حضرت فاطمه زهرا (س)

امام خمینی (ره) در مورد اسرار وجودی حضرت فاطمه زهرا (س) حقایقی را بیان نمودند که در آموزه های دینی وعرفانی به آن حقایق اشاره گردیده است. امام خمینی (ره) فاطمه زهرا را تجلی گاه همه ی کمالات انسانی و در واقع موجودی ملکوتی می داند که به صورت انسان در عالم ملک ظهور کرده است؛ زیرا آن حضرت پاره ی وجود کسی است که برجسته ترین نمونه ی «کون جامع» است، به گونه ای که وقتی در مدار طبیعت و فرا طبیعت اوج می گیرد نه تنها مراتب ملک را زیر پا می گذارد، بلکه آفاق ملکوت را نیز پشت سر می اندازد و در والاترین افق شهود، به دیدار معبود بار می یابد.لذا امام خمینی (ره) به عنوان اسلام شناس جامع و فیلسوفی ژرف نگر و عارفی حقیقت بین ، حضرت فاطمه زهرا(س) را معجزه ی تاریخ و افتخار عالم وجود معرفی نمودند ، که تمام هویت انسانی در او جلوه گر شده است؛ به گونه ای که از ایشان به عنوان برترین الگوی معرفت، تقوا، علم آموزی، ولایت مداری، ساده زیستی و تربیتی نام برده اند.

حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها)، دخت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) ستایشگران بی شمار دارد و از فضایل، مناقب و مقامات عالیه او ستایش های فراوانی شده است. دوست و دشمن، به کمال و عظمت او اعترافات کرده و جلالت شأن وی را ستوده اند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: و او پاره تن من است و او قلب من است که میان دو پهلوی من قرار دارد؛ پس کسی که او را اذیت کرده و کسی که مرا بیازارد خداوند را آزرده است. یکی از فضائل و مقاماتی برای حضرت زهرا (سلام الله علیها) این است که ایشان حجت خدا بر بندگان هستند. شنیده شده است که برخی از بزرگان، به استناد ذکر نشدن «یا حجت الله علی خلقه» در دعای توسل در ذیل توسل به حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در حجت خدا بودن ایشان تشکیک کرده اند. این مقاله با بررسی کتب تاریخی و حدیثی و به روش توصیفی، در پایان، با روایت امام صادق، روایات حضرت زهرا (سلام الله علیها)، عصمت حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) و کفویت ایشان با حضرت علی (علیه السلام) این مسئله را ثابت می کند که حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) حجت خدا بر بندگان است.

مسأله امامت یکی از ضروریات مذهب شیعه است. این اصل مهم از نخستین روز های رحلت رسول خدا (ص) تا عصر حاضر نادیده گرفته شده است که البته مغالطه در تفکیک مفهوم خلافت و امامت در این حوزه اندیشه ای، چالش برانگیز می نماید. در این بین، حضرت فاطمه زهرا (س) بعنوان الگوی معیار، با اقدامات جهادی و تبیین ساختار امامت، محدوده حقوقی آن و نیز شرح حوزه های عقیدتی ولایت، به دفاع از این مهم پرداختند. حضرت معصومه (س) نیز از جمله شخصیت هایی است که در این حوزه ی فکری عقیدتی، عملکرد سیاسی مشابهی را ارائه کرده است. ایشان با انتخاب شهر قم، عملکرد بسیار مطلوب و هدفمندی را در دستور کار خویش قرار دادند؛ وانگهی تأسی به رفتار سیاسی حضرت فاطمه زهرا (س) که با انتخاب بهترین مکان، یعنی مسجد پیامبر (ص) که مهمترین تریبون سیاسی وقت بود، به جهاد تبیین در دفاع از مقام امامت پرداختند، جلب توجه می نماید. افزون بر آنکه سکوت و روی گردانی از حاکمیت نوپای وقت و همچنین گریه های هدفمند، در خواست از مهاجرین و انصار، از جمله اقداماتی بود که توسط حضرت فاطمه زهرا (س) ابداع و بعدها مشابهت رفتاری هوشمندانه ای در اقدامات حضرت فاطمه معصومه (س) عیان است. مهاجرت به شهر قم، افشاگری و سخنرانی های متقن، از جمله این تشابهات رفتاری است. از آنجا که یکی از چالش های امروز در جامعه، شبهات امامت ولایت در عصر غیبت حضرت مهدی (ع) است که گاه در عدم تبعیت از رهبر انقلاب اسلامی به عنوان ولی فقیه نیز نمود پیدا می کند، زنان جامعه امروز باید برای مواجهه با این چالش ها، از الگوی معیار در امور رفتاری و کلامی خود تبعیت کنند. نوشتار حاضر می کوشد با روش تحقیق کتابخانه ای، اقدامات جهادی و مناسبت های سیاسی رفتاری حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت معصومه (س) در جهت دفاع از جایگاه حقیقی و حقوقی امامت را به عنوان الگوی پیش روی زنان در مواجهه با شبهات امامت و ولایت، تبیین کند.

هدف: امروزه مشکلات اقتصادی و تحریم های اعمال شده نسبت به جوامع اسلامی، شکاف های عمیق اقتصادی را میان جوامع به ویژه در نهاد خانواده ایجاد کرده است. از سوی دیگر، برنامه جامع سعادتمندانه زندگی را می توان از قرآن کریم و گفتار و سیره معصومان(ع) دریافت کرد. توجه به سیره حضرت زهرا(س) از منظر اقتصادی نقش اساسی در بهبود روابط اقتصادی در نهاد خانواده ها دارد؛ چراکه ایشان به عنوان زن در خانواده در سازماندهی و مدیریت اقتصادی بهترین نقش را ایفا کرده است. روش: این پژوهش با روش تحلیل محتوا به بازاندیشی سیره عملی حضرت زهرا(س) از جنبه اقتصادی توجه دارد. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است که در سیره عملی حضرت نقش منابع غیرمادی از منابع مادی برجسته تر است و ساده زیستی و ارائه الگوی همسان با سایر مردم عصر خویش در زندگی ایشان فراوان مشاهده می شود. نتیجه گیری: به کارگیری تدابیر اقتصادی، مدارا در برابر مشکلات اقتصادی، حاکمیّت خداوند در زندگی، اعتدال در تأمین نیازهای طبیعی، انفاق در راه خدا و توجه به محرومان، تناسب درخواست ها با توانایی های همسر، شکرگزاری و تقسیم کار از دیگر مؤلفه های سیره اقتصادی حضرت زهرا(س) است.