ویژگی های روان سنجی

زمینه: شرم و احساس گناه به عنوان هیجان هایی منفی و سازش نایافته با بروز مشکلات روانشناختی در نوجوانان، از جمله افسردگی و خودکشی، اضطراب اجتماعی، اختلال دوقطبی و سطح پایین شفقت به خود در ارتباط است. با این حال، علی رغم اهمیت این هیجانات در نوجوانان، در زمینه بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاسی معتبر برای اندازه گیری شرم و گناه بین نوجوانان ایرانی شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس تجربه شرم و احساس گناه (GSES؛ مالیناکووا و همکاران، 2019) در نوجوانان شهر تهران بود. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و از حیث نوع گردآوری اطلاعات، پیمایشی و از نظر روش شناسی، آزمون سازی است که در قالب یک طرح پژوهشی همبستگی انجام گرفته است. نمونه پژوهش حاضر، 2291 نوجوان 12 تا ۱۸ سال بودند که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند. برای تعیین روایی سازه از روش تحلیل عاملی تأییدی و به منظور آزمون تغییرناپذیری مقیاس با توجه به جنسیت، از روش تحلیلی چندگروهی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی، وجود دو عامل شرم و احساس گناه را تأیید کرد و نشان دهنده برازش مطلوب داده ها در گروه دختران و پسران بود. تحلیل چندگروهی نیز هم ارزی ضرایب مسیر و مقادیر خطا را را در هر دو گروه نشان داد (0/05 P>). قابلیت اعتماد ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، امگای مک دونالد و قابلیت اعتماد مرکب تأیید شد (0/7 ≥, ω, CRα). نتایج نشان داد که این مقیاس از روایی صوری، محتوا، سازه، همگرا و واگرای مناسبی برخوردار است. بررسی متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که با افزایش سن، احساس شرم و گناه در نوجوانان افزایش می یابد (0/01 >P). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که نسخه فارسی مقیاس تجربه شرم و گناه دارای ویژگی های روانسنجی مطلوبی بوده و ابزاری ساده، مختصر و قابل اعتماد جهت ارزیابی هیجان های شرم و احساس گناه در نوجوانان ایرانی است.

زمینه و هدف: یکی از اهداف مهم دوره پیش دبستانی تسهیل در یادگیری مفاهیم پایه خواندن، نوشتن و ریاضی است. این مفاهیم مستلزم یادگیری مهارت های پیش نیاز از جمله مهارت های عصب - روان شناختی است. پژوهش حاضر با هدف ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه مهارت های عصب - روان شناختی (فرم معلم) کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان انجام شد. روش: روش پژوهش در بخش کیفی، به روش تحلیل مضمون و جامعه آماری شامل تمامی منابع، کتاب ها، نظریه ها و مقالات فارسی و انگلیسی مرتبط با مهارت های عصب - روان شناختی بود و نمونه به صورت هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری انتخاب شد. در بخش کمّی، به روش توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری شامل تمامی کودکان مقطع پیش دبستانی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند و حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران 374 کودک تعیین شد که به دلیل محدودیت های کرونایی، پرسشنامه به صورت برخط طراحی و بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای برای 410 کودک توسط معلمان پیش دبستانی تکمیل شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل عامل اکتشافی از طریق تحلیل مؤلفه های اصلی بر روی داده ها و چرخش عامل ها به روش متعامد از نوع واریماکس و تحلیل عامل تأییدی جهت تأیید عامل ها و برازش مدل تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج، تأییدکننده روایی صوری و محتوایی، تشخیصی، روایی سازه و هنجار مناسب بود. اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 92/0، ضریب تصنیف 843/0 و بهترین نقطه برش بالینی آزمون 86/2 به دست آمد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی به دست آمده در مرتبه یکم، هجده عامل و در مرتبه دوم پنج عامل با ارزش ویژه بزرگ تر از یک استخراج شد که به ترتیب 58/83 و 59/85 درصد از واریانس کل مقیاس را تبیین می کنند. همچنین بارهای عاملی در همه سؤالات در تحلیل عاملی تأییدی بالاتر از 4/0 و معنا دار به دست آمده است (01/0>p). نتیجه گیری: بر اساس نتایج، پرسشنامه محقق ساخته از روایی، اعتبار و هنجار مناسبی برخوردار است و می تواند به عنوان ابزاری معتبر برای سنجش مهارت های عصب - روان شناختی در کودکان پیش دبستانی مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: اتخاذ یک رژیم غذایی متعادل بر ارتقای سلامت انسان تأثیرگذار است. بااین حال، تمرکز مفرط روی سلامتِ خوردن ممکن است منجر به وسواس غذایی شود که به عنوان ارتورکسیای عصبی توصیف می گردد. پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه ی فارسی مقیاس ارتورکسیای عصبی (ONS) انجام شد . روش: جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه ی دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در سال تحصیلی 99-98 تشکیل دادند که از بین آن ها تعداد 322 دانشجو (201 زن، 121 مرد) به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های ارتورکسیای عصبی (ONS)، نگرش خوردن (EAT -26 )، وسواس فکری - عملی (OCI -R )، کمال گرایی (MPS)، انعطاف پذیری ذهنی تصویر بدن ( BI - AAQ ) و پنج عاملی شخصیت (NEO - FFI) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تأییدی، آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسون در نرم افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شد. یافته ها: ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣلی اﮐﺘﺸﺎﻓﯽ، 2 ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﯾﺮ وﯾﮋه ی ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﯾﮏ را آﺷﮑﺎر ﮐﺮد که 92/41 درصد از واریانس را تبیین کردند. شاخص های تحلیل عاملی تأییدی نیز دلالت بر برازش مطلوب مدل 2 عاملی این مقیاس داشت. پایایی کُل مقیاس با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و دو نیمه کردن به ترتیب 78/0 و 81/0 بدست آمد. روایی همگرا و واگرا نیز از طریق محاسبه ی همبستگی مقیاس با پرسشنامه های مذکور تأیید شد (05/0>p). همچنین، این مقیاس همبستگی مثبت و معناداری با روان رنجورخویی داشت (01/0>p) . نتیجه گیری: مقیاس ارتورکسیای عصبی از روایی و پایایی نسبتاً خوبی جهت استفاده در نمونه های ایرانی برخوردار است و می تواند ابزاری مناسب جهت استفاده در پژوهش های این حوزه باشد.

پژوهش حاضر با هدف ساخت و هنجاریابی پرسشنامه مادر شایسته براساس منابع اسلامی انجام شده است. برای دستیابی به هدف پژوهش آیات و روایات مرتبط بررسی شد. همچنین مؤلفه ها و زیرمؤلفه های شایستگی مادر استخراج و بعد از اعتباریابی محتوایی، به روش استنباط دینی-روان شناختی تجزیه و تحلیل شدند. جامعه آماری بخش کیفی آیات و روایات و جامعه آماری بخش کمی، مادران دردسترس استان تهران و قم بودند. بعد از تأیید روایی محتوایی مؤلفه ها و زیرمؤلفه ها، پرسشنامه اولیه آماده و بعد از تأیید روایی محتوایی گویه ها، روی نمونه هایی با حجم 55، 79 و 539 نفر برای ارزیابی روایی صوری، پایایی و روایی سازه اجرا شد. براساس یافته های پژوهش، مادر باید در بعد زیستی-روانی، شناختی، عاطفی و رفتاری ویژگی ها و مؤلفه هایی داشته باشد. همچنین هرکدام از این مؤلفه ها دارای زیرمؤلفه هایی هستند: زیرمؤلفه های زیستی-روانی: سلامت جسمی و سلامت روانی، زیرمؤلفه های شناختی: آمادگی شناختی برای مادرشدن و پذیرش نقش مادری، زیرمؤلفه های عاطفی: پذیرش قلبی فرزند، دلسوزی به فرزند و صبوری، زیرمؤلفه های رفتاری: محبت کردن به فرزند و حضور فعال در کنار او، مداراکردن با فرزند، پاسخ گوبودن، تربیت صحیح فرزند، راست گویی، هماهنگی با همسر و عدالت در نقش مادری. همچنین پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 95/0 بود و نتایج تحلیل عاملی نشان داد پرسشنامه از روایی سازه مطلوبی برخوردار است. ارزیابی پرسشنامه با پایایی و روایی مطلوب نیز نشان داد که این ابزار دارای عوامل زیربنایی برای سنجش ویژگی های مادر شایسته است و می توان از آن در سنجش ویژگی های مادر شایسته استفاده کرد.

مقدمه: بدتنظیمی هیجانی به عنوان یک عامل مهم فراتشخیصی برای علت شناسی و درمان مشکلات روانشناختی مختلف و رفتارهای پرخطر شناسایی شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس دشواری در تنظیم هیجان های مثبت (DERS-P) در دانشجویان انجام شد. روش: جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه ی دانشجویان دانشگاه خوارزمی و دانشگاه رازی در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل دادند که از بین آن ها تعداد 313 دانشجو (195زن، 118 مرد) به صورت نمونه گیری در دسترس از طریق شبکه های مجازی شرکت کردند و به مقیاس دشواری در تنظیم هیجان مثبت (DERS-P)، مقیاس بدتنظیمی هیجانی (DERS) و فرم کوتاه پرسشنامه بهزیستی روانشناختی (PWQ) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی، آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسون در نرم افزارهای SPSS-25 و AMOS-22 تحلیل شد. یافته ها: شاخص های تحلیل عاملی تاییدی دلالت بر برازش مطلوب مدل سه عاملی مقیاس دشواری در تنظیم هیجان مثبت داشت. روایی همگرا و واگرا نیز از طریق محاسبه ی همبستگی مقیاس به ترتیب با مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و بهزیستی روانشناختی تایید شد ( 05/0>P). میزان آلفای کرونباخ برای پذیرش برابر با 72/0، اهداف برابر با 84/0، تکانه برابر با 86/0 و کل مقیاس برابر با 90/0 به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده می توان عنوان کرد که نسخه فارسی مقیاس دشواری در تنظیم هیجان مثبت (DERS-P)، در ایران از ویژگی های روان سنجی مناسبی برخوردار است و می تواند ابزار قابل اعتمادی در موقعیت های بالینی و پژوهشی باشد.

هدف از پژوهش حاضر، ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس تاب آوری اقتصادی روانی فرد است. روش پژوهش، توصیفی و جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شاغل کرمان در سال 1399 است. به این منظور، ابتدا گویه های مرتبط با تاب آوری اقتصادی فردی با استفاده از پرسشنامه تاب آوری ساخته و پس از بررسی های اولیه و تعیین روایی محتوایی و نظر کارشناسان مربوطه در حوزه اقتصاد و روان شناسی به صورت ابتدایی بر یک نمونه 30 نفری از افراد نمونه اجرا شد و درنهایت، مقیاس ساخته شد. پرسشنامه تاب آوری و پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ به همراه پرسشنامه اقتصادی روانی بر نمونه با تعداد 384 نفر از جامعه انتخاب شد که با روش نمونه گیری دردسترس از مناطق مختلف شهر کرمان انتخاب شدند. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی این مقیاس نشان دهنده مدل سه عاملی شامل سه عامل تحلیل مسئله، خودکارآمدی و سازگاری و انعطاف پذیری است و برای تأیید ساختار این مدل از نرم افزار AMOS استفاده شد و نتایج نشان دهنده برازش مناسب مدل تک عاملی مرتبه دوم است. بررسی ضرایب پایایی و روایی نشان دهنده معتبر و روابودن این مقیاس است. نتیجه گیری: اعتبار و روایی مناسب این مقیاس می تواند مجوزی برای استفاده آن در حوزه های پژوهشی مرتبط باشد.

فابینگ پدیده ای نوظهور در دنیا می باشد که با پیشرفت تلفن های هوشمند نقش پرنگ تری در جوامع مدرن پیدا کرده است. این پژوهش با هدفی کاربردی، سعی در هنجاریابی پرسشنامه پدیده فابینگ و مطالعه و شناسایی این پدیده داشته است. روش این پژوهش از نوع همبستگی، و جامعه آماری آن شامل جمعیت عمومی کاربران تلفن های هوشمند و شبکه های مجازی بوده اند. حجم نمونه پژوهش حاضر شامل 408 نفر می باشد که توسط پرسشنامه ای اینترنتی، نمونه گیری شدند. در این پژوهش از مقیاس عمومی فابینگ(چوتپیتایاسونوند، کارن و داگلاس ، 2018)، و مقیاس اعتیاد به تلفن همراه سواری(سواری، 1393)، و جهت تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. یافته های این پژوهش روایی و پایایی مناسبی برای پرسشنامه مقیاس عمومی فابینگ نشان دادند. همچنین روایی همگرای میان دو پرسشنامه مقیاس عمومی فابینگ و پرسشنامه اعتیاد به تلفن همراه سواری 77/0 بدست آمد. بر مبنای نتایج بدست آمده، پرسشنامه مقیاس عمومی فابینگ قابل استفاده برای جمعیت عمومی مردم ایران می باشد.

مقاله حاضر، با هدف ساخت و میزان کردن ابزاری برای سنجش مدارس اثربخش در دوره ابتدایی انجام شد. در گام اول و بر اساس پیشینه پژوهش و نظرات آموزگاران و متخصصان، 70 نشانگر شناسایی شد. در گام دوم و به منظور بررسی روایی محتوا، از نظرات 11 نفر از خبرگان استفاده شد. روایی سازه بر اساس نظرات 643 آموزگار مدارس ابتدایی دولتی شهر تهران که به روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای انتخاب شده بودند، و با استفاده از تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت. پایایی نیز از طریق روش های بازآزمایی، آلفای کرونباخ و شاخص اُمگا تعیین شد. نتایج نشان داد که ابزار ساخته شده از ویژگی های روان سنجی مطلوبی برخوردار است و می تواند به عنوان ابزاری میزان شده برای سنجش کیفیت مدارس اثربخش مورد استفاده قرارگیرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی پرسش نامه ی رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب و راه اندازه های عاطفی رفتار پرخطر انجام شد. در یک پژوهش تحلیلی- مقطعی 401 فرد بزرگ سال از جمعیت عمومی شهرهای کرمانشاه (201 نفر) و سنندج (200 نفر) انتخاب و با استفاده از «پرسش نامه ی رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب (2017)» و «مقیاس رفتار تکانشی (2014)» مورد سنجش قرار گرفتند. داده ها با به کارگیری آزمون های همبستگی و تحلیل عاملی تأییدی و استفاده از نرم افزارهای SPSS-26 و Mplus-8 مورد تحلیل قرار گرفت. آلفای کرونباخ و ضریب تنصیف سه بخش اصلی پرسش نامه (رفتار پرخطر، انگیزش عاطفی منفی و انگیزش عاطفی مثبت) به ترتیب 91/0 و 91/0، 93/0 و 91/0 و 93/0 و 92/0 به دست آمد. ساختار عاملی قسمت های رفتار پرخطر ( RMSEA=0.02, CFI=0.98, TFI=0.98 )، انگیزش عاطفی منفی ( RMSEA=0.05, CFI=0.93, TFI=0.93 ) و انگیزش عاطفی مثبت ( RMSEA=0.03, CFI=0.96, TFI=0.96 ) مورد تأیید قرار گفت. همبستگی های مثبت بین رفتارهای پرخطر و ابعاد تکانش گری از روایی ملاکی پرسش نامه حکایت داشت. نتایج از پایایی و روایی پرسش نامه رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب حکایت داشت و با توجه به این که این ابزار دامنه ی گسترده ای از رفتارهای پرخطر را در زمانی نسبتاً کوتاه مورد سنجش قرار می دهد، می تواند ابزار مناسبی برای پژوهش و غربالگری باشد. شماره ی مقاله: 8

هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه ابعاد و رفتارهای والدگری است. در این پژوهش توصیفی - هنجاریابی نمونه شامل 329 والد دارای کودکان 7 تا 12 سال در مقطع تحصیلی ابتدایی بود که به صورت نمونه گیری در دسترس در شهرهای سنندج و مریوان در سال تحصیلی 1400-1401 انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های ابعاد و رفتارهای والدگری ( PBDQ ، 2015) و پرسشنامه فرزندپروری آلاباما ( APQ ، 1990) استفاده شد. نتایج محاسبه نسبت روایی محتوا ( CVR ) و شاخص روایی محتوا ( CVI ) با نمره بالاتر از 83/0 و 75/0 حاکی از مناسب بودن محتوای پرسشنامه بود. نتایج تحلیل عامل تأییدی، 6 عامل اصلی پرسشنامه و برازش مطلوب مدل را تأیید کرد. نتایج بررسی روایی همگرا و واگرا حاکی از همبستگی معنادار میان زیرمقیاس های پرسشنامه ابعاد و رفتارهای والدگری با زیرمقیاس های پرسشنامه والدگری آلاباما بود ( p<01; p<05 ). همسانی درونی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ( 87/0 = α ) و ضریب اومگای مک دونالد ( = 0/88 ) تأیید شد؛ بنابراین باتوجه به مطلوب بودن ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی این پرسشنامه (29 سؤالی) می توان از آن در کارهای پژوهشی و ارزیابی، جهت بررسی دقیق تر رفتارهای والدگری در جمعیت والدین ایرانی بهره برد.

مقدمه: توسعه سواد جسمانی متضمن رشد متناسب مهارت های حرکتی به همراه دانش و انگیزه لازم برای کسب سبک زندگی فعالانه است. هدف از پژوهش حاضر تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه های دانش و انگیزه سواد جسمانی کانادایی در کودکان 8 تا 10 ساله شهر اصفهان است. روش پژوهش: با استفاده از روش ترجمه-باز-ترجمه پرسشنامه های دانش و انگیزه نسخه دوم سواد جسمانی کانادایی به فارسی ترجمه و با فرهنگ ایرانی تطبیق داده شد. ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی این پرسشنامه ها بین 384 دانش آموز 8 تا 10 ساله شهر اصفهان (ایران) بررسی شد. برای تعیین روایی سازه پرسشنامه از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری و برای بررسی همسانی درونی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین برای پایایی زمانی سؤالات، از همبستگی درون طبقه ای با روش آزمون-آزمون مجدد استفاده شد. یافته ها: روایی محتوی توسط 5 نفر از متخصصان حوزه رفتار حرکتی تأیید شد. روایی سازه بر اساس شاخص نیکویی برازش با توجه به آستانه های به دست آمده مناسب بود. ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های دانش و انگیزه و ابعاد آن بالای 85/0 به دست آمد. ضریب همبستگی درون گروهی پرسشنامه مذکور حاصل از آزمون مجدد با 2 هفته زمان نشان می دهند برای هر 5 مؤلفه مقدار گزارش شده برای دختران و هم برای پسران قابل قبول بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل نسخه فارسی پرسشنامه های دانش و انگیزه سواد جسمانی کانادایی برای کودکان 8 تا 10 ساله دارای روایی و پایایی مناسبی بود. لذا استفاده از آن ها برای سنجش سواد جسمانی کودکان شهر اصفهان مناسب است.

با توجه به این که کارکنان به دنبال مشاغلی هستند که در آن امکانات اولیه مرتبط با زمینه شغلی را دارا باشد و حق انتخاب و استقلال داشته باشند، هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس شغل خوب و انطباقی دافی و همکاران در کارکنان بیمارستان مشهد بود تا این مسئله مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور نمونه ای شامل 180 نفر از کارکنان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسش نامه های شغل خوب و انطباقی دافی و همکاران، حمایت اجتماعی ادراک شده زیمن، سازگاری شغلی بل و خشنودی شغلی تسو و ایگان را تکمیل کردند. بررسی همسانی درونی سؤالات پرسش نامه با روش آلفای کرونباخ و همبستگی هر سؤال با نمره کل آزمون نشان داد سؤالات این مقیاس از همسانی درونی قابل قبولی برخوردارند. به منظور بررسی روایی مقیاس شغل خوب و انطباقی از چند روش استفاده شد. اول تحلیل عامل اکتشافی با روش مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس، مطابق با انتظار نشان داد که 15 ماده پرسشنامه شغل خوب و انطباقی روی پنج عامل شرایط کار ایمن، دسترسی به امکانات بهداشتی، پرداختی مناسب، اوقات فراغت و ارزش های مکمل بار می گذارند. دوم، تحلیل عاملی تأییدی نشان داد روی هر پنج عامل به طور مجزا سه ماده به طور معنی داری بار گذاشتند و مدل پنج عاملی برازش خوبی با داده ها دارد. سوم، نتایج حاصل از بررسی روایی همگرا نشان داد میان نمره کل مقیاس و نمرات خرده مقیاس های شرایط کار ایمن، دسترسی به امکانات بهداشتی، پرداختی مناسب، اوقات فراغت و ارزش های مکمل همبستگی مثبت وجود دارد. همچنین، همبستگی مقیاس شغل خوب و انطباقی با خشنودی شغلی (59/0)، سازگاری شغلی (26/0) و حمایت اجتماعی (30/0) محاسبه شد. نکته ای که باید به آن توجه کرد این بود که خود مقیاس شغل خوب و انطباقی در محیط کار می تواند بهتر پنج عامل شرایط کار ایمن، دسترسی به امکانات بهداشتی، پرداختی مناسب، اوقات فراغت و ارزش های سازمانی را پیش بینی کند. در مجموع یافته های پژوهش نشان دادند که مقیاس شغل خوب و انطباقی همسان با پژوهش های انجام شده در غرب از پنج عامل تشکیل شده است و از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است. در نتیجه می توان از این پرسشنامه برای سنجش این سازه در کارکنان ایرانی استفاده کرد.

هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت کودکان در یک نمونه ایرانی بوده است. از میان دانش آموزان 8 تا 14 سال مدارس ابتدایی و راهنمایی استان چهارمحال و بختیاری، 445 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد و با پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت کودکان مورد سنجش قرار گرفتند. جهت تعیین اعتبار و روایی پرسشنامه، آزمون آلفای کرونباخ و تحلیل عوامل به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 825/0 و برای خرده مقیاس ها در دامنه از 92/0 تا 96/0 می باشد. همچنین تحلیل عوامل به روش حداکثر درست نمایینشان داد که مقدار ویژه تنها پنج عامل قابل توجه می باشند که به طور کلی 47/60 درصد از واریانس کل را تبیین می کنند. به طور کلی نتایج نشان داد که پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت کودکان، دارای ساختار عاملی روشن، همسانی درونی خوب و از روایی مناسبی در جمعیت ایرانی برخوردار می باشد.

  موفقیت سازمان ها در دنیایِ همواره در حال تغییر، به ظرفیت خلاقیت منابع انسانی به منظور توانایی انتقال ایده های آنان به محصولات و خدمات جدید و بدیع وابسته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی آزمون تفکر خلاق تورنس (پایایی و روایی) در مدیران و کارکنان یک شرکت صنعتی بزرگ بود. نمونه این پژوهش از طریق نمونه گیری تصادفی ساده و از میان کلیه افراد شاغل در شرکت که بین سال های 92 تا 97، در فرآیند مرکز ارزیابی، شرکت کرده بودند انتخاب گردید و در نهایت 615 نفر به عنوان نمونه، مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی و از نوع ابزارسازی بود و از نمرات خلاقیت در آزمون تفکر خلاق تورنس به همراه مصاحبه و فرآیند تمرین گروهی، جهت انجام تحلیل های مورد نیاز استفاده گردید. نرم افزارهای مورد استفاده در این تحلیل SPSS25 و Lisrel8.8 بود. جهت بررسی پایایی این ابزار، از روش های آلفای کرونباخ و تنصیف استفاده شد. همچنین، جهت بررسی روایی سازه این آزمون از تحلیل عاملی استفاده شد. روایی همگرای آن نیز با نمرات خلاقیت مصاحبه و تمرین گروهی از طریق تحلیل همبستگی پیرسون، مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که آزمون تفکر خلاق تورنس از روایی و پایایی قابل قبولی برای استفاده در محیط کار برخوردار است که استفاده از آن را برای سنجش میزان خلاقیت کارکنان در کنار سایر فعالیت ها مانند مصاحبه و تمرین گروهی توجیه می کند.

زمینه و هدف: والدگری به همه کنش ها و رفتارهای مرتبط با پرورش فرزندان گفته می شود. پرسشنامه هایی درباره سنجش این سازه روان شناختی تدوین شده است. هدف این پژوهش تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه والدگری ادراک شده در دانش آموزان دختر شهر ری بود. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توسعه ای، مقطعی و پیمایشی است. نمونه مورد مطالعه شامل 174 دانش آموز دختر از یک دبیرستان دولتی شهر ری در سال 1400-1399 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس و داوطلب انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه والدگری ادراک شده (پاسکوالی، 2012) را تکمیل کردند. همچنین این پرسشنامه روی یک نمونه 50 نفری به طور مجدد به فاصطه دو هفته اجرا شد. داده ها با نر م افزارهای SPSS-26 و SmartPLS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که پرسشنامه والدگری ادراک شده، همسانی درونی قابل قبولی دارد (0/72=α)؛ ضریب اعتبار دونیمه سازی پرسشنامه (0/68=r) و ضریب بازآزمایی دوهفته ای (0/81=r) به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی دو خرده مقایس پاسخگویی و مطالبه گری را تأیید کرد. همچنین مشخص شد این پرسشنامه اعتبار ترکیبی، روایی همگرا، و روایی افتراقی قابل قبولی دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که پرسشنامه والدگری ادراک شده دارای روایی و اعتبار مناسبی است؛ بنابراین پژوهشگران و بالینگران می توانند از این پرسشنامه در پژوهش و عمل استفاده کنند.

اهداف خودآسیب زنی غیرمنتهی به خودکشی در بین نوجوانان و بزرگسالان جوان، یک موضوعِ نگرانی اساسی تلقی می شود. سیاهه خودآسیب زنی اُتاوا، ابزاری خودگزارشی است که از طریق اندازه گیری هم زمان کارکردها و ویژگی های اعتیادی رفتارهای خودآسیبی، سنجش جامعی از رفتار خودآسیب زنی غیرمنتهی به خودکشی فراهم می کند. بنابراین، این پژوهش با هدف تحلیل روان سنجی سیاهه خودآسیب زنی اُتاوا کارکردها برای نوجوانان انجام شد. مواد و روش ها در این پژوهش همبستگی، از جامعه آماری دانش آموزان تیزهوش دختر و پسر مقاطع متوسطه اول و دوم شهر ساوه، 350 نوجوان با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به سیاهه خودآسیب زنی اُتاوا کارکردها، نسخه کوتاه سیاهه غربالگری خودآسیب زنی برای نوجوانان، مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی و پرسش نامه سرمایه روان شناختی پاسخ دادند. در این پژوهش به ترتیب از نسخه 18 و 20 SPSS و AMOS برای تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته ها نتایج تحلیل عاملی تأییدی همسو با نتایج مطالعات دیگر از ساختار عاملی مشتمل بر 4 عامل حمایت کرد. در این مدل، عامل ها با یکدیگر همبستگی معناداری داشتند (0/55 تا 0/75=r). نتایج تحلیل عاملی تأییدی، ساختار عاملی ویژگی های اعتیادی رفتارهای خودآسیب زنی را نیز تأیید کرد. همه مادّه ها، وزن های عاملی معناداری داشتند (0/42 تا 0/83). آلفای کرونباخ برای عامل های نظم بخشی عاطفی درونی، اثرگذاری اجتماعی، نظم بخشی عاطفی بیرونی و هیجان خواهی در مقیاس کارکردهای رفتار خودآسیب زنی به ترتیب برابر با 0/86، 0/87، 0/64 و 0/72 و برای مقیاس ویژگی های اعتیادی برابر با 0/87 بود. روایی همگرایِ مقیاس های کارکردها و ویژگی های اعتیادی رفتار خودآسیبی از طرق رابطه با نمرات در مقیاس های اضطراب، افسردگی، استرس و رفتارهای خودآسیبی تعمدی و همچنین عامل های سرمایه روان شناختی به دست آمد. نتیجه گیری تحلیل روان سنجی مقیاس های کارکردها و ویژگی های اعتیادی رفتار خودآسیبی نشان داد سیاهه خودآسیب زنی اُتاوا کارکردها، ابزار سنجشی روا و پایا برای موقعیت های پژوهشی و بالینی محسوب می شود.

بهبود مشارکت در فعالیت های داوطلبانه در ایران از آن جهت اهمیت دارد که افزایش بهره وری در میان جوانان، با توجه به جمعیت جوان کشور، به پایداری جامعه کمک می کند. بنابراین، درک بهتر از انگیزه های داوطلبانه در جوانان ایرانی مورد نیاز است. سیاهه فعالیت های داوطلبانه برای ارزیابی انگیزه های داوطلبانه دارای خواص روانسنجی خوبی است و متناسب با چندین زبان است، اما هنوز هیچ ترجمه معتبر ایرانی وجود ندارد. پژوهش با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی سیاهه فعالیت های داوطلبانه در اعضای جمعیت هلال احمر ایران انجام گرفت. حجم نمونه 595 نفر از اعضای سازمان جوانان جمعیت هلال احمر ایران از 31 استان و 175 شهر ایران بود که با روش نمونه-گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به سیاهه فعالیت های داوطلبانه پاسخ دادند. جمع آوری داده ها با استفاده از نمونه برگ ویژگی های جمعیت شناختی و سیاهه فعالیت ها داوطلبانه (VFI) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی به روش مؤلفه های اصلی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که سیاهه فعالیت های داوطلبانه از پایایی و روایی لازم برخوردار بود. همچنین ساختار عاملی نشان داد که 29 ماده و 6 عامل به خوبی نگرش افراد به فعالیت های داوطلبانه را ارزیابی می کنند و ساختار این سیاهه برازش قابل قبولی دارد و کلیه ی شاخص های نیکویی برازش مدل را تائید می کند. بنابراین، مطالعه حاضر استفاده از ترجمه ایرانی سیاهه فعالیت های داوطلبانه (6 مقیاس و 29 گویه) را برای ارزیابی انگیزه های داوطلبانه در بین داوطلبان جوان ایرانی را فراهم می کند.

هدف: مقیاس تجدیدنظرشده دلبستگی بزرگسال، سنجه خودگزارش دهی شناخته شده ای برای اهداف پژوهشی است. ساختار سه عاملی این مقیاس، علی رغم فقدان شواهدی که از ویژگی های روان سنجی آن حمایت کنند، سال ها در جمعیت های ایرانی به کار گرفته شده است. مطالعه حاضر هدف در بررسی ساختار عاملی، روایی همگرا و پایایی مقیاس تجدیدنظرشده دلبستگی بزرگسال در بزرگسالان جامعه ایرانی داشت. روش: نمونه ای متشکل از 605 شرکت کننده (354 زن، 251 مرد)، به طور تصادفی و با هدف تحلیل عاملی به دو نمونه مجزا (302 = 2 n، 303 = 1 n) تقسیم شدند. علاوه بر مقیاس تجدیدنظرشده دلبستگی بزرگسال، سنجه هایی از ذهنی سازی، بدتنظیمی هیجان و اختلال شخصیت مرزی اجرا شدند. تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی برای ارزیابی ساختارهای عاملی پیشنهادشده در نسخه اصلی به کار گرفته شدند. یافته ها: در مجموع، تحلیل عاملی حاکی از آن بود که ساختار دوعاملی (اضطراب و اجتناب) برازش بهتری با داده ها دارد. به دلیل بار عاملی ضعیف، شش گویه حذف شدند و در نتیجه مقیاسی 12 گویه ای به دست آمد. مضاف بر این، اضطراب و اجتناب با ابزارهای مرتبط با دلبستگی همبستگی معنا داری نشان دادند (001/0p<) و همسانی درونی شان نیز قابل قبول بود (به ترتیب α برابر با 83/0 و 76/0). نتیجه گیری: یافته های ما با بنیان های نظری پیشین همخوان بود و از نسخه ایرانی مقیاس تجدیدنظرشده دلبستگی بزرگسال برای استفاده در جمعیت عمومی حمایت کرد.

در چند دهه اخیر هیجان خواهی به عنوان یک ویژگی شخصیتی پیچیده، پویا و چندبعدی و مؤثر بر رفتارهای مخاطره آمیز مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی شاخص های روانسنجی مقیاس هیجان خواهی زاکرمن و پیش بینی اهمال کاری تحصیلی انجام شد. از بین دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه های شهرستان دامغان تعداد 260 نفر با رعایت ملاک های ورود و خروج با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای در اردیبهشت ماه 1399 انتخاب شدند. سپس آنها به مقیاس های هیجان خواهی زاکرمن (1971)، خودکارآمدی پینتریچ و دیگروت (1990) و اهمال کاری تحصیلی مک کلوزکی و سیلزو (2015) در یک ترتیب یکسان پاسخ دادند. نتایج نشان داد که ساختار چهار عاملی حساسیت به یکنواختی، تجربه جویی، ماجراجویی و بازداری زدایی مقیاس هیجان خواهی زاکرمن برازش مطلوبی با داده ها داشت و اعتبار همسانی درونی آنها در دامنه 61/0 برای ماجراجویی تا 78/0 برای حساسیت به یکنواختی متغیر بود. ضرایب همبستگی خرده مقیاس های هیجان خواهی با مقیاس خودکارآمدی به منظور برآورد روایی واگرا حاکی از مقادیر غیر معنا دار و منفی در راستای تأیید فرضیه بود. یافته های رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام نیز نشان داد مؤلفه های حساسیت به یکنواختی و ماجراجویی توانستند 27 درصد از واریانس اهمال کاری تحصیلی را تبیین کنند. به نظر می رسد نتایج مطالعه حاضر شواهدی را برای روایی و اعتبار مقیاس هیجان خواهی به مثابه ابزاری قوی در جهت سنجش رفتارهای مخاطرآمیز و هیجان خواه نوجوانان توسط پژوهشگران، درمانگران و مشاوران فراهم می کند.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجی بسته استعاری کاردیلو (Cardillo) و به کارگیری آن در مبتلایان به اختلال وسواسی_جبری و افراد عادی صورت گرفت. روش کار: این پژوهش در دو مطالعه صورت گرفت. ابتدا، به اعتبارسنجی بسته استعاری Cardillo از دیدگاه متخصصان پرداخته شد. ابتدا با اقتباس از مطالعه Cardillo و همکاران (2010) تعداد 208 واژه پایه انتخاب و در اختیار 40 نفر از ارزیابان قرار گرفت؛ سپس 455 جمله لفظی، استعاری متعارف و استعاری بدیع تدوین شدند و توسط 12 نفر از متخصصان ارزیابی شدند. در مطالعه دوم به بررسی جملات در میان افراد مبتلا به اختلال وسواسی_جبری و غیرمبتلایان پرداخته شد. پژوهش از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش، تما می افراد مراجعه کننده به کلینیک صبا و بیمارستان ابن سینا شهر مشهد بودند که تشخیص اختلال وسواسی_جبری دریافت کرده بودند و گروه مقایسه شامل افراد عادی بودند که به شیوه در دسترس انتخاب شدند (20 نفر در هر گروه). به منظور تحلیل داده ها از t یک نمونه ای، ضریب کاپا، همبستگی درون رده ای و تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از توافق میان ارزیابان و همبستگی درون رده ای مناسب بود. همچنین، مقایسه افراد مبتلا به اختلال وسواسی_جبری و عادی نیز نشان داد که در ابعاد آشنایی، تصویرپذیری و مجازی بودن در هر سه گروه جملات لفظی، استعاری متعارف و استعاری بدیع اختلاف معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: بنابراین، بسته استعاری Cardillo از روایی محتوایی و ملاکی بالایی برخوردار است و می تواند جهت شناسایی و تعیین میزان درک ابعاد استعاره ها استفاده شود.