سرمایه انسانی

مقدمه و هدف : آب یکی از مهمترین و بنیادی ترین عوامل حیات موجودات زنده است از این نظر جلوگیری از آلودگی آب نیز به همان نسبت مهم و مورد توجه می باشد. عوامل آلوده کننده آب بسیار گوناگون اند که شامل عوامل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می شود. هدف این مقاله بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی در کنار سایر متغیرهای اقتصادی بر آلودگی آب در استان های ایران طی دوره زمانی 1394-1386 می باشد. مواد و روش ها : در این راستا با استفاده از منطق فازی سرمایه اجتماعی در هریک از استان های کشور  برآورد گردید که نتیجه آن اختلاف چشم گیری را بین استان ها نشان داد. سپس با توجه به پویا بودن مدل از روش گشتاورهای تعمیم یافته استفاده گردید. یافته ها : نتایج تجزیه و تحلیل داده های تحقیق نشان داد که ارتقاء سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی تاثیر معنی داری بر کاهش آلودگی آب در استان های کشور دارند. آلودگی آب دوره قبل، صنعتی شدن، رشد اقتصادی و شهرنشینی تاثیر معنی داری بر افزایش آلودگی آب در استان های ایران دارند. همچنین مصرف کود شیمیایی در زمین های کشاورزی نیز تاثیر معنی داری بر افزایش آلودگی آب دارد. بحث و نتیجه گیری: دولت می تواند با برنامه ریزی در زمینه؛ افزایش تخصصص و بهبود کیفیت نیروی انسانی، همچنین ارتقا آگاهی، جلب اعتماد و افزایش مشارکت مردم، کاهش فساد و ارتقاء شاخص های اقتصادی، انتشار آلودگی آب را کاهش دهد.

هدف این پژوهش، تدوین الگوی بومی شاخص های سرمایه فکری و اندازه گیری آنها در دانشگاه شهید چمران اهواز طی سال های 87-1383 است که با روش توصیفی از نوع مطالعه موردی به انجام رسیده است. به همین جهت، پژوهش حاضر، در چهار مرحله زیر اقدام به بومی سازی شاخص های سرمایه فکری دانشگاه نموده است: مطالعه منابع علمی مرتبط با سرمایه فکری در مراکز تحقیقاتی و دانشگاه ها به منظور شناسایی فهرست اولیه ای از شاخص ها، بهره گیری از نظرات کارشناسان به منظور شناسایی شاخص های متناسب با ساختار دانشگاه شهید چمران، انتخاب شاخص های همسو با اهداف دانشگاه، شناسایی شاخص های مهم تر با استفاده از پرسش نامه نظرخواهی از مسئولان در موقعیت های استراتژیک دانشگاه. در نتیجه تعداد 77 شاخص به عنوان شاخص های نهایی سرمایه فکری دانشگاه انتخاب شدند و از این تعداد 64 شاخص مورد اندازه گیری قرار گرفتند و وضعیت رشد آنها طی سال های 87-1383 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد وضعیت رشد 88/71 درصد از کل شاخص های سرمایه فکری مطابق با اهداف دانشگاه بوده و 12/28 درصد مطابق با اهداف دانشگاه نبوده است. همچنین یافته ها نشان داد سرمایه ساختاری دانشگاه از وضعیت بهتری نسبت به سرمایه انسانی و رابطه ای برخوردار است و این دو مؤلفه نیازمند برنامه ریزی و مدیریت بیشتر هستند.

هدف از مقاله حاضر بررسی ابعاد آسیب های طرح بومی گزینی با محور قرار دادن دو نظریه سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی است. روش تحقیق مورد استفاده روش تحلیل محتوی سایت های اینترنتی کشور با رویکرد کیفی بوده است. در این رابطه منابع و سایت های خبر رسانی وابسته به طیف ها و جناح های سیاسی، علمی و فرهنگی کشور وابسته به:سایت سایت الف- دولت، مجلس، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، سازمان سنجش آموزش کشور، ب- احزاب مختلف ،ج- سایت شخصیت های سیاسی و علمی و فرهنگی ، د- سایت خبرگزاری ها (مانند مهر، ایسنا، فارس، تابناک، سایت سایت الف ...)، ه- روزنامه های صبح و عصر چاپ کشوری، مشاهده ومطالعه متن مصاحبه ها، اظهار نظرها، نقدها و گزارش توسط محققان بررسی گردید. در این میان سرمایه انسانی به دو مولفه تربیت نیروی کیفی و آموزش نیروی کمی و سرمایه اجتماعی هم به چهار مولفه عدالت اجتماعی،انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی تقسیم شده است.نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که اهداف طرح مورد نظر یعنی توسعه کمی و متوازن آموزش و به تبع آن رشد همگون کشور مورد انتقاد قرار گرفته است. در این زمینه در نظر نگرفتن استعدادهای افراد و محصور شدن دانشجویان در فضای تنگ بومی به عنوان آسیب های اصلی طرح بیان شده است. علاوه بر آن، چنین طرحی به چهار مقوله اصلی سرمایه اجتماعی (عدالت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی) بی توجه است.

سرمایه گذاری در آموزش وپرورش یک عامل کلیدی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی است. تأمین سرمایه انسانی مستلزم انجام فعالیت های آموزشی است. سرمایه گذاری آموزشی از یک سو قابلیت های نیروی انسانی را ارتقاء می بخشد و از سوی دیگر، نیروی کار را برای استفاده بهتر از فناوری جدید تولید مهیا می سازد و به این ترتیب راه رشد و توسعه ی اقتصادی را برای کشورها هموار می کند. در این مطالعه به بررسی اثر سرمایه گذاری در آموزش وپرورش بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه منتخب (ایران، بلغارستان، پرو، رومانی، تایلند، ترکیه، تونس، مالزی، آرژانتین، برزیل، شیلی، مکزیک) با استفاده از داده های تلفیقی (پانل دیتا) طی دوره 2010-1998 پرداخته شده است. نتایج مطالعه بیانگر اثر مثبت و معنی دار سرمایه گذاری در آموزش وپرورش بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه منتخب است. همچنین پایین بودن هزینه های آموزشی و درنتیجه نادیده گرفتن تأثیر آموزش و تربیت نیروی انسانی ماهر، از مهم ترین عوامل پایین بودن سطح رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه است. بنابراین شایسته است که با توجه به جمعیت روزافزون جوان در کشورهای درحال توسعه از یک سو و نیاز مبرم این کشورها به رشد و افزایش تولید از سوی دیگر، توجه جدی به ارتقاء سطح و کیفیت آموزش از طریق افزایش هزینه های آموزشی صورت گیرد.

طی سال های اخیر، نقش منابع غیرفیزیکی در خلق ارزش مستمر و سودآوری پایدار در شرکت ها و سازمان ها، افزایش چشم گیری یافته و سرمایه فکری نیز به عنوان مفهومی که نشان دهنده دانش، مهارت و سایر منابع نامشهود در سازمان است، مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. علی رغم اینکه تعریف سرمایه فکری با مفهوم دارایی نامشهود همخوانی دارد، لیکن به دلیل نبود مدل جامع و منسجم، اطلاعات مربوط به آن جایگاهی در گزارش های مالی سازمان ها پیدا نکرده است. لذا این پژوهش به ارایه مدل اندازه گیری و گزارشگری سرمایه فکری در ایران پرداخته تا ابزار مناسبی برای مدیریت سرمایه فکری و ایجاد مزیت رقابتی در شرکت ها و سازمان های ایرانی فراهم نماید. پژوهش حاضر، ابتدا با بررسی تطبیقی مبانی نظری و تجربی موجود به شناسایی ابعاد، مولفه ها و شاخص های اندازه گیری سرمایه فکری پرداخته است. سپس با اتخاذ یک روش کیفی و تحلیل محتوای مصاحبه های نیمه ساختاریافته، یافته های اولیه را اصلاح و در نهایت، با جمع آوری و تحلیل 97 پرسشنامه به روش دلفی فازی به ارایه مدل نهایی پرداخته است. نتایج پژوهش حاضر بیانگر 3 بعد (سرمایه انسانی، ساختاری و ارتباطی)، 8 مولفه و 21 شاخص برای اندازه گیری و گزارشگری سرمایه فکری در ایران است.

اانقلاب نسل چهارم فناوری، به طور قابل توجهی فرآیندهای سازمانی را متحول کرده است. جهت دست یابی به موفقیت در چنین شرایطی، توسعه سرمایه انسانی سازگار با این نسل یک ضرورت غیرقابل انکار است. پژوهش حاضر با هدف طراحی و ارائه الگوی توسعه سرمایه انسانی نسل 4.0 در شهرداری تهران صورت گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری داده ها از نوع اکتشافی است که با رویکرد آمیخته (کیفی- کمی) مورد تحلیل قرار گرفته است. در مرحله اول جهت شناسایی مؤلفه های الگو، از روش کیفی و مصاحبه های عمیق استفاده شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی، 17 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد شهرداری های شهر تهران بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند. در مرحله دوم جهت برازش الگوی طراحی شده در بخش کیفی، از روش کمی و رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری این بخش شامل مدیران، کارشناسان و کارکنان شهرداری های تهران بزرگ بودند که 336 نفر با فرمول کلاین (2005) و به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در این بخش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل داده های بخش کیفی به روش کدگذاری و با استفاده از نرم افزار مکس کیودا و تحلیل داده های بخش کمی با نرم افزار اسمارت پی. ال. اس انجام شد. نتایج بخش کیفی نشان داد الگوی سرمایه انسانی نسل 4.0 شامل 64 کد اولیه، 11 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی شایستگی دیجیتال، مهارت های دیجیتال، سازمان دیجیتال و منابع دیجیتال است. نتایج بخش کمی الگوی طراحی شده از تناسب قابل قبولی برخوردار است.

تاب آوری (سازمانی) مفهوم جدید و رو به رشدی در تحقیقات مدیریتی است که تمرکزش بر حفظ حیات سازمان در زمان تغییرات و اختلالات پیش بینی نشده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین تاب آوری سرمایه انسانی سامانه آماد و پشتیبانی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران؛ به بررسی ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های تاب آوری سرمایه انسانی از دیدگاه خبرگان در این سامانه پرداخته است. پژوهش از نظر نتیجه، توسعه ای، ازنظر اهداف، کاربردی و روش اجرای آن توصیفی بوده است. جامعه آماری شامل 147 نفر از فرماندهان و مدیران با حداقل 20 سال خدمت، دارای مدرک تحصیلی کارشناسی به بالا که شناخت کاملی از ساختار و اهداف این سامانه داشتند می باشد که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نم ونه به تعداد 106 نفر انتخاب شدند. ابزار سنجش، علاوه بر مطالعه اسناد و مدارک و مصاحبه خبرگی، شامل یک پرسش نامه 15 سؤالی پژوهشگر ساخته مبتنی بر طیف لیکرت بود که با بهره گیری از روش محاسبه شاخص نسبت روایی محتوایی (ضریب لاوشه)، هر یک از ابعاد، مؤلفه ها و شاخص ها، پالایش و تعداد 10 سؤال آن تأیید و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ 87/0 محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده های کمی با نرم افزار اس.پی.اس.اس و تحلیل اطلاعات و مصاحبه ها با دسته بندی، پردازش و قضاوت کیفی انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل آمیخته پژوهش نشان داد که به ترتیب اهمیت عوامل: انعطاف پذیری و انطباق پذیری کارکنان، آموزش کارکنان و سپس انگیزش کارکنان، در تاب آوری سرمایه انسانی سامانه آماد و پشتیبانی نزاجا نقش دارند.

پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوب چندسطحی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی با استفاده از رویکرد تطبیقی انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف و ماهیت کاربردی از نوع توصیفی – تحلیلی است که مبتنی بر پارادایم پژوهش کیفی به روش تحلیل محتوای کیفی پیام های آشکار با رویکرد استقرایی انجام شد. جامعه آماری شامل آگهی های استخدام اعضای هیئت علمی دانشگاه-های معتبر خارجی بود که از این میان با توجه به سه معیار: 1) شناخته شدن دانشگاه ها در دنیا به عنوان دانشگاه برتر، 2) نزدیکی و قرابت دانشگاه ها به لحاظ ساختار نظام آموزش عالی با نظام آموزش عالی ایران، و 3) کفایت اطلاعات آگهی های مندرج در وب سایت های رسمی دانشگاه ها مطابق با اهداف پژوهش، تعداد 9 دانشگاه برتر دنیا و تعداد 4 دانشگاه منطقه ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. داده ها شامل وجوه مشترک و افتراقی شایستگی ها و صلاحیت های سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی مستخرج از اسناد منتخب با استفاده از روش تحلیل محتوای استقرایی و رویکرد تطبیقی تجزیه وتحلیل و مقوله بندی شدند. دستاورد حاصل دربردارنده 79 معیار و 4 سازه اصلی «شایستگی های شناختی و فراشناختی، شایستگی های عاطفی و فرهنگی، صلاحیت های تدریس و پژوهش، و صلاحیت های مدیریتی و اجرایی» سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی بود که ذیل پدیده محوری سرمایه انسانی نقش های فردی، گروهی و سازمانی اعضای هیئت علمی مقوله بندی شدند و بر اساس آن چارچوب تطبیقی چندسطحی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی ارائه گردید. دستاورد پژوهش حاضر می تواند ابزار علمی- فنی مناسبی برای برنامه ریزی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در نظام آموزش عالی باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سرمایه های فکری بر عملکرد سازمانی (مطالعه موردی) دانشگاه تبریز بود. روش تحقیق مورد استفاده توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه مدیران گروه های آموزشی دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 96-1395 بودند که از این جامعه، تعداد 215 مدیر به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سرمایه فکری بونتیس و عملکرد سازمانی هرسی و گلداسمیث استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون (به روش همزمان) انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین سرمایه فکری (سرمایه انسانی، ساختاری و رابطه ای) با عملکرد سازمانی در مدیران دانشگاه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. از سویی سرمایه های انسانی، رابطه ای و ساختاری به ترتیب قادر به پیش بینی عملکرد سازمانی در مدیران هستند. بنابراین توجه به نقش سرمایه فکری می تواند بر عملکرد سازمانی مدیران تأثیر گذار باشد.

سرمایه اجتماعی در ادبیات جامعه شناسی به هنجارهای اجتماعی موجود در نظام اجتماعی گفته می شود که به ارتقاء همکاری و همبستگی افراد جامعه منجر می گردد و باعث کاهش هزینه های تبادلات و ارتباطات متقابل اجتماعی گردیده است. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر مراکز نظارت همگانی در راستای تحکیم پایه های پلیس جامعه محور و مردم سالار برای توسعه سرمایه اجتماعی پلیس در جامعه انجام شده است. مقاله حاضر از لحاظ هدف کارکردی است و مطالب آن به روش اسنادی با استفاده از منابع کتب، مقالات تالیفی، ترجمهای و... تالیف شده است. نتایج مقاله گویای آن است که عملکرد مراکز نظارت همگانی یک نوع دارایی اجتماعی بالقوه است که با ایجاد ارتباط متقابل از سوی شهروندان با این مراکز می تواند به صورت بالفعل درآید. گسترش فرهنگ نظارت همگانی میتواند موجب بهبود استانداردهای زندگی اجتماعی و تقویت پایه های مردم سالاری شود.

اثر تسهیل کنندگی/تضییق کنندگی منابع طبیعی نظیر نفت و گاز بر توسعه جوامع، از کانال های میانجی گوناگونی صورت می گیرد، اما با توجه به خلأ تحقیقاتی در حوزه مکانیسم های اجتماعی واسط، هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی نقش مکانیسم های اجتماعی واسط در انتقال تأثیرات علّی منابع طبیعی بر توسعه جوامع و نیز تعیین سهم نسبی هریک از این کانال های مذکور بود. تحقیق حاضر با روش تحلیل پانلی داده های مربوط به 133 کشور در بازه زمانی سال های 2000-2013، صورت گرفت. یافته ها نشان می دهد، لحاظ کانال های میانجی واسط، اثر مستقیم منابع طبیعی بر توسعه را ناپدید می کند. مدلول نکته مذکور این است که منابع طبیعی عمدتاً به صورت غیرمستقیم اند که نقش علّی دارند. همچنین یافته ها نشان داد، منابع طبیعی از طریق کانال های اجتماعی سرمایه انسانی، کیفیت نهادی و نیز سطح ثبات اجتماعی بر سطح توسعه جوامع تأثیر می گذارند. یکی از مهم ترین یافته های تحقیق حاضر که بدنه دانش شکل گرفته در این حوزه را به پیش می راند، این است که سرمایه انسانی، مهم ترین کانال اجتماعی تأثیر منابع طبیعی بر توسعه جوامع است. پیامدهای توسعه ای منفی جوامع برخوردار یا وابسته به منابع طبیعی نفت، عمدتاً از طریق تضعیف ساختار سرمایه انسانی روی می دهد؛ پیامدی که البته با سیاست گذاری مناسب امری اجتناب ناپذیر نیست.  

با وقوع بحران های مالی بزرگ جهان و انتشار پر قدرت این بحران ها در اقتصاد سایر کشورها، اهمیت شناسایی و اندازه گیری این بحران ها و بررسی آثار آن بر رشد اقتصادی و به خصوص بهره وری کل عوامل تولید بیش از پیش هویدا شده است. در این مطالعه جهت کمی سازی بحران های مالی به تبعیت از رویکرد تئوری پورتفولیوی پایه، شاخص استرس سیستمیک طی بازه زمانی 1387-1398 برای اقتصاد ایران طراحی شده است. از این رو هدف این مطالعه نه تنها شناسایی شاخص استرس مالی اقتصاد ایران، بلکه بررسی این مسئله است که آیا استرس مالی می تواند اثرات جبران ناپذیری بر متغیر بهره وری کل عوامل تولید داشته باشد یا خیر. در این مطالعه با بهره گیری از استنباط بیزی در مدل های خودرگرسیون برداری، اثرات استرس مالی در قالب دو مدل رشد درون زای نسل دوم بر بهره وری کل عوامل تولید و تعیین کننده های آن تحلیل شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد علاوه بر آن که اثرات تکانه استرس مالی بر بهره وری کل عوامل تولید منفی و با ماندگاری نسبی همراه است، اثرات تکانه ای استرس مالی روی انباشت هزینه های تحقیق و توسعه داخلی، شدت سرمایه گذاری فیزیکی، توسعه مالی و سرمایه انسانی نیز منفی و با ماندگاری نسبی همراه است. یافته های این پژوهش از ضرورت اندازه گیری و لحاظ شاخص استرس مالی در تصمیم گیری های سیاستی کلان و برنامه ریزی طولانی مدت برای ارتقا بهره وری کل عوامل تولید به منظور مصون ماندن از آثار استرس مالی حمایت می کند.

در این تحقیق به بررسی تأثیر بانکداری الکترونیک و سرمایه انسانی بر سودآوری بانک ها و نقش تعدیل گری سرمایه انسانی در تأثیرگذاری بانکداری الکترونیک بر سودآوری پرداخته شده است. برای این منظور داده های 16 بانک برای سال های 1390 تا 1398 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج برآورد معادلات رگرسیونی نشان می دهد که گسترش بانکداری الکترونیک و سرمایه انسانی بر سودآوری بانک های منتخب مثبت و معنی دار بوده است و سرمایه انسانی بیشتر باعث افزایش توان بانک برای بهره مندی از مزایای بانکداری الکترونیک می شود.

امروزه یکی از مهم ترین بسترهای افزایش تعاملات اقتصادی در عرصه های بین الملل، انتقال فناوری های نوین و تداوم رشد اقتصادی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی می باشد؛ زیرا دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی در هر کشور مستلزم تشکیل سرمایه برای تأمین منابع مالی مورد نیاز است. بنابراین پژوهشگران تشویق می شوند تا متغیرهای خاصی را به منظور تسهیل در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی جستجو نمایند که ازجمله این متغیرها امید به زندگی در بدو تولد به عنوان شکل خاصی از سرمایه انسانی است. با توجه به چنین ضرورتی هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر امید به زندگی در بدو تولد بر جریان ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی در 47 کشور برتر تولید کننده علم برای بازه زمانی 2011 الی 2020 می باشد. بدین منظور الگوی پژوهش حاضر بر اساس رهیافت داده های تابلویی پویا برآورد شد و نتایج نشان داد که همه متغیرهای موردمطالعه از جمله امید به زندگی در بدو تولید به عنوان شاخصی از سلامت جمعیت با ضرایب تخمینی متفاوت بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر مثبت و معنادار دارند؛ بنابراین به سیاست گذاران پیشنهاد می شود به منظور جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کﻨﺎر ﺳﺎیﺮ سیاست های ﺟﺬب، ﺳیﺎﺳﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧی از ﻗﺒیﻞ ﺳیﺎﺳﺖ ارتقا ﺑﻬﺪاﺷ ﺖ و سلامت جمعیت را از طریق افزایش بودجه بخش سلامت و دستیابی به امکانات زیربنایی بهداشتی را در دستو کار قرار دهند تا سلامت و امید به زندگی مردم را بهبود بخشند و از این طریق جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی به کشور را تسهیل نمایند.

روند بهره وری کل عوامل و رشد تولید ناخالص داخلی سرانه در بیش تر کشورهای شرق آسیا صعودی و در بیش تر کشورهای غرب آسیا نزولی یا نوسانی است. در این راستا پژوهش حاضر به دنبال بررسی دلایل تفاوت بهره وری کل عوامل و در نتیجه رشد اقتصادی در کشورهای شرق و غرب آسیا است. این پژوهش به طور خاص به تحلیل نقش سرمایه انسانی، عوامل نهادی و عقب ماندگی نسبی در تفاوت بهره وری کشورهای شرق و غرب آسیا طی دوره زمانی 2019-2000 پرداخته است. اهمیت این مسئله از آن جهت است که عمده رشد اقتصادی کشورها از کانال بهره وری کل عوامل است و بررسی عوامل موثر بر بهره وری می تواند دلایل رشد کشورهای شرق آسیا و عقب ماندگی کشورهای غرب آسیا را نمایان کند. در این پژوهش، با تشکیل دو گروه مجزا از کشورهای شرق و غرب آسیا، مدل با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته ( GMM ) ایستا برآورد شده و نتایج برای این دو گروه از کشورها مقایسه شده است. یافته ها نشان می دهد که سرمایه انسانی، عوامل نهادی، و عقب ماندگی نسبی (شکاف فناوری) مهم ترین دلایل تفاوت بهره وری در کشورهای شرق و غرب آسیا هستند.

آموزش وپرورش یک نهاد اجتماعی است که نقش اساسی در اداره امور جامعه دارد. تداوم بالندگی و بقای آن را با ارتقاء سرمایه فکری و حرکت به سمت نوآوری می توان تضمین کرد. در این راستا هدف پژوهش حاضر، دستیابی به وضعیت موجود هر یک از دو متغیر سرمایه فکری و نوآوری سازمانی و همچنین ارتباط بین این دو متغیر در آموزش وپرورش بود. برای انجام تحقیق از رویکرد کمی در قالب استراتژی پیمایشی- تحلیلی استفاده شد. جامعه موردمطالعه را کلیه مدیران و کارشناسان اداری اداره کل آموزش وپرورش خراسان رضوی و نواحی هفتگانه شهر مشهد تشکیل داد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 282 نفر تعیین شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه در قالب مقیاس پنج امتیازی طیف لیکرت استفاده شد و برای روایی از روش محتوا و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده به عمل آمد و مورد تأیید واقع شد. برای آزمون مدل نیز از مدل یابی معادلات ساختاری در قالب PLS استفاده شد. یافته ها نشان داد میانگین نمرات دو متغیر از متوسط به بالا بود و در ابعاد سرمایه فکری، سرمایه انسانی با میانگین رتبه ای 23/2 از بالاترین میانگین و در ابعاد نوآوری سازمانی، نوآوری فنی با میانگین رتبه ای 26/4 از بالاترین میانگین برخوردار بود. همچنین سرمایه فکری بر نوآوری سازمانی از تأثیر مثبت و معنادار برخوردار بود و در میان ابعاد سرمایه فکری سرمایه رابطه ای بیشترین اثر را بر نوآوری سازمانی دارد.

در سال های اخیر عارضه های سازمانی به دلیل اثرات منفی که بر منابع انسانی و سازمان ها گذاشته اند بیشتر مورد توجه سازمان های پیشرو قرار گرفته اند. تا جایی که اجتناب از این عارضه منفی از مهم ترین دغدغه های مدیران سازمان ها شده است. اثرات عارضه های منفی بر سرمایه های انسانی که مأموریت اصلی سازمان به واسطه آن ها انجام می شود بسیار شدیدتر است. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر شناسایی همه جانبه عارضه بی حسی سازمانی در سرمایه های انسانی مبتنی بر نظریه داده بنیاد است. روش پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش پژوهش اکتشافی با رویکرد داده بنیاد است. جامعه آماری،خبرگان حوزه سازمان و مدیریت در شرکت ملی گاز استان کرمانشاه بودند که به روش نمونه گیری گلوله برفی تعداد ۱3 مصاحبه تا رسیدن به اشباع نظری داده ها انجام شد. یافته ها حاکی از 367 کد باز، 77 کد محوری و 24 کد انتخابی بود که در الگویی شش متغیره شامل عوامل علی، زمینه ای، مداخله گر، پدیده محوری، راهبردها و پیامدهای عارضه بی حسی سازمانی سرمایه های انسانی در شرکت ملی گاز استان کرمانشاه ارائه شده اند. نتایج شامل شناسایی مهمترین مؤلفه های ایجادکننده بی حسی سازمانی در سرمایه های انسانی از قبیل عدم شایسته سالاری و بی عدالتی در سازمان، اهمیت ندادن مدیر به رشد کارکنان و مسائل اقتصادی و شخصی بودند. علاوه براین، مهمترین تبعات این عارضه منفی از قبیل کاهش بهره وری فردی و سازمانی، افزایش تخلف در سازمان، بیزاری و بی اهمیتی نسبت به کار و سازمان و نارضایتی فراگیر، شناسایی و راهکارهایی عملی جهت اجتناب و یا مدیریت این عارضه منفی به مدیران شرکت ملی گاز استان کرمانشاه ارائه گردید.

هدف این پژوهش، بررسی رابطه سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی – اجتماعی از نظر اساتید دانشگاه ها و دانشجویان دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال بود. در این تحقیق از دو روش تحقیق پیمایشی و نظریه زمینه ای استفاده شد. جامعه آماری تحقیق  از یک سو دانشجویان و از سوی دیگر اساتید متخصص در حوزه توسعه اقتصادی- اجتماعی بودند. تعداد نمونه اساتید 10 نفر بودکه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با اشباع نظری انتخاب شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره دکتری رشته های جامعه شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال که در نیمسال دوم 99-98 مشغول به تحصیل بودند، نمونه دانشجویان 200 نفر بود. اعتبار پرسشنامه با اعتبار صوری و پایایی داده ها با استفاده از روش آزمون و آزمون مجدد و آزمون آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفت. در پیمایش ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و در مطالعه کیفی مصاحبه نیمه ساخت یافته بود.  فرضیه ها با استفاده از نظریه سرمایه انسانی تدوین شده اند. یافته های پیمایش، حاکی از وجود رابطه معنادار قوی بین مؤلفه های سرمایه انسانی (تخصص، نوآوری، نخبه گرایی) و  توسعه اقتصادی – اجتماعی است. نتایج مطالعه کیفی نشان داد که، شرایط علی پاسخگویی، حاکمیت قانون، اجماع عمومی، شفافیت ، کارایی و اثربخشی، حقوق مساوی و مسئولیت پذیری شناسایی شده و پدیده محوری اقتصاد تک محصولی که  در زمینه فعالیت بخش خصوصی، استقلال مردم و  رسانه ها ، نقش دولت، اشتراک دولت و مردم، ظرفیت سیاسی و سازمانی دولت، دولت و تأمین رفاه و بسترسازی دولت پدید آمده است. تخصص، نخبه گرایی و نوآوری به عنوان شرایط مداخله گر و اقتصاد تک محصولی منجر به اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی ، حمایت اجتماعی و مشارکت اجتماعی می شود که پیامدهای چنین کنش ها و واکنش هایی رفاه ، امنیت اجتماعی، عدالت اجتماعی و آموزش همگانی است.

پویندگی، بالندگی و جوانی جمعیّت یک کشور به عنوان یک فرصت و امتیاز، همواره مورد توجه سیاست گذاران و پژوهشگران بوده است و پیداست که «توانمندسازی جمعیّت در سن کار»، از اهمّ سیاست های عاقلانه ای است که می تواند افق رشد و پیشرفت را در پیش روی یک کشور را بگشاید. پرداختن به سیاست های افزایش نرخ باروری و افزایش جمعیت در جهت حفظ سیمای جوان کشور، نزدیک یک دهه است که در کشور ایران، رایج و عمومی شده است و اهمیت این سیاست، قابل کتمان و انکار نیست. اما چیزی که نباید در این دوره از آن غفلت کرد، فرصت پنجره ی جمعیت نگاری است. نیروی جوان و در سن کار، اگر اتلاف شود و کشور نتواند رشد اقتصادی را رقم بزند و از سوی دیگر، همراه بشود با کاهش نرخ باروری، افق فاجعه باری پیش روی کشور قرار خواهد گرفت. در این پژوهش، با استفاده از روش آینده پژوهانه ی طراحی سناریو، چهار سناریوی مختلف نسبت دو عدم قطعیت اغتنام فرصت پنجره ی جمعیت نگاری برای رشد اقتصادی و پویایی نرخ باروری و رشد جمعیت، شناسایی و معرفی شده (چهار سناریوی «زاینده آباد»، «نازاآباد»، «زاینده ویران» و «نازاویران») و پیشنهادهایی برای وقوع سناریوی مطلوب، ارائه شده است.

هدف: این پژوهش به دنبال بررسی رابطه توسعه رهبری و یکپارچه سازی مدیریت با عملکرد دانش سازمانی با توجه به نقش سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به صورت کمی و از نظر هدف، از نوع کاربردی و برحسب نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران برابر با 2116 نفر است که نمونه مورد بررسی بر اساس فرمول کوکران برابر با 384 نفر است. روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان و فرمول کوکران با خطای 05/0 برابر با 325 نفر است. در این پژوهش، برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد و غیربومی استفاده شده است. لذا برای بومی سازی پرسش نامه های مورد استفاده روایی و پایایی آن ها مجدداً بازازمایی شده است و تائید شده است. ب رای بررسی روابط علی بین متغیرها به صورتی منسجم از تکنیک مدل سازی مع ادلات س اختاری و نرم افزار PLS Smart استفاده شده است. یافته ها: در این راستا چهار فرضیه شکل گرفته است که به بررسی توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 37/0، یکپارچگی مدیریت و عملکرد دانش با میزان رابطه 41/0 ، بررسی نقش میانجی سرمایه اجتماعی در توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 44/0 ، بررسی نقش میانجی سرمایه انسانی در توسعه رهبری و عملکرد دانش با میزان رابطه 48/0 پرداخته شد و تمامی فرضیات تائید شده است. نتیجه گیری: سرمایه گذاری های سازمانی در توسعه رهبران از طریق روش های توسعه رهبری می تواند مهارت های رهبری موردنیاز را برای افزایش سطح کل سرمایه انسانی و اجتماعی در سازمان افزایش دهد که می تواند درنهایت منجر به افزایش عملکرد دانش سازمانی شود.