کنکور

هدف از پژوهش حاضر، تبیین علل اثرگذار بر مراجعه دانش آموزان به آموزشگاه های آزاد کنکور است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، با رویکرد تلفیقی (کیفی - کمی) و با استفاده از روش تحقیق آمیخته از نوع اکتشافی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی شامل مسئولان آموزشگاه ها است که با نمونه ای به تعداد 15 نفر به شیوه گلوله برفی انجام شد. در بخش کمی 170 نفر به شیوه نمونه گیری انتساب متناسب از دانش آموزان آموزشگاه های آزاد کنکور شهر تهران انتخاب شده است. در بخش کیفی، محقق با مصاحبه های نیمه ساختاریافته به گرد آوری داده ها اقدام کرد. سپس با تحلیل محتوای مصاحبه های انجام شده، مهم ترین مفاهیم (با توجه به اهداف) شناسایی و در قالب پرسشنامه محقق ساخته اقدام به سنجش این مفاهیم شد. روایی پرسشنامه به تأیید استادان و صاحب نظران حیطه مورد بررسی رسید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در تمامی مقوله ها به تفکیک، بیش از 0.7 محاسبه شد. در بخش کیفی از نرم افزار تجزیه وتحلیل داده ها (Nvivo) استفاده شد و در بخش کمی همه تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار spss انجام شد. بر اساس یافته ها، مهم ترین علل مراجعه داوطلبان به آموزشگاه های آزاد کنکور به ترتیب برای کسب موفقیت در کنکور، رضایت نداشتن از رتبه سال قبل، پیشرفت تحصیلی و ساختن آینده خود، اثربخش و کافی نبودن آموزش های رسمی در مدرسه شناسایی شدند.

هدف: پژوهش حاضر به ارزشیابی سوالات شیمی کنکور سراسری گروه علوم تجربی در سال 1396 با استفاده از نظریه سوال-پاسخ می پردازذ.روش پژوهش: پژوهش کاربردی، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری کلیه داوطلبان کنکور سراسری گروه علوم تجربی در سال 1396 و نمونه آماری 5۰۰۰ پاسخنامه از میان پاسخنامه های داوطلبان شرکت کننده در این سال است و محاسبات با نرم افزارهایNOHARM ،  IRTPROو EXCEL انجام شده است.یافته ها: براساس نظریه کلاسیک و سوال پاسخ، پارامترهای تک تک سوالات محاسبه شد. نتایج نشان داد 7 سوال هم با مدل یک پارامتری و هم دو پارامتری و 21 سوال با مدل سه پارارمتری برازش مناسبی نشان می دهند و 13 سوال نیز با هیچکدام از مدلهای نظریه سوال-پاسخ برازش نشان نمی دهند. تحلیل سوالات با مدل سه پارامتری نشان داد که 26 سوال از نظر ضریب تشخیص قوی(a>1.3)، 6 سوال متوسط و 3 سوال ضعیف (a<0.65)می باشد. همچنین از نظر دشواری 11 سوال بسیار سخت (b>1.2) و 24 سوال مناسب (-1.2<b<1.2) بودند. سوال c≥0.2  بود که بیانگر حدس پذیری بالای سوالات شیمی آزمون است.نتیجه گیری: این آزمون 35 سوالی، دارای ضریب دشواری 3/0 و عامل حدس حدود 2/0 است و برای سطوح توانایی در گستره توانایی 5/0- تا 2 بیشترین آگاهی و کمترین خطا را دارد با توجه به فراوانی داوطلبان در این محدوده از توانایی، به نظر می رسد این آزمون توانایی لازم برای تشخیص  داوطلبان مختلف و انتخاب عادلانه آنها برای دانشگاه ها را داشته باشد. آلفای کرونباخ آزمون 934/0 و نشان دهنده پایایی عالی آزمون می باشد.

هدف: مسئله پژوهش حاضر بررسی سیاست ها و قوانین وضع شده درباره آزمون سراسری ورود به دانشگاه ها از جهت تشخیص مسئله، پیامدها و راهکارهای پیش بینی شده و خلاءهای موجود بود.روش پژوهش: به این منظور با بررسی و تحلیل قوانین و مقررات وضع شده طی چهار دهه گذشته به روش تحلیل محتوای کیفی، سیاست ها و مقررات مترتب بر آنها (از جهت مسئله یابی و راهکارها) استخراج شد.یافته ها: بر اساس یافته های به دست آمده، عدالت در دسترسی به آموزش عالی، توسعه آموزش عالی، تنوع دوره های آموزشی، کاهش محدودیت های جنسیتی (افزایش مشارکت زنان)، اصلاح روش های سنجش ورودی، بومی گزینی و اصلاح و بهبود ساختاری، به عنوان هفت سیاست اصلی استخراج شد.نتیجه گیری: ارزیابی سیاست ها از دیدگاه مسئله یابی نشان می دهد که بخشی از سیاست ها همگام با تحولات جهانی آموزش عالی از جهت فراهم آوردن زمینه های گسترش آموزش عالی، مشارکت زنان و افزایش برابری و عدالت در دسترسی به آموزش عالی مثبت ارزیابی می شود. با این حال فقدان نگاه آمایشی و غفلت از گسترش و تنوع بدون معیار آموزش عالی را می توان از عوامل اصلی کاهش کیفیت و دامن زدن به تقاضای آموزش عالی محسوب کرد. همچنین سیاست تغییر روش های سنجش (با هدف بهبود)، به دلیل ضعف در شناخت مسئله و پشتوانه های علمی و بی توجهی به زیرساخت های لازم، نه تنها موجب بهبود آزمون های ورودی نشده است بلکه پیامدهای منفی کاهش کیفیت آموزش همگانی به صورت تورم نمره و معدل را در دوره متوسطه به دنبال داشته است. فقدان هرگونه سیاست گذاری در حوزه مدیریت تقاضا، ضعف هماهنگی بین مراجع متعدد سیاست گذار و تصمیم گیرنده و فقدان ارزیابی از پیامدهای سیاست ها و قوانین وضع شده را می توان از مهم ترین نقاط ضعف سیاست گذاری ها در نظام ورود به آموزش عالی به شمار آورد.

هدف: مسئله این پژوهش بررسی رابطه بعضی از شاخص های تقاضای آموزش عالی با شاخص های اشتغال در دهه هشتاد (1390-1381) با هدف شناخت تقاضای آموزش عالی در ایران بود.روش پژوهش: پژوهش از جهت روش از نوع تحلیل ثانویه با حوزه تحلیل اجتماعی محسوب می شود. به این منظور از داده های آزمون سراسری ورود به دانشگاه ها و سرشماری نفوس و مسکن استفاده شد. واحد تحلیل استان است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد بین شاخص میانگین تقاضا با میانگین بیکاری در استان های کشور رابطه ای مستقیم برقرار است. همچنین بررسی روند رشد نشان داد که بین نرخ رشد بیکاری با نرخ رشد تقاضا در استان های کشور رابطه ای مستقیم و بین نرخ رشد تقاضا با نرخ رشد مشارکت اقتصادی رابطه ای معکوس برقرار است. در این پژوهش برای اولین بار شاخصی با عنوان تقاضای تأخیری (تکرار شرکت در کنکور) بررسی شد. یافته ها نشان داد که بین تقاضای تأخیری با شاخص های اشتغال رابطه ای معکوس قابل مشاهده است. به این معنی که هر چه بیکاری در استان ها بیشتر بوده تکرار شرکت در کنکور (به ویژه برای زنان) بیشتر بوده و هر چه نرخ مشارکت اقتصادی بیشتر بوده، تکرار شرکت در کنکور کمتر شده است. مقایسه یافته ها نشان می دهد در دهه هشتاد نسبت شرکت کنندگان زن به مرد در مقایسه با سال های قبل بیشتر شده که بخشی از آن به علت انصراف مردان بوده است.     نتیجه گیری: هدف اصلی پژوهش حاضر کمک به شناخت بیشتر تقاضای آموزش عالی در ایران بود. یافته های پژوهش نشان دهنده ابعاد تازه ای از تقاضای آموزش عالی است و مؤید آن است که آزمون سراسری، فراتر از یک آزمون آموزشی، دارای ابعاد گسترده و عمیق اجتماعی و اقتصادی است. مباحث مطرح شده، لزوم انجام پژوهش های بیشتر در این باره را یادآور می شود. از جنبه کاربردی نیز شناخت هر چه کامل تر این پدیده، شرط لازم برای کارآمدی هر نوع سیاست گذاری، قانون گذاری و برنامه ریزی در این زمینه است.

هدف: هدف پژوهش حاضر مطالعه فرایند حذف کنکور سراسری ایران و ارائه یک مدل براساس نظریه داده بنیاد بود.روش پژوهش: رویکرد پژوهش که در سال 1399-1400 انجام شد، کیفی با استفاده از روش داده بنیاد بود. ابزار مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود. جامعه مورد مطالعه کلیه متخصصان تعلیم و تربیت و صاحب نظران آموزش عالی بودند. روش نمونه گیری هدفمند نظری بود و با معیار اشباع نظری با 16 مصاحبه به پایان رسید. فرایند تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شیوه کدگذاری باز و محوری و انتخابی انجام و به منظور بررسی اعتبار و پایایی از روش لینکلن و گوبا استفاده شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مقوله محوری ضرروت و پیچیدگی حذف کنکور است و سایر مقوله ها در پنج مقوله شرایط علّی (2 مقوله)، شرایط مداخله گر محیطی (2 مقوله)، ویژگی های زمینه ای (3 مقوله)، راهبردها (2 مقوله) و پیامدها (2 مقوله) دسته بندی شدند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان اذعان داشت که در رابطه با مسأله حذف کنکور از طرفی مسائلی چون رقابت های ناسالم و مسائل روانی و جابه جا شدن اهداف آموزشی موجب ایجاد احساس ضرورت حذف شده و از دیگر سو مسائلی همچون تقاضای بالا برای ورود به آموزش عالی فرایند حذف را با پیچیدگی روبه رو کرده است.

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی هیپنوتراپی در افزایش خودکارآمدی تحصیلی و کاهش نشانه های اضطراب امتحان نوجوانان کنکوری بود.روش پژوهش: در این پژوهش از طرح آزمایشی تک آزمودنی یا تک موردی  و طرح A-B استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه ی نوجوانان کنکوری در شهر تهران و در سال تحصیلی 1400-1399 بود. نمونه آماری شامل چهار نوجوان بود که به یکی از کلینیک های شهر تهران مراجعه کرده بودند. نمونه گیری به صورت دردسترس و داوطلبانه انجام شد. پس از کسب رضایت و آموزش، این نوجوانان وارد طرح پژوهشی شدند و هفت جلسه یک ساعته درمان دریافت کردند. ملاک ورود به پژوهش پیش رو داشتن آزمون ورودی دانشگاه ها و ملاک خروج نیز دارا بودن اختلالات روانی بود.یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که هیپنوتراپی موجب افزایش خودکارآمدی تحصیلی و کاهش نشانه های اضطراب امتحان نوجوانان کنکوری شد.نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که هیپنوتراپی می تواند به عنوان درمانی موثر در افزایش خودکارآمدی تحصیلی و کاهش نشانه های اضطراب امتحان نوجوانان به کار گرفته شود.

هدف: مقاله حاضر با هدف شناسایی چالش های نظام سنجش و پذیرش دانشجو با تمرکز بر آزمون سراسری در ایران تدوین شده است. این مقاله ابعاد مختلف کنکور و تأثیرات آن بر نظام خانواده، آموزش وپرورش و آموزش عالی را بررسی می کند. روش: این پژوهش بر اساس رویکرد کیفی با استفاده از روش تحلیل مضمون از طریق مصاحبه با 31 نفر از خبرگان علمی و اجرایی نظام سنجش و پذیرش، اقدام به گردآوری داده ها و اطلاعات اولیه نمود. پس از کدگذاری مصاحبه های انجام شده، 213 جمله کلیدی و 114 مضمون پایه استخراج گردید که در 16 مضمون سازمان دهنده دسته بندی شدند. جهت اعتبارسنجی و تنقیح مفاهیم و مضامین استخراج شده، پنج جلسه گروه کانونی با حضور متخصصان علمی و مدیران مرتبط برگزار شد. یافته ها: چالش های نظام سنجش و پذیرش را می توان در سطوح پنج گانه دسته بندی نمود که هرکدام از آن ها دربردارنده مجموعه ای از چالش های اساسی هستند: چالش های نظام آموزش وپرورش مرتبط با آزمون سراسری، چالش های مرتبط با خود آزمون، چالش های مرتبط با محیط اطراف کنکور، چالش های مرتبط با پذیرش و چالش های راهبردی و کلان. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش تجدیدنظر جدی در آزمون سراسری جهت پررنگ شدن اهداف تربیتی، هدایت تحصیلی و انتخاب رشته کارآمد و اعتباربخشی به سوابق تحصیلی در مدارس ضرورت دارد. همچنین برگزاری آزمون سراسری به صورت یک آزمون سالیانه و انحصاری و بازار اقتصادی اطراف آن شامل مؤسسات کنکوری، مدارس غیرانتفاعی و تبلیغات سنگین، چالش های روانی و اقتصادی زیادی برای داوطلبان و خانواده هایشان ایجاد نموده و نیازمند رسیدگی جدی است. همچنین فرآیند پذیرش به دلیل به روز نبودن قوانین ظرفیت پزشکی و بومی گزینی چالش برانگیز شده است و درنهایت سیاست گذاری کلان با حضور نهادهای اصلی و فرهنگ سازی صحیح در این عرصه ضرورت دارد.