ناامنی شغلی

رفتارهای سازمانی مخرب در شکل های مختلف در حال بروز و ظهور است. قلدری سازمانی که همراه با اثرات منفی در محیط های کاری رخ می دهد مستقیم و منفی بر سلامت افراد تأثیر گذاشته و هزینه های زیادی را بر سازمان تحمیل کرده و منجر به کاهش بهره وری می گردد؛ بنابراین هدف اصلی تحقیق بررسی نقش قلدری سازمانی در ویژگی های روان شناختی شغلی (درگیری شغلی، استرس شغلی و عدم امنیت شغلی) کارکنان است. تحقیق حاضر کاربردی بوده و به روش توصیفی – همبستگی اجرا شد. جامعه آماری کارکنان صف پنج سطح بانک به تعداد 800 نفر بوده که براساس جدول مورگان و روش نمونه گیری مرحله ای 261 نفر به عنوان نمونه تعیین شد. ابزار گرد آوری داده ها پرسش نامه بود که روایی و پایایی آن تأیید شد. ضریب آلفای کرونباخ برای بررسی پرسش نامه 849/0 به دست آمد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد قلدری سازمانی درک شده در ایجاد استرس شغلی و احساس عدم امنیت شغلی در کارکنان تأثیر مثبت دارد. همچنین نتایج نشان داد قلدری سازمانی سبب کاهش درگیری شغلی کارکنان می شود.

امروزه همگان بر اهمیت نقش انسان ها در سازمان پی برده اند و از آن به عنوان سرمایه ای یاد می کنند که بهره وری سایر سرمایه های سازمان به میزان خبرگی و دانش گر بودن آن بستگی دارد. استفاده صحیح از سرمایه انسانی مستلزم توجه به شرایط روحی، روانی و پیچیدگی های وجودی انسان ها و ایجاد بسترهای مناسب برای شکوفایی استعداد آن هاست. یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در عدم بهره وری سرمایه انسانی، که منجر به رفتارهای بازدارنده از سوی کارکنان می شود، ناامنی شغلی است. هدف این پژوهش بررسی روابط بین ناامنی شغلی، تعهد عاطفی و رفتارهای بازدارنده در شرکت خدمات بندری و فنی و مهندسی آریا دیزل اروند است. همچنین در این پژوهش به بررسی اثر تعدیل گری حمایت سرپرستان نیز پرداخته شده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده که اطلاعات از طریق پرسش نامه جمع آوری شده و برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و الگوریتم حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شده است. بعد از برازش مدل های اندازه گیری و ساختاری به برازش کلی مدل پژوهش پرداخته شده و فرضیات، مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان می دهد امنیت شغلی و تعهد عاطفی در کاهش رفتارهای بازدارنده کارکنان تأثیرگذار است و حمایت سرپرستان تأثیر تعهد عاطفی بر رفتارهای بازدارنده را تعدیل می نماید. ایجاد حس تعلق سازمانی در کارکنان موجب کاهش رفتارهای بازدارنده و افزایش امنیت شغلی و تعهد سازمانی می شود. حمایت سرپرستان، فرصت های لازم را جهت شکوفایی کارکنان در محیط کار فراهم می کند.

هدف این پژوهش، تأثیر استرس شغلی و ناامنی شغلی بر قصد ترک شغل به واسطه متغیر میانجی رضایت شغلی ناجیان غریق در شهر اراک    بود. روش تحقیق عّلی و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری شامل تمام ناجیان غریق فعال (140 =N) در شهر اراک بود. حجم نمونه بر اساس ماهیت تحقیق 80 نفر از ناجیان فعال شهر اراک بود. در این تحقیق از پرسشنامه های  استرس شغلی خان و همکاران (1964)، امنیت شغلی شغل نیسی و محمودیان (1381)، رضایت شغلی کافمن و فیشمن (1979) و پرسشنامه قصد ترک شغل سیشور (1999) استفاده شد که بعد از تعیین روایی توسط متخصصان، پایایی آن بر اساس میزان آلفای کرونباخ به ترتیب 80/0، 883/0، 872/0 و 717/0 به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از روش حداقل مربعات جزئی و نرم افزار اسمارت پی.ال.اس استفاده شد. مهم ترین یافته-های تحقیق نشان داد که ناامنی شغلی بر قصد ترک شغل اثر مثبت و معناداری دارد و استرس شغلی بر رضایت شغلی اثر منفی و معناداری دارد. ناامنی شغلی، 67% از قصد ترک شغل را پیش بینی می کنند و استرس شغلی 58% از رضایت شغلی را پیش بینی می کند. استرس شغلی بر قصد ترک شغل و نیز رضایت شغلی بر  قصد ترک شغل تأثیر مثبت دارد ولی این تأثیر معنادار نبود و رضایت شغلی به عنوان متغیر میانجی نتوانسته است قصد ترک شغل را پیش بینی کند.

نااَمنی شغلی و وضعیت اجتماعی اقتصادی می تواند به بروز مشکلاتی همچون کاهش کیفیت کار، بیماری های جسمی و روحی، خستگی و اختلالات خواب منجر شود؛ ازاین رو، هدف این پژوهش بررسی رابطه نااَمنی شغلی و وضعیت اجتماعی اقتصادی با کیفیت خواب با میانجی گری نشخوار فکری و تعدیل کنندگی تاب آوری، حمایت اجتماعی و کنترل شغلی بود. نمونه پژوهش 259 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی در اهواز بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های امنیت شغلی (هلگرن و همکاران، 1999) وضعیت اجتماعی اقتصادی (قدرت نما، 1392)، کیفیت خواب پترزبورگ (بایس و همکاران، 1989)، پاسخ های نشخواری (نولن هوکسما و مارو، 1991)، تاب آوری (کونور و دیویدسون، 2003)، حمایت اجتماعی (واکس و همکاران، 1986) و کنترل شغلی (ادیبی و همکاران، 1390) و برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش الگویابی معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی (SPSS-24 و AMOS-24) استفاده شد. نتایج نشان داد نشخوار فکریْ رابطه نداشتنِ امنیت شغلی و کیفیت خواب را میانجی گری می کند (05/0p< )، تاب آوری رابطه نشخوار فکری و کیفیت خواب را تعدیل می کند (01/0p< ) و همچنین، حمایت اجتماعی (01/0p< ) و کنترل شغلی (05/0p< ) رابطه وضعیت اجتماعی اقتصادی با کیفیت خواب را تعدیل می کند. وضعیت محیط کار می تواند بر کیفیت خواب کارکنان تأثیر بگذارد؛ بنابراین، به مدیران توصیه می شود ازطریق افزایش تاب آوری کارکنان و حمایت اجتماعی و فراهم کردن فرصت کنترل بر شغل، زمینه را برای کاهش تأثیرات منفی نااَمنی شغلی، نشخوار فکری و وضعیت اجتماعی اقتصادی نامطلوب بر کیفیت خواب کارکنان فراهم کنند.

پژوهش حاضر با هدف مطالعه پیش بینی رفتارهای غیراخلاقی در مدارس، براساس عدم امنیت شغلی و فرسودگی شغلی معلمان و کارکنان صورت گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری، شامل کلیه معلمان ابتدایی و کارکنان شهرستان زنجان بودند که بر اساس جدول مورگان، به صورت نمونه گیری تصادفی، 200 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. گردآوری داده ها، از پرسشنامه های ادراک عدم امنیت شغلی (2005)، فرسودگی شغلی (1985) و رفتارهای غیراخلاقی پترسون (2002) انجام گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون همبستگی پیرسون  و رگرسیون خطی چندگانه با نرم افزار SPSS ورژن 26، استفاده شد. یافته های حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد با توجه به ضریب همبستگی، بین عدم امنیت شغلی و فرسودگی شغلی و رفتارهای غیراخلاقی، رابطه معناداری وجود دارد؛ همچنین بر اساس ضریب همبستگی و ضریب تعیین، بین فرسودگی شغلی و رفتارهای غیراخلاقی، ارتباط مثبت و قوی وجود دارد. براساس یافته ها، می توان نتیجه گرفت که ناامنی و فرسودگی شغلی منجر به شیوع رفتارهای غیراخلاقی در معلمان و کارکنان می شود.

این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین بهزیستی روانشناختی با عملکرد شغلی با نقش میانجی تعهد عاطفی انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش را معلمان مدارس شهرستان بوانات تشکیل می دهند که تعداد آن ها 880 نفر می باشد. جهت انتخاب حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران نمونه 268 نفری به شیوه تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب گردید. جهت اندازه گیری عملکرد شغلی از پرسشنامه شهزاد و همکاران(2018)، تعهد عاطفی(آلن و مایر، 1990)، بهزیستی لذت گرا(دینر و همکاران، 1985)، بهزیستی فضیلت گرا(واترمن و همکاران، 2010)، ناامنی شغلی از پرسشنامه جونگ و همکاران(2021)استفاده گردید. پایایی پرسشنامه به وسیله ضریب آلفای کرونباخ و پایایی مرکب و روایی آن توسط روایی سازه و محتوایی مورد بررسی و تایید قرار گرفت. با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری فرضیه های تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق بیانگر آن بود که بهزیستی لذت گرا تاثیر مثبت و معنادار و بهزیستی فضیلت گرا تاثیر منفی و معناداری بر تعهد عاطفی دارد. .همچنین تعهد عاطفی نیز تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد شغلی دارد. از طرفی تعهد عاطفی نقش میانجی در رابطه بین بهزیستی لذت گرا با عملکرد شغلی ایفا می کند. اما بین بهزیستی فضیلت گرا با عملکرد شغلی نقش میانجی ایفا نمی کند. همچنین ناامنی شغلی نقش تعدیلگر بر رابطه بین بهزیستی لذت گرا با تعهد عاطفی دارد اما بر رابطه بین بهزیستی فضیلت گرا با تعهد عاطفی ندارد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش تعیین کننده ناامنی شغلی و حمایت اجتماعی ادراک شده در استرس شغلی افراد دارای مشاغل آزاد در همه گیری کووید-19 بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. تعداد 150 نفر از افراد دارای مشاغل آزاد شهر اردبیل با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه استرس شغلی  (JSQ)، امنیت شغلی (JSQ) و حمایت اجتماعی ادراک شده (PSSQ) بود. در تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی از سوی خانواده (0.36-=β)، رضایت اقتصادی (0.34-=β) و انتخاب شغل مناسب (0.17-=β) پیش بین کننده معنادار استرس شغلی هستند. این متغیرها 38 درصد از تغییرات استرس شغلی را تبیین می کردند. بر اساس یافته های این پژوهش، به نظر می رسد امنیت شغلی و حمایت اجتماعی ادراک شده می تواند استرس شغلی را در افراد دارای مشاغل آزاد کاهش دهد. این امر به ویژه در شرایط بحرانی همانند همه گیری کووید-19 قابل توجه است.