برنامه ریزی منطقه ای

اهمیت حیات و توسعه روستایی به عنوان موتور محرکه و مولد هر کشور و عاملی در راستای توسعه ملی، محرومیت زدایی و رشد اقتصادی بر کسی پوشیده نیست و روابط متقابل بین شهر و نواحی روستا در کشورهای در حال توسعه از نظر کیفی متفاوت با روابط شهر و نواحی روستایی در کشورهای توسعه یافته است، لذا توزیع بهتر و هماهنگ فعالیت ها در روابط روستا- شهری به تناسب ویژگی ها و داده های محیطی، استقرار مستمر جمعیت، جلوگیری از حرکت مکانی نابجای جمعیت، کاربرد تدابیر لازم در تثبیت جغرافیایی جمعیت مهاجر، کاهش تباین و اختلافات محیطی و اصلاح و بهسازی و بازسازی مکان های نامطلوب از طریق بررسی و تحلیل معیارهای توسعه پایدار روستایی در برنامه ریزی روابط روستا– شهری از دیدگاه ساکنان مناطق روستایی می تواند سبب تعادل بخشی پایدار جمعیتی در نواحی روستایی گردد. در این تحقیق با استفاده از نرم افزار  SPSSو تحلیل آماری داده ها در 2 گروه توصیفی و تحلیلی، نتایجی بدست آمده که بر اساس روش تحلیل خوشه ای 44.1 درصد از روستاهای نمونه تحقیق در سه بعد پایدار، 26.5 درصد نیمه پایدار و 29.4 درصد ناپایدارند و بر اساس آزمون ANOVA روابط روستا – شهری در روستاهای پایدار قوی تر می باشد. بر اساس آزمون تاکسونومی عددی تغییرات ناپایداری های اقتصادی (صرفه اقتصادی فعالیت های کشاورزی، بهبود کمیت و کیفیت تولیدات، بهبود وضعیت بازاررسانی، توجه به تقاضاهای بین المللی، کاشت و پرورش ارقام محلی) به ترتیب با  DL، 043/0، 079/0، 214/0، 278/0، 616/0 از دیدگاه ساکنان مناطق روستایی در رتبه اول قرار دارد.

مواجه با ذرات گرد و غبار باعث افزایش بیماری های قلبی و تنفسی، به خصوص در بین گروه های حساس از جمله کودکان، سالمندان می شود. جنوب غربی ایران و به طور اخص استان خوزستان به علت قرار گرفتن در کمربند گرم و خشک، از سال 80 تا کنون با مشکل گردوغبار مواجه است. لذا ضرورت دارد آثار این پدیده در حوزه سلامت بیشتر مورد توجه قرار گیرد. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط آماری بین رخدادهای گرد و غباری و مرگ ومیر ناشی از بیماری های قلبی و ریوی در استان خوزستان طی دوره آماری 1383_1395 می باشد. در این پژوهش از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون تحلیل واریانس یکطرفه (آنوا) و معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس (pls) استفاده گردید. نتایج نشان داد گرد و غبار رابطه مثبت و معنی داری با مرگ ومیر قلبی-ریوی دارد. همچنین گرد و غبار و مرگ و میر قلبی با هشت ماه تأخیر بیشترین همبستگی را نشان داد. بر اساس نتایج آزمون آنوا در شرایط گرد و غباری یکسان، تفاوت معنی داری بین مرگ ومیر قلبی-ریوی در گروه های سنی زیر 10 سال و بالای 65 سال با سایر گروه ها وجود دارد. کلیه نتایج در سطح 01/0 معنادار می باشد. همچنین بر اساس مقادیر ضریب مسیر و آمار  t محاسبه شده به روش معادلات ساختاری می توان نتیجه گرفت مردان نبست به زنان در مقابل گرد و غبار آسیب پذیرترند و پیش بینی می گردد که افزایش 1 درصد گردوغبار ماهانه می تواند باعث ایجاد 31/0 و 28/0 درصد افزایش مرگ ومیر قلبی در گروه های آسیب پذیر و کمتر آسیب پذیر و همچنین 41/0 و 30/0 درصد افزایش در مرگ ومیر تنفسی در گروه های آسیب پذیر و کمتر آسیب پذیر در استان خوزستان شود. این امر لزوم برنامه ریزی فوری و اساسی برای رفع مشکل گردو غبار و همچنین آموزش و فرهنگسازی در خصوص مواجه با این پدیده خطرناک را می طلبد.

  آسیب به ساختمان های مسکونی یکی از مهم ترین آسیب های کالبدی زلزله می باشد که می تواند آسیب های دیگری را بدنبال داشته باشد. در این تحقیق سوال اصلی این است که واحدهای مسکونی واقع در مناطق کشور (شهرستانها) با توجه به نوع مصالح و اسکلت و همچنین خطر زلزله، چقدر آسیب پذیر هستند؟ هدف اصلی تحقیق بررسی درجه آسیب پذیری لرزه ای واحدهای مسکونی در مناطق ایران (شهرستان ها)  می باشد. روش های مورد استفاده در تحقیق AHP-fuzzy ، DIMETEL-fuzzy و تحلیل های فضایی است. یافته های تحقیق نشان می دهد که تفاوت های زیادی به تفکیک مناطق و همچنین به تفکیک بخش شهری و روستایی در خصوص آسیب پذیری واحدهای مسکونی در مقابل زلزله وجود دارد. میانگین امتیاز آسیب پذیری در بخش شهری 27/0 و در بخش روستایی 31/0 بدست آمد که نشانگر آسیب پذیری بالای بخش روستایی در مقایسه با بخش شهری است. از نظر منطقه ای نیز شهرهای واقع در استا ن های مرکزی، همدان، اصفهان، تهران، کردستان، گیلان و زنجان از نظر آسیب پذیری مسکن شهری در وضعیت مناسبی قرار دارند در صورتی که شهرهای واقع در استان های شرقی، جنوبی، جنوب غربی و شمال غربی کشور از آسیب پذیری بالایی برخوردار هستند. در خصوص بخش روستایی نیز، وضعیت استان های مرکزی، اصفهان، تهران، کردستان و گیلان در مقایسه با سایر استان ها مناسب تر می باشد و استان های شرقی، مرکزی، جنوبی و غربی نیز از آسیب پذیری بالایی برخوردار هستند.

هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی عوامل گردشگری الکترونیک در ایران می باشد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش اجرا توصیفی بودکه در دو مرحله اجرا شد. درمرحله اول با بررسی ادبیات پیشینه مرتبط با این زمینه و مصاحبه با محققان با روش تحلیل کیفی به نظرسنجی پراخته شد، در مرحله دوم با روش دلفی با نظرسنجی از 100 نفر از متخصصان مدیریت ورزشی وگردشگری در سطح کشور تا محدوده توافق نظری اجرا شد. عمل پردازش داده های حاصل از پرسشنامه، با استفاده از نرم افزار23SPSS صورت گرفته است. در پژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته با تکنیک دلفی[1] با ضریب توافق W کندال[2] درسطح معناداری 04/0 بدست آمد که نشانگر تأیید روایی و پایایی داوران است. در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و برای کنترل تناسب داده ها همچون مقدار عددی آماره کمو[3] و آزمون بارتلیت[4] محاسبه شده است. همچنین در بخش آمار استنباطی از تحلیل عامل اکتشافی استفاده شد و با دوران متعامد از روش وریمکس[5]، عوامل استخراج شدند، سپس با بررسی مولفه های گردشگری ورزشی الکترونیک در ایران عوامل اولویت بندی شد که در بالاترین سطح : توسعه گردشگری ورزشی با 02/0 معناداری، در سطح دوم: ساختار فناوری اطلاعات، مدیریت و برنامه ریزی، قوانین و سیاستگذاری با 03/ معناداری، و در سطح سوم: فرهنگ سازی و تبلیغات، امکانات و توان مالی با 05 /0 معنا داری قرار دارند.   

    از شروع تمدن انسانی، خشکسالی، تأثیراتی شدید و گاهی فاجعه آمیز بر فعالی ت ه ای حی اتی انس ان در سراسر جهان داشته است. خشکسالی به خودی خود یک بلا (فاجعه) محس وب نم ی ش ود؛ بلک ه ت أثیر آن ب ر مردم و محیط زیست است که فاجعه آمیز بودن یا نبودن آن را مشخص می کند. خشکسالی یکی از مخاطرات طبیعی است که پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم بر کره زمین و به ویژه معیشت بهره برداران کشاورزی دارد. در این راستا تاب آوری اقتصادی روستایی از مفاهیمی است که در چند دهه اخیر مورد توجه سیاست گذاران توسعه روستایی قرارگرفته است. هدف این مقاله، تحلیل تاب آوری اقتصادی کشاورزان بهره بردار در برابر اثرات خشکسالی است. با توجه به موضوع مورد مطالعه و هدف تحقیق، فرضیه پژوهش با کاربست ذیل تبیین شده است: بنظر می رسد بین تاب آوری اقتصادی بهره برداران کشاورزی جوامع روستایی و اثرات خشکسالی ارتباط وجود دارد. روش شناسی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی، بر مبنای شیوه پیمایشی است که در این مسیر از ابزار پرسشنامه و روش نمونه گیری طبقه ای در دسترس استفاده شده است. تکنیک مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل عاملی است. سطح تحلیل در این پژوهش 75روستای منتخب واقع در چهار بخش مرکزی؛ ششده و قره بلاغ، شیبکوه و نوبندگان شهرستان فسا می باشد. در این تحقیق از18شاخص تاب آوری اقتصادی استفاده شده است. جامعه آماری نواحی روستایی شهرستان فسا 63409نفر که معادل 18855خانوار روستایی می باشد. حجم نمونه382خانوار که از طریق فرمول کوکران برآورد شده است. نتایج کلی تحقیق نشان می دهد با توجه به شاخص های مورد تحلیل قرار گرفته، عامل «تنوع مهارت در نیروی کار و اشتغال» با مقدار ویژه899/3، بیشترین تأثیر را بین چهار عامل داشته، سپس عامل«عملکرد خرده فروش ها و کارایی زمین و دارایی»، «توسعه سطوح اشتغال» و «انعطاف پذیری و تسهیلات مالی» قرار دارند. با توجه به تحلیل بدست آمده و آسیب پذیری کشاورزان در برابر اثرات خشکسالی، باید نسبت به«متنوع کردن مهارت و اشتغال بهره برداران کشاورزی»، «افزایش کارایی زمین»، «اعطای وام و تسهیلات مالی» مبادرت کرد. جهت نمایش وضعیت تحلیل فضایی سکونتگاه های روستایی از نظر شاخص های تاب آوری اقتصادی در برابر خشکسالی، از تکنیک تحلیل عاملی و رتبه بندی سکونتگاه های روستایی شهرستان فسا توسط تکنیک SWARA و ARAS انجام شد. به ترتیب سکونتگاه های روستایی بخش های نوبندگان، ششده و قره بلاغ، مرکزی و شیبکوه از نظر تاب آوری اقتصادی در برابر اثرات خشکسالی رتبه بندی شدند.

  از مهم ترین طرح های اجرایی دولت در زمینه عمران روستاها، تهیه و اجرای طرح هادی روستایی است و بر این نکته تأکید دارد که با ارتقای سطح کیفی ساختار کالبدی، ساختار اجتماعی و اقتصادی روستاهای کشور نیز متحول و از این راه زمینه های توسعه روستایی فراهم می شود. هر چند سیاست گذاران اثربخشی همه جانبه ای را از اجرای این طرح دنبال می کنند، اما امروزه اهمیت اصلی و چشمگیر آن در اثربخشی اقتصادی است. سنجش میزان اثربخشی اجرای طرح هادی با تأکید بر بعد اقتصادی در شهرستان رباط کریم استان تهران که هدف اصلی این تحقیق به شمار می رود، نه تنها زمینه های شناخت بهتر نیازها، افزایش حس پاسخگویی و شکوفا کردن توانمندی های مجریان را فراهم می کند بلکه بستر مناسبی را برای تصمیم سازی و تصمیم گیری های منطقی و علمی ایجاد می نماید. این تحقیق به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری شامل تمامی روستاهایی است که بیش از یک دهه از زمان اتمام اجرای طرح هادی در آن ها سپری شده است. بر این اساس، 13 روستا مورد بررسی قرار گرفته است که با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در آن ها و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 240 سرپرست خانوار به عنوان نمونه های خانوار تعیین گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری T تک نمونه ای در نرم افزار Spssاستفاده شده است. یافته های پژوهش مؤید آن است که اختلاف معناداری بین سطح اثرات طرح هادی در مؤلفه های مختلف وجود دارد. در این راستا، بیشترین میزان اثرات این طرح در مؤلفه اشتغال روی داده است و در سایر مؤلفه ها، یعنی درآمد و سرمایه گذاری توفیق چندانی در محیط های روستایی حاصل نشده است. در آزمون کلی انجام شده، آثار اقتصادی اجرای طرح هادی قابل توجه نبوده و این طرح نتوانسته است زمینه تغییرات اقتصادی را در ابعاد زندگی روستاییان فراهم کند.

 سبک زندگی مسکونی خانوارها در گذار از مرحله سنتی به مدرن دگرگون شده و بشر سبک های مسکونی جدیدی را تجربه می کند. امروزه مساکن شهری در معرض بزرگ ترین تغییرات سبک زندگی قرار گرفته اند. تغییراتی که فرصت جامعه پذیری، انتخاب، پایداری زیستی– محیطی و انطباق با ویژگی های کالبدی را فراهم نمی سازد. تغییر در سبک زندگی مسکونی در ساختار کلان شهر تبریز منجر به دگرگونی در الگوی سکونت شهری شده و باعث به وجود آمدن مساکنی متفاوت از گذشته شده و مسکن تبدیل به کالایی برای نمود تمایز طبقاتی بین خانوارها و الگویی کاملاً سودمحور و نفع طلبانه به خود گرفته است. پژوهش حاضر درصدد است با رویکرد جغرافیای رفتاری و ساختاری به شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر در تغییر سبک زندگی مسکونی در کلان شهر تبریز بپردازد. نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و در روش گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و میدانی با ابزار پرسشنامه استفاده شده است. تعداد پرسشنامه یا حجم نمونه برابر 384 خانوار بوده است. در پژوهش حاضر، در تعیین مؤلفه های سبک زندگی مسکونی از تحلیل عاملی و نرم افزار 22 SPSS  استفاده شده است. روایی پرسشنامه بر اساس اعتبار صوری و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ، 89/0 به دست آمده است. تجزیه و تحلیل در این پژوهش مبتنی بر روش الگویابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل بوده است. نتایج تحقیق نشان داد که، عامل اقتصادی با حدود 83/0 بیشترین اثرگذاری را در ساکنین به عنوان عامل فعال تصمیم گیرنده برای سبک زندگی مسکونی و تغییر آن دارد. همچنین در ارزیابی نیکویی برازش مدل عوامل رفاهی، محیطی، اقتصادی و اجتماعی با تغییر در سبک زندگی مسکونی رابطه مثبت و معنادار دارد. در نهایت، شکل گیری جامعه مصرفی، ترجیح اصل سود و ایجاد جامعه مبادله ای به همراه فضاهای طبیعی مصنوع عمده ترین اثرات تغییر سبک زندگی مسکونی است.

حق به شهر از جمله مفاهیم اساسی و مهم در حوزه مطالعات شهری بوده که شامل متعلق بودن شهر به شهروندان و عامل اصلی مشارکت شهروندان در امور شهر است، که در سالیان اخیر با ترجمه آثار هنری لوفور جای خود را در حوزه های مطالعات شهری و جامعه شناسی شهری باز کرده است. هدف نوشتار حاضر بررسی رابطه بین حق به شهر و احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر یزد است. پژوهش حاضر به لحاظ روش اجرا، پیمایشی و از نظر زمان پژوهش، مقطعی، به لحاظ ماهیت، کاربردی و به لحاظ وسعت پهنانگر است. جامعه آماری پژوهش حاضر 411051 نفر از شهروندان 18 سال به بالای شهر یزد در سال2018  بوده اند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 365 نفر از آنان با روش نمونه گیری سه مرحله ای مورد بررسی قرار گرفت ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده که اعتبار آن از طریق، صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفته است. برای تحلیل داده های آماری از تحلیل های آماری همچون t و پیرسون در نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج بدست آمده حاکی از این است که حق به شهر و احساس امنیت در بین شهروندان یزدی از حد متوسط پایین تر بوده و بین حق به شهر و احساس امنیت رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین بین ناحیه شهری، نوع مسکن و حق به شهر نیز رابطه معناداری وجود دارد. همچنین با توجه به مدل رگرسیون، متغیر های مستقل توانستند 10 درصد از واریانس احساس امنیت را تبیین کنند.

        بخش عظیمی از کشور ایران از مناطق بیابانی و کویری تشکیل شده است، درحالی که هیچ گونه زیرساخت گردشگری در این مناطق وجود ندارد. کویر مرنجاب به عنوان یک مقصد گردشگری، در جنوب، بندریگ و ریگ بلند در جنوب شرقی و پارک ملی کویر در غرب آن واقع شده اند. لذا،  هدف از این پژوهش تحلیل شاخص های مؤثر بر توسعه گردشگری کویر با تمرکز بر گردشگری سلامت در کویر مرنجاب است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و بر اساس روش توصیفی– تحلیلی در دو بخش کیفی و کمی انجام شده است. در بخش کیفی، برای تدوین اولیه الگوی گردشگری سلامت در مقصد کویری ، تعداد 35 نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه گردشگری  با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور بررسی روایی و پایایی کیفی ساختار الگوی توسعه گردشگری سلامت، از روش همسوسازی استفاده شده است. در راستای تدوین و آزمون الگوی توسعه ی ، از تحلیل مضمون و شبکه مضمون ها در 3 سطح مضمون های پایه، مضمون های سازمان دهندهو مضمون های فراگیر ، الگوی کیفی توسعه گردشگری سلامت در مقصد کویری طراحی شد. در بخش کمی نمونه شامل 170 نفر از متخصصان و صاحب نظران گردشگری است که بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در این بخش، از روش مدل معادلات ساختاری برای تعیین بار عاملی بین متغیرهای آشکار و مکنون استفاده شد. یافته ها نشان می دهند که متغیرهای اکولوژی، تحول کالبدی، تصویر ذهنی مقصد، تحقیق و توسعه، سیاست گذاری و مسئولیت پذیری اجتماعی از مؤلفه های اثرگذار توسعه گردشگری سلامت در یک مقصد کویری می باشند. به منظور نشان دادن میزان تأثیر هر یک از شاخص ها از تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم استفاده شده است که نتایج نشان دهنده تائید کلیه شاخص های مدل می باشد. آنگاه، از ضریب همبستگی پیرسون برای تعیین نوع و درجه رابطه یک متغیر کمی با متغیر کمی دیگر استفاده شد که نتایج بیانگر آن است که متغیر اکولوژی با متغیر تحقیق و توسعه (r= 0/506 و P< 0/001)، متغیر تحول کالبدی با متغیر تصویر ذهنی مقصد (r= 0/836 و P< 0/001)، متغیر تصویر ذهنی مقصد با متغیر سیاست گذاری (r= 0/797 و P< 0/001)، متغیر تحقیق و توسعه با متغیر سیاست گذاری (r= 0/882 و P< 0/001) و متغیر سیاست گذاری با مسئولیت پذیری اجتماعی (r= 0/807 و P< 0/001) بیشترین همبستگی را دارد و ارتباط بین تمام متغیرها با یکدیگر معنادار است.

    گسترش ناموزون شهری پدیده ای است که در نیمه دوم قرن بیستم در اکثر کشورهای جهان اتفاق افتاده است. به طوری که نواحی کلان شهری با فشار در درون نواحی روستایی رشد کرده و سکونتگاه های روستایی مورد مهاجرت سریع قرار گرفته اند. به همین دلیل در پژوهش حاضر به واکاوی خزش شهری و تأثیر آن در پسکرانه های روستایی مجاور شهر مریوان پرداخته شده است.  این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی - پیمایشی و میدانی می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها و بررسی ارتباط میان عوامل(ابعاد و شاخص های مورد استفاده در پژوهش) و تعیین سهم هر یک از آنان از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار 22  SPSS برای مرتب سازی داده ها و تحلیل توصیفی روستاهای مورد مطالعه و پاسخگویان و همچنین از نرم افزار 24 AMOS برای مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده، از طرفی برای تجزیه و تحلیل فضایی از روش درونیابی IDW در نرم افزار ARC GIS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که  با توجه به یافته های مدل معادلات ساختاری AMOS، نسبت کای دو بر درجه آزادی بین مقدار مورد قبول 2 تا 3 یعنی 2.286 می باشد. بنابریان بر اساس نتایج حاصل شده مدل از برازش مناسبی برخوردار است. همچنین، در منطقه مورد مطالعه بیشترین تأثیر خزش شهری بر نواحی روستای الحاقی در زمینه بعد اقتصادی (بار عاملی 2.63)، در مرتبه دوم بعد اجتماعی _ فرهنگی(بار عاملی 2.21)  در مرتبه سوم بعد کالبدی (بار عاملی 1.97)  و در مرتبه چهارم بعد مدیریتی _ اداری (بار عاملی 1.15) ...را داشته اند. با توجه به یافته های تحلیل فضایی پژوهش، هر چه فاصله از شهر بیشتر باید تأثیرات خزش شهری کمتر می شود و برعکس. همچنین، بیشترین اثرات منفی خزش شهری در شهر مریوان افزایش گرایش به زیرساخت و ساز بردن اراضی کشاورزی، روستایی شدن بافت شهری و شهری شدن بافت روستایی، تعارض های اجتماعی - فرهنگی، چالش و مدیریت زیر ساخت ناشی از اسکان غیر رسمی، افزایش اثرات مخرب زیست محیطی بر شهر و سردرگمی مدیریت در روستاهای حاشیه ای می باشد.

  تعادل در نظام توزیع فضایی خدمات یکی از مهم ترین مسائلی است که در سالیان اخیر توجه جغرافی دانان و برنامه ریزان را به خود جلب نموده است. در این میان خدمات آموزشی به عنوان یکی از شاخص های توسعه انسانی بعضاً با رشد جمعیت در سکونت گاه های روستایی هماهنگ و منطبق نبوده و از تفرق مکانی- فضایی متناسبی برخوردار نمی باشد. لذا این پژوهش که با هدف مکان گزینی و ساماندهی بهینه توزیع خدمات آموزشی در 13 روستای واقع در شهرستان شاهین شهر و میمه از توابع استان اصفهان، به روش کتابخانه ای (بهره گیری از منابع، تحقیقات مرتبط و پایگاه های اینترنتی) در دو مرحله زیر انجام شده است. در نخستین مرحله معیارهای مؤثر در مکان یابی مراکز آموزشی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) توسط کارشناسان بر اساس اهمیت آن ها وزن دهی شد و سپس با فازی سازی و تلفیق لایه ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، پهنه مذکور جهت احداث مراکز آموزشی طبقه بندی گردید. در دومین مرحله از پژوهش پس از تعیین شاخص مرکزیت در خدمات آموزشی (ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان) به منظور تعیین ضریب هم بستگی بین دو پارامتر جمعیت و خدمات آموزشی، از مدل (رتبه- اندازه) استفاده شد. در ادامه تحقیق با لحاظ عوامل و مقتضیات مکانی- فضایی اقدام به پیش بینی جمعیت و آینده نگری در تخصیص و توزیع خدمات آموزشی به تفکیک نقاط روستایی مستقر در شهرستان شاهین شهر و میمه گردید. سرانجام نیز بر اساس یافته های پژوهش تأسیس یا توسعه فضاهای آموزشی برای افق 1405 خورشیدی پیشنهاد گردید.

   دیپلماسی گردشگری به عنوان یکی از اقسام دیپلماسی عمومی از ابزارهای مهم پیشبرد اهداف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حتی امنیتی کشورها در محیط پیرامونی و فرا پیرامونی محسوب می شود. منطقه مکران ایران با توجه به موقعیت ارتباطی و دسترسی به مناطق مجاور و نیز جاذبه ها گردشگری دریایی، اقتصادی و تجاری و بیابانی پتانسیل تبدیل شدن به مقصدی غیر قابل جایگزین در گردشگری ایران و همسایگان شرقی را دارد؛ اما این هدف با چالش های چندی در دو سطح خرد و کلان مواجهه است. سؤال اصلی مقاله این است که چالش های دیپلماسی گردشگری در روابط ایر ان و همسایگان شرقی کدام اند؟ در این مقاله از روش توصیفی- پیمایشی و نرم افزار Spss برای تحلیل داده ها استفاده شده و با به کارگیری آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون T یک طرفه و زوجی، به ارزیابی هرکدام از شاخص ها پرداخته شده است. جامعه آماری مقاله فعالان عرصه دیپلماسی و حوزه گردشگری و حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران 344 نفر تعیین شد. نتایج مقاله نشان دهنده آن است که حدود 60 درصد جامعه آماری پژوهش تمایل بالایی در بهره برداری از دیپلماسی گردشگری در روابط ایر ان و همسایگان شرقی با محوریت منطقه مکران دارند. ضریب بتای اثرگذاری کیفیت دیپلماسی گردشگری بر روی بعد زیرساخت های گردشگری 47/0 است که بر اساس میزان کیفیت دیپلماسی گردشگری، رابطه معناداری در شاخص مدیریت و برنامه ریزی زیرساخت های گردشگری منطقه مکران به دست آمده است. جهت این رابطه نیز مثبت برآورد شده است که نشان دهنده وجود رابطه مستقیم است. همچنین 6/42 درصد از پاسخگویان اثرات دیپلماسی گردشگری بر شاخص تنش های سیاسی و امنیتی بین مرزی را در حد متوسط می دانند و برای 1/22 درصد در حد زیاد است و برای 6/18 درصد نیز در حد خیلی کم است. تحلیل روابط آماری بر اساس آزمون همگونی کای دو مبتنی بر جداول توافقی، نشان دهنده وجود رابطه معنادار آماری میان متغیر وابسته شاخص تنش های سیاسی و امنیتی بین مرزی همسایگان و متغیر مستقل کیفیت دیپلماسی گردشگری است. بررسی ها نشان می دهد، بر اساس میزان کیفیت دیپلماسی گردشگری، رابطه معناداری در شاخص منطقه گرایی در میان همسایگان به دست آمده است. جهت این رابطه نیز مثبت برآورد شده است که نشان دهنده وجود رابطه مستقیم است بر همین اساس نتایج آزمون رگرسیون نشان دهنده آن است که کیفیت دیپلماسی گردشگری به صورت معناداری شاخص ارتقاء منطقه گرایی در میان همسایگان را با ضریب بتای 0.29 را پیش بینی می کند.

در جهان کنونی، توسعه اقتصادی به یکی از اهداف مهم همه کشورها تبدیل شده و در واقع میزان آن، کارایی سیاست های دولت ها را به ویژه در بعد اقتصادی نشان می دهد. توسعه اقتصادی بر این مبنا با امنیت اقتصادی نیز در پیوند است. اما امنیت، ابعاد دیگری نیز دارد که از جمله آنها امنیت محیط زیستی است. پس از دوره ای که مدرنیته به محیط زیست بی توجه بود، مشخص شد که توسعه اقتصادی می تواند محیط زیست را تخریب کرده و امنیت آن را تهدید کند. بنابراین، توجه نظریه های توسعه، به رابطه میان توسعه اقتصادی و حفظ محیط زیست در سطح جهانی، منطقه ای و ملی، جلب شد و نظریه توسعه پایدار به وجود آمد. رابطه میان توسعه اقتصادی و محیط زیست در این چارچوب در مناطق در حال توسعه دارای اهمیت است و یکی از این مناطق در حال توسعه، منطقه خلیج فارس است. بنابراین سؤال اصلی این مقاله آن است که توسعه اقتصادی چه اثری بر امنیت زیست محیطی منطقه خلیج فارس دارد؟ روش تحقیق مقاله، روش علّی و معلولی است و به عنوان هدف، در این مقاله تلاش می شود تا به رابطه دو وضعیت مهم در کشورهای منطقه خلیج فارس توجه شود، یکی وضعیت اقتصادی این کشورها و دیگری وضعیت امنیت محیط زیستی آنها. نتیجه کلی مقاله نیز نشان می دهد که توسعه اقتصادی با اموری همچون توسعه حمل ونقل و بنادر، افزایش تولید آب شیرین، ایجاد جزایر مصنوعی، افزایش استفاده از سوخت های فسیل برای صنعت و حمل ونقل، بی توجهی به آب توازن موجب شده تا امنیت محیط زیست خلیج فارس تهدید شود.