سرمایه فرهنگی

درک و شناخت گروه های مرجع بویژه گروه مرجع جوانان و دانشجویان از مهمترین و ضروری ترین داده های اجتماعی و فرهنگی برای سیاست گذاری و مدیریت برنامه ریزی فرهنگی و اجتماعی مراکز آموزش و دانشگاهی بوده و مورد توجه و اهتمام پژوهش های علوم اجتماعی و انسانی است.هدف این مقاله بررسی میزان مرجعیت فرهنگی اساتید و میزان اعتماد دانشجویان به استاد برای کنشگری فرهنگی و اجتماعی در میدان فرهنگی دانشگاه است.چارچوب نظری این پژوهش مبتنی بر نظریه گروه مرجع مرتن و مظفر شریف است. این پژوهش در سال۱۳۹۸ در دانشگاه اصفهان با جامعه آماری 14500نفر و با نمونه آماری۵۵۰ نفری انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در میدان فرهنگی دانشگاه، اساتید به عنوان مهمترین گروه مرجع توسط دانشجویان انتخاب شدند و ۶۴ درصد دانشجویان اظهار داشته ترجیح می دهند که در امور مختلف شخصی و اجتماعی و فرهنگی و ازدواج با استادان مشورت نموده و نظر آنها را به عنوان معیار و مهم می دانند. همچنین ۷۳ درصد دانشجویان ترجیح می دهند در محیط دانشگاه در امور مختلف فرهنگی و اجتماعی و شخصی که توسط استادان مورد تذکر قرار بگیرند.روابط صمیمانه و تعاملات فرهنگی و اجتماعی دارای پیامدهای فرهنگی مثبتی بوده و بر رضایتمندی دانشجویان از جنبه های مختلف دانشگاه تاثیر مثبت و مستقیم دارد.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی بر خشونت اجتماعی در بین جوانان شهر مشهد است. پژوهش حاضر، ازنظر هدف، کاربردی و ازحیث جمع آوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی به حساب می آید. جامعه آماری این پژوهش را جوانان 15 تا 29 سال ساکن شهر مشهد تشکیل دادند که از بین آن ها، به روش نمونه گیری چندمرحله ای با استفاده از فرمول کوکران با معیارهای نامعین، تعداد 402 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. با توجه به پیمایشی بودن پژوهش، به منظور جمع آ وری داده ها ابزار پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفت و از روش تحلیل همبستگی و رگرسیون در نرم افزار spss برای تحلیل داده ها بهره برده شده است. نتایج حاکی از آن است که بین ابعاد سرمایه فرهنگی (عینیت یافته، جسمیت یافته و نهادینه شده) و خشونت جوانان، رابطه معناداری وجود دارد. به علاوه، متغیر سرمایه فرهنگی جسمیت یافته با (350/0) درصد، سپس متغیرهای سرمایه فرهنگی نهادینه شده با (305/0-) درصد و متغیر سرمایه فرهنگی عینیت یافته با (290/0-) درصد به صورت مستقیم بر خشونت اجتماعی جوانان تأثیرگذار است.

پژوهش حاضر با هدف تاثیر مولفه های سرمایه فرهنگی بر احساس امنیت اجتماعی زنان انجام شده است. روش تحقیق به صورت توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را زنان 50-20 ساله زنان شهر ساری تشکیل می دهند. حجم نمونه 364 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و توسط پرسشنامه های محقق ساخته سرمایه فرهنگی و احساس امنیت اجتماعی مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها به کمک روش آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری تحلیل شدند. نتیجه آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین سرمایه فرهنگی تجسم یافته، سرمایه فرهنگی عینیت یافته و سرمایه فرهنگی نهادینه با احساس امنیت اجتماعی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. براساس نتایج تحلیل رگرسیون، متغیرهای متغیر سرمایه فرهنگی عینیت یافته با مقدار بتای 36 درصد ب یشت رین تاثیر را بیشترین ضریب تأثیر رگرسیون استاندارد شده را بر متغیر وابسته(احساس امنیت اجتماعی) داشته است. مقدار ضریب همبستگی چندگانه با R (62/0)، همبستگی آماری قوی ای بین مجموعه متغیرهای مستقل و متغیر وابسته وجود دارد. مقدار ضریب تعیین یا 2R نیز که برابر با 38/0 می باشد، نشانگر تبیین 38 درصد از تغییرات متغیر احساس امنیت اجتماعی توسط مجموعه متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده است.

امروزه صنعت گردشگری در صورتی که به درستی مدیریت و هدایت شود، می تواند ابعاد مختلف توسعه، از جمله توسعه اجتماعی مناطق میزبان را به ارمغان آورد. نگرش و ادراک ساکنان محلی به گردشگری عامل مهمی در شناخت اولویت ها و استراتژی های مدیریت گردشگری در هر منطقه ای می باشد و برنامه ریزی های آتی را تحت تأثیر خود قرار می دهد. هدف این مقاله بررسی رابطه متغیر های اجتماعی با نگرش شهروندان نسبت به رابطه بین گردشگری و توسعه اجتماعی می باشد. روش تحقیق حاضر پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، شهروندان بالای 15 سال شهر چِلگرد می باشد. بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 324 نفر بدست آمد. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه و به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای جمع آوری گردیده اند. یافته ها نشان داد بین متغیرهای اعتماد اجتماعی، مشارکت شهروندی و دلبستگی به مکان با متغیر وابسته رابطه معناداری وجود دارد اما بین متغیر سرمایه فرهنگی با متغیر وابسته رابطه معناداری وجود ندارد. تحلیل رگرسیون نشان داد متغیرهای اعتماد اجتماعی، مشارکت شهروندی و دلبستگی اجتماعی در مجموع توانستند 11/3 رصد از واریانس نگرش نسبت به رابطه بین گردشگری و توسعه اجتماعی را تبیین کنند.

مطالعه کتاب به عنوان یکی از مهم ترین مصادیق ذائقه فرهنگی شهروندان، از موضوع های مهم و نگرانی های بزرگ کشورهای در حال توسعه است تا جایی که اهمیت کتابخوانی، یکی از اجزاء بنیادین در توسعه به مفهوم کلی و از ابزارهای توسعه اقتصادی است. ازاین رو؛ این پژوهش با هدف تحلیل رابطه «سرمایه فرهنگی و ذائقه فرهنگی شهروندان شهر تهران درزمینه مصرف یا مطالعه کتاب» انجام گرفته است. روش پژوهش، تحلیلی توصیفی و به صورت پیمایشی (پرسشنامه) داده های تحقیق گردآوری شده است. جامعه آماری شهروندان بالای 15 سال شهر تهران است. روش نمونه گیری، تصادفی خوشه ای در پنج ناحیه (شمال، جنوب، غرب، شرق و مرکز) و حجم نمونه، با استفاده از جدول حجم نمونه مورگان به تعداد 400 نفر انتخاب گردیده است. روایی ابزار پژوهش صوری و پایایی با استفاده از آلفای کرونباخ (کل) 885/0 به دست آمده است. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد؛ بین متغیرهای مستقل تحصیلات فرد (401/0)، انجام فعالیت های فرهنگی و هنری (538/0)، علاقه به مطالعه کتاب (602/0)، مصرف موسیقی (595/0) و مصرف فیلم و سریال (410/0) و متغیر وابسته یعنی ذائقه فرهنگی مصرف کتاب، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نیز حاکی از وجود تفاوت معنی دار در ذائقه فرهنگی مصرف کتاب به تناسب سرمایه فرهنگی افراد دارد. به عبارتی؛ هرچقدر سرمایه فرهنگی افراد بیشتر باشد ذائقه فرهنگی آن ها در انواع مختلف کتب (کلیات، اجتماعی، دین، فلسفه و روان شناسی، تاریخ و جغرافیا، هنر، سرگرمی و ورزش، ادبیات، فنون، علوم، زبان) بیشتر و متفاوت یا متنوع خواهد بود.

مطالعه حاضر با استفاده از نظریه پیر بوردیو درباره عمل و روش تحقیق مبتنی بر ساختارگرایی تکوینی به منظور ایضاح میدان ادبیات ایران (1320-1300) به مطالعه دو نویسنده نام آشنای این دوره یعنی محمد حجازی و صادق هدایت پرداخته است. در این بررسی موقعیت های اجتماعی، منش و آثار (هما و بوف کور) نویسندگان فوق بررسی شده و تفاوت موقعیت های آن ها در میدان ادبیات مورد تحلیل قرار گرفته است. در نتیجه، تحقیق حاضر ضمن تشخیص موقعیت تحت سلطه حجازی و موقعیت مسلط هدایت در میدان تولید ادبی ایران با بازخوانی «هما» و «بوف کور»، همتایی موجود میان جهان ادب و جهان اثر را به نمایش گذاشته است.

در بین انواع ذوق و سلیقه افراد، سینما از مهم ترین این سلیقه ها در دنیای مدرن و امروزی است. ذائقه و سلیقه افراد جامعه، به عنوان بخشی از سرمایه فرهنگی آن ها، برگرفته از عادت واره یا ریختار آن هاست که تحت تأثیر عوامل مختلفی چون موقعیت اجتماعی، تحصیلات، محل سکونت، و ... شکل می گیرد. رویکرد نظری که صرفاً به مطالعه فرایند یادشده بپردازد، رویکرد نظری سرمایه فرهنگی پی یر بوردیو است. او در بررسی ذوق و سلیقه افراد معتقد است با اینکه ایدئولوژی کاریزما علاقه به فرهنگ مشروع را نوعی موهبت الهی قلمداد می کند، اما مشاهده علمی نشان می دهد که نیازهای فرهنگی به خودی خود شکل نگرفته و محصول تعلیم و تربیت اند. در این بررسی نیز با استفاده از نظریه بوردیو، این فرضیه کلی مطرح است: به نظر می رسد سلیقه های سینمایی و انتخاب سینما برای گذراندن اوقات فراغت تحت تأثیر شرایط عینی زندگی اجتماعی شکل می گیرد که از طریق ریختار یا عادت واره به کنش و ذهنیت افراد متصل می شود. در این تحقیق، برای بررسی سلیقه های سینمایی افراد سینمارو از روش کمّی و کیفی استفاده شده است. در روش کمّی، از ابزار پرسش نامه، و در روش کیفی، از مصاحبه عمیق با آگاهان و متخصصان امر استفاده شده است. نتایج پیمایش روی 378 نفر از افراد سینمارو با استفاده از آزمون های آماری مرتبط، نشان داد که پایگاه اقتصادی اجتماعی، تحصیلات، محل سکونت، و... از مهم ترین عوامل مؤثر بر ریختار و نهایتاً شکل گیری سلیقه های سینمایی و سینمارو بودن افراد است. فقط در مورد رابطه سن و سلیقه های سینمایی مشخص شد سن تأثیری در سلیقه های سینمایی ندارد و افراد در سنین مختلف سلیقه های سینمایی متفاوت دارند.

نوشتار حاضر کوشیده است در ایران تأثیر دارا بودن سرمایه تحصیلی را در شکل گیری ابیتوس هنری مطالعه کند. «پی یر بوردیو» یکی از جامعه شناسانی است که معتقد است «عشقِ هنر» و ابیتوس هنری پیوند تنگاتنگی با میزان سرمایه تحصیلی دارد. این نوشتار تلاش دارد تا این فرضیه را در ایران بررسی کند. برای سنجش این فرضیه در این تحقیق، دو طیفِ «صاحبان سرمایه تحصیلی بالا» و «عاشقانِ هنر» مطالعه کیفی شد. پس بررسی صاحبان سرمایه تحصیلی بالا مشخص شد که در ایران، دارا بودن سرمایه تحصیلی به معنای دارا بودن ابیتوس هنری نیست. بروز رفتارهای هنری در میان آن ها کاملاً اتفاقی رخ می دهد و این رفتار اتفاقی نیز به اندوختن سرمایه فرهنگی و شکل گیری ابیتوس هنری منجر نمی شود. از سوی دیگر با مطالعه میدانی «عاشقانِ هنر» در ایران مشخص شد که شکل گیری ابیتوس هنری عمدتاً بر پایه سرمایه فرهنگی موروثی و خانوادگی، یا از طریق سرمایه اجتماعی و شبکه دوستان شکل می گیرد. در نهایت، می توان گفت دارا بودن سرمایه تحصیلی در ایران هیچ گونه دورنمای هنردوستی، تمایل و اشتیاقِ به پیشواز هنر رفتن یا «عشقِ هنر» را در افراد تضمین نمی کند، چرا که به نظر می رسد هنر یا حداقل هنرهای مشروع هنوز در هسته سختِ فرهنگِ ایران جایگاهی نیافته اند. به همین دلیل است که در نظر صاحبان «سرمایه فرهنگی نهادینه شده» وجود ابیتوس هنری شکلی از اندوختن سرمایه فرهنگی و به مثابه رفتاری تقدیس شده نگریسته نمی شود.

نوشتار حاضر با هدف بررسی سیاست دموکراتیزاسیون فرهنگ تهیه شده است و در صدد است که مشخص کند آیا عمومی کردن موزه ها به عمومی کردن هنر منجر شده است و یا تنها نتیجه اش تشدید رفتارهای هنری است. با بهره گیری از رویکرد پی یر بوردیو که «عشق هنر» را نتیجه ی بهره مندی از سرمایه ی فرهنگی می داند؛ با استفاده از ابزار پرسشنامه به روش پیمایش و تجزیه و تحلیل کمی اطلاعات، میزان بهره مندی بازدیدکنندگان موزه هنرهای معاصر تهران از سرمایه ی فرهنگی سنجیده شده است. با استناد به نتایج به دست آمده می توان ابراز داشت که تنها نتیجه ی عمومی کردن موزه، تشدید رفتارهای هنری بازدیدکنندگانِ همیشگی آن است. آشنایی عموم مردم با هنرهای مشروع بسیار محدود است و در ایران هنر هسته ی سخت فرهنگ محسوب نمی شود. ایجاد ارتباط با هنر مشروع علاوه بر عمومی کردن موزه ها و اطلاع رسانی مناسب، مستلزم تلاشی همه جانبه از سوی نظام آموزشی و رسانه ها در جهت ایجاد ارتباط مردم با آثار هنری است، تا گذرهای اتفاقی افراد، به بازدیدهایی نظام مند از موزه تبدیل شود.

یکی از مهم ترین تاکتیک های حکومت رضاشاه، در سامان دهی فرهنگی، ایجاد نهاد رسمی و بوروکراتیک راهبری تولیدات هنری و نظارت بر آن بود. این نهاد در ادامه راهبرد تکوین جامعه نوسازی شده بر پایه ناسیونالیسم مدرنیستی مطلقه و اقتدارگرایی مرکزگرایانه بر دو رکن ارتش و بوروکراسی استوار بود. میدان تازه تأسیس و رو به مشروعیت تئاتر نوین ایران نیز تحت نظارت این نهاد قرار گرفت؛ یکی از نشانه های مهم این امر سامان دهی آموزش مدرسه ای تئاتر برای پرورش هنرمندان در راستای سیاست فرهنگی سازمان پرورش افکار بود. در این مطالعه، ضمن بررسی زمینه های شکل گیری سیاست فرهنگی عصر یادشده، فرایند ایجاد آموزش مدرسه ای تئاتر و چگونگی اکتساب سرمایه تحصیلی برای افزایش سرمایه فرهنگی کنشگران تئاتر بررسی می شود. از نتایج این امر می توان کوشش حاکمیت برای کنترل نیروهای مرکزگریزی را برشمرد که در دنیای هنر تئاتر گرد می آمدند و حاشیه مقاومی را در برابر مرکزیت خودکامه شکل می دادند. نکته دیگر، پرورش نسل تازه ای از کنشگران تئاتری است که، نسبت به پیشروان قدیم میدان تئاتر، حائز منش متفاوتی بودند و تئاتر را به سوی خصلت های زیبایی شناختی پیش می بردند. همچنین، تغییر در میزان و نوع سرمایه فرهنگی موجب پرورش کنشگرانی شد که از کنش عمدتاً سیاسی به کنش عمدتاً زیباشناختی در تولید آثار خود سوق یافتند.

زمینه و هدف: بروز رفتارهای پرخطر در بین زنان سرپرست خانوار از مسائل و آسیب های اجتماعی است که به یکی از مهم ترین دل نگرانی های بشر تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه جامعه شناختی نقش سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در تبیین رفتارهای پرخطر در بین زنان سرپرست خانوار شهر کرمان انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است و جامعه ی آماری، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار دارای رفتارهای پرخطر شهر کرمان می باشد که از این تعداد، 120 نفر با استفاده از نرم افزار sample power و به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه محقق ساخته است. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss استفاده شده است. یافته ها: یافته های به دست آمده حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی و مولفه های آن ها به عنوان متغیرهای مستقل تحقیق با متغیر گرایش به رفتارهای پرخطر همبستگی وجود دارد؛ همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی پژوهش نشان داد متغیرهای حاضر در مدل، 32 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتارهای پرخطر را تبیین کرده اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد زنان سرپرست خانوار زمانی کمتر به سمت رفتارهای پرخطر گرایش پیدا می کنند که از حمایت اجتماعی خانواده برخوردار باشند؛ بنابراین تقویت حمایت اجتماعی از زنان با هدف افزایش سرمایه اجتماعی باعث کاهش قابل ملاحظه در بروز رفتارهای پرخطر شده و تأثیر مثبتی بر رفتارهای زنان دارد.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی شهروندی محیط زیستی ساکنان 18 سال به بالای شهر شیراز و ارتباط آن با متغیر سرمایه فرهنگی بود. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. نمونه مورد مطالعه، 1045 نفر از ساکنان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی آن، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد متغیر های سرمایه فرهنگی، طبقه اجتماعی و میزان تحصیلات ارتباط مثبت و معناداری در سطح 99 درصد با متغیر شهروندی محیط زیستی دارند. همچنین، بین وضعیت شهروندی محیط زیستی زنان و مردان تفاوت معناداری وجود دارد. زنان، طبقات اجتماعی بالا و افراد با تحصیلات دکتری شهروندی محیط زیستی قوی تری نسبت به سایر گروه ها داشتند. در مجموع متغیرهای مستقل 4/21 درصد از تغییرات متغیر وابسته شهروندی محیط زیستی را تبیین می کنند که نشانه اهمیت متغیرهای مورد بررسی است.

کشور ایران از جمله کشورهایی است که اقوام بسیار زیادی دارد؛ بنابراین باید به این امر توجه کرد که انسجام و یکپارچگی در روابط و مناسبات اجتماعی، در میان شهروندان و اقوام مختلف از عوامل مؤثر در توسعه اجتماعی جوامع است؛ بنابراین هدف مقاله حاضر، بررسی عوامل تأثیرگذار بر هم گرایی بین قومی در شهر اهواز است. روش اجرای پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش شامل افراد بالای 16 سال دو قوم بختیاری و عرب شهر اهواز است که حجم نمونه براساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استاندارد و برای روایی و پایایی متغیرهای پژوهش از الگو سازی معادله های ساختاری استفاده شده است. نتایج بخش الگوی اندازه گیری نشان می دهد که شاخص های روایی و پایایی میزان مطلوبی دارند. یافته های پژوهش بیانگر تأثیر معنی دار متغیرهای پژوهش بر میزان هم گرایی بین قومی در میان پاسخگویان است. با توجه به نتایج پژوهش میزان تأثیر متغیر سرمایه فرهنگی (327/0)، قانون گرایی (312/0)، میزان استفاده از رسانه های جمعی (256/0)، اعتماد اجتماعی (185/0)، احساس تعلق اجتماعی (114/0) و قوم گرایی (187/0-) است؛ از این رو در بخش الگوی ساختاری نیز با توجه به اعداد معناداری می توان نتیجه گرفت که فرضیه های پژوهش تأیید شده است؛ بنابراین تأثیر متغیر سرمایه فرهنگی، قانون گرایی، اعتماد اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، قوم گرایی و میزان استفاده از رسانه های جمعی بر هم گرایی بین قومی در میان پاسخگویان تأیید شده است. همچنین، نتایج الگو سازی معادله های ساختاری نشان می دهد که متغیر سرمایه فرهنگی بیشترین تأثیر را بر متغیر هم گرایی بین قومی متغیر دارد و در مرتبه بعد متغیرهایی چون قانون گرایی، میزان استفاده از رسانه های جمعی، قوم گرایی، اعتماد اجتماعی و احساس تعلق اجتماعی قرار دارند. همچنین، 2/44 درصد از تغییرات متغیر هم گرایی بین قومی ازسوی متغیرهای پژوهش تبیین شده است. با افزایش میزان اعتماد اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، سرمایه فرهنگی، گرایش به قانون گرایی، میزان استفاده از رسانه های جمعی و کاهش میزان قوم گرایی در میان پاسخگویان می توان میزان هم گرایی بین قومی را در میان پاسخگویان افزایش داد.

تاب آوری اجتماعی، خصیصه ذاتی و توانایی بخش ها و واحد های اجتماعی یک جامعه، به منظور کاهش آشفتگی های اجتماعی و تقلیل از هم گسیختگی ها و ایجاد شرایط مثبت و سازگار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان تاب آوری اجتماعی در میان سرپرستان خانوار شهر رامهرمز و برخی عوامل مرتبط با آن است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گرد آوری داده ها پرسش نامه بوده است. جامعه آماری پژوهش را سرپرستان خانوار شهر رامهرمز تشکیل می دهند که ۳۸۴ خانوار از آنها به عنوان حجم نمونه، با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد میانگین تاب آوری اجتماعی سرپرستان خانوار (36/87) در حد متوسط رو به بالا قرار دارد و بین متغیرهای مستقل حمایت اجتماعی ادراک شده، سرمایه فرهنگی و امید به آینده با تاب آوری اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. یافته های تحلیل مسیر نشان داد اثر مستقیم و غیرمستقیم و کل سازه های حمایت اجتماعی و سرمایه فرهنگی بر مسئله تحقیق معنی دار بوده است. با مقایسه ضرایب بتاها، می توان گفت اثر کل سازه سرمایه فرهنگی (39/0) در مقایسه با دیگر متغیرهای واردشده در مدل، یعنی امید به آینده و حمایت اجتماعی، بیشتر است. درمجموع، متغیرهای یادشده توانستند 20/0 تغییرات متغیر تاب آوری اجتماعی را تبیین کنند.

خشونت واقع بر زنان در خانواده می تواند به سلامت و امنیت آنان (بعنوان نیمی از جامعه) و کودکان (آینده سازان جامعه) آسیب رساند و خانواده را دچار بحران نماید. به علاوه این امر در خانواده نه یک موضوع خانوادگی بلکه یک معضل اجتماعی است چنانچه بحران خانواده دامن جامعه را نیز خواهد گرفت و خود از عوامل بازدارنده توسعه می باشد. تحقیق حاضر در تلاش است تا پیامد های خشونت نمادین را در روابط خانوادگی مورد بررسی قرار دهد؛ خشونتی که حافظه جمعی از آن بعنوان خشونت یاد نمی کند و مورد غفلت جمعی قرار گرفته است. روش پژوهش از نوع پیمایشی و با ابزار پرسش نامه است. هدف تحقیق کاربردی است. جامعه آماری تحقیق شامل زنان متأهل شهر تهران هستند که بر اساس ملاک توسعه یافتگی، مناطق 2، 6، 10، 13 و 17 انتخاب و 450 نفر از زنان این مناطق به عنوان حجم نمونه براساس نرم افزار sample power تعیین شده و به روش نمونه گیری سهمیه ای مورد بررسی قرار گرفته اند. واحد تحلیل فرد است و در تحلیل داده ها و آزمون فرضیات از همبستگی پیرسون و مدل سازی معادله ساختاری استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد متغیر آموزش و تحصیلات برخودشکوفایی، ازخودبیگانگی و بر سرمایه فرهنگی فرزند با نقش میانجی خشونت نمادین معنادار است. ولی متغیر توسعه یافتگی مناطق بصورت مستقیم بر خشونت نمادین موثر است اما بر خودشکوفایی بر ازخودبیگانگی و بر سرمایه فرهنگی فرزند با نقش میانجی خشونت نمادین معنادار نیست. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که متغیر خشونت نمادین در رابطه بین متغیر سطح تحصیلات و پیامدهای خشونت مذکور، نقش میانجی ایفا می کند اما در رابطه بین متغیر سطح توسعه یافتگی مناطق و پیامدهای این خشونت نقش میانجی ندارد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین خرسندی زناشویی زوجین دانشجو با سرمایه -های اجتماعی و فرهنگی انجام گردید. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر راهبردی پیمایش بود و از روش تحقیق کمی استفاده گردید. جامعه آماری متشکل از دانشجویان متاهل و شاغل به تحصیل در دانشگاه های دولتی شهر تهران بود که 384 تن از آن ها به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و با استفاده از نمونه گیری تصادفی در این پژوهش مشارکت کردند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه انجام شد که پس از تایید روایی (براساس نظر برخی اساتید و صاحبنظران) و پایایی (براساس ضریب آلفای کرونباخ)، در اختیار گروه هدف قرار گرفت و در مرحله بعد، تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس صورت گرفت. براساس یافته های پژوهش، خرسندی زناشویی دانشجویان متاهل در سطح مطلوب قرار دارد. دیگر یافته توصیفی پژوهش نشان داد که پاسخگویان در متغیرهای مستقل مورد مطالعه (سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی) نمره بالاتر از حد متوسط کسب کردند. نتایج حاصل از ضریب همبستگی بیانگر ارتباط مثبت و معنی دار بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی با خرسندی زناشویی بود که بیان می-دارد با افزایش سطح این دو سرمایه مهم، میزان خرسندی زناشویی نیز افزایش می یابد. در نهایت، براساس نتایج مربوط به ضرایب استاندارد رگرسیون، پذیرش تفاوت ها و سرمایه عینیت یافته بیشترین تاثیرگذاری را بر خرسندی زناشویی داشتند. مبتنی بر یافته-های مستخرج از مطالعه و ضمن تاکید بر اهمیت سرمایه های اجتماعی و فرهنگی، پیشنهادهایی برای ارتقای سرمایه های ذکر شده ارایه گردید.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین عوامل فرهنگی -اجتماعی تأثیرگذار بر سلامت و انسجام اجتماعی انجام شده است. مواد و روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی است. جمعیت آماری در این پژوهش، کلیه ی جوانان زن و مرد 18 تا 29 ساله ی ساکن مناطق 8 گانه ی شهری اهواز را در سال 1400 شامل می شود که بیش از یک میلیون نفر می باشند؛ حجم نمونه محاسبه شده با استفاده از جدول مورگان 384 بوده است. داده های مورد نیاز با استفاده از ابزار گردآوری اطلاعات که پرسشنامه است به شیوه نمونه گیری خوشه ای سه مرحله ای گردآوری شده است. جهت گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه های انسجام اجتماعی با 22سوال، سلامت اجتماعی با 25 سوال، سرمایه فرهنگی با 9 سوال، عدالت اجتماعی با 6 سوال، امنیت اجتماعی با 15 سوال استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش توصیفی و استنباطی انجام گردیده است. نتایج: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیات تحقیق نیز نشان داد که: احساس عدالت اجتماعی (0.349=r)، احساس امنیت اجتماعی(0.358=r)، سرمایه فرهنگی (0.130=r) و سلامت اجتماعی(0.452=r) با انسجام اجتماعی جوانان شهر اهواز رابطه وجود دارد. به عبارتی با افزایش در میزان امنیت اجتماعی، عدالت اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سلامت اجتماعی جوانان ، میزان انسجام اجتماعی آنها افزایش می یابد.

هدف این مقاله، بررسی نقش قابلیت های سرمایه فرهنگی و اخلاق حرفه ای مربیان ورزشی فراجا بر اشتیاق شغلی با بررسی نقش میانجی سرمایه اجتماعی بود. روش پژوهش حاضر، توصیفی ازنوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را مربیان ورزشی فراجا در شهر تهران تشکیل دادند که به روش نمونه گیری غیراحتمالی و دردسترس حجم نمونه با استفاده از نرم افزار سمپل پاور 250 نفر تعیین شد تا به پرسشنامه های ابعاد سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، اخلاق حرفه ای و اشتیاق شغلی پاسخ دهند. به منظور تحلیل داده ها از الگوی معادلات ساختاری بهره برده شد. یافته ها نشان داد که اخلاق حرفه ای، سرمایه فرهنگی و اجتماعی به طور مستقیم بر اشتیاق شغلی مربیان ورزشی فراجا تأثیر مثبت و معنادار دارند. به علاوه، اخلاق حرفه ای و سرمایه فرهنگی بر سرمایه اجتماعی و اشتیاق شغلی اثرگذار بودند.  

در دو دهه گذشته آزادسازی اقتصادی به عنوان بهترین شیوه برای توسعه، از سوی بسیاری از دولت های غرب آسیا و شمال آفریقا به کار گرفته شده است. شیوه ای که هرچند بیشتر بدون توجه به شرایط ویژه فرهنگی و اجتماعی این کشورها عملیاتی شد، اما به دگرگونی های  قابل توجه از جمله گسترش شهرنشینی، سواد و دسترسی روزافزون به رسانه های جمعی انجامید. تونس در دوره 23 ساله حکومت بن علی، با ترکیبی از سرکوب سیاسی و سیاست موازنه، چهره ای باثبات از خود به نمایش گذاشته بود و از موفق ترین کشورها در عرصه اصلاحات اقتصادی  محسوب می شد که این کشور را در وضعیتی بهتر از دیگر کشورهای منطقه قرار می داد. با این وجود عواملی مانند ارتقاء سطح آموزش عمومی، جهانی شدن فرهنگ و رسانه و به دنبال آن، آگاهی فزاینده به عنوان سرمایه فرهنگی طبقه متوسط جدید، توان ذهنی و ابزاری به چالش کشیدن رژیم را به جوانان تونسی داد. این عوامل در کنار عواملی مانند تاثیرپذیرفتن این کشور از بحران اقتصاد جهان، ناتوانی دولت در تامین نیازهای رو به افزایش جمعیت جوان و نا به سامانی های سیاسی، سبب گسیختگی زیربنایی اقتصادی تونس شد. نویسندگان این مقاله با روش تبیینی در پی پاسخ به این سوال هستند که کدامین عوامل و نیروهای اجتماعی در شکل گیری انقلاب سال 2011 در تونس برای رسیدن به مردم سالاری مؤثر بوده اند؟

زمینه و هدف: طی چند دهه اخیر ، اکثر کشور های جهان و به ویژه جوامع درحال توسعه شاهد تغییرات و تحولات سریع و گسترده ای بوده که الگو های توسعه و نیز ساختار های جمعیتی آنها را متأثر ساخته است. در این میان، افزایش خانوار های زن سرپرست و مسائل اجتماعی و فرهنگی متعدد آنها منجر به شکل گیری دغدغه های امنیتی فراوانی نزد این خانوار ها گردیده است. لذا این تحقیق در تلاش است تا امنیت و احساس امنیت اجتماعی زنان سرپرست خانوار شهر تهران را با تمرکز بر سرمایه فرهنگی و اجتماعی آنها تبیین نماید. روش تحقیق: این تحقیق به روش کمّی با راهبرد میدانی- پیمایشی و به صورت مقطعی انجام گرفت. حجم نمونه شامل 721 نفر از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی بوده که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم برگزیده شدند. یافته ها و نتیجه گیری: سرمایه اجتماعی و فرهنگی زنان سرپرست خانوار در حد متوسط به پایین بوده و امنیت اجتماعی و احساس امنیت زنان سرپرست خانوار در حد متوسط ارزیابی شده و بالاترین سطوح ناامنی در حوزه شغلی و مالی ملاحظه گردید. درنتیجه با افزایش میزان سرمایه اجتماعی زنان سرپرست خانوار، یعنی ارتقاء سطح اعتماد اجتماعی، افزایش میزان مشارکت اجتماعی، بهبود آگاهی اجتماعی خانوارهای زن سرپرست و نیز تراکم یافتن پیوندها و تعاملات اجتماعی زنان سرپرست خانوار، میزان امنیت و احساس امنیت اجتماعی آنها در جامعه و خانواده افزایش پیدا می کند.