیدی و سه عامل از پیش معیّن، درمجموع 11 سناریو شناسایی شد که شامل دو سناریوی غیرمحتمل، سه سناریوی ناسازگار، یک سناریو با احتمال وقوع ضعیف، دو سناریو با احتمال وقوع متوسط و سه سناریو با احتمال وقوع قوی است. درنهایت این نتیجه به دست آمد که تهران در 10 سال آینده با یک ساختار اجتماعی فردگراتر و سالخورده تر، ساختار زیست محیطی شکننده با آلایندگی بالا و احتمالاً ساختار اقتصادی بی ثبات مواجه خواهد بود. چنین شهری نیاز به نوعی از سیستم های حمل ونقل عمومی دارد که ضمن برآورده ساختن مطالبات تمامی گروه ها و شهروندان، با هزینه ای کم و با ویژگی همه شمولی و فراگیر بودن قابل دسترس باشد