مطالب مرتبط با کلیدواژه

خوزستان


۸۱.

اندازه گیری قدرت بازارو حاشیه بازاری خرما با استفاده از مدل سازمان صنعتی جدید: مطالعه موردی استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت بازار خرما مدلARDL چارچوب سازمان صنعتی تجربی جدید (NEIO) خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۳۱۷
قدرت بازار را می توان به عنوان توانایی یک بازیگر جهت کسب سودهای اقتصادی بالاتر از نرمال دانست که ناشی از عواملی چون موانع ورود به بازار، مسائل کارائی بازار ، مزیت های حق ثبت و اختراع و غیره می باشد. در سال 1395سهم محصولات کشاورزی از صادرات غیرنفتی ۵/ ۱۳ درصد است که از این رقم سهم صادرات خرما ۴ درصد می باشد. با توجه به اهمیت این صنعت، این مقاله بر آن است تا به سنجش قدرت بازاری در این صنعت با توجه به نااطمینانی قیمت محصول بپردازد. داده های مورد نیاز این پژوهش در بازده زمانی1380 تا 1395و از طریق سازمان جهاد کشاورزی و مرکز آمار ایران جمع آوری گردید. به منظور بررسی قدرت بازار و حاشیه بازاریابی خرما در استان خوزستان از چارچوب نظری اودنل استفاده شده است. روابط بلندمدت و کوتاه مدت نیز با استفاده از مدل خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) و مدل ضریب تصحیح خطا (ECM) بدست آمده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که رفتار تعیین قیمت در بازار سطوح مزرعه و خرده فروشی خرمای استان رقابت ناقص است.
۸۲.

غربالگری زیست محیطی اقدامات استراتژیک توسعه روستایی با تأکید بر سند راهبردی توسعه اقتصادی در استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقدامات استراتژیک ایران توسعه روستایی خوزستان غربالگری استراتژیک محیط زیست (SES)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۵۹۳
رویکردهای استراتژیک ارزیابی محیطزیست ابزاری قدرتمند برای جریان سازی ملاحظات زیست محیطی در کنار مسائل اجتماعی و اقتصادی به شمار می روند. در فرایند تدوین، اقدامات استراتژیک اولویت اساسی نظام های برنامه ریزی توسعه درنظر گرفته می شوند. پژوهش حاضر، با هدف غربالگری زیست محیطی اقدامات استراتژیک توسعه روستایی، با تأکید بر سند راهبردی توسعه اقتصادی استان خوزستان انجام شده است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و مبتنی بر شیوه توصیفی - پیمایشی است. فرایند غربالگری با استفاده از چک لیست و ماتریس و در چارچوب فن دلفی و نظرسنجی از 26 نفر از خبرگان و کارشناسان مسئول در حوزه های مختلف برنامه ریزی انجام گرفته است. نتایج غربالگری نشان داد اقدام استراتژیک مذکور از نظر سازه های کلیدی از جمله ویژگی های محتوایی، پیامدهای زیست محیطی، و محدوده های جغرافیایی تحت پوشش از اهمیت زیست محیطی قابل توجهی برخوردار است و اجرای آن اثرهای بالقوه قابل توجهی در محیط زیست نواحی روستایی خواهد داشت. براساس اجماع خبرگان، میزان توجه اقدام استراتژیک نسبت به یک پارچگی و درنظرگرفتن مسائل و ملاحظات زیست محیطی کمتر از حد آستانه (7/0) است. مقدار قطعی درجه ریسک پیامدهای زیست محیطی بر معیشت و رفاه روستائیان برابر با 79/0 و بر سلامت محیط زیست و منابع طبیعی برابر با 78/0 و بیشتر از حد آستانه قابل توجه است. افزون بر این، اهمیت زیست محیطی سند راهبردی مذکور از نظر میزان اثرگذاری در محدوده های تحت پوشش از جمله مناطق پُرجمعیت و با تراکم بالا، مناطق و چشم اندازهای طبیعی، مناطق با کاربری فشرده، و مناطق درگیر مشکلات و مسائل زیست محیطی فعلی به صورت بالاتر از حد «قابل توجه» ارزیابی شده است.
۸۳.

شناسایی منابع تأمین کننده گردوغبار غرب خوزستان با استفاده از الگوریتم های بهبود یافته دمای روشنایی گردوغبار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردوغبار الگوریتم های بهبود یافته دمای روشنایی گردوغبار تصاویر ماهواره ای خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۳۱۰
گردوغبار را می توان یک پدیده طبیعی در نظر گرفت که در کشور ایران و به ویژه در استان خوزستان بروز آن در چند دهه اخیر دارای توالی بیشتری بوده است. بدین منظور در این پژوهش، شناسایی منابع تأمین کننده گردوغبارهای غرب خوزستان هدف گذاری گردید. بر این اساس از تصاویر ماهواره ای مودیس سنجده ترا برای استخراج شاخص بهبود یافته دمای روشنایی گردوغبار (BADI) در سه گردوغبار متوالی در زمستان 1396 و بهار 1397 (2018) بهره برده شد. نتایج شاخص بکار رفته روشن ساخت که مناطق مختلفی در داخل و خارج کشور تأمین کننده ذرات گردوغبار در غرب استان خوزستان می باشند. بر این اساس در اولین گردوغبار به تاریخ 20/1/2018 مشاهده شد که چشمه اصلی گردوغبار در نواحی خشک و بیابانی غربی استان در محدوده غرب شهرستان شوش و بستر خشک شده تالاب هورالعظیم در استان خوزستان می باشد. در گردوغبار متوالی بعدی (20/2/2018) فرسایش در بستر تالاب هورالعظیم و مناطق بیابانی در شمال سوسنگرد را می توان منبع اصلی ذرات گردوغبار قلمداد کرد. همچنین می توان مشاهده کرد که نواحی پراکنده در کشور عراق محدوده شهر بصره نیز در این گردوغبار مؤثر می باشند. در گردوغبار سوم در تاریخ 23/4/2018 بر اساس شاخص BADI دارای چندین هسته تراکمی می باشد و از نواحی بیابانی در کشور عربستان شروع و تا کشور کویت و نواحی جنوب غربی ایران و شرق عراق امتداد می یابد. همچنین در این پژوهش در محدوده های فضایی استخراج شده، نقاط برداشت ذرات گردوغبار به صورت دقیق تر با استفاده از تصاویر ماهواره ای Meteosat8 و سنتینل 3 تعیین شد که بارزترین منابع داخلی در منطقه جفیر و تالاب هورالعظیم و نواحی خشک و بیابانی شهرستان شوش در قسمت غربی استان خوزستان می باشند. همچنین در مورد منابع خارجی بیابان های کشور عربستان در مناطق غرب ریاض و شرق مدینه (الذکری، الرقایع و البجادیه) و مناطقی بین کربلا و نف در کشور عراق در شکل گیری توده گردوغبار نقش مؤثری دارند.
۸۴.

زمینه های تاریخی نوزایی و توسعه خوزستان (با تکیه بر صدور فرمان آزادی کشتیرانی در رودخانه کارون و کشف و استخراج نفت)

کلیدواژه‌ها: خوزستان نوسازی و توسعه کارون استخراج نفت شرکت - شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۵۱۲
مقوله نوسازی و توسعه یکی از مهمترین موضوعات در بررسی تاریخی- اقتصادی و جامعه شناختی یک منطقه به شمار می آید. فرایند نوسازی و توسعه در خوزستان دارای تأثیری عظیم در حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ساکنین آن و حتی کشور بوده است. زمینه های این توسعه در سال 1306ق / 1888م، در دوره ی ناصرالدین شاه قاجار و با صدور فرمان آزادی کشتیرانی در کارون آغاز شده و سپس با کشف و استخراج نفت در سال 1907م در مسجدسلیمان، ادامه یافت. هدف این پژوهش این است که زمینه های توسعه خوزستان را با تأکید بر دو عامل صدور فرمان آزادی کشتیرانی در کارون و کشف و استخراج نفت در خوزستان، مورد بررسی و کاوش قرار دهد. روش کار در این پژوهش توصیف و تحلیل اطلاعات تاریخیِ منابع دست اول است.
۸۵.

بریدیان و آل بویه؛ تعامل یا تقابل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بریدیان خوزستان تشیع آل بویه عباسیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵ تعداد دانلود : ۳۱۳
هم زمان با تکوین و توسعه قدرت آل بویه، فضای سیاسی، اجتماعی و مذهبی حاکم بر ایران و دارالخلافه عباسیان، نابسامان بود. مردآویج، در شمال، غرب و مرکز ایران، قدرت بلامنازع داشت و سرداران عباسی از رویارویی با پیشروی سپاهیان او تا اهواز، ناکام ماندند. اما قتل نابهنگام مردآویج، ناتوانی خلافت درتثبیت اوضاع، و ایجاد نهاد امیرالامرایی- به جای وزارت- وعدم کار آیی آن، موجب شد که فرزندان بویه، با مدیریت هوشمندانه، به اهداف خود مبنی بر غلبه و سلطه بر رقبا ونفوذ در حاکمیت، نایل آیند. بریدیان نیز که از دیرباز، صاحب منصب اداری بودند، بر خوزستان و مناطق پیرامون آن حاکمیت داشتند. آنان، مانند دیگر کارگزاران ایرانی، مراتب امارت تا وزارت را پیمودند و نزدیک به دو دهه(314-332ه. )، با خاندان ها و رقیبان سیاسی، از در مصالحه، رقابت و منازعه وارد شدند. این مقاله، می کوشد تا راهبرد بریدیان را در صلح، و فراخوانی آل بویه به اهواز، و تشویق آنان به تسلط بر بغداد - که زمینه ساز اعتلای ایرانیان و تشیع گردید- مورد مطالعه و ارزیابی قرار دهد.
۸۶.

تأثیر عوامل جغرافیای طبیعی در سیاست های عمرانی نهاد حاکمیت مطالعه موردی سازه های آبی خوزستان در نخستین سده های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خوزستان جغرافیای طبیعی رود تأسیسات آب رسانی نهاد قدرت سیاست های عمرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۴۴۵
خوزستان به رغم واقع شدنش در مناطق نیمه خشک خاورمیانه ای، جایگاه جغرافیایی ممتازی در فلات ایران دارد. جریان رودهای بزرگ در این سرزمین موجب شده است که از دوره باستان تا عهد اسلامی، نزد حاکمان سیاسی مهم شمرده شود و سیاست های عمرانی کلانی در قالب اداره جریان این رودها و ایجاد تغییرات هدف مند و تأسیس و نگا ه داری سازه های عظیم آبی در بستر آنها، صورت پذیرَد. این سیاست ها که تنها با سرمایه گذاری و نظارت حاکمیتی بزرگ و فرامحلی امکان می پذیرفت، از دید عمرانی در منطقه خوزستان بسیار تأثیر گذارد که برجسته ترین نمودش، شکوفایی اقتصاد زراعی آن جا بود. این پژوهش با بررسی زمینه های جغرافیایی و چگونگی ایجاد سازه های یاد شده، سیاست های کلان آب یاری را در بستر تاریخی جغرافیایی خوزستان تحلیل می کند و به مقایسه تحولات برآمده از آن در دوره های ساسانی و اسلامی می پردازد. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی است و با استفاده از منابع و پژوهش های موجود سامان می یابد.
۸۷.

تأثیر فرقه خوارج بر تحولات خوزستان در عصر امویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خوارج ازارقه خوزستان امویان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۹۸۸
موقعیت اقلیمی و نزدیکی خوزستان به مراکز قدرت در پایتخت های اسلامی کوفه و شام، سبب شد قبایل عربی که به دلیل ایدئولوژیک با خلافت اسلامی سر ستیز داشتند در این ناحیه ساکن شوند. خوارج فراری در دوره خلافت علی بن ابی طالب 7 زمینه ساز شورش هایی در خوزستان شدند. در دوره بنی امیه بنابر دلایل سیاسی و اقتصادی و نیز انحراف های عملکردی در رفتارهای سیاسی و اقتصادی خلفای اموی، زمینه های گرایش به اندیشه خارجی در این منطقه و گسترش آن به نواحی هم جوار فزونی یافت. فرقه هایی از آنان همچون ازارقه و صفریه در خوزستان رحل اقامت افکنده، به سرعت قدرت یافتند. این پژوهش با روش توصیفی و بهره گیری از منابع تاریخی معتبر، درصدد تحلیل و تبیین نقش خوارج در تحولات تاریخی خوزستان است و می کوشد ضمن بررسی تأثیر خوارج بر تحولات خوزستان در دوره امویان، به برخی پرسش های موجود در این باره پاسخ دهد. نتیجه این پژوهش نشان می دهد اندیشه و فعالیت خوارج، موجب پیدایش نوعی گسست بین مردم و نظام خلافت اموی شدکه با پشتوانه حمایت های توده ای خوارج توانستند دست کم برای مدت دو دهه در برابر لشکرکشی پی درپی عاملان خلافت اموی مقاومت کنند و با پیوستن به قیام های دیگر، به عاملی خطرناک برای فروپاشی قداست خلافت اموی تبدیل شوند.
۸۸.

الصَّابئَه المندائیّون فی التَّاریخ؛ من فلسطین إلی إیران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۱۷
یعدُّ موروث الصَّابئَه المندائیّین بخلفیَّتهم التَّاریخیَّه الممتدَّه، ضمنَ الجماعات الدینیه المعروفه فی الثَّقافه والحضاره الإِسلامیَّتین، وقد جعلهم القرآن فی مصافَّ أهل الکتاب. تُظِهر اﻷحداث التَّاریخیَّه المتَّصله بحیاتهم الدَّینیَّه والإجتماعیَّه فی فلسطین والوارده فی تقالیدهم الشَّفهیَّه ونصوصهم المقدَّسه، أنَّ فلسطین کانت منطلقهم اﻷوَّل. إنَّ هجره الصَّابئَه إلی بلاد مابین النهَّرین عقبت عوامل خارجیَّه ، بما فیها غزو القوی الخارجیَّه، وعوامل داخلیَّه والصَّراع مع الیهود. ومن ناحیه أخُری فقد لعب التَّسامح الدَّینیَّ من قبل الحکومات اﻷخمینیَّه واﻷرشاقیَّه دوراً إیجابیّاً فی مواصله حیاتهم الدَّینیَّه بعد ما أقاموا فی بلاد ما بین النَّهرین الَّتی کانت تابعه للإمبراطوریَّات القدیمه بدءًا بالأَخمینیه وانتهاءً بالسَّاسانیَّه ، إِذ یسَّر ذلک لمناخ التسامح نزوحَ الصَّابئَه إلی الأَقالیم الواقعه جنوبیَّ غربِ إِیران (خوزستان). وقد أَمضی الصَّابئه حیاه دینیَّه واجتماعیَّه ملیئَه بالتَّقلُّبات والشَّدائد منذ اجتیازهم الحدود الجغرافیَّه الإِیرانیَّه مستوطنینَ خوزستان إلی یومنا هذا (2010م.). أَمَّا فی السنَّوات الأَخیره بعد اعتبار هذه الفئَه الدَّینیَّه ضمنَ أَهل الکتاب من قبل سماحه آیه ا.. الخامنئیَّ (مدّ ظلُّه) ، فقدُ فتح فصل جدید للتَّواجد التَّاریخیَّ الصَّابئیَّ فی إِیران ولممارسه حیاه دینیَّه واجتماعیه علی ساحه وادعه. إِنَّ هذه الدَّراسه الإستکشافیَّه الماثله بین أَیدیکم بتوجُّه تاریخیًّ بحت وبحث تصحیحیًّ للمصادر التَّاریخیَّه تسعی إلی تقدیم صوره واضحه عن الصَّابئَّه وتعریف جدید للمندائَیَیّن یمیَّزهم عن عَبَدَه الشَّمس.
۸۹.

دراسه الظواهر الصوتیه للهجه العربیه الخوزستانیه فی ظل القراءات القرآنیه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۰۱
لقد حظیت اللهجات المحلیه فی الدول العربیه بالاهتمام من قبل اللغویین والباحثین المهتمین بالدراسات اللغویه من عرب ومستشرقین، فکلما زادت دراستنا للهجات العربیه الحدیثه تکشَّفت لنا قضایا هامه، وأیقنَّا أن اللهجات لا تزال تحتفظ بعناصر قدیمه کانت شائعه فی لهجات العرب قبل الإسلام. فاللهجات الحدیثه وإن کانت قد تطورت فی البیئات المختلفه تطوراً باعد بینها، وصبغها بصبغه محلیه فی بعض ظواهرها، فقد تمسکت بکثیر من السمات والخصائص التی عُرِفت بها اللغه العربیه قدیماً. واللهجه العربیه فی خوزستان واحده من هذه اللهجات العربیه التی تقترب من اللغه الفصحی ومازالت تحتفظ بخصائص وجوانب صرفیه، ونحویه، وصوتیه لها جذور فی الفصحى؛ لکنّها لم تجد من یرعاها ویدرسها، وإن وجدت من الاهتمام فما هی إلا إشارات عابره فی تضاعیف الدراسه، أو محاولات تحمل بین طیاتها أشتاتاً مبعثره. وإنّنافی هذه المقاله قمنا بدراسه میدانیه فی محافظه خوزستان ودرسنا من خلالها اللغه المحکیّه لدی سکانها العرب. وتطرقنا فیها إلی أهمّ الظواهر الصوتیه والصرفیه والنحویه، وأشرنا إلی جذور هذه الظواهر فی اللغه العربیه الفصحى واللهجات العربیه القدیمه، ثمّ عرضناها علی القراءات القرآنیه، مع ذکر أمثله توضیحیه لکلّ ذلک. وقد توصّلنا فی بحثنا إلی أنّ الکثیر من الظواهر الصوتیه فی هذه اللهجه تقترب من لغه القرآن وما ورد فی القراءات القرآنیه، وما هذا إلّا خیر شاهد علی فصاحتها وأصالتها وانحدارها للغه العربیه الفصحی.
۹۰.

پایش آماری پدیده ی گرد و غبار در استان خوزستان بارویکرد ساعتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گرد و غبار خوزستان من-کندال پایش آماری رویکرد ساعتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۴۸۹
گرد و غبار به رسوبات با اندازه کمتر از 100میکرون که به صورت ذرات معلق انتقال می یابد، اطلاق می شود . توفان های گردوغبار هر سال در مناطق خشک و نیمه خشک در عرض های جنب حاره رخ می دهد . منطقه غرب آسیا، از جمله شبه جزیره عربستان، عراق و ایران و مخصوصا خوزستان به عنوان یکی از مهمترین منابع گردوغبار شناخته شده است . هدف از این پژوهش بررسی فراوانی و میزان روند پدیده گردوغبار در مقیاس ساعتی، ماهانه، فصلی و سالانه طی دوره آماری 2015-1995 در استان خوزستان می باشد. روش کار در این پژوهش مبتنی بر محاسبه آماری پارامترهای مربوط به ریزگرد و تجزیه تحلیل آماری داده ها به روش یرآورد شیب سن و آزمون من-کندال و تهیه نقشه های توزیع فضایی پدیده گرد و غبار می باشد. نتایج نشان داد 57/78 درصد رویدادهای گردوغباری بین ساعات 30/9-30/15به وقت محلی همزمان با گرمایش زیاد زمین، خشکی خاک و اختلاف فشار محلی اتفاق افتاده است. محاسبه روند در همه ساعات روز روند افزایشی و معنادار را نشان داده است که بیشترین افزایش مربوط به ساعت 30/12 و 30/9 شب می باشد. 49 درصد روزهای گردوغباری به ترتیب مربوط به ماه های ژوئیه، ژوئن و می می باشد همچنین 73 درصد روزهای گردوغباری در فصول بهار و تابستان رخ داده است که مرتبط با افزایش دما و خشکی منابع آب و خاک در استان خوزستان است. توزیع فضایی گردوغبار به صورت فصلی و سالانه نشان می دهد بیشترین روزهای گردوغبار در همه فصول مربوط به نیمه غربی استان است که نشان دهنده غلبه کانون های خارجی به عنوان منشا اصلی ریزگرد و اهمیت عامل توپوگرافی در این منطقه می باشد. توزیع فضایی آماره q نیز مبین افزایش شدید ریزگرد در بیست سال اخیر در نواحی جنوب شرقی ، جنوب و مرکزی استان و در ساعات پایانی روز می باشد که بیانگر توسعه فعالیت کانون های داخلی در افزایش روند ریزگرد در دهه های اخیر است.
۹۱.

معماری دوره شهرنشینی ایران باستان به روایت هنر مهرسازی

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۳۳۱
ایران به لحاظ دارا بودن حوزه های مختلف جغرافیایی، دربرگیرنده جوامعی با نظام های فرهنگی-تاریخی متفاوت است .بر پایه چارچوب های نظری و مدارک زبان شناسی- باستان شناسی به دست آمده از محوطه هایی با حوزه های فرهنگی مختلف ایران، می توان گونه های معماری ایران باستان را بازسازی کرد. مقطع زمانی این پژوهش دوره شهرنشینی، که تطور و یا به نوعی تغییر نوع زندگی از روستا به شهر است، مورد بررسی قرار می گردد. در این بررسی این بخش ها، به عنوان یکی از شاخصه های معماری این دوره شناخته می شوند و شامل فضاهای دیوانی، آئینی، صنعتی و تجاری هستند.. یکی از این منابع که می توان از آن برای این پژوهش استفاده کرد، مهرها و نقوش مهری به دست آمده از فعالیت های باستان شناسی است. در این پژوهش سعی خواهد شد با روش توصیفی-تحلیلی و داده هایی که صرفاً مهر و اثرات مهری هستند و به صورت کتابخانه ای و در اندک موارد به صورت مستقیم به آن ها دسترسی داشتیم استفاده کرده، به پرسش های مطرح شده، پاسخ دهیم. این پرسش ها شامل، مشخص شدن کاربری برخی از سازه های معماری این دوره شامل معابد، قصر، انبار و سیلو، و احتمالاً آغل و طویله. تفاوت فضاهای آئینی و درباری. و گذری به این مورد که تمامی اثرات مهری مربوط به معماری انبار و ذخیره غذایی در خوزستان به دست آمده و چرایی این موضوع.
۹۲.

تحلیل کیفی کُنش فرزندآوری زوج های عرب شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باروری نظریه ی زمینه ای روش کیفی کُنش فرزندآوری عرب ها خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۴۸۱
امروزه باروری، به عنوان یکی از سه عنصر اصلی تغییرات جمعیّت، به یکی از مسائل مهمّ جامعه ی ایران تبدیل شده است. پژوهش های گسترده ای در زمینه ی شناخت تعیین کننده های باروری صورت گرفته است. با این حال، فهم عمیق پدیده ی باروری مستلزم مطالعه ی بُعد معنایی آن است؛ بُعدی که بیانگر فهم و تفسیر مردم از جهان اجتماعی خود، وقایع و شرایط و نیروهای موجود در آن و پیوندشان با فرزندآوری است. برخلاف بیش تر پژوهش های پیشین که کمّی بوده و با اتّخاذ موضِع بیرونی به تبیین باروری پرداخته اند، این مقاله با روش کیفی و با تمرکز بر کُنش های فرزندآوری و معنای آن نزد کُنشگران درصدد است تا به آن بخش مغفول از این نوع کُنش ها بپردازد. نتایج این بررسی که با بهره گیری از رویکرد نظریه ی زمینه ای و از طریق مصاحبه ی عمیق با 20 زوج از عرب های شهر اهواز انجام شده حاکی از آن است که سه نوع رویکرد معنایی ازکُنش فرزندآوری بر اساس نحوه ی تأثیر زمینه ی کُنش، معانی اطلاق شده به فرزندآوری و بروز عملی این کُنش قابل تشخیص است که عباتند از: فرزندآوری به عنوان یک کُنش التیام بخش ترمیمی، فرزندآوری به عنوان یک کُنش آینده نگرانه اندیشمندانه، فرزندآوری به عنوان یک کُنش محدود کننده امنیّتی.
۹۳.

آسیب شناسی تغییر مذهب در استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خوزستان تشیع تغییر مذهب وهابیت تروریسم آسیب شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۳ تعداد دانلود : ۵۲۵
هدف این پژوهش، آسیب شناسی تغییر مذهب در استان خوزستان است. روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی با راهبرد استقرایی است. جامعه آماری، اساتید دانشگاه و حوزه، خبرگان فرهنگی در استان خوزستان و افراد در معرض تغییر هویت فرهنگی هستند که با استفاده از روش نمونه گیری تعمدی و قضاوتی، تعداد 25 نفر از اعضای جامعه آماری به عنوان حجم نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها، مصاحبه آزاد (عمیق) است. متون پیاده شده حاصل از مصاحبه ها، با استفاده از نرم افزار Maxqda2018 تحلیل شد. تعداد 9 مقوله اصلی و 39 مقوله فرعی مورد شناسایی قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهد که عوامل زمینه ای، ساختاری ومداخله ای مهم ترین علل بروز و شیوع این پدیده نوظهور در استان هستند. امکان بهره برداری و سوءاستفاده جریان های ضدانقلاب تجزیه طلب، تکفیری و تروریستی از گرایش یافتگان به وهابیت در خوزستان، مهم ترین آسیب های این جریان خواهد خواهد بود. آسیب های احتمالی آینده تغییر مذهب در خوزستان، تغییر فاز از گروه های سنی بالا به جذب و یارگیری از جوانان و نوجوانان؛ از جنسیت مذکر به جنس مونث؛ و از روش پنهانی به روش آشکار معرفی شده است.  
۹۴.

اثرات بلندمدت گرد و غبار در حوزه سلامت جهت پیشگیری از آثار آن در برنامه ریزی های آینده ی استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردوغبار خوزستان مرگ و میر قلبی ریوی آنوا معادلات ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۹ تعداد دانلود : ۴۰۶
مواجه با ذرات گرد و غبار باعث افزایش بیماری های قلبی و تنفسی، به خصوص در بین گروه های حساس از جمله کودکان، سالمندان می شود. جنوب غربی ایران و به طور اخص استان خوزستان به علت قرار گرفتن در کمربند گرم و خشک، از سال 80 تا کنون با مشکل گردوغبار مواجه است. لذا ضرورت دارد آثار این پدیده در حوزه سلامت بیشتر مورد توجه قرار گیرد. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط آماری بین رخدادهای گرد و غباری و مرگ ومیر ناشی از بیماری های قلبی و ریوی در استان خوزستان طی دوره آماری 1383_1395 می باشد. در این پژوهش از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون تحلیل واریانس یکطرفه (آنوا) و معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس (pls) استفاده گردید. نتایج نشان داد گرد و غبار رابطه مثبت و معنی داری با مرگ ومیر قلبی-ریوی دارد. همچنین گرد و غبار و مرگ و میر قلبی با هشت ماه تأخیر بیشترین همبستگی را نشان داد. بر اساس نتایج آزمون آنوا در شرایط گرد و غباری یکسان، تفاوت معنی داری بین مرگ ومیر قلبی-ریوی در گروه های سنی زیر 10 سال و بالای 65 سال با سایر گروه ها وجود دارد. کلیه نتایج در سطح 01/0 معنادار می باشد. همچنین بر اساس مقادیر ضریب مسیر و آمار  t محاسبه شده به روش معادلات ساختاری می توان نتیجه گرفت مردان نبست به زنان در مقابل گرد و غبار آسیب پذیرترند و پیش بینی می گردد که افزایش 1 درصد گردوغبار ماهانه می تواند باعث ایجاد 31/0 و 28/0 درصد افزایش مرگ ومیر قلبی در گروه های آسیب پذیر و کمتر آسیب پذیر و همچنین 41/0 و 30/0 درصد افزایش در مرگ ومیر تنفسی در گروه های آسیب پذیر و کمتر آسیب پذیر در استان خوزستان شود. این امر لزوم برنامه ریزی فوری و اساسی برای رفع مشکل گردو غبار و همچنین آموزش و فرهنگسازی در خصوص مواجه با این پدیده خطرناک را می طلبد.
۹۵.

مطالعه تحلیلی-تطبیقی پوشش زنان و مردان عرب در خوزستان با مسقط در عمان

تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۹۱۵
دین اسلام درباره پوشش پیروان خود دستورات خاصی داشته و فرهنگ ویژه ای را تبلیغ کرده است. پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) در این زمینه فرموده است که تجمل نباید در زندگی مسلمانان راه یابد، زیرا لباس تنها برای پوشش عورت و حفظ انسان از سرما و گرماست و بهتر است جنس آن از پنبه یا کتان باشد. انسان لباس را با دو هدف پوشاندن خود و محافظت در برابر آب و هوا به تن می کند و به همین دلیل هر قومی لباس های خود را با توجه به اقلیم طبیعت منطقه محل سکونت خود انتخاب می کند. پس طبیعتاً لباسی که زنان عرب در خوزستان به تن می کردند متناسب با اقلیم و طبیعت این منطقه بوده است. تحقیق حاضر تحت عنوان بررسی پوشش عرب های خوزستان در منطقه کوت عبدالله اهواز با روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. بدین صورت که پس از مقدمه ای کوتاه، بیان مسئله و سپس به ادبیات و پیشینه تحقیق پرداخته شده و در ادامه یافته های تحقیق بر اساس برخی مطالعات کتابخانه ای و تجربیان نویسنده این پژوهش و در نهایت نتیجه و منابع ذکر گردیده است.
۹۶.

تبیین رویکردهای ارزشیابی برنامه های آموزشی ضمن خدمت نیروهای انسانی در سازمان های مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش ضمن خدمت رویکردهای ارزشیابی کارکنان خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۳۶۲
هدف پژوهش حاضر تبیین رویکردهای ارزشیابی برنامه های آموزش های ضمن خدمت نیروهای انسانی بود. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش گرداوری داده ها نیز توصیفی از نوع پیمایشی بود و ازلحاظ روش، پژوهش حاضر آمیخته از نوع اکتشافی بود. جامعه پژوهش حاضر در بخش کیفی شامل کلیه اساتید دانشگاه علوم پزشکی خوزستان در سال تحصیلی 97-98 بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 15 نفر انتخاب شدند. جامعه آماری بخش کمی شامل کلیه کارکنان زن و مرد دانشگاه های علوم پزشکی استان خوزستان (دزفول، اهواز، بهبهان، شوشتر، آبادان) که حداقل 1 بار در دوره های آموزش ضمن خدمت شرکت کرده بودند. روش نمونه گیری در بخش کمی طبقه ای مرحله ای بوده که 380 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته ای با 18 سؤال بود و ابزار حوزه کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. یافته ها نشان داد، سطح معناداری آزمون برای تمامی عوامل کوچک تر از مقدار 05/0 است و فاصله اطمینان در دامنه اعداد مثبت قرار دارد؛ بنابراین وضعیت تمامی عوامل بالندگی سازمانی مطلوب است. نتایج تحلیل محتوی و روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی نشان داد که 9 عامل بالندگی سازمانی، دانش، اعتمادسازی، محتوا، مربی، امکانات آموزشی، نگرش، وظایف محوله و مهارت استخراج شدند همچنین نتایج تحلیل کمی مبتنی بر تحلیل عاملی اکتشافی و مدل معادلات ساختاری نشان داد که این 9 عامل دارای ضرایب مسیر و مقدار t معنادار می باشند و به همگی دارای بارهای عاملی بالاتر از 22/0 و مقدار t بزرگ تر از 96 /1 هستند؛ لذا ضرایب مسیر آن ها نسبت به ارزشیابی آموزش ضمن خدمت معنادار بودند؛ لذا سنجه های مناسبی برای ارزشیابی آموزش ضمن خدمت محسوب می شوند. دراین بین امکانات آموزشی بالاترین ضریب مسیر (489/0) را داشت لذا قوی ترین سنجه و متغیر مربی با مقدار ضریب مسیر (226/0) ضعیف ترین سنجه بود. در تبیین یافته ها می توان اشاره کرد که ویژگی های بالندگی سازمان به افزایش قابلیت های فردی و گروهی، بهبود عملکرد، ارتقاء توان ارتباطی و هماهنگی بین- بخشی، متعهد کردن نیروها در قبال تحقق اهداف تشکیلاتی تقویت روحیه رقابت پذیری و رقابت جویی نیروها، توسعه عملکرد کلی از طریق آموزش و ایجاد فضای دموکراتیک و غیره حاکمیتی در مؤسسه بود.
۹۷.

صادرات خرمای خوزستان به کشورهای حاشیه خلیج فارس در دوره بنی کعب

تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۳۰۸
خوزستان ازجمله مهم ترین نقاطی است که از دیرباز به نخل پروری و صادرات خرما، معروف بوده است. طایفه بنی کعب یکی از عشایر مهم ساکن خوزستان اند که به نخل پروری همت داشتند. بنی کعب که از طوایف مشهور و در حکم یک حکومت محلی بود، ابتدا در شهر قبان می زیستند که به «چعب» نیز خوانده می شد. زمانی که بنی کعب از قبان به سوی شادگان، آبادان و خرمشهر در عهد شیخ سلمان بن سلطان (1160 ه / 1747 م) مهاجرت کردند، بخش عمده ای از درآمد خویش را از طریق نخل پروری در زمین های حاصلخیز خوزستان به دست می آوردند. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی به بررسی تاریخچه ای از پیدایش فرهنگ و اقتصاد مربوط به نخل خرما، جایگاه نخل پروری در خوزستان و شهرهای مهم خرماخیز در خوزستان و همچنین صادرات خرمای خوزستان به کشورهای حاشیه خلیج فارس در دوره بنی کعب می پردازد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با توجه به نفوذی که بنی کعب در حوضه خلیج فارس داشت، دامنه صادرات خرمای خوزستان در دوره شیخ مزعل و شیخ خزعل به کشورهای حاشیه خلیج فارس از طریق بندر خرمشهر توسعه پیدا کرده بود.
۹۸.

شناسایی عوامل اقتصادی- اجتماعی مرتبط با امنیت غذایی خانوارهای مناطق شهری و روستایی استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امنیت غذایی عوامل اقتصادی- اجتماعی خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۷ تعداد دانلود : ۴۱۶
بهبود سطح امنیت غذایی با تاکید بر عوامل اقتصادی- اجتماعی در سطح خانوار همواره از اهمیت بسزایی برخوردار است. در مطالعه پیش رو، پس از ارزیابی سطح امنیت غذایی خانوارهای مناطق شهری و روستایی استان خوزستان، عوامل اقتصادی، اجتماعی، و نژادی موثر بر آن در سال 1397 شناسایی شد. تعداد 1876 پرسشنامه در مناطق شهری و 1495 پرسشنامه در مناطق روستایی از طریق تکمیل پرسشنامه جمع آوری شد. به منظور شناسایی عوامل موثر از مدل رگرسیون لاجستیک استفاده شد. نتایج نشان می دهد که 63 درصد از خانوارهای مناطق شهری و 68 درصد از خانوارهای مناطق روستایی استان خوزستان دچار سطحی از ناامنی غذایی هستند. شهرستان های حمیدیه با 18 درصد، امیدیه 25 درصد و دزفول 28 درصد به ترتیب کمترین درصد خانوارهای دارای امنیت غذایی را در مناطق شهری استان خوزستان دارند. همچنین شهرستان های شادگان با 13 درصد، ایذه با 15 درصد و بندر ماهشهر با 18 درصد به ترتیب کمترین درصد خانوارهای دارای امنیت غذایی را در مناطق روستایی استان خوزستان دارند. نتایح مدل کمی برآورد شده در مطالعه پیش رو نشان داد که متغیرهای اشتغال سرپرست خانوار، درآمد، تعداد اتاق و مالکیت خودروی شخصی ارتباط مستقیم و معنی داری با سطح امنیت غذایی در مناطق شهری و روستایی دارد. از این رو، توجه اساسی به عوامل اقتصادی- اجتماعی مرتبط با بهبود سطح امنیت غذایی خانوار پیش از هرگونه مداخله به دلیل عدم کارایی اجرای سیاست های جبران درآمد به عنوان تنها راهگزین بهبود وضعیت امنیت غذایی خانوارها از جمله راهکارهای سیاستی محسوب می شود.
۹۹.

تأثیر مرزها بر امنیت پایدار مناطق مرزی با تأکید بر رویکرد توسعه اقتصادی (مورد مطالعه: شهر آبادان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مرز امنیت پایدار توسعه اقتصادی شهر آبادان خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۰ تعداد دانلود : ۳۲۱
مناطق مرزی کشور بخشی از عرصه سرزمین ملی محسوب می شوند که به دلیل موقعیت جغرافیایی خود و دوری از مرکز اصلی سرزمین، شرایط متمایزی را دارا هستند.پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مرزها بر امنیت پایدار مناطق مرزی با تأکید بر رویکرد توسعه اقتصادی شهرآبادان انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی–تحلیلی با فن پیمایشی است. نمونه گیری از نوع تصادفی و حجم نمونه (۳۸۳) نفر برآورد شده؛ در تجزیه وتحلیل داده ها نیز از آزمون های آماری تی تست تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و همچنین رگرسیون چندگانه، استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده تأثیر مثبت مرز در کلیه شاخص های موردنظر پژوهش می باشد. بعد امنیت اقتصادی و امنیت معیشت نسبت به سایر ابعاد در سطح بالاتری قرار دارند. با توجه به مقدار (۰۰۰/۰=p<) ارتباط معنی داری بین نقش مرز و امنیت مناطق مرزی وجود دارد. همچنین بین اشتغال و توسعه اقتصادی با سطح معناداری (۰۰۰/۰>p)، رابطه مستقیم و قوی وجود دارد. سنجش و رتبه بندی مهم ترین موانع و تهدیدات امنیتی در منطقه مرزی موردمطالعه نشان داد که تهدیدات زیست محیطی و رفت وآمدهای غیرقانونی، به ترتیب با میزان بتای (۵۶۵/۰) و (۵۳۷/۰)، بیشترین میزان تأثیر را بر متغیر امنیت مرزی دارند؛ همچنین متغیرهای اعتماد به مرزنشینان و اقلیت های قومی و مذهبی به ترتیب با میزان بتای (۲۲۷/۰) و (۲۳۱/۰)، کمترین تأثیر را بر ناامنی مرزی در منطقه موردمطالعه دارند.
۱۰۰.

امکان سنجی الگوپذیری از معماری زیرزمینی خانه های سنتی دزفول در معماری مسکونی معاصر جغرافیای کوهپایه ای خوزستان

تعداد بازدید : ۱۶۶۷ تعداد دانلود : ۱۲۱۰
طبق مطالعات روانشناسی، انسان در درون زمین احساس امنیت بیشتری نسبت به سطح آن دارد. در معماری سطوح زیرزمینی خانه های سنتی اقلیم گرم و نیمه مرطوب ایران منجمله در شهر دزفول می توان راهکارهایی از طراحی اقلیمی و به تبع آن برآوردن نیازهای انسان در راستای تأمین آسایش با کنترل عوامل مخل طبیعی و بهره مندی از انرژی های پاک و تجدید پذیر را مشاهده نمود. با مطالعه و تحلیل راهکارهای اقلیمی معماری زیرزمینی خانه های سنتی دزفول، امکان الگوپذیری از نتایج تحلیل های کاربردی جهت بهره مندی در معماری مسکونی معاصر جغرافیای کوهپایه ای خوزستان فراهم خواهد شد. در این پژوهش سعی شده، ضمن تحلیل معماری خانه های سنتی دزفول؛ با تاکید بر سَبک، خصوصیات معماری و ویژگی های اقلیمی طبقات زیرزمینی، امکان دستیابی به نتایج الگوهای اقلیمی آن در معماری مسکونی معاصر مناطق کوهپایه ای استان خوزستان مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق مقاله، توصیفی تحلیلی می باشد که با گردآوری اطلاعات از طریق بررسی و مطالعه منابع مکتوب و رایانه ای در کتابخانه های تخصصی و عمومی، نشریه های مرتبط و وبسایت های علمی پژوهشی مرتبط با موضوع انجام شده است.