مطالب مرتبط با کلیدواژه
۳۰۱.
۳۰۲.
۳۰۳.
۳۰۴.
۳۰۵.
۳۰۶.
۳۰۷.
۳۰۸.
۳۰۹.
۳۱۰.
۳۱۱.
۳۱۲.
۳۱۳.
۳۱۴.
۳۱۵.
۳۱۶.
۳۱۷.
۳۱۸.
۳۱۹.
۳۲۰.
پایداری
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۵
27 - 41
حوزه های تخصصی:
در حالی که شرایط جغرافیائی، موقعیت، بستر و ساختار اجتماعی مخاطبان سازمان ترویج و آموزش کشاورزان، توسعه هم زمان فنی و معرفتی مخاطبان را از طریق آموزش می طلبد ولی واکاوی این سازمان نشان می دهد که در این راستا فعالیت نمی کند. به همین دلیل یک تحقیق برای تبیین توسعه فنی و معرفتی انجیرکاران با کمک آموزش همراه با هنر برای پایداری انجیرستان های شهرستان استهبان استان فارس به عنوان تنها منطقه انجیرستان دیم جهان انجام گرفت. برای این منظور از روش آزمایشی نیمه تجربی با طرح یک گروه کنترل تجربی و یک گروه شاهد با انجام پس آزمون استفاده گردید که گروه تجربی، تحت تاثیر آموزش فنی همراه با هنر تصویرآفرینی قرار گرفت، امّا به گروه شاهد فقط آموزش فنی ارائه گردید و پس از آن، از هر دو گروه پس- آزمون با پرسشنامه به عمل آمد. از فهرست اسامی 4000 نفر اعضای تعاونی انجیرکاران تعداد50 نفر، به طور تصادفی مشخص گردید و به طور تصادفی نیز بین دو گروه آزمودنی و شاهد تقسیم شدند. نتایج نشان داد که آموزش همراه با هنر تصویرآفرینی، توانسته است توسعه فنی و معرفتی معنی داری را در انجیرکاران گروه آزمودنی نسبت به "اهمیت آب"، "روش های ذخیره رطوبت در خاک"، و "تمایل به استفاده از این روش ها" ایجاد نماید. به عبارت دیگر، هنر تصویرآفرینی توانسته است با برقراری ارتباط مناسب و آموزش اثربخش، توسعه فنی و معرفتی انجیرکاران برای پایداری انجیرستان های شهرستان استهبان استان فارس را تسهیل نماید.
سنجش و تحلیل وضعیت پایداری در مناطق روستایی با استفاده از تکنیک AHP TOPSISو تحلیل خوشه ای. مطالعه موردی شهرستان های مریوان سروآباد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۳
187 - 206
حوزه های تخصصی:
شناسایی ابعاد و شاخصهای موثر در ناپایداری سکونتگاههای روستایی، نقش به سزایی در تحقق اهداف توسعه پایدار روستایی دارد بدون تردید، سنجش و ارزیابی دقیق متغیرهای موثر در ناپایداری سکونتگاههای روستایی با استفاده از مطالعات میدانی و استفاده از مدلهای چند معیاره در برنامه ریزی جامع به برنامه ریزان ، سیاستگزاران و مسئولین امور اجرایی کشور کمک خواهد کرد بدین منظور این پژوهش با هدف شناسایی و سنجش عوامل موثر بر ناپایداری روستاها در منطقه کوهستانی و پایکوهی زاگرس (مطالعه موردی روستاهای شهرستانهای مریوان و سروآباد) انجام گرفته است. روش انجام تحقیق، توصیفی – تحلیلی بوده ، برای انجام پژوهش از مدلهایAHP، TOPSISو تحلیل خوشه ای استفاده شده ، داده ها با استفاده از مدل Expert choice وزن دهی شده و برای تعیین وضعیت پایداری محیطی – اکولوژیکی منطقه از مدلAHP و برای تعیین وضعیت پایداری انسانی از مدل تاپسیس و تحلیل خوشه ای استفاده شده، یافته های این تحقیق در بخش مدل AHP نشان داد که شهرستان سروآباد از لحاظ پایداری محیطی در وضعیت نامناسب و بسیار نامناسب قرار دارد و دهستانهای شهرستان مریوان از نظر پایداری محیطی در وضعیت بهتری قرار دارند اما یافته های در مدل TOPSIS حاکی از آن است که از لحاظ پایداری انسانی وضعیت روستاهای شهرستان سروآباد بهتر از وضعیت پایداری روستاهای مریوان می باشد بنابراین می توان نتیجه گرفت که عامل اصلی در مهاجرتهای روستایی شهرستان سروآباد عامل محیطی و عامل اصلی مهاجرت در روستاهای مریوان عامل انسانی و بالاخص عامل فضایی – کالبدی می باشد.
تحلیل رابطه میان تراکم ساختمانی و سطح پایداری محلات شهر بابلسر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۶
163 - 178
حوزه های تخصصی:
افزایش روزافزون جمعیت شهری، محدودیت منابع و لزوم بهره وری عقلایی از امکانات موجود، اهمیت توجه به مقوله تراکم در شهرها را دوچندان می نماید. زیرا تعیین تراکم جمعیتی و ساختمانی از مهم ترین ابزارهای شهرسازی در راستای تعادل بخشی و ایجاد نظم در سیستم پیچیده شهری است. بر این اساس، لزوم نگرشی ریشه ای و عمیق به مبحث تراکم شهری و تاثیرات آن بر سایر پدیده های شهری بیش از پیش احساس می گردد. روش شناسی تحقیق حاضر مبتنی بر رویکردهای تحلیلی-توصیفی می باشد. به منظور گردآوری اطلاعات جهت بررسی تراکم ساختمانی از بلوک های آماری سال 1395 مرکز آمار ایران استفاده شده است. همچنین برای ارزیابی سطح پایداری محلات شهر، با انجام یک تحقیق میدانی 384 پرسش نامه جهت گردآوری داده های مورد نیاز تکمیل گردید. در این پژوهش از روش های مختلفی آماری از جمله کروسکال والیس و آزمون دوجمله ای استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که اختلاف در بین گروه های تراکم ساختمانی، تفاوت معناداری دارد و میزان پایداری محله ای در نقاط متلف شهر بابلسر از لحاظ تراکم برابر نیست. در واقع می توان اینطور بیان نمود که بین محله ها با تراکم ساختمانی متفاوت از نظر پایداری کالبدی و زیست محیطی و اقتصادی تفاوت معناداری وجود دارد. محله های دارای ترکم متوسط ساختمانی از نظر پایداری کالبدی، زیست محیطی و اقتصادی از محلات کم و پرتراکم (ساختمانی) وضعیت بهتری دارند. اما از نظر پایداری اجتماعی-فرهنگی بین محله های دارای تراکم ساختمانی متفاوت، تفاوت معناداری وجود ندارد و وضعیت این بعد از پایداری با تراکم ساختمانی در محله ها ارتباطی ندارد. به طور کلی بابلسر از نظر پایداری در وضعیت مناسبی قرار ندارد.
تدوین استراتژی های پایداری محیط زیست شهری با تأکید بر بخش صنعت. مطالعه موردی: صنعت خودروسازی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۶
219 - 232
حوزه های تخصصی:
با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک، افزایش روزافزون جمعیت کشور از یک سو و رشد و توسعه صنعتی بویژه رشد شتابان صنعت خودرو از سوی دیگر که عوارض زیست محیطی از جمله آلودگی شدید هوا در کلانشهرها را سبب شده است، کشور ما در زمره کشورهایی قرار دارد که مسائل زیست محیطی در آن ها از اهمیت مضاعفی برخوردار است و اتخاذ راهبردهای اساسی را در سطح جامعه و دولت ضروری ساخته است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف تدوین و اولویت بندی راهبردهای پایدرای محیط زیست شهری با تأکید بر صنعت خودور انجام شده است. پژوهش حاضز از نظر روش در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف جز تحقیقات کاربردی قرار دارد. برای این منظور گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و پیمایشی و مصاحبه با کارشناسان و نخبگان از طریق تهیه پرسش نامه در قالب روش دلفی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کارشناسان(اساتید دانشگاهی، مدیران و کارشناسان بخش صنعت(خودرو)) تشکیل داده اند. سپس راهبردهای پایداری محیط زیست شهری با استفاده از روش SWOT تدوین و با کمک تکنیک FAHP اولویت بندی شد. نتایج نهایی حاصله از تکنیک FAHP نشان می دهد راهبردهای "تهیه و تدوین برنامه کلان و جامع محیط زیست کشور" ، "اتخاذ و به کارگیری نگاه محیط زیست محور در زمینه توسعه من جمله توسعه بخش صنعت و خودروسازی" ، "شفافیت مسائل محیط زیستی و پایش دقیق تولیدات شرکت های خوروسازی از طریق به کارگیری قوانین و مقررات مربوطه" و "اتخاذ و پیاده سازی مدیریت سبز در کلیه مراحل برنامه ریزی، تولید و نظارت محصولات خودرو" موثرترین راهبردهای پایداری محیط زیست شهری صنعت خودرو هستند.
انگاره طراحی «فرم شهری پایدار» و شهر تاریخی؛ مطالعه موردی: بررسی سکونتگاه های حوزه بیابانی استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
وجود بحران های ناشی از اقدامات و سیاست های شهری در ایران در حالی است که جامعه حرفه ای با تجربه بسیار غنی شهرسازی و معماری در شهرهای قدیمی و در راستای اصول توسعه پایدار مواجه است. شرایطی که میتواند به یاری توسعه شهرهای موجود آمده و از سوی دیگر آیندهء شهری روشنی را رقم بزند. به طور کلی هدف این مقاله مطالعه و بررسی دیدگاه های صاحب نظران و نیز تجربه معماری و شهرسازی گذشتگان به منظور تدوین یک چارچوب نظری مبتنی بر اصول طراحی فرم پایدار شهری است. روش به کار رفته برای تحقق این هدف، شامل تحلیل محتوای اسناد و مدارک به منظور دسته بندی مجموعه ای از اصول مورد اجماع و نیز مطالعه اسنادی و میدانی ویژگی های شهرهای تاریخی واقع در حوزه بیابانی استان اصفهان به منظور انطباق آنها با اصول منبعث از مبانی نظری است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که صاحب نظران بر عواملی همچون فشردگی، ایجاد تنوع در کاربری ها و فعالیت ها، حمل و نقل پایدار، طراحی سیستم های غیرفعال ، بازیافت و ... به عنوان عوامل موثر بر ایجاد فرم شهری پایدار تاکید دارند. در همین چارچوب ، مطالعه ویژگی های شهرهای مورد مطالعه نشان دهنده انطباق آنها به میران قابل توجهی با اصول و یافته های نظری مورد اشاره است.
تأثیرات وقف بر پایداری مدارس صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
معماری و شهرسازی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۶
89 - 102
حوزه های تخصصی:
امروزه برنامه و روشی که در عین حفظ منابع طبیعی، نیاز نسل های کنونی و آینده اجتماع را به صورتی مستمر تأمین کند، پایدار محسوب می شود. نظام وقف در تاریخ جوامع اسلامی نمونه ای از برنامه ریزی پایدار را در سنتی هزار ساله نشان می دهد. با مطالعه تاریخ این جوامع، مجموعه بناهایی را می توان یافت که به دلیل اجرای سنت وقف 1، پایداری طولانی تری از بناهای دیگر داشته اند و همچنان با کاربری اولیه خود ادامه حیات می دهند؛ بدین صورت که بخشی از درآمد موقوفات صرف حفظ بنا و بخشی نیز صرف مستمری طلاب و مدرسین و عوامل مدرسه می شود. بررسی و تحلیل فضاهای این مدارس نشان می دهد که کالبد بناها نیز پاسخگوی این نیازهای چندگونه بوده اند. بنابراین می توان تأثیرات وقف را در مدارس، به دو دسته تقسیم کرد: دسته نخست، آنهایی هستند که جنبه کالبدی ندارند؛ و دسته دوم، آنهایی که مستقیماً با سیمای فیزیکی و کالبدی مدارس مرتبط اند. در این مقاله با مطالعه و بررسی وقف نامه ها و سفرنامه ها و تحلیل فضای معماری مدارس، تأثیرات وقف بر برنامه آموزشی و کالبدی مدارس دوره صفوی، و در نهایت تأثیرات آن به عنوان یک عامل در پایداری مدارس این دوره بیان می شود.
طراحی مدل شرکت های ورزشی دانش بنیان پایدار در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت ورزشی خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۶۶
141 - 170
حوزه های تخصصی:
در عصر فرا صنعتی، یکی از ارکان پیشرفت و توسعه پایدار در هر کشوری شکوفایی شرکت های دانش بنیان است. در کشور ایران نیز اخیرا توجه ویژه ای به رشد و شکوفایی این شرکت ها علی الخصوصی شرکت های ورزشی دانش بنیان در بین سیاست گذاران شکل گرفته است. یکی از چالش های موفقیت این شرکت ها در حوزه ورزش، تداوم رشد و پایداری آنهاست. در این راستا از رویکرد کیفی و از نظریه برخاسته از داده ها روش استراوس و کوربین، جهت شناسایی عوامل رشد و پایداری شرکت های ورزشی دانش بنیان در ایران بهره گرفته شده است. جامعه آماری مورد بررسی اعضای هیئت علمی، دانشجویان دکتری، شرکت های دانش بنیان، پارک های علم و فناوری، مراکز رشد ورزشی و غیر ورزشی و کارشناسان صنعت متشکل از 16 نفر است که از روش نمونه گیری هدفمند قضاوتی و گلوله برفی استفاده شده است. درنهایت بر اساس یافته های پژوهش، عوامل ساختاری، دولتی، زیر ساخت های سخت، سیاست گذاری همکاری بخش خصوصی و دولتی از علل اصلی، مهارت های شرکت های ورزشی دانش بنیان، عوامل سیاسی، عوامل مالی و مدیریتی از جمله عوامل زمینه ای و نمایشگاه ها و همایش های استارتاپی ورزشی جهت خلق ایده های خلاقانه، یکپارچگی شرکت ها، مشاوران، برند سازی از جمله عوامل مداخله گر در این پژوهش بود. تسهیل مقررات، نیروی انسانی متخصص و ایجاد موسسه تخصصی مادر از جمله راهبردهای این پژوهش بود که می تواند به اشتغال زایی، توسعه و پیشرفت ورزش و رشد پایدار اقتصادی کشور در شرایط تحریم کمک شایانی نماید.
بازنگری مفهومی عوامل تحقق پذیری مسکن قابل استطاعت در جهان جنوب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی برنامه های استطاعت پذیری مسکن رفع نیازهای خانواده های آسیب پذیر - افراد کم درآمد و متوسط است. بااین وجود شواهد حاکی از آن است که در تحقق مسکن قابل استطاعت اهداف توسعه پایدار فراموش شده و یا به عمد در نظر گرفته نمی شوند، حال آنکه پیش شرط استطاعت پذیری مسکن، پایداری آن است. این مطالعه باهدف بازنگری مفهومی در عوامل دستیابی به مسکن پایدار قابل استطاعت(SAH) در کشورهای درحال توسعه صورت پذیرفته است. بنابراین از رویکردی بین المللی برخوردار است. برای این منظور از روش تحلیل محتوا، برای مفهوم پردازی استطاعت پذیری مسکن و شناسایی عوامل موفقیت (SFS) استفاده شد. سپس در یک فرایند پیمایشی در قالب پرسشنامه از متخصصان این حوزه درخواست گردید تا هریک از "عوامل موفقیت" شناسایی شده را با توجه به سطح ضرورت یا درجه اهمیت رتبه بندی نمایند. داده های جمع آوری شده از طریق اسناد و پاسخ دهندگان مربوطه به ترتیب با NVivo و بسته آماری برای علوم اجتماعی (SPSS) تجزیه وتحلیل گردید. یافته ها نشان داد که از بین 35 معیار اولیه، 23 معیار کفایت لازم را برای قرارگیری در لیست شاخص های ضروری موفقیت بدست آوردند. "اراده سیاسی و تعهد به مسکن قابل استطاعت"، "تدوین سیاست های کارآمد برای بازار مسکن"، "بودجه کافی و تأمین آن"، "تأمین یارانه مسکن برای خانوارهای کم درآمد" و "حکمروایی خوب" پنج معیاری هستند که بالاترین درجه ضرورت را به خود اختصاص داده اند. همچنین نتایج این پژوهش روشن نمود که در بین ابعاد پایداری، بعد نهادی/ مدیریتی به دلیل داشتن روابط مستقیم و غیرمستقیم بسیار با سایر ابعاد مسکن دارای اولویت اصلی در تبیین الگوی مسکن قابل استطاعت پایدار است
منطقه گرایی پایدار: خوانش رویکرد پایداری در متن معماری منطقه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
حس ذاتی تعامل با منطقه نشانه حساسیت زیست محیطی است که در قرن بیست و یکم بسیار حیاتی است. امروزه اجتناب ناپذیر است که منطقه گرایی می بایست در گفتمان بزرگ تری از معماری قرار داده شود و بحث و مناظره در مورد نقش کاربست معماری سبز منطقه ای به عنوان یکی از عوامل هویت فرهنگی و حس مکان مورد ترویج قرار گیرد. پژوهش حاضر استدلال می کند که معماری منطقه گرا وارد مرحله جدیدی از روند تکاملی خود شده است که همانا منطقه گرایی پایدار می باشد. در این دیدگاه، مناطق را باید از لحاظ منابع منحصر به فرد و محدودیت های خاص خود تعریف کرد. به جای اینکه تحت تأثیر جهانی شدن باشیم، مناطق باید در یک سیستم تعاملی جهانی و منطقه ای از وابستگی های متقابل پیچیده که فیزیکی، اجتماعی، فرهنگی و مهم تر از همه اکولوژیک هستند، تبعیت کنند. لذا با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مبتنی بر منطق استدلال استقرایی، از داده های متنی و تجارب معماری ذکر شده در پژوهش، حرکت و با بیرون کشیدن مفاهیم مستتر در آن، به تدریج به سطوح انتزاعی تری از منطقه گرایی پایدار دست خواهیم یافت. مضاف بر آن با استفاده از جدیدترین آثار معماری منتخب توسط موسسات بین المللی و جوایز و مسابقات، مصادیق مروری منطقه گرایی پایدار را بسط می دهیم. دستیابی به یک مدل یا چارچوب نظری که نظم های نهفته و الگوهای تکرارشونده در معماری منطقه گرا و معماری پایدار را نشان دهد، می تواند پایان بخش تحقیق باشد.
تدوین مدل مفهومی پایداری مبتنی بر ارزش آفرینی در صنعت مُد و لباس
حوزه های تخصصی:
ما بخشی از جهان طبیعی هستیم و در یک مسیر مشترک با اقدامات متقابل خود، در حالی که ما بر طبیعت اثر می گذاریم طبیعت نیز ما را تحت تاثیر قرار می دهد. فرم دادن به این ارتباط و اقدامات متقابل، بخش کلیدی طراحی مُد سازگار با طبیعت(پایدار) است. محصولات پوشیدنیبه عنوان زیر مجموعه ای از محصولات مصرفی با طول عمر کوتاه نقش زیادی در نوع این ارتباط و تاثیرات ما بر طبیعت برعهده دارند. می توان با ملاحظلات و راهکارهایی تمامی فعالیت های فرآیند طراحی و تولید، مصرف و پس از مصرف را به نحوی مدیریت کرد که حداقل اثرات نامطلوب را بر محیط زیست و در نتیجه انسان و اقتصادش گذاشت.مقاله حاضر می کوشد از زاویه دید جدیدی(ارزش آفرینی) به راهکارهایی برای رسیدن به توسعه پایدار-با تاکید بر مرحله طراحی و استفاده- در صنعت مد و لباس بپردازد. به جرأت می توان گفت که در چرخه توسعه پایدار، طراحی کمترین سهم را دارد در حالی که که تمام معضلاتی که ممکن است در اثر تولید یک محصول برای محیط زیست بوجود آید، بصورت مستقیم یا غیر مستقیم به تصمیمات طراحی مربوط می شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد بهترین شیوه برای حفظ طبیعت، الهام از خود طبیعت و تقلید از سیستم ها و مدل های حاکم بر آن است. این مدل بر استفاده از منابع تمام نشدنی، تعداد اجزای کمتر، چرخه های بسته، ملاحظات زیبایی شناسانه، ایجاد وابستگی به محصول و بازگشت به طبیعت سخن می گوید.
بررسی اثرات توسعه اکوتوریسم بر پایداری سکونت گاههای روستایی (مورد مطالعه: شهرستان سرباز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴
269 - 290
حوزه های تخصصی:
توسعه اکوتوریسم و توسعه گردشگری یک عامل مهم در اشتغالزایی و توسعه روستایی بویژه در مناطقی می باشد که با محدودیت گزینه های معیشتی روبه رو می باشند. هدف این مطالعه بررسی اثرات توسعه اکوتوریسم بر پایداری سکونت گاههای روستایی شهرستان سرباز می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن، توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده های پرسش نامه بوده است. جامعه آماری شامل خانوارهای روستاهای شهرستان سرباز می باشد. 200 خانوار با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل واریانس (ANOVA) ، آماره فیشر و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین توسعه اکوتوریسم و پایداری سکونت گاههای روستایی ارتباط خطی معناداری وجود دارد و بین این دو متغیر انسجام کاملاً معنادار می باشد. بیش ترین تاثیر توسعه اکوتوریسم بر پایداری سکونت گاههای روستایی مربوط به بعد کالبدی (426/0) و کم ترن تاثیر مربوط به پایداری زیست محیطی (280/0) می باشد. لذا می توان گفت که توسعه اکوتوریسم در شهرستان سرباز و توجه به گردشگری این منطقه می تواند باعث پایداری سکونت گاههای روستایی این منطقه که با کمبود گزینه های معیشتی روبه رو هستند، شود.
تحلیل و سطح بندی فضایی در سطح مناطق شهری برای دستیابی به گردشگری پایدار؛ مطالعه موردی: شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴
1125 - 1148
حوزه های تخصصی:
سطح بندی و توسعه فضایی چگونگی گسترش یک پدیده از کانون یا دامنه و پهنه سرزمینی گسترش آن است. دراین بین، گردشگری به عنوان یکی از پدیده های مهم فضایی شهر است. ارزیابی وضعیت حاضر و نحوه پیشرفت به سوی پایداری گردشگری باعث توسعه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، کالبدی-محیطی و نهادی در پهنه سرزمینی شهر می گردد. لازمه رسیدن به پایداری در ابعاد مختلف آن مستلزم وجود سنجه ها، شاخص ها و معیارهای سنجش گردشگری در جهت تحلیل، ارزیابی و تبیین وضعیت پایداری گردشگری است. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و رویکرد و نگرش آن، توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری داده ها و اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانه ای (اسنادی) و پیمایشی (میدانی) صورت گرفته است. پایایی ابزار تحقیق از طریق روش آلفای کرونباخ آزمون گردیده و نشان دهنده سطح بالای پایایی پرسشنامه است. این پژوهش با بهره گیری از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره ویکور[1]، الکتره[2]، [3] SAW و مدل ادغامی کپلند، مناطق چهارگانه شهر اردبیل ازلحاظ ارزیابی توسعه فضایی گردشگری شهری در سطح مناطق برای دستیابی به گردشگری پایدار با تأکید بر شاخص های اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی رتبه بندی و اولویت بندی آن انجام گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد بااینکه نتایج هرکدام از مدل های بکار گرفته شده دارای تفاوت در اولویت و رتبه هستند ولی مدل ادغامی با ترکیب اهمیت هرکدام به نتیجه نهایی رسید و این مهم نشان دهنده یکسانی و ترکیب مدل ها با همدیگر جهت رسیدن به جواب واحد است. درنهایت ارزیابی و توزیع فضایی در مناطق شهری اردبیل به ترتیب شامل مناطق دو، یک، سه و پنج، چهار دارای اولویت هستند. [1]: VIKOR (Vlse Kriterijumsk Optimizacija Kompromisno Resenje) [2]: ELECTRE (Elimination et Choice in Translating to Reality) [3]: SAW
مطالعه تطبیقی سرفصل جدید و قدیم دروس کارشناسی مهندسی معماری از منظر توجه به مفاهیم پایداری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نگارش سرفصل دروس برای آموزش مهندسی معماری، به دلیل نیاز به ارتباط متعادل، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری این رشته از رشته های مختلف مهندسی، علوم اجتماعی، اقتصادی و ... با پیچیدگی و دشواری توأم است. این مقاله سعی دارد با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی آشکار و مضمونی مفاهیم پایداری در سرفصل قدیم و جدید دوره کارشناسی مهندسی معماری بپردازد و نکات ضعف و قوت هر یک از حیث توجه به مفاهیم پایداری را بیان کند. در این تحقیق، تحلیل محتوای آشکار بر اساس کدهای مرتبط با مفاهیم اصلی پایداری و با استفاده از نرم افزار 2016 Maxqda و تحلیل محتوای مضمونی پس از تشکیل پانل متخصصین، انجام شد. نتایج نشان داد که فراوانی تعداد مفاهیم مرتبط با بعد کالبدی پایداری در سرفصل جدید نسبت به سرفصل قدیم کاهش و کلیدواژه های مؤکد بر دو بعد فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی پایداری در سرفصل جدید بیشتر شده اند. این در حالی است که تحلیل محتوای ضمنی حاکی از کمرنگ تر شدن مضامین مرتبط با بعد اجتماعی- فرهنگی و توجه بیشتر به مضامین کالبدی و اقتصادی سرفصل جدید در مقایسه با سرفصل قدیم دارد.
تحلیل فضایی اثرات اقتصادی اجتماعی بازارهای هفتگی در راستای پایداری روستایی (مورد مطالعه: شهرستان صومعه سرا)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بازارهای هفتگی از قدیم در بسیاری از روستا ها رواج داشته و یکی از مشخصه های اصلی بسیاری از روستاها شناخته شده است، به نحوی که در تاریخ اقتصادی و اجتماعی جوامع کارکرد و جایگاه ویژه ای دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی تحلیل فضایی بازار های هفتگی بر مبنای پایداری روستاها در دهستان های شهرستان صومعه سرا است. اطلاعات و داده های لازم از منابع کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده، ابزار پژوهش نیز پرسشنامه است و روایی آن توسط متخصصین مورد تایید قرار گرفت. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل های FARAS، WASPAS، FVIKOR استفاده شده است. نتایج رتبه بندی معیار های اقتصادی و اجتماعی با استفاده از مدل آراس فازی نشان داد، در بعد اقتصادی به ترتیب مولفه های درآمد با مقدار وزن 497/0، افزایش کسب و کار با مقدار وزن 465/0، اشتغال با مقدار وزن 461/0، افزایش سرمایه گذاری با مقدار وزن 446/0، در بعد اجتماعی نیز به ترتیب مولفه های افزایش ارتباط فامیلی با مقدار وزن 476/0، کاهش مهاجرت با مقدار وزن 468/0، منزلت اجتماعی با مقدار وزن 454/0، ارتقای فرهنگ بومی با مقدار وزن 431/0، بالاترین و پایین ترین رتبه ها را به خود اختصاص داده اند. در ادامه نیز نتایج رتبه بندی بازار های هفتگی با تاکید بر ابعاد پایداری با استفاده از مدل واسپس نشان داد، در بعد اقتصادی، به ترتیب بازارهای هفتگی (گوراب زرمیخ، هندخاله، (شیخ محله) کسما، طاهر گوراب (اباتر)، هندخاله (تولم شهر)، ضیابر، طاهر گوراب )، و در بعد اجتماعی نیز به ترتیب بازار های هفتگی (گوراب زرمیخ، هندخاله (شیخ محله)، کسما، هندخاله (تولم شهر)، طاهر گوراب (اباتر)، طاهر گوراب)، بالاترین و پایین ترین رتبه ها را به خود اختصاص داده اند. در نهایت به منظور تحلیل فضایی دهستان های شهرستان صومعه-سرا با تاکید بر ابعاد پایداری از مدل وایکور فازی استفاده شد، نتایج نشان داد، دهستان های کسما با مقدار وزن 254/0، بالاترین رتبه و دهستان طاهر گوراب با مقدار وزن 050/0، پایین ترین رتبه را به خود اختصاص داده اند.
تحلیل اثرات سرمایه اجتماعی بر بهبود ابعاد زیست پذیری فضاهای روستایی (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان جیرفت)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه سکونتگاه های روستایی با چالش های بسیاری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و محیطی – اکولوژیک مواجه هستند. از این رو، سرمایه اجتماعی به مثابه یک ویژگی مثبت در سکونتگاه های روستایی تعریف می شود که با آسان سازی همکاری ها در یک محدوده جغرافیایی می تواند به درک گوناگونی های پنهان زیست پذیری کمک نماید. براین مبنا، پژوهش حاضر به روش کمی و توصیفی تحلیلی و مبتنی بر ابزار پرسشنامه، در 30 روستا و 400 خانوار نمونه انجام شد؛ ازفرمول کوکران برای تعیین حجم نمونه و از روش مدل معادلات ساختاری و نرم افزار آموس گرافیک رابطه میان سرمایه اجتماعی و بهبود ابعاد زیست پذیری پایدار روستایی در بخش مرکزی شهرستان جیرفت را آشکار ساخت. یافته ها بیانگر اثرگذاری سازگار و مثبت میان سرمایه اجتماعی و زیست پذیری پایدار روستایی است. افزون براین، از میان شاخص های سرمایه اجتماعی، شاخص انسجام اجتماعی با کمترین میانگین معادل 81/2 و تشکل اجتماعی با مقدار 40/3 بیشترین میانگین را به خود اختصاص داده است، و از وضعیت بهتری نسبت به سایر ابعاد برخوردار است. و در میان ابعاد زیست پذیری بعد اقتصادی با میزان 17/3 در این راستا، با بهبود و ارتقای ابعاد آگاهی، انسجام، اعتماد، شبکه و روابط اجتماعی، مشارکت روستاییان در انجام برنامه های اقتصادی، اجتماعی و محیطی اکولوژیک افزایش یافته و سبب بهبود زیست پذیری پایدار روستایی می شود.
تحقق منظر پایدار با برقراری ارتباط دوباره انسان و طبیعت
حوزه های تخصصی:
طبیعت مهم ترین متغیر محیطی است که زندگی انسان را از ابتدای تاریخ تحت تأثیر قرار داده، انسان در برابر طبیعت، هم به عنوان استفاده کننده و هم مشارکت کننده در حفظ آن ایفای نقش می کند. بنابراین همواره ارتباطی دو سویه بین انسان و طبیعت برقرار است. اگرچه در سال های اخیر، به واسطه علل مختلف، به ویژه افزایش شهرنشینی، جدایی زیادی بین انسان و محیط طبیعی رخ داده است که این موضوع پیامدهای بسیاری را به همراه داشته است. بنابراین به واسطه تحقیقات جدید در علوم پایداری، مطالبات جوامع برای ایجاد ارتباط مجدد با طبیعت افزایش یافته است. بدیهی است که ارتباط مجدد مردم با طبیعت می تواند نقش مفیدی در پاسخ به بسیاری از چالش های زیست محیطی و درنتیجه پایداری داشته باشد. هدف این پژوهش ایجاد چارچوبی مفهومی برای درک بهتر چگونگی ارتباط انسان و طبیعت به منظور ترسیم راهکارهایی که از طریق آن ها بتوان این ارتباط را تقویت کرد. روش پژوهش باتوجه به ماهیت بیانیه های مطرح شده و رویکرد کیفی آن، تحلیل محتوا و تفسیر یافته هاست. در این مطالعه سعی بر آن است تا بتوان با بررسی دیدگاه ها و رویکردهایی که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در رابطه با ارتباط انسان و طبیعت وجود دارد، با درک محتوای نظری و انطباق آن ها با مفاهیم پایداری، به استخراج و تبیین اصولی بنیادین به منظور ارتقای ارتباط انسان و طبیعت پرداخت. در این نوشتار، داده های مورد نظر با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و با کلیدواژه ارتباط انسان طبیعت، جمع آوری و پس از تلخیص و دسته بندی، به شیوه توصیفی و تفسیری مورد تحلیل قرار گرفته اند. بررسی های این پژوهش نشان می دهد برای پیشبرد معنادار و تقویت ارتباط بین انسان و طبیعت، می بایست اقدامات همه جانبه چه در سطح انفرادی و چه در سطح اجتماع و مداخلات سیاستی به سمت تغییرات خاص هدایت شوند که در نهایت این تقویت ارتباطات فردی و اجتماعی انسان با طبیعت می تواند در جهت نیل به اهداف پایداری مؤثر واقع شود.
شناسایی و اولویت بندی فعالیت ها به منظور دستیابی به مدیریت پروژه سبز از منظر ناب و پایداری در سازمان پارک ها و فضای سبز اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: مدیریت پروژه سبز (GPM) ، شامل مجموعه ای از اقدامات مدیریتی است که شناسایی و ارزیابی تأثیر فعالیت ها بر محیط زیست همراه با کنترل و بهبود عملکرد محیطی را امکان پذیر می سازد. بر این اساس، مفاهیم ناب و پایداری به عنوان نیروی محرکه جایگاه ویژه ای دارند، زیرا می توانند نقش بسزایی در بهبود و ارتقای کیفیت محیط داشته باشند. بنابراین هدف این مطالعه شناسایی و اولویت بندی فعالیت های مرتبط با GPM بر اساس مفاهیم ناب و پایداری است. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد - پژوهش حاضر ابتدا ابعاد ناب و پایداری در GPM را شناسایی کرده و سپس فعالیت ها را از نظر اهمیت فعالیت و نه ترتیب عملکرد، برای دستیابی به GPM با اهداف ناب و پایدار در سازمان پارک ها و فضای سبز اصفهان اولویت بندی کرده است. داده ها از طریق توزیع پرسشنامه بین خبرگان مکان مورد مطالعه در دو مرحله به دست آمدند. در مرحله اول با استفاده از روش دلفی، ابعاد ناب و پایداری و همچنین فعالیت های GPM در سازمان پارک ها و فضای سبز شناسایی شدند. سپس در مرحله بعد، فعالیت های GPM توسط فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اولویت بندی شدند. یافته ها- نتایج این پژوهش با توجه به اهداف ناب (شامل ابعاد محیطی، اجتماعی، فرآیندها و رویه ها) و همچنین اهداف پایداری (شامل سه بعد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی) به دست امدند. اولویت بندی فعالیت های GPM از نظر اهداف ناب و پایدار به ترتیب شامل فعالیت های اجرایی، فعالیت های مرتبط با برنامه ریزی، فعالیت های اولیه، نظارت و کنترل و فعالیت های نهایی مشخص گردید . محدویت های تحقیق/ کاربردها - این مطالعه می تواند مشوقی برای مدیران پروژه و سازمان ها جهت توجه به مدیریت پروژه با در نظر گرفتن اهداف ناب و پایدار باشد. مدیران سازمان پارک ها و فضای سبز باید به ترتیب فعالیت های اجرایی، فعالیت های مربوط به برنامه ریزی، فعالیت های اولیه، نظارت و کنترل و فعالیت های نهایی را در اولویت کارهای خود قرار دهند. اصالت/ارزش- در این مقاله سعی شده است با در نظر گرفتن ابعاد ناب و پایداری، فعالیت های مدیریت پروژه سبز شناسایی شود. سپس اولویت بندی فعالیت ها (از نظر اهمیت فعالیت برای دستیابی به GPM ( با رویکرد ناب و پایدار در سازمان پارک ها و فضای سبز اصفهان انجام شده است. تازگی و اصالت پژوهش در این است که فعالیت ها بر سه مفهوم سبز، ناب و پایدار در پروژه های مدیریت پارک ها و سازمان های فضای سبز شناسایی و اولویت بندی شده اند.
تحلیل پایداری اقتصادی و اجتماعی مدارس مقطع ابتدایی (مناطق شهرستان زاهدان)
منبع:
پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم اسفند ۱۴۰۰ شماره ۴۵
131 - 118
حوزه های تخصصی:
امروزه با توجه به این که منابع انرژی تجدیدناپذیر رو به اتمام است و تخریبی که ناشی از استفاده این منابع به محیط زیست منجرمی شود، توجه کشورها به سوی استفاده از منابع تجدید پذیر و توسعه پایدار بیش از پیش جلب شده است. آموزش مباحث مربوط به پایداری به عنوان اولین گام در جهت آشنایی با ضرورت پایداری و تلاش در جهت آگاه سازی و ترجیح این مباحث محسوب می شود. از طرفی این کودکان هستند که سرمایه ی آتی هر کشوری محسوب می شوند و نقش مهمی را در ساختن جامعه ایفا می کنند. مدرسه به عنوان خانه دوم کودک موجب باروری فکری، جسمی، احساسی و اجتماعی او می شود. در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل سطح پایداری اجتماعی-اقتصادی مدارس مقطع ابتدایی )مطالعه موردی: شهر زاهدان( میباشد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی –تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی میباشد. جامعه آماری جمعیت 291نفر از ساکنین مناطق پنجگانه شهر زاهدان(اولیا ) را شامل میشود. نتایج سنجش و تحلیل سطح پایداری اقتصادی و اجتماعی مدارس ابتدایی شهر زاهدان با استفاده ازتک نمونه ای نشان داده شد، در تمامی شاخصهای مطرح شده، با میانگین به دست آمده کمتر از حد متوسط3 عدد T آزمون،نشان دهنده پایداری کم مناطق شهری در ابعاد اقتصادی و اجتماعی میباشند. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که از بین3با سطح درصد )نزدیک به صفر( و برای بعد اقتصادی با ابعاد مورد نظر، مقدار آماره آزمون فریدمن برای بعد اجتماعی با3.62درصد با سطح 5 درصد )نزدیک به صفر( سطح 5 درصد نزدیک به صفر بوده است. بررسی پایداری در ابعاد مورد نظر، در سطح معناداری 95 درصد، فرض برابری میزان اهمیت همه شاخصها از دیدگاه پاسخگویان رد میشود و نتیجه گرفته میشود که تمامی ابعاد مورد نظر مورد آزمون )از نظر پاسخگویان( با درجات متفاوت از ناپایداری و یا به عبارتی از پایداری کم استفاده شد، که نتایج Expert Choice برخوردارند. در نهایت جهت سنجش و رتبه بندی مدارس ابتدایی مناطق شهر زاهدان از نرم افزارمنطقه1با وزن به دست آمده 372/0 ومنطقه 4 با 093/0بالاترین و پایینترین وزنها را به خود اختصاص داده اند.
تصمیم گیری راهبردی پایدار سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت راهبردی سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۸
169 - 189
حوزه های تخصصی:
پایداری از جمله مباحثی است که در همه عرصه های فنی و مدیریتی عصر حاضر آثار آن دیده می شود. دستیابی به اهداف پایداری نیازمند به دیدگاهی فراگیر و بلندمدت است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف تصمیم گیری راهبردی معیارهای پایدار سازمانی انجام شده است. این مطالعه به صورت کاربردی در شرکت تولید روی بندرعباس انجام شده است و از منظر روش و بازه زمانی گردآوری داده ها در دسته مطالعات پیمایشی-مقطعی قرار می گیرد. جامعه آماری شامل مدیران شرکت تولید روی بوده که با روش های غیراحتمالی و به صورت هدفمند 30 نفر از افراد واجد شرایط در این مطالعه شرکت کرده اند. ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسشنامه خبره است که روایی آن با نظر اساتید دانشگاه مورد تأیید قرار گرفت. برای سنجش پایایی نیز نرخ ناسازگاری تمامی مقایسه ها محاسبه گردیده است. برای تحلیل داده های گردآوری شده از روش های دلفی فازی و تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شده است. یافته های حاصل تحلیل داده ها نشان داده است عوامل زیست محیطی از بیشترین اهمیت برخوردار است. عوامل مربوط به مشتریان، عملیات سازمان، حقوق جامعه، حاکمیت شرکتی، کارکنان و فعالیت های بشردوستانه در اولویت های بعدی قرار دارند. بنابراین نتیجه گرفته می شود مدیران شرکت تولید روی بندرعباس در راستای مسئولیت اجتماعی شرکت باید مقوله پایداری را در برنامه ریزی راهبردی شرکت مدنظر قرار دهند. همچنین این شرکت با استفاده از منابع پایدار قادر خواهد بود از آسیب های زیست محیطی جلوگیری نموده و مواردی از این دست را کاهش دهند.
ارائه الگوی راهبردی ارزیابی عملکرد سازمانی مبتنی بر الگوی منطق(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت نوآوری سال دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۳)
71 - 100
حوزه های تخصصی:
عملکرد به چتری تشبیه می شود، که تمامی مفاهیم حائز اهمیت برای دستیابی به موفقیت و انجام فعالیت ها در سازمان را پوشش می دهد؛ بنابراین ارزیابی آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با وجود ارائه الگوهای مختلف، هنوز جای خالی الگویی جامع، متمرکز بر اهداف راهبردی، دارای قابلیت پوشش تمام موضوع های کلیدی مورد نظر مدیران و همچنین امکان ارزیابی نوآوری های راهبردی سازمان، احساس می شود. این پژوهش با هدف طراحی الگوی توصیف شده انجام شد. برای این منظور، ابتدا با تحلیل مفهومی و فلسفی، مهمترین ویژگی های یک الگوی مطلوب از مطالعات کتابخانه ای استخراج گردید و پس از طرح در گروه کانونی در قالب 5 ویژگی کلی دسته بندی شد. در ادامه با مطالعه 30 الگوی ارزیابی عملکرد و با استفاده از روش تحلیل تطبیقی (در دیدگاه سیستمی) الگوی راهبردی ارزیابی عملکرد سازمانی با 4 لایه ورودی، فرایندها، خروجی و پیامدها طراحی گردید. با توجه به اینکه در دیدگاه سیستمی، تاکید بر هماهنگی و ارتباط بین اجزا است، الگوی منطق نیز برای پررنگ تر شدن بعد جامعیت و سلسله مراتبی بودن الگو مورد استفاده گرفت. برای اعتبارسنجی در مرحله اول، روش هدفمند و قضاوتی مبتنی بر شناخت و خبرگی استفاده شد. در مرحله دوم الگوی اصلاح شده در 21 رده راهبردی سازمان، ارزشیابی عملیاتی گردید. روایی سوال های پرسش نامه پس از پیاده سازی آزمایشی در 3 رده سازمانی بررسی و تایید شد. میانگین امتیازهای پرسش نامه، مقبولیت 78 درصدی مدیران و صاحب نظران را در کل سازمان به همراه داشت.