مطالب مرتبط با کلیدواژه

مکان یابی


۲۱.

کاربرد عوامل ژئومورفیک در مکان یابی دفن زباله های شهری (مطالعه موردی شهر بناب)

نویسنده:
منبع: جغرافیای طبیعی لارستان پاییز ۱۳۸۸ شماره ۲ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی مکان یابی بناب ژئومولورفولوژی GIS دفن زباله های شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶۰ تعداد دانلود : ۱۹۷۴
امروزه با توجه به این که دفن زباله بدون رعایت مسایل زیست محیطی تهدیدات زیادی را به محیط زیست وارد می کند، انتخاب مکان مناسب و مکان یابی برای دفن بهداشتی زباله ضروری است. از سوی دیگر مکان یابی و یافتن مکان بهینه دفن زباله یکی از مهم ترین جنبه های مدیریت مواد زاید می باشد. در این میان علم ژئومورفولوژی با توجه به ماهیت خود که به بررسی تحول عوارض سطح زمین می پردازد، می تواند نقش مهمی را در مکان یابی گود دفن زباله داشته باشد. در این پژوهش سعی بر آن بوده که با تاکید بر معیارهای ژئومورفولوژی و سایر معیارهای تاثیرگذار (زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی) مکان یابی بهینه ای را برای دفن زباله های شهری بناب انجام داد. با در نظر گرفتن همه معیارهای مورد ملاحظه و حریم ها و حدود دسترسی به آنها با استفاده از نقشه های رقومی منطقه و کار با نرم افزار (ArcView, ArcGIS) GIS و روش تحلیل فضایی 9 (Spatial Analysis) مکان مناسب جهت دفن زباله در منطقه مشخص شد. مطالعه مورد نظر در شهر بناب واقع در جنوب استان آذربایجان شرقی انجام گرفته است.
۲۲.

تعیین مناطق مناسب جهت احداث سد زیرزمینی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تحلیل سلسله مراتبی، مطالعه موردی: دشت ملایر در استان همدان

نویسنده:
منبع: جغرافیای طبیعی لارستان تابستان ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: GIS مکان یابی روش تحلیل سلسله مراتبی سدهای زیرزمینی دشت ملایر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱۵ تعداد دانلود : ۱۸۵۸
یکی از راه های مفید در تامین آب مورد نیاز بخش های مختلف، بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک و مقابله با بحران خشک سالی، کمک به افزایش ذخایر آب زیرزمینی است. احداث سدهای زیرزمینی و استفاده از آب های سطحی هدر رونده به منظور تغذیه مصنوعی از جمله راهکارهای مناسب جهت تامین و توسعه منابع آبی می باشد. اولین و مهمترین مرحله در احداث یک سد زیرزمینی شناسایی مکان های مناسب برای احداث سد می باشد. این مرحله به دلیل این که سود یا زیان پروژه را در بطن خود دارد باید به طور دقیق انجام شود. در این تحقیق پس از بررسی پیشینه تحقیق و اصلاح برخی اطلاعات پایه همگام با پیمایش های صحرایی متعدد و با استفاده از تکنیک های GIS محل های مناسب برای این سازه مشخص شد. اما به علت این که عوامل بسیار زیادی در مکان یابی این سازه نقش دارند و همچنین میزان اهمیت آن ها با هم متفاوت است، لذا به منظور تصمیم گیری بهتر در مورد اولویت بندی مکان های مشخص شده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. در نهایت از 27 مکان مناسب مشخص شده در منطقه مورد مطالعه (دشت ملایر) در مرحله اولیه تنها 9 منطقه برای اولویت بندی معرفی شدند که در قالب یک نقشه به ترتیب اولویت ارایه شده است.
۲۳.

مدل سازی استقرار صنایع قند و شکر در استان های آذربایجان غربی و شرقی

نویسنده:
منبع: مدل سازی اقتصادی آزاد فیروزکوه بهار ۱۳۸۸ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: مدل سازی مکان یابی لاجیت و پروبیت متغیر فاصله

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد توسعه اقتصادی،تغییر تکنولوژیکی،رشد توسعه اقتصادی صنعتی شدن،صنایع خدماتی و تولیدی،انتخاب تکنولوژی
  2. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد بخشی،اقتصاد صنعتی،کشاورزی،انرژی،منابع طبیعی،محیط زیست اقتصاد صنعتی ساختار بازار،استراتژِ بنگاه و عملکرد بازار اقتصاد صنعتی و رویکرد کلان،ساختار صنعتی و تغییر ساختاری
تعداد بازدید : ۱۶۷۶ تعداد دانلود : ۸۷۹
در این مقاله به شناسایی عوامل تاثیر گذار بر رفتار استقرار صنایع قند و شکر درشهرستانهای استان آذربایجان غربی و شرقی، رفتار این صنایع در بازه های زمانی مختلف با استفاده از مدل لاجیت و پروبیت مدل سازی شده است. نتایج نشان می دهد متغیر های فاصله (به عنوان شاخص هزینه حمل و نقل) و میزان سطح زیر کشت چغندر قند، مهمترین عوامل تاثیر گذار بر استقرار این صنایع می باشند و شهرستان های نقده، میاندوآب، اورمیه، خوی و مهاباد اولویت بالایی برای احداث کارخانه قند دارن
۲۴.

ارزش یابی روش های پشتیبانی تصمیم گیری AHP_OWA، AHP، Fuzzy Screening در مکان یابی مراکز فرهنگی - ورزشی روستایی (مطالعه موردی دهستان کانی بازار مهاباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سنجش از دور و GIS ایران سال اول زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: AHP مکان یابی روش های تصمیم گیری چند معیاره AHP_OWA Fuzzy Screening مراکز فرهنگی و ورزشی دهستان کانی بازار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۵۹۷
مکان یابی مراکز فرهنگی و ورزشی فرایندی است پیچیده و مبتنی بر معیارهای کمی و کیفی فراوان. روش های پشتیبانی تصمیم گیری چندمعیاره متعددی وجود دارد، که به فراخور مسائل پیش رو مورد استفاده قرار می گیرند. در فرایند تصمیم گیری در حوزه مکانی به ندرت مسائلی به چشم می خورند که در کنار معیارهای کمی، متغیرهای کیفی و زبانی وجود نداشته باشند؛ و از طرفی نیز معمولاً در این قبیل مسائل گروه های ذی نفع متعددی وجود دارند که ملاحظات آنها بایستی در فرایند تصمیم گیری مدنظر قرار گیرد. با توجه به دو ویژگی بیان شده در مورد مسائل مکانی (وجود متغیرهای زبانی و گروه های مختلف ذی نفع) لزوم به کارگیری روش هایی اولویت می یابد که این دو ویژگی را در فرایند مذکور در نظر گیرد. دو روش تصمیم گیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و Fuzzy screening از جمله روش هایی هستند که قابلیت مدل سازی متغیرهای کیفی و زبانی را دارند، با این تفاوت که روش AHP فرایندی با سازماندهی سلسله مراتبی است و برآیند منطقی تری را ارائه می کند. از طرف دیگر، روش Ordered weighted Average (OWA) انعطاف پذیری زیادی در لحاظ کردن اولویت تصمیم گیرندگان دارد و در ترکیب با سایر روش های تصمیم گیری پشتیبانی می تواند به نتایج بهتری منجر شود. در این مقاله از سه روش Fuzzy Screening AHP، و روش ترکیبی AHP_OWA در مکان یابی مراکز فرهنگی و ورزشی روستایی دهستان کانی بازار از توابع شهرستان مهاباد استفاده شده است. نتایج به دست آمده، حاکی از انعطاف پذیری بالا و عملکرد بهتر روش ترکیبی در مقیاسسه با دو روش دیگر است. افزون بر اینها، تحلیل حساسیت نیز به منظور ارزیابی پایداری سیستم صورت گرفت، که نتایج حاصل از آن نشان دهنده پایداری بالای سیستم بود.
۲۵.

تحلیل شاخص های ارزیابی رقابتی بودن بازار برق ایران: مطالعه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت بازرگانی سال دوم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: مکان یابی قدرت بازار شاخص های رقابتی بودن بازار تجدید ساختار بازار برق شاخص های رقابتی بازار برق ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۴۱
تجربه کشورهایی که بازار برق را خصوصی سازی کرده اند، نشان داده است فرض رقابت ایجاد یک بازار برق رقابتی به صورت طبیعی و خودکار همیشه صادق نیست. یکی از مهم ترین نگرانیهای تنظیم کنندگان بازار، افزایش و نوسانات قیمت مبادله شدهی برق است که ریشه در سوءاستفاده از قدرت بازار توسط بازیگران دارد. قدرت بازار عبارت است از توانایی یک فروشنده (یا عرضه کننده) یا جمعی از فروشندگان انرژی در افزایش قیمت برق به سطحی بالاتر از مقدار رقابتی آن برای مدتی قابل توجه، به طوریکه سود بیشتری را برای بازیگر مذکور به همراه داشته باشد. به منظور شناسایی توانایی بازیگران و آگاهی از میزان قدرت بالقوه و یا بالفعل آن ها در بازار، شاخص هایی تعریف می شوند که به وسیله آن ها میتوان پایش بازار برق را به صورت کارآمد تری به انجام رساند. هدف از این مقاله، تمرکز بر روی آن دسته از شاخص های قدرت بازار است که به ارزیابی میزان رقابتی بودن بازار می پردازد. تحلیل شاخص های فوق و رصد نمودن آن ها برای آزادسازی برق و هر چه رقابتیتر بودن آن ضروری است. در این شاخص ها فارغ از نوع جایگاه و رفتار هر یک از بازیگران بازار، به شکل و ساختار کلی پرداخته می شود. روش پژوهش کاربردی و بر حسب روش جمع آوری اطلاعات، توصیفی ـ تحلیلی و از نوع مطالعهی موردی با هدف آزمون مدل است. ابزار گردآوری اطلاعات اسناد مصرف برق سال 1386 در نیروگاه های کشور است. نتایج پژوهش نشان داد، بازار برق ایران در برخی نقاط کشور و نیز در برخی از ساعات از مقادیر آستانه خود تجاوز کرده و این نشان دهندهی وجود بازار متمرکز و غیر رقابتی است.
۲۶.

تعیین مکان بهینه صنایع تبدیلی در استان فارس مطالعه موردی صنایع تبدیلی گوجه فرنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و توسعه کشاورزی سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: استان فارس مکان یابی رب گوجه فرنگی شبکه انتقال مراکز تبدیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۶ تعداد دانلود : ۶۶۷
استان فارس با تولید بیش از 16 درصد از گوجه فرنگی کشور بالاترین تولید را در کشور داراست. این مطالعه با هدف تعیین اولویت برای ایجاد واحدهای تبدیل گوجه فرنگی در استان فارس صورت گرفت. برای این منظور از الگوی حمل و نقل حداقل کننده جابجایی برای شبکه انتقال گوجه فرنگی از مراکز تولید به مراکز تبدیل و از مراکز تبدیل به مراکز مصرف استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مراجعه به هریک از واحدهای تبدیل و تکمیل پرسشنامه در سال 1387و همچنین پایگاه اطلاعاتی وزارت جهاد کشاورزی جمع آوری شد. با توجه به مقادیر جابجایی نهایی به دست آمده از اجرای الگوی بهینه متوسط جابجایی در هر یک از مسیرهای منتهی به شهرستان های مختلف استان محاسبه و اولویت شهرستان های مختلف تعیین گردید. بر اساس یافته ها مشخص گردید شهرستان های مرودشت، شیراز، پاسارگاد، اقلید و خرمبید کمترین افزایش در جابجایی کل را در اثر ایجاد واحدهای جدید خواهند داشت. همچنین مشخص گردید میزان فاصله از مراکز مصرف نیز در تعیین اولویت شهرستان های مختلف حایز اهمیت است و بر همین اساس بطور کلی شهرستان های شمالی استان فارس دارای موقعیت بهتر ارزیابی شدند.
۲۷.

عوامل موثر بر مکان یابی شهرک های صنعتی با توجه به شاخص های توسعه پایدار و اولویت بندی آن ها با استفاده از اعداد فازی مثلثی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی سال دوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار شهرک صنعتی مکان یابی اعداد فازی مثلثی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۵۲ تعداد دانلود : ۱۶۸۵
مکان یابی شهرک های صنعتی مبتنی بر ویژگی های توسعه پایدار یکی از موثرترین سطوح برای دستیابی به توسعه پایدار است چه آن که شهرک های صنعتی مبتنی بر ویژگی های توسعه پایدار منجر به هماهنگی اهداف گروه های مختلف برنامه ریزان توسعه اقتصادی، برنامه ریزان توسعه شهری، بنگاه های اقتصادی و اهداف زیست محیطی می شود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف اصلی تعیین معیارهای موثر بر مکان یابی شهرک های صنعتی با توجه به شاخص های توسعه پایدار تنظیم شده است. مطالعه ادبیات موجود و نظرات خبرگان نشان دهنده آن است که معیارهای اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، زیربنایی و برنامه ریزی از جمله معیارهای موثر بر مکان یابی شهرک های صنعتی با توجه به شاخص های توسعه پایدار به شمار می رود. اولویت بندی معیارها به روش AHP فازی و اعداد فازی مثلثی صورت گرفته است. متناسب با روش مذکور، جمع آوری داده ها با استفاده از روش دلفی فازی و با اتکا به نظر خبرگانی که در زمینه تئوری و عملی مکان یابی تخصص داشته اند صورت گرفته است.نتایج پژوهش بیانگر آن است که معیارهای اجتماعی و اقتصادی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار برای مکان یابی شهرک های صنعتی محسوب می شود.
۲۸.

بررسی وضعیت جانمایی بنا و مناسب سازی (دسترسی) اماکن ورزشی ارومیه با توجه به استانداردهای ملی و بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت ورزشی پاییز ۱۳۹۰ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: همجواری مکان یابی ساخت و ساز مناسب سازی (در دسترس بودن) مکان ورزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳۷ تعداد دانلود : ۱۷۸۷
هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت جانمایی بنا و مناسب سازی اماکن و مجموع های ورزشی شهرستان ارومیه با استفاده از استانداردهای ملی و بین امللی استخراج شده می باشد. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر نوع جمع آوری داده های تحقیق، توصیفی – تحلیلی بوده که به روش میدانی اجرا شده است. جامعه آماری این تحقیق کلیه اماکن و مجموعه های ورزشی اداره تربیت بدنی شهرستان ارومیه را شامل شده است. نمونه آماری برابر با جامعه آماری و به تعداد 29 مکان ورزشی بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. تجزیه و تحلیل یافته ها با آزمون باینومینال نشان داد اماکن ورزشی وضعیت متوسطی از نظر استاندارد همجواری و مکان یابی دارند (13/0< 05/0 = P). نتایج در مورد استاندارد دسترسی نیز وضعیت ضعیفی را نشان داد (002/0 > 05/0 = P). نتایج آزمون کای دو نشان داد که اماکن ورزشی از نظر استاندارد زیبایی شناختی نیز ضعیف و غیراستاندارد بوده (000/0> 05/0 = P). آزمون باینومینال بیان می دارد اماکن ورزشی از نظر ایمنی و نظارت؛ استاندارد نبوده و وضعیف ضعیفی دارند (000/0> 05/0=P). همچنین نتایج آزمون باینومینال نشان داد معیار اطلاع رسانی و سرویس دهی از استانداردهای لازم برخوردار نیست (026/0>05/0=P) در کل استانداردهای همجواری و مکان یابی و بهداشتی از وضعیت متوسطی برخوردار بوده و سایر استانداردها همچون دسترسی، زیبایی شناختی، ایمنی، طراحی پارکینگ، اطلاع رسانی و استانداردهای جانبازان و معلولین وضعیتی ضعیف و پایین تر از استانداردها هستند.
۲۹.

مکانیابی صنایع با استفاده از معیارهای جغرافیایی (مطالعه موردی: شعاع پنجاه کیلومتری شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات جغرافیایی سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴ (پیاپی ۹۹)

کلیدواژه‌ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان یابی درجه بندی آنالیز تصمیم گیری چندمعیاره ترکیب خطی وزندار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۶ تعداد دانلود : ۶۸۲
مکانیابی صنعتی تصمیمی بسیار پیچیده است و به دامنه وسیعی از معیارها وابسته است. بنابراین، می توان مکانیابی را فرایند تصمیم گیری چند معیاره ای دانست که برای اولویت بندی معیارهای مختلف و انتخاب بهترین گزینه از میان گزینه های ممکن، به کار می رود. در واقع ، می توان با مکانیابی تاثیرات منفی حاصل از ایجاد و بهره برداری از صنایع را به حداقل رساند و گامی مثبت برای توسعه پایدار برداشت. هدف از این مطالعه، ارزیابی امکان استقرار صنایع در داخل شعاع 50 کیلومتری شهر اصفهان با استفاده از فرآیند تصمیم گیری چندمعیاره در سیستم اطلاعات جغرافیایی است. ابتدا با بررسی منابع و کسب استانداردها، معیارهای استقرار صنایع مشخص گردید. این معیارها شامل فاصله از آب های سطحی، شیب، فاصله از جوامع انسانی، فاصله از راه های ارتباطی، مناطق حفاظت شده، فاصله از صنایع، عمق آب های زیرزمینی، فاصله از خطوط انتقال آب، فاصله از گسل ها و کاربری فعلی اراضی هستند. سپس کلیه معیارها با فرمت مشابه به سیستم اطلاعات جغرافیایی وارد و استانداردسازی شدند. در مرحله بعد از روش درجه بندی برای وزندهی معیارها استفاده شد و در نهایت کلیه لایه ها با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار تلفیق شدند. پس از حذف مناطقی که دارای مساحت کافی برای استقرار صنایع نبودند، چهار منطقه مناسب در بخش شرقی اصفهان برای استقرار صنایع تعیین شد.
۳۰.

مکان یابی سد زیر زمینی درحوضه رودخانه گرماب «ایستگاه تحقیقات گلستان»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات جغرافیایی سال بیست و ششم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۰)

کلیدواژه‌ها: مکان یابی سد زیر زمینی انتخاب ساختگاه ذخایرشنی رودخانه گرماب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۳ تعداد دانلود : ۸۵۷
مکان یابی سد زیرزمینی درحوضه رودخانه فصلی گرماب در محل ایستگاه تحقیقات گلستان انجام گردید. این طرح به منظور بررسی و شناخت مکان های مناسب برای احداث سد زیر زمینی، با هدف کنترل و ذخیره سازی جریان آب زیر سطحی رودخانه، به منظور تامین آب مورد نیاز ایستگاه و عرصه های تحقیقاتی پژوهشگران، اجرا شد. این تحقیق برپایه مطالعه اسناد، منابع، پژوهش های صحرایی، حفاری و نمونه برداری از آب وخاک و انجام آزمایش های لازم به انجام رسید. بررسی گسترش برونزدهای سنگی حوضه، وجود پی سنگ نفوذ ناپذیر میکاشیست را نشان دادکه در حوضه باعث هدایت جریان زیر سطحی بر روی آن گردیده و عامل اصلی تغذیه چشمه های گرماب با دبی متوسط 5/8 لیتر بر ثانیه در انتهای خروجی حوضه است. مکان یابی ساختگاه برپایه میزان آب زیر سطحی و محل های مناسب برای تشکیل مخازن طبیعی آب در طول آبراهه اصلی و بر اساس خصوصیات پی سنگ، تغییرات حجم آبرفت، تخلخل موثر و شیب بستر صورت گرفت. این بررسی ها نشان داد که انباشتگی رسوبی در طول رودخانه اصلی در سه محل مشاهده میگردد. این سه نقطه به عنوان گزینه های پیشنهادی به شکلی دقیق تر بررسی شد و بر اساس درجه اهمیت، اولویت بندی و برای اجرا پیشنهاد شدند؛ به طوری که حجم آب قابل کنترل و ذخیره سازی در گزینه های I، II، III به ترتیب 147000، 158400، 196000 متر مکعب در سال محاسبه گردید. بهره برداری، کنترل و ذخیره سازی آب در مخازن این سدها می تواند مشکل کمبود آب در ایستگاه را برطرف سازد.
۳۱.

تاثیر توریسم در تغییر کاربری اراضی در شهرستان لاهیجان ( با تاکید بر اراضی روستایی )

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی دوره چهارم پائیز و زمستان ۱۳۸۳ و بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار کاربری اراضی توریسم مکان یابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۲ تعداد دانلود : ۸۶۷
این مقاله به بررسی تاثیر توریسم در تغییر کاربری اراضی شهرستان لاهیجان درمناطق شهری وروستایی حوزه نفوذ آن پرداخته است. محلات شهری به لحاظ موقعیت مکان یابی نسبت به مناطق توریستی و یا واقع شدن درمسیرهای ارتباطی به چند گروه تقسیم شده. تاثیرات توریسم بر تغییر کاربری اراضی این مناطق براساس قیمت زمین ، کیفیت و نوع کاربری اراضی و هم چنین مطالعه کمی و کیفی جمعیت ساکن ، بررسی گردید. در مناطق روستایی نیز نقش پدیده ی توریسم در روند مهاجرت یا مهاجر پذیری روستاها و هم چنین تاثیر توسعه شهر و مناطق توریستی آن در حومه های روستایی بررسی شده که هر یک از این عوامل منجر به نوعی تغییر کاربری در اراضی روستایی است.
۳۲.

مکان یابی مراکز آموزشی دبیرستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نمونه موردی شهر تبریز

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: تبریز GIS کاربری اراضی مکان یابی فضاهای آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹۴ تعداد دانلود : ۳۱۸۷
افزایش سریع جمعیت شهرهای ایران به خصوص شهرهای بزرگ موجب افزایش تقاضا برای خدمات و کالاهای عمومی شده است. و این امر به دلیل نبود نظام مدون و دقیق برنامه ریزی در اکثر شهرهای ایران مشکلات فراوانی را به وجود آورده است، که از مهم ترین آنها کاهش سرانه خدمات آموزشی می باشد. مکان های آموزشی یکی از کاربری های اساسی است که تخصیص فضا به این کاربری از موضوعات مهم برنامه ریزان و برنامه ریزی شهری می باشد. به دلیل حساسیت این کاربری و ارتباط مستقیم آن با خانواده ها ،نحوه تخصیص فضا برای کاربری آموزشی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مساله در شهرهای بزرگ از جمله تبریز بنا به دلایل متنوعی چون تراکم بالای جمعیت،کمبود زمین و همجواری کاربری های مختلف با یکدیگر دشواری مساله را افزایش داده است. در تحقیق حاضر با تشکیل پایگاه اطلاعاتی، مراکز آموزشی دبیرستان شهر تبریز با بررسی متغیرهای مهمی چون جمعیت،کاربری مطلوب شهری، مکان مدارس، عامل سازگاری، مطلوبیت، فاصله از کاربری های دیگر و با بهره گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی موردارزیابی قرار گرفته است. سپس از طریق مدلAHP هر کدام از لایه ها ابتدا به صورت منفک وزن دهی شده و پس از آن در ترکیب با لایه های دیگر وزن نهایی آنها مشخص گردیده است.
۳۳.

مکان یابی اقلیمی کشت سیب درشهرستان سمیرم با استفاده از مدل-های سلسله مراتبی(AHP)، بولین وانواع روش های مدل فازی-درمحیطGIS

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال هشتم زمستان ۱۳۸۷ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: سیب مکان یابی Arc GIS سمیرم OWA

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۵ تعداد دانلود : ۷۲۳
شهرستان سمیرم با دارا بودن حدود 12% اراضی کشاورزی استان اصفهان و قرار دادن 90% این اراضی به کشت سیب جایگاه ویژه ای در کشور داراست. کشت بی رویه این اراضی و به تبع آن مخاطرات طبیعی، محدودیت های کشت، معضلات و تهدیدات زیست محیطی بوجودآمده ما را بر آن داشت تا با مطالعه و شناسایی مناطق بهینه از نظر اقلیمی و توان های محیطی، بهترین مناطق را برای کشت سیب شناسایی نماییم. هدف اصلی این پژوهش عبارتند از: الف-شناسایی مهم ترین معیارهای اقلیمی و محیطی کشت سیب در شهرستان. ب- مکان یابی مناطق مناسب کشت سیب در شهرستان سمیرم با استفاده از تکنولوژی GIS شناسایی معیارها، استفاده از نرم افزارهای Arc GIS و Edrisi، تحلیل AHP، ترکیب لایه ها و استفاده از منطق های بولین و فازی در حالت های مختلف، روند کلی کار را نشان می نماید. با توجه به اهداف نتایج زیر به دست آمد: در مکان یابی کشت سیب در شهرستان سمیرم با توجه به تنوع و فراوانی پارامترهای اقلیمی و محیطی در منطقه موردمطالعه، اکثر محدوده مکان یابی شده که در روش های مختلف دارای اکثر این پارامترها می باشند که یک مزیت عمده به حساب می آید.بهترین نتیجه در منطق فازی، در حالت ریسک کم و دارای توازن بهترین روش شناخته شد. پس از این، روش WLC مطلوب به نظر می رسد که طبق این نقشه هابهترین مکان های کشت سیب درشهرستان سمیرم درکوهپایه های دنا در جنوب شهرستان می باشد به دلیل اینکه هوای سرد به وجود آمده از بلندی ها به طرف سرازیری ها و شیارها و چاله-ها حرکت می کنداز کشت سیب در چاله ها و دره ها باید جلوگیری کرد
۳۴.

مکان یابی پایانه مسافربری بین شهری با تاکید بر پارامترهای محیط طبیعی (اقلیم، هیدرولوژی وتوپوگرافی)، مطالعه موردی شهر تسوج

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال نهم تابستان ۱۳۸۸ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: اقلیم GIS مکان یابی هیدرولوژی توپوگرافی پایانه بین شهری مدل پتانسیلی هنس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷۳ تعداد دانلود : ۱۱۹۸
مقاله حاضر باهدف بررسی تاثیرپارامترهای محیط طبیعی در مکانیابی پایانه-های بین شهری (مسافربری) به مطالعه موردی یکی ازشهرهای شهرستان شبستر در استان آذربایجان شرقی می پردازد. روش تحقیق این پژوهش آماری توصیفی با استفاده از مدل پتانسیلی هنس می باشد. به همین منظور با استفاده از قابلیت های GIS ، از داده های مربوط به شاخص های هیدرولوژی، اقلیم و توپوگرافی شهر، برای ترسیم بافر و تحلیل فضایی از بسته نرم افزاری spatial analysis، استفاده شد. همچنین با استفاده از نوار ابزار spline منطقه موردمطالعه در رابطه با پارامترهای اقلیم مرزبندی و شیب منطقه را باایجادtin در محیط GIS و با استفاده از نوار ابزارslope طبقه بندی شد. به این ترتیب مکان های بهینه از نظر شاخص های هیدرولوژیکی، اقلیمی و توپوگرافیک به صورت polygon مشخص-گردید. سپس با هم پوشانی این polygonها و با استفاده از تئوری فیلد پتانسیل افزایشی و با هم پوشانی polygon ها، نقاط هم پوشان به عنوان نقطه بهینه از نظرمحیط طبیعی انتخاب گردید. لازم به یادآوری است که در مکان یابی پایانه عوامل مختلف می توانند به عنوان معیار مکان یابی قرار گیرند. در این مقاله تاکید بر پارامترهای محیط طبیعی است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در مکانیابی پایانه های شهری و سایر تاسیسات و خدمات شهری مفید واقع شود.
۳۵.

بررسی و تحلیل مکان یابی بهینه مدارس ابتدایی موردی: شهر شادگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: مدارس ابتدایی کاربری اراضی مکان یابی مدل AHP شهر شادگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲۵ تعداد دانلود : ۱۴۳۲
مقوله ی مکان گزینی مدارس به عنوان یکی از مراکز خدمات رسان در سطح شهری از جمله مباحثی است که در فرایند توسعه و سعادت هر جامعه ای دارای اهمیت است. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی – تحلیلی و بر مبنای معیارها و ضوابط مکان-یابی، با هدف مکان یابی مناسب مدارس ابتدایی شهر شادگان و ارائه الگویی بهینه پراکندگی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) صورت گرفته است. در این راستا داده های مکانی گردآوری شده مربوط به هر معیار به فرمت قابل تبدیل در GIS برای اعمال مدل و انجام تحلیل های فضایی از طریق تشکیل پایگاه داده ها و ایجاد لایه های اطلاعاتی جدید، تبدیل شدند. نهایتاٌ به منظور الگوسازی هر کدام از معیارها بر اساس ارزش و اهمیت آن ها در مکان یابی مدارس، در نرم افزار Expert Choice وزن مناسبی به هریک از لایه های اطلاعاتی داده شده است. نتایج حاصل ازتلفیق لایه های وزن دهی شده که برای مکان یابی مدارس ابتدایی شهر شادگان در نظر گرفته شد نشان می دهد که در معیارهایی چون نزدیکی به کاربری مسکونی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی و فضای سبز 4 مدرسه (معادل 30 درصد)، حریم ضوابط مکان یابی را رعایت نکرده و دارای وضعیتی نامناسب هستند. در رابطه با معیارهایی چون فاصله از بیمارستان، آتش نشانی، اداری و نظامی، 11 مدرسه (معادل 7/84 درصد) از مدارس شهر شادگان در وضعیت نامناسبی به سر می برند، در رابطه با معیار هایی چون فاصله از کاربری صنعتی، تجاری، پمپ بنزین و خیابانهای اصلی همه ی مدارس در وضعیتی کاملاً نامناسب هستند.، اما دوری از ترمینال و رودخانه در وضعیتی مناسب قرار گرفته اند.
۳۶.

مدلسازی محلات مسکونی مناسب شهر اردبیل به روش AHP در محیط GIS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴)

کلیدواژه‌ها: اردبیل AHP GIS تحلیل سلسله مراتبی مکان یابی محله های مناسب سکونتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۶ تعداد دانلود : ۷۶۸
امروزه اغلب فرایندهای فیزیولوژی، جسمی و روانی انسان از شهرنشینی تاثیر پذیرفته­اند، بنابراین، برخی از معضلات خاص بشر از جمله بی­خوابی، اضطراب، افسردگی، خستگی روانی و غیره از این امر ناشی می شوند. توسعه بی رویه شهری، افزایش وسائل نقلیه و زوال محیط زیست، آثار زیانباری بر ساختار محیطی-کالبدی شهر وارد کرده است. فقدان ایمنی شهروندان در مقابل تصادفات، عدم امنیت در فضاهای شهری و مسکونی، انزوا، افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری از بیماری­های مزمن در محیط­های شهری هستند. بنابراین شناسایی اثرات نامطلوب توسعه شهری و مسکن، بر سلامت عمومی شهروندان و ارتقای زندگی سالم شهری ضروری است. پژوهش حاضر برگرفته از طرح تحقیقاتی است که اتمام آن بیش از یک سال طول کشیده است. ­­هدف اصلی این پژوهش، تعیین محله­های مناسب شهر اردبیل به منظور سکونت است. در هدف فرعی نیز به تعیین فاکتورهای مناسب برای محلات شهری برای سکونت پرداخته شد. در این پژوهش تلفیق مدل تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) و منطق ارزش­گذاری لایه­ها ( Index Overlay ) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS )، به مدلی برای مکانیابی محلات مناسب به منظور سکونت در شهرستان اردبیل منتج شده است. این مطالعه نشان دهنده انطباق وضعیت اجتماعی و اقتصادی محلات شهری با درجه مطلوبیت آنها است که در زندگی روزمره شهر اردبیل قابل مشاهده است.
۳۷.

مکان یابی مناطق بهینه ی توسعه ی فیزیکی شهر بابلسر بر مبنای شاخص های طبیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه سال نهم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: GIS بابلسر برنامه ریزی شهری مکان یابی توسعه ی شهری توسعه ی فیزیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۱ تعداد دانلود : ۸۶۹
در حال حاضر اکثر شهرها به خاطر محدودیت های فیزیکی توسعه ی شهری با مقوله ی توسعه ی فیزیکی درگیرند. شهر بابلسر نیز با توجه به قرار گرفتن در منطقه ی شمال کشور ایران، نمی تواند به صورت گسترده توسعه یابد چرا که با محدودیت های فیزیکی توسعه ی شهری مانند دریا، رودخانه و وجود زمین ها و باغ های حاصلخیز در روند توسعه ی شهری مواجه است. هدف از این پژوهش دستیابی به متغیرهای مؤثر در توسعه ی فیزیکی شهرها و دستیابی به الگویی که توسعه ی آتی شهر بابلسر را با کمترین خسارت به محیط طبیعی مکان یابی نماید، می باشد. بنابراین با توجه به اهداف این پژوهش، از روش تجزیه و تحلیل وضع موجود و مدل سازی داده ها استفاده شده است. بدین منظور ابتدا برای ایجاد پایگاه داده سیستم اطلاعات جغرافیایی، اطلاعات فضایی محدوده مورد مطالعه از روی نقشه های مربوطه، رقومی و ذخیره گردید و سپس اطلاعات توصیفی، وارد سیستم شده و به اطلاعات فضایی متصل شد، تا قابلیت تجزیه و تحلیل اطلاعات فراهم گردد. سپس با همپوشانی نقشه های مختلف در محیط «GIS»، دو منطقه ی بهینه ی توسعه ی فیزیکی بابلسر مشخص گردید. شهر بابلسر با توجه به محصور بودن در اراضی کشاورزی دو گزینه برای توسعه ی فیزیکی پیش رو دارد: اول توسعه ی شهر از درون که با تخصیص تراکم ساختمانی بیشتر به ساختمان های شهر امکان پذیر است و دوم توسعه به سمت بیرون است. مناسب ترین مکان جهت گسترش آتی شهر جنوب شرقی و در اولویت دوم جنوب غربی بابلسر می باشد.
۳۸.

ارایه ی الگوی بهینه مکان یابی پارکینگ های محله ای با استفاده از روش AHP و GIS ...(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه سال نهم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: AHP GIS مکان یابی شهر تبریز پارکینگ های محله ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲۵ تعداد دانلود : ۸۲۶
امروزه افزایش استفاده از خودرو و کمبود فضای پارکینگ در بخش های پرتردد شهری به مساله ی حادی مبدل شده است. این مساله در محلات و واحدهای همسایگی نیز به دلیل کم عرض بودن معابر و پارک وسایط نقیله در طول معابر، مشکلات عدیده ای را در عبور و مرور محله ای ایجاد نموده و نظم محلی را مختل می سازد؛ که ضرورت مکان یابی بهینه ی پارکینگ های محله ای را بیش از پیش آشکار می سازد. تحقیق حاضر، برآن است که ایده ی مکان یابی پارکینگ های محله ای را برای اولین بار مطرح ساخته و شاخص های ایجاد آن را با توجه به معیارهای دقیق و به دور از مباحث ثقیل ترافیکی و با توجه به علم برنامه ریزی شهری بیان نماید. لذا استقرار پارکینگ ها زمانی می توانند کارایی لازم را داشته باشند که در مکان مناسبی احداث شوند. در این تحقیق، 11 پارامتر مختلف از قبیل جمعیت، تراکم ساختمانی، فاصله ی پیاده روی تا پارکینگ، دسترسی بر اساس عرض معابر، عرضه ی پارکینگ،تعداد خودروها، تقاضای پارکینگ، قیمت زمین، سازگاری کاربری ها، ظرفیت پارکینگ تکمیل پرسشنامه در منطقه ی 3 و 4 شهرداری تبریز، برای مکان یابی پارکینگ های محله ای بررسی شده است. یافته ها، بیانگر آن است که سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) توانایی تلفیق تعداد زیادی از پارامترها را به صورت همزمان داشته و با به کارگیری روش وزن دهی دودویی AHP در نرم افزار Idrisi، به ارایه ی الگویی مناسب جهت مکان یابی بهینه ی پارکینگ های محله ای پرداخته شده و در نهایت دو سناریو برای مکان یابی پارکینگ های محله ای ارایه شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که در سناریوری اول با فرض اعمال شرایط ایده ال در منطقه ی مورد مطالعه، می توان 23 پارکینگ محله ای برای احداث پیشنهاد داد، اما زمانی که تمامی شرایط لازم از نظر برنامه ریزی، قانون گذاری سرمایه گذاری جهت احداث پارکینگ های محله ای از سوی شهرداری روند اجرایی پیدا نمی کند، تعداد 13 پارکینگ در سناریوی دوم برای احداث پیشنهاد می گردد.
۳۹.

اولویت بندی نواحی شهری به منظور تأسیس ایستگاه های آتش نشانی با استفاده از دو روش تخصیص خطی و TOPSIS و با کمک تکنیک GIS

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال اول تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: مکان یابی تکنیک TOPSIS ماکو ایستگاه آتش نشانی تخصیص خطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۲ تعداد دانلود : ۸۷۶
مکان یابی، از جمله تحلیل های مکانی است که تأثیر فراوان در کاهش هزینه های ایجاد و راه اندازی فعالیت های مختلف دارد. به همین دلیل یکی از مراحل مهم و اثر گذار پروژه های اجرایی به شمار می رود.یکی از دلمشغولی های برنامه ریزان شهری در فضاهای شهری طراحی و مکان یابی فضاهای خدماتی مناسب و مطلوب می باشد. هدف اصلی تاسیس ایستگاه های آتش نشانی تأمین بخشی از امنیت شهر در راستای برنامه های از قبل تعریف شده آنها می باشد. لازمه رسیدن به این هدف اعمال دید سیستماتیک و یکپارچه به عناصر شهری به صورت میکرو و جهت دهی ساختار شهر به صورت ماکرو می باشد که این مهم در قالب استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره تا حد زیادی دست یافتنی است. این پژوهش قصد دارد با استفاده از دو روش TOPSIS و تخصیص خطی به رتبه بندی نواحی شهری شهر ماکو پرداخته و نتایج آن را با یکدیگر مقایسه کند. این دو مدل از روش های تصمیم گیری چند معیاره بوده و در مدل های جبرانی قرار می گیرند و روش TOPSIS در زیر گروه سازشی و روش تخصیص خطی در زیر گروه هماهنگ قرار دارد. یافته ها و نتایج تحقیق نشان می دهد که در روش TOPSIS بین 5 ناحیه فوق الذکر ناحیه 3 با (47/0) امتیاز در رتبه اول و ناحیه 4 با (42/0) در رتبه آخر قرار گرفته است و نواحی (2،5،1) به ترتیب با (46/0، 45/0، 44/0) در رتبه های بعدی جای گرفته اند و نتایج حاصل از روش تخصیص خطی نشان می دهد که در 5 ناحیه شهری ناحیه 3 در رتبه اول و ناحیه 4 در رتبه آخر قرار گرفته است و نواحی (2،5،1) به ترتیب در رده های بعدی جای گرفته است. باید گفت که نتایج حاصل از این دو روش کاملا شبیه یکدیگر می باشد با این تفاوت که در روش TOPSIS مناطق با امتیاز رتبه بندی شده است که در روش تخصیص خطی این امتیاز را ندارد.
۴۰.

الگویی برای مکانیابی شعب موسسه مالی و اعتباری قوامین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات بازاریابی نوین سال دوم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: GIS GPS روش AHP مکان یابی مدل مکان یابی حداکثر پوشش (MCLP)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰۵ تعداد دانلود : ۱۹۵۵
مکان یابی شعب موسسات مالی و اعتباری و بانک ها از تصمیمات بسیار مهم و استراتژیک در امر بانکداری است. این موضوع به ویژه در موسسات مالی و اعتباری و بانک های خصوصی، به دلیل محدودیت های بیشتر در بودجه نسبت به بانک های دولتی، اهمیت فراوانی دارد. از این رو، این نوع بانکداری مستلزم پذیرش و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته نظیر سیستم اطلاعاتی جغرافیایی، بمنظور افزایش رضایت مندی مشتریان و حفظ و نگهداری آنان است. به همین خاطر، در تحقیق حاضر که با عنوان الگویی برای مکان یابی شعب موسسه قوامین که در بین 30 نفر از مدیران، رؤسای شعب و کارمندان با سابقه در شهر رشت با هدف شناسایی مکان های مناسب برای احداث شعب با استفاده از رویکردهای کمی (آزمون تی یک نمونه ای برای شناسایی شاخصه ها) و کیفی ( روش تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به شاخصه ها) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS،Expert Choice، GISو LINGOصورت گرفت، مشخص گردید که بر مبنای شاخصه های بدست آمده و استفاده از مدل ریاضی حداکثر پوشش، می توان 95 ٪ از تقاضای منطقه مورد مطالعه را با احداث حداکثر 4 شعبه در نقاط مشخص شده (به علاوه 4 شعبه موجود)، تحت پوشش قرار داد.