مطالب مرتبط با کلیدواژه

نشاط ذهنی


۱.

رابطه بین تاب آوری و نشاط ذهنی با استعداد اعتیاد دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری استعداد اعتیاد نشاط ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات مربوط به مصرف مواد
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان هیجان مثبت و منفی
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سلامت
  4. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی مثبت گرا
تعداد بازدید : ۱۳۰۶ تعداد دانلود : ۶۴۰
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین تاب آوری و نشاط ذهنی با استعداد اعتیاد بود. روش: روش تحقیق همبستگی از نوع توصیفی بود. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد لردگان بود که تعداد 172 نفر از آن ها با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به پرسش نامه های تاب آوری، نشاط ذهنی موقعیتی و سنجش استعداد اعتیاد پاسخ دادند. یافته ها: براساس نتایج، تاب آوری و نشاط ذهنی با استعداد اعتیاد دانشجویان رابطه منفی نشان دادند. همچنین نشاط ذهنی و تاب آوری قدرت پیش بینی استعداد اعتیاد را داشتند. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که تاب آوری و نشاط ذهنی یکی از عوامل موثر در ایجاد آمادگی در افراد برای مصرف مواد مخدر می باشند.
۲.

تأثیر آموزش تفکر مثبت بر نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان درگیر تعارضات زناشویی

کلیدواژه‌ها: تفکر مثبت نشاط ذهنی سرمایه های روان شناختی تعارضات زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵ تعداد دانلود : ۵۷۰
تعارضات زناشویی فرایندهای روان شناختی، هیجانی و ارتباطی زنان را با آسیب رویارو می سازند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش تفکر مثبت بر نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان دارای تعارضات زناشویی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل همه زنان دارای تعارضات زناشویی شهر تهران در سال 1395 بود که به مراکز مشاوره مراجعه کرده بودند. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیر احتمالی داوطلبانه و گمارش تصادفی استفاده شد. بدین صورت که از میان زنان دارای تعارضات زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره تهران، تعداد 30 نفر به صورت داوطلبانه انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی دو ماه و نیم در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. این در حالی بود که گروه گواه این مداخله را در طول فرایند انجام پژوهش دریافت نکرد. پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه نشاط ذهنی (ریان و فردریک، 1997)، تعارض زناشویی توسط براتی و ثنایی (1375) و پرسش نامه سرمایه روان شناختی (لوتانز و اولیو، 2007) بود. داده های برآمده از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج برآمده از تحلیل داده ها نشان داد که آموزش تفکر مثبت بر نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان دارای تعارضات زناشویی مؤثر بوده است ( P<0.001 ). بدین صورت که این آموزش توانسته نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان دارای تعارضات زناشویی را افزایش دهد. برابر با یافته های پژوهش حاضر می توان آموزش تفکر مثبت را به عنوان یک روش کارا جهت بهبود نشاط ذهنی و سرمایه های روان شناختی زنان دارای تعارضات زناشویی پیشنهاد داد.
۳.

رابطه ارزش های فرهنگی با نشاط ذهنی: نقش واسطه ای خودکارآمدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزش های فرهنگی خودکارآمدی نشاط ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۴۷۹
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه گری خودکارآمدی در رابطه بین ارزش های فرهنگی (فردگرایی، جمع گرایی) و نشاط ذهنی در گروهی از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود. مشارکت کنندگان 448 نفر از دانشجویان بودند که  به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس نشاط ذهنی ریان و فردریک، پرسش نامه خودکارآمدی موریس  و نسخه کوتاه مقیاس فردگرایی و جمع گرایی افقی و عمودی سیواداس و همکاران را تکمیل کردند. روایی و پایایی پرسش نامه های پژوهش نیز با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی و ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تایید قرار گرفت. برای تحلیل داده های توصیفی و ماتریس همبستگی بین متغیرهای پژوهش از نرم افزار SPSS و برای آزمون فرضیه ها و مدل پژوهش از نرم افزار AMOS استفاده شد. یافته ها نشان دادند که مدل پژوهش با داده های جمع آوری شده برازش مطلوبی دارد. همچنین یافته ها نشان دادند که اثر مستقیم ارزش های جمع گرایی و فردگرایی بر نشاط ذهنی مثبت و معنی دار است. اثر مستقیم ارزش های فردگرایی بر خودکارآمدی نیز مثبت و معنی دار بود. همچنین فردگرایی با واسطه گری خودکارآمدی توانست نشاط ذهنی را پیش بینی کند، اما اثر واسطه ای خودکارآمدی در رابطه بین جمع گرایی و نشاط ذهنی معنی دار نبود. به طور کلی یافته های پژوهش نقش ارزش های فرهنگی و  خودکارآمدی را در تبیین نشاط ذهنی نشان می دهند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که به منظور ارتقای سطح نشاط ذهنی دانشجویان باید به ارزش های فرهنگی و نیز افزایش خودکارآمدی آنها توجه شود.
۴.

پیش بینی نشاط ذهنی بر اساس بهزیستی مدرسه: نقش واسطه ای سبک های خودتنظیمی هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهزیستی مدرسه سبک های خودتنظیمی هیجان نشاط ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۶ تعداد دانلود : ۵۲۵
پژوهش حاضر در راستای تعیین نقش واسطه ای سبک های خودتنظیمی هیجان ( شامل سبک های پنهان کار، تحمل و سازگار) در رابطه بین بهزیستی مدرسه (شامل شرایط مدرسه، روابط اجتماعی در مدرسه و راه های خودکامروایی) و نشاط ذهنی دانش آموزان انجام گرفته و برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش همبستگی استفاده شده است. شرکت کنندگان پژوهش 284 دانش آموز (138 دختر و 146 پسر) دوره متوسطه اول شهرستان جهرم بودند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور سنجش متغیرهای پژوهش، پرسشنامه بهزیستی مدرسه (کانیو و ریمپلا، 2002)، پرسشنامه سبک های عاطفی (هافمن و کاشدان، 2010) و مقیاس نشاط ذهنی (ریان و فردریک، 1997) به کار گرفته شد. داده ها با روش آماری تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار AMOS تجزیه وتحلیل گردید. نتایج نشان داد که مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. یافته های حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش نشانگر آن بود که روابط اجتماعی در مدرسه ، هم به طور مستقیم و هم به طور غیرمستقیم ( از طریق افزایش سبک سازگار خودتنظیمی هیجان) نشاط ذهن ی دانش آموزان را افزایش می ده د. راه های خودکامروای ی از طریق کاهش سبک پنهان ک ار خودتنظیمی هیجان، منجر به افزایش نشاط ذهنی دانش آموزان می شود. شرایط مدرسه اثر مستقیم و مثبت بر نشاط ذهنی دانش آموزان داشت. به طورکلی، نتایج پژوهش حاضر شواهدی را برای نقش واسطه ای سبک های خودتنظیمی هیجان در رابطه بین بهزیستی مدرسه و نشاط ذهنی دانش آموزان فراهم آورد
۵.

اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر نشاط ذهنی، تاب آوری و شفقت به خود در مادران دارای کودکان مبتلا به فلج مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درمان مثبت نگر نشاط ذهنی تاب آوری شفقت به خود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۳۸۰
پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر درمان مثبت نگر بر نشاط ذهنی، تاب آوری و شفقت به خود در مادران دارای کودکان مبتلا به فلج مغزی به اجرا درآمد. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، تمام مادران دارای کودکان مبتلا به فلج مغزی شهر اصفهان در سال 1395 بود. از میان جامعه آماری تعداد 30 مادر به روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس و هدفمند انتخاب و در گروه های آزمایش و گواه به تصادف گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله مثبت نگر را طی نه جلسه آموزشی 90 دقیقه ای به صورت هفته ای یک جلسه دریافت نمودند، در حالی که گروه گواه در طی انجام فرایند پژوهش از دریافت مداخله فوق بی بهره بودند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه نشاط ذهنی، تاب آوری و شفقت به خود بود. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که درمان مثبت نگر بر نشاط ذهنی، تاب آوری و شفقت به خود در مادران دارای کودکان مبتلا به فلج مغزی در مراحل پس آزمون و پیگیری تاثیر معنادار داشت. بر اساس یافته های حاصل از این پژوهش، می توان نشاط ذهنی، تاب آوری و شفقت به خود مادران دارای کودکان مبتلا به فلج مغزی را با به کارگیری درمان مثبت نگر بهبود بخشید.
۶.

تأثیر آموزش ذهن آگاهی با رویکرد اسلامی بر نشاط ذهنی و بهزیستی مدرسه دانش آموزان دختر دوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رویکرد اسلامی ذهن آگاهی نشاط ذهنی بهزیستی مدرسه دانش آموزان دختر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۵۰۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش ذهن آگاهی با رویکرد اسلامی بر نشاط ذهنی و بهزیستی مدرسه دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایۀ دوم دوره متوسطۀ دوم شهر زنجان در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل داده اند، که از این بین 30 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به نسبت یکسان گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، برنامه آموزشی ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد اسلامی را در 8 جلسه 120دقیقه ای به صورت گروهی (در هر هفته یک جلسه) دریافت کردند؛ گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های نشاط ذهنی حالتی ( SVS ) و بهزیستی مدرسه ( SW-BQ ) در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. جهت تجزیه و تحیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات نشاط ذهنی و بهزیستی مدرسه و ابعاد آن در مرحله پس آزمون در دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر، آموزش ذهن آگاهی با رویکرد اسلامی، باعت افزایش نشاط ذهنی و بهبود بهزیستی مدرسه در دانش آموزان گروه آزمایش شده است. با استناد به یافته های این پژوهش، می توان از آموزش ذهن آگاهی با رویکرد اسلامی به عنوان مداخله ای مناسب جهت افزایش نشاط ذهنی و بهبود بهزیستی دانش آموزان بهره برد.
۷.

مقایسه خودشفقت ورزی، نشاط ذهنی و ذهن آگاهی مادران دارای کودکان دچار رماتیسم و مادران کودکان عادی

کلیدواژه‌ها: خودشفقت ورزی نشاط ذهنی ذهن آگاهی رماتیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۳۲۵
پژوهش حاضر با هدف مقایسه خودشفقت ورزی، نشاط ذهنی و ذهن آگاهی مادران دارای کودکان دچار رماتیسم و مادران کودکان عادی شهر تهران انجام گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی- علی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل همه مادران دارای کودکان دچار رماتیسم و مادران عادی شهر تهران در سال 1396 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس استفاده شد. بدین صورت که از میان کودکان مراجعه کننده به مراکز درمانی بیماری رماتیسم شهر تهران، تعداد 50 کودک و از میان کودکان سالم حاضر در مراکز تفریحی نیز 50 کودک به صورت در دسترس انتخاب پرسشنامه های پژوهش به مادران این کودکان ارائه داده شد . پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه مهارت های ذهن آگاهی، پرسشنامه شفقت به خود و مقیاس نشاط ذهنی حالتی بود. داده ها به شیوه تحلیل واریانس توسط نرم افزار آماری SPSS 23 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که خودشفقت ورزی، نشاط ذهنی و ذهن آگاهی میان دو گروه مادران دارای کودکان دچار رماتیسم و مادران کودکان عادی دارای تفاوت معنادار با هم است ( P<0/001 ). بر اساس یافته های پژوهش حاضر، مادران دارای کودکان دچار رماتیسم به دلیل درگیری درمانی و زمانی با کودکان آسیب پذیر خود، دارای خودشفقت ورزی، نشاط ذهنی و ذهن آگاهی پایینی هستند.
۸.

واسطه گری خود شفقت ورزی در رابطه بین کمال گرایی و نشاط ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کمال گرایی نشاط ذهنی خودشفقت ورزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۷ تعداد دانلود : ۶۶۷
در پژوهش حاضر نقش واسطه گری خودشفقت ورزی در رابطه بین کمال گرایی و نشاط ذهنی بررسی شد. بدین منظور 213 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به مقیاس کمال گرایی تجدید نظر شده اسلینی و همکاران، مقیاس خود شفقت ورزی نف، و مقیاس نشاط ذهنی ریان و فردریک پاسخ دادند. داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار Amos تحلیل شدند. نتایج نشان داد که از بین مؤلفه های کمال گرایی، مولفه استاندارد به عنوان کمال گرایی سازگارانه، نشاط ذهنی را به طور مستقیم و مثبت پیش بینی می کند، در حالی که تفاوت (تعارض بین استانداردها و عملکرد فرد)، به عنوان کمال گرایی ناسازگارانه، نشاط ذهنی را با واسطه گری خودشفقت ورزی به طور منفی پیش بینی می کند. در نتیجه نتایج حاکی از آن است که خودشفقت ورزی در رابطه بین کمال گرایی و نشاط ذهنی دارای نقش واسطه ای است. بنابراین، در صورت تعارض بین استانداردها و عملکرد توجه به خودشفقت ورزی و افزایش آن برای دانشجویان دارای تلویحات مهمی است.
۹.

تاثیر آموزش معکوس بر نشاط ذهنی و بازتاب اخلاق اجتماعی دانش آموزان

تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۷۰۹
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش معکوس بر نشاط ذهنی و بازتاب اجتماعی دانش آموزان است. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه (گروه آزمایش و گروه کنترل) است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی استان گلستان است که با روش نمونه گیری خوشه ای از بین شهرستان های استان گلستان به طور تصادفی شهرستان بندرترکمن انتخاب شد و شد و به قید قرعه یکی از مدارس ابتدایی شهرستان انتخاب شد سپس از بین پایه های تحصیلی پایه سوم به طور تصادفی انتخاب شد و از بین دانش آموزان آن، آن دسته از دانش آموزانی که دارای نمره خوب و خیلی خوب در درس علوم و انظباط خوب و خیلی خوب داشتند به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند در نهایت 40 دانش آموز به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های نشاط ذهنی ریان و فردریک (1997) و رفتار اخلاقی لوزیر (1993) است که روایی پرسشنامه توسط کارشناسان حوزه آموزش و روان شناسان حوزه تعلیم و تربیت مورد برسی قرار گرفت و پس از انجام اصلاحات جزئی مورد تائید نهایی قرار گرفت و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از الفای کرنباخ به ترتیب 77/0 و 82/0 بدست آمد که نشان از پایایی مطلوب پرسشنامه دارد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش معکوس تاثیری مثبت و معناداری بر نشاط ذهنی و بازتاب اخلاق اجتماعی دانش آموزان دارد بدین معنا که آموزش معکوس سبب افزایش نشاط ذهنی و بازتاب اخلاق اجتماعی دانش آموزان می گردد.
۱۰.

رابطه هوش هیجانی با نشاط ذهنی: نقش واسطه ای خوددلسوزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خوددلسوزی دانشجویان نشاط ذهنی هوش هیجانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۳ تعداد دانلود : ۵۲۳
زمینه : نشاط ذهنی به صورت داشتن انرژی بدنی و ذهنی تعریف می شود. افراد با هوش هیجانی بالاتر، دارای شادی، سرزندگی و کارآمدی بیشتری هستند. اما سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که آیا خوددلسوزی در این رابطه نقش واسطه ای ایفا می کند؟ هدف : هدف این پژوهش، بررسی رابطه هوش هیجانی با نشاط ذهنی با واسطه گری خوددلسوزی در میان دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز بود. روش: این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی بود. از جامعه آماری دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 98-1397 تعداد 298 نفر (149 زن و 149 مرد) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند و سه پرسشنامه نشاط ذهنی حالتی (ریان و فردریک، 1997)، خوددلسوزی (نف، 2003) و هوش هیجانی (پترایدز و فارنهام، 2001) را تکمیل کردند . . تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. یافته ها : مدل پژوهش برازش مناسبی با داده ها داشت و هوش هیجانی اثر مستقیم بر خوددلسوزی (0/05 p˂ ، 0/41 =β) و همچنین نشاط ذهنی (0/01 p˂ ، 0/29 =β) دانشجویان داشت. اثر غیرمستقیم هوش هیجانی بر نشاط ذهنی دانشجویان با واسطه گری خوددلسوزی نیز معنی دار بود (01/0 p˂ ، 21/0 =β). بدین ترتیب می توان گفت که هوش هیجانی می تواند هم به طور مستقیم و هم به طور غیرمستقیم و از طریق خوددلسوزی بر نشاط ذهنی دانشجویان تأثیر بگذارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که با تقویت هوش هیجانی می توان موجبات ارتقای خوددلسوزی دانشجویان و در نتیجه نشاط ذهنی آنها را فراهم آورد.
۱۱.

رابطه بین کنترل روان شناختی والدین و نشاط ذهنی دانشجویان: نقش واسطه ای تنظیم شناختی هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تنظیم شناختی هیجان کنترل روان شناختی والدین نشاط ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۲۱۹
مقدمه و هدف : یکی از شاخصه های بهزیستی، نشاط ذهنی است. شناخت عوامل پیش بینی کننده نشاط ذهنی به عنوان یک شاخص مهم و اساسی از سلامتی و انگیزش از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه علّی کنترل روان شناختی والدین با نشاط ذهنی دانشجویان با نقش واسطه گری راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بود. مواد و روش ها : شرکت کنندگان شامل 346 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده و مقیاس کنترل روان شناختی وابسته مدار و پیشرفت مدار سوننز و همکاران، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و کرایج، و مقیاس نشاط ذهنی ریان و فردریک را تکمیل نمودند. یافته ها : یافته ها نشان دادند که کنترل روان شناختی والدین به صورت منفی نشاط ذهنی و راهبردهای انطباقی تنظیم شناختی هیجان را تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین اثر کنترل روان شناختی والدین بر راهبردهای غیر انطباقی تنظیم شناختی هیجان، به صورت مثبت و از لحاظ آماری معنی دار بود. راهبردهای غیر انطباقی اثر منفی و معنی دار و راهبردهای انطباقی اثر مثبت و معنی دار بر نشاط ذهنی داشتند. آزمون بوت استراپ معنی داری اثر واسطه ای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین کنترل روان شناختی والدین و نشاط ذهنی را مورد تأیید قرار داد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که کاهش کنترل روان شناختی والدین موجب افزایش استفاده از راهبردهای انطباقی تنظیم شناختی هیجان در فرزندان شده و از این طریق نشاط ذهنی آن ها را ارتقا می بخشد.
۱۲.

بررسی تعدیل کنندگی وابستگی به تلفن همراه در آزمون مدل پیش بینی نشاط ذهنی بر اساس حمایت اجتماعی و ناگویی خلقی با میانجی گری اهمال کاری تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اهمال کاری تحصیلی حمایت اجتماعی ادراک شده ناگویی خلقی نشاط ذهنی وابستگی به تلفن همراه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۳۲۶
مقدمه و هدف : با توجه به شیوع بالای وابستگی به تلفن های هوشمند و نیز اهمال کری در بین نوجوانان، هدف این پژوهش بررسی تعدیل کنندگی وابستگی به تلفن همراه در آزمون مدل پیش بینی نشاط ذهنی بر اساس حمایت اجتماعی و ناگویی خلقی با میانجی گری اهمال کاری تحصیلی در دختران نوجوان بود.   مواد و روش ها : جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر بندر امام خمینی (ره) بود که در سال تحصیلی 98- 1397 مشغول به تحصیل بودند.از بین آنها 352 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. و به پرسشنامه های وابستگی به تلفن هوشمند، حمایت اجتماعی ادراک شده، ناگویی خلقی، اهمال کاری و نشاط ذهنی، پاسخ دادند. داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. (05/0 ≥P). یافته ها : نتایج نشان دادند در هر دو گروه، مسیر مستقیم حمایت اجتماعی و ناگویی خلقی، با نشاط ذهنی معنی دار نبود، اما مسیر مستقیم اهمال کاری تحصیلی به نشاط ذهنی منفی و معنی دار و حمایت اجتماعی به اهمال کاری تحصیلی منفی و معنی دار  و مسیر ناگویی خلقی به اهمال کاری تحصیلی مثبت و معنادار بود. اهمال کاری تحصیلی رابطه بین حمایت اجتماعی و ناگویی خلقی را با نشاط ذهنی به صورت کامل واسطه گری کرد. همچنین وابستگی به تلفن همراه این مدل میانجی گری را تعدیل کرد. بحث و نتیجه گیری: می توان با افزایش حمایت اجتماعی و درمان ناگویی خلقی اهمال کاری تحصیلی را در نوجوانان کمتر کرده و به واسطه آن نشاط ذهنی را بهبود بخشید. و با آموزش استفاده صحیح از تلفن همراه شدت تاثیر عوامل بر کاهش نشاط ذهنی را کمتر کرد.
۱۳.

پیش بینی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و نشاط ذهنی براساس جهت گیری هدف پیشرفت در دانش آموزان دبیرستانی

کلیدواژه‌ها: یادگیری خودتنظیمی شناخت فراشناخت جهت گیری هدف نشاط ذهنی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۶۳
هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت پیش بینی کنندگی متغیر جهت گیری هدف در استفاده دانش آموزان از راهبردهای شناختی و فراشناختی و همچنین نشاط ذهنی آنان بود. برای رسیدن به این هدف 300 دانش آموز (150 نفر پسر و 150 نفر دختر) از بین کلیه دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی شهر شیراز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش برای سنجش هدف پیشرفت از پرسشنامه الیوت و مک گریگور (2001) و به منظور ارزیابی راهبردهای شناختی و فراشناختی از مقیاس پینتریچ و دیگروت (1990) و از مقیاس نشاط ذهنی موقعیتی ریان و فردریک (1997) برای سنجش نشاط ذهنی استفاده گردید. یافته ها نشان دادند به غیر از بعد تسلط- اجتنابی سایر ابعاد جهت گیری هدف، راهبردهای شناختی و فراشناختی دانش آموزان را به صورت مثبت و معنی داری پیش بینی می کردند. همچنین از بین ابعاد جهت گیری هدف، بعد عملکرد گرایشی به صورت مثبت و معنی دار پیش بینی کننده نشاط ذهنی بود. . * دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان فارس* * دانشیار روان شناسی تربیتی دانشگاه شیراز (نویسنده مسئول foolad@shirazu.ac.ir ).
۱۴.

الگوی ساختاری عملکرد خانواده، سرمایه روان شناختی ، نیازهای روان شناختی با نشاط ذهنی: نقش میانجی مسئولیت پذیری نوجوانان در دوران بلوغ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عملکرد خانواده نیازهای روان شناختی سرمایه روان شناختی و مسئولیت پذیری نشاط ذهنی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۸۸
زمینه: رفتار مسئولانه از شاخص های انسان سالم است که تقویت و رشد آن جز با شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار مسئولانه امکان پذیر نخواهد بود. به همین منظور، پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا عملکرد خانواده، سرمایه روانشناختی و ارضاء نیازهای روانشناختی نوجوانان تأثیری بر میزان مسئولیت پذیری و نشاط ذهنی آنان دارد یا خیر؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف عملکرد خانواده، سرمایه روانشناختی نیازهای روانشناختی با نشاط ذهنی: نقش میانجی مسئولیت پذیری نوجوانان در دوران بلوغ انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش، را کلیۀ نوجوانان 14 تا 18 ساله شهر تهران در سال 1399 تشکیل دادند. نمونه پژوهش 400 نفر از نوجوان مناطق 1 و 2 شهر تهران بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های خودگزارشی عملکرد خانواده کیم و کیم (2007) نیازهای روانشناختی لاگواردیا و همکاران (2002)، سرمایه روانشناختی مک گی (2011)، مسئولیت پذیری سروش (1391) و نشاط ذهنی کی یز و همکاران (2003) گردآوری شد. داده های با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و الگویابی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد، عملکرد خانواده، نیازهای روانشناختی و سرمایه روانشناختی اثر مثبت مستقیم و غیرمستقیم بر مسئولیت پذیری و نشاط ذهنی دانش آموزان دارند. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که 39 درصد از واریانس مسئولیت پذیری و 48 درصد از واریانس نشاط ذهنی توسط عملکرد خانواده، نیازهای روانشناختی و سرمایه روانشناختی و مسئولیت پذیری تبیین می شود . نتیجه گیری: شناخت عوامل مؤثر بر مسئولیت پذیری و نشاط ذهنی دانش آموزان امک ان پیش بینی و برنامه ریزی جهت کمک به تأمین بهداشت روانی آنان را فراهم می کند و می توان با ایجاد بستر سازی مناسب در مدارس جهت افزایش نشاط اجتماعی، هیجانی و روانشناختی گام برداشت.
۱۵.

پیش بینی رفتارهای پرخطر براساس ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی، تنظیم شناختی هیجان و سبک های دلبستگی با میانجی گری نشاط ذهنی در نوجوانان دختر

کلیدواژه‌ها: رفتار پرخطر نیاز روانی تنظیم هیجان سبک دلبستگی نشاط ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۲۴۶
مقدمه: با توجه به اینکه نیازهای بنیادی روانشناختی، تنظیم شناختی هیجان، سبک های دلبستگی و نشاط ذهنی از جمله عواملی هستند که نقش محافظت کننده در بروز رفتارهای پرخطر دارند؛ لذا پیش بینی عوامل زمینه ساز و یا محافظت کننده رفتارهای پرخطر ضروری به نظر می رسد. هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رفتارهای پرخطر براساس ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی، تنظیم شناختی هیجان و سبک های دلبستگی با میانجی گری نشاط ذهنی در نوجوانان دختر انجام شد. روش : جامعه آماری این پژوهش توصیفی- همبستگی دربرگیرنده کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تبریز در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ بود که از این میان تعداد ۲۸۲ نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات به وسیله پرسشنامه های خطرپذیری نوجوانان ایرانی (IARTS)، نیازهای بنیادی روانشناختی (BPNS)، تنظیم شناختی هیجان (CERQ)، دلبستگی بزرگسال (AAI) و نشاط ذهنی (MVQ) گردآوری شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر در نرم افزار SPSS نسخه ۲۳ و Lisrel نسخه ۸ تحلیل شدند. یافته ها: بین رفتارهای پرخطر با ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی (r=-۰/۲۳۰, P=۰/۰۰۱) و نشاط ذهنی (r=-۰/۳۱۳, P=۰/۰۰۱) رابطه منفی و معنادار و با سبک های دلبستگی (r=۰/۲۴۷, P=۰/۰۰۱) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ درحالی که تنها ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی (P=۰/۰۰۴) با توجه به نقش میانجی نشاط ذهنی توانایی پیش بینی رفتارهای پرخطر را دارد. نتیجه گیری: ارضای نیازهای بنیادی روانشناختی با توجه به نقش میانجی نشاط ذهنی توانایی پیش بینی رفتارهای پرخطر را دارد؛ این یافته ها می تواند در پیشگیری مؤثر از رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان دختر کمک کننده باشد.
۱۶.

اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر ارتباط والد-کودک بر تنظیم هیجان و نشاط ذهنی دانش آموزان با ناتوانی های یادگیری در شرایط همه گیری کووید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-فرزند تنظیم هیجان ناتوانی های یادگیری نشاط ذهنی همه گیری کووید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۵۵
پژوهش حاضر، با هدف اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر ارتباط والد-کودک به صورت مجازی بر تنظیم هیجان و نشاط ذهنی دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری اجرا شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرحِ پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری را دانش آموزان پایه ی سوم تا ششم دارای ناتوانی یادگیری شهرستان بیرجند در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل داده است که دارای مشکلات هیجانی بوده و به مراکز اختلالات یادگیری مراجعه کرده اند. تعداد 30 نفر به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند و پرسشنامه های تنظیم هیجان برای کودکان و نوجوانان ( Gross & John, 2003 ) و نشاط ذهنی ( Ryan & Frederick, 1997 ) را تکمیل کردند. محتوای آموزشی بازی درمانی مبتنی بر ارتباط والد-کودک، در 10 جلسه به والدین گروه آزمایش، به صورت مجازی ارائه شد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره نشان داد درمان مدنظر بر تنظیم هیجان و نشاط ذهنی دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری تأثیر معناداری داشته است، اما بر تعامل ترکیبی تنظیم هیجان و نشاط ذهنی اثرگذار نبود. لذا، اگرچه استفاده مؤثر از تمام راهبردهای تنظیم هیجان بر بهزیستی و نشاط تأثیر داشت اما با استفاده از تنها دو راهبرد ارزیابی مجدد و سرکوبی نمی توان به طورقطع نشاط ذهنی را در این دانش آموزان افزایش داد. درنتیجه این درمان بر تنظیم هیجان و نشاط ذهنی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری تأثیر داشته و استفاده از آن، جهت کمک به این دانش آموزان پیشنهاد می شود.
۱۷.

اثربخشی آموزش مبتنی بر تئوری انتخاب بر تاب آوری تحصیلی و نشاط ذهنی دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: آموزش مبتنی بر تئوری انتخاب تاب آوری تحصیلی نشاط ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۱۴۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر تئوری انتخاب بر تاب آوری تحصیلی و نشاط ذهنی دانش آموزان دوره متوسطه انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود. در این پژوهش تعداد 40 دانش آموز با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 20 دانش آموز). گروه آزمایش آموزش مبتنی بر تئوری انتخاب (گلاسر، 2013) را طی یک ماه دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه تاب آوری تحصیلی (ساموئلز، 2004) و نشاط ذهنی (رایان و فردریک، 1997) بود. داده ها به شیوه تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش مبتنی بر تئوری انتخاب بر تاب آوری تحصیلی (0001≥P؛ 47/0=Eta؛ 64/33=F) و نشاط ذهنی (0001≥P؛ 56/0=Eta؛ 43/47=F) دانش آموزان دوره متوسطه تأثیر معنادار دارد (p<0/001). بدین صورت که این مداخله توانسته منجر به افزایش تاب آوری تحصیلی و نشاط ذهنی شود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که آموزش مبتنی بر تئوری انتخاب با بهره گیری از فنونی همانند مسئولیت پذیری و زندگی تحصیلی مسئولانه می تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت افزایش تاب آوری تحصیلی و نشاط ذهنی دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد
۱۸.

تحلیل ساختاری روابط نشاط ذهنی و درگیری تحصیلی با میانجیگری نگرش نسبت به مدرسه و ادراک حمایت اجتماعی معلم(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: ادراک حمایت اجتماعی معلم درگیری تحصیلی نشاط ذهنی نگرش به مدرسه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۷۸
هدف: این پژوهش تحلیل ساختاری روابط نشاط ذهنی و درگیری تحصیلی با میانجیگری نگرش نسبت به مدرسه و ادراک حمایت اجتماعی معلم بوده است. روش: پژوهش توصیفی پیمایشی از نوع همبستگی و مدل معادلات ساختاری بود.جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان سال سوم دوره دوم متوسطه شهر کرمانشاه تشکیل دادند که در سال تحصیلی 98-97 مشغول به تحصیل بودند. از این جامعه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 650 نفر از دانش آموزان انتخاب شدند. پرسشنامه های درگیری تحصیلی ریو(2013)،نشاط ذهنی رایان و فردریک(1997)، نگرش به مدرسه مک کوچ و سیگل(2002)و ادراک حمایت اجتماعی الیوت و همکاران(2001) به عنوان ابزارهای سنجش مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل داده ها با دو نرم افزار اس پی اس اس نوزده و اموس انجام شد. یافته ها: بیانگر تاثیر غیرمستقیم و معنادار نشاط ذهنی بردرگیری تحصیلی از طریق نگرش به مدرسه و ادراک حمایت اجتماعی معلم بود.به عبارت دیگر، یافته ها نشان داد که نشاط ذهنی برنگرش به مدرسه و ادراک حمایت اجتماعی معلم و این دو متغیر بر درگیری تحصیلی اثر مستقیم و معنی داری دارند. همچنین ادراک حمایت اجتماعی معلم بر نگرش به مدرسه و درگیری تحصیلی؛و نگرش به مدرسه بر درگیری تحصیلی نیز تاثیر مستقیم و معنی داری می گذارد. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که نشاط ذهنی می تواند پیش بین مناسبی برای درگیری تحصیلی دانش آموزان از طریق ادراک حمایت اجتماعی معلم و نگرش به مدرسه آنها باشد. بنابراین، با افزایش این سه متغیر می توان درگیری تحصیلی دانش آموزان را نیز افزایش داد.
۱۹.

اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر حافظه کاری و انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حافظه کاری کارکردهای اجرایی نشاط ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۲۴۹
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی بر حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون به همراه گروه گواه بود. در این پژوهش جامعه آماری تمام دانش آموزان پسر کلاس پنجم ابتدایی شهرستان شهرضا در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که که در مجموع تعداد 40 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه 20 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه آموزش مبتنی بر کارکردهای اجرایی قرار گرفت؛ درحالی که گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. فرایند جمع آوری داده ها در مرحله پیش آزمون و پس آزمون با مقیاس سنجش حافظه کاری دانیمن وکارپنتر (1980) و پرسشنامه نشاط ذهنی ریان و فردریک (1997) برای همه شرکت کنندگان در دو گروه انجام گرفت. داده های گردآوری شده با روش تحلیل کواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مبتنی بر کارکردهای اجرایی باعث افزایش حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه در پس آزمون شده است (05/0> P). بنابراین بسته آموزشی مبتنی بر کارکردهای اجرایی می تواند برای افزایش حافظه کاری و نشاط ذهنی دانش آموزان در مدارس و مراکز آموزشی مورد استفاده قرار گیرد.
۲۰.

نقش سبک های دلبستگی، تنظیم شناختی هیجان، و نشاط ذهنی در پیش بینی رفتارهای پرخطر نوجوانان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۶۰
زمینه و هدف: شناسایی عواملی که بتواند میزان خطرپذیری نوجوانان دختر را کاهش دهد یا از بروز آن پیشگیری کند، بسیار ضروری است؛ بنابراین، این پژوهش با هدف تعیین نقش سبک های دلبستگی، تنظیم شناختی هیجان، و نشاط ذهنی در پیش بینی رفتارهای پرخطر در نوجوانان دختر انجام شد. روش : جامعه آماری این پژوهش توصیفی-همبستگی شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بود که از این میان تعداد 282 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده های مورد نیاز به وسیله پرسش نامه های دلبستگی بزرگسال (بشارت، 1384)، تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2001)، نشاط ذهنی (رایان و فردریک، 1997) و خطرپذیری نوجوانان ایرانی (زاده محمدی و همکاران، 1390) گردآوری شد. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام) در نرم افزارPSS.23 تحلیل شدند. یافته ها: رفتارهای پرخطر با سبک های دلبستگی اجتنابی (002/0p=، 184/0 r=) و دوسوگرا (001/0p=، 201/0 r=) رابطه مثبت و معنا دار و با نشاط ذهنی رابطه منفی و معنا داری دارند و نشاط ذهنی (001/0p=، 313/0- β=) و سبک دلبستگی دوسوگرا (011/0p=، 147/0 β=) توانایی تبیین تغییرات رفتارهای پرخطر را دارند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه نشاط ذهنی و سبک دلبستگی دوسوگرا توانایی تببین تغییرات رفتارهای پرخطر را دارند؛ بنابراین ارائه برنامه های مداخله ای به منظور ارتقاء نشاط ذهنی و ایمنی دلبستگی برای پیشگیری از رفتارهای پرخطر در نوجوانان دختر پیشنهاد می شود.