مطالب مرتبط با کلیدواژه

بحران


۲۸۱.

اولویت بندی و مدیریت بحران در سکونتگاه های روستایی (مطالعات موردی: استان چهارمحال بختیاری دهستان های پشتکوه و دیناران)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مکانی - فضایی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 14-34

کلیدواژه‌ها: اولویت بندی مدیریت سکونتگاه های روستایی مدلAHP بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۳۵
در این پژوهش، استعدادها و امکانات موجود در دهستان های دیناران و پشتکوه در شاخص های انسانی، اقتصادی، خدماتی، و طبیعی مورد بررسی قرارگرفته است. هدف از این پژوهش اولویت بندی سکونتگاه های روستایی دهستان های پشتکوه و دیناران در زمینه بحران های سکونتگاهی  است. این پژوهش در چهارچوب روش کمی انجام شده و داده های این پژوهش به روش توصیفی-پیمایشی گردآوری شده است. در بخش تحلیل،  داده های گردآوری شده از طریق شاخص مرکزیت، تحلیل خوشه ای، تحلیل عاملی و TOPSIS مورد تحلیل قرار گرفته است. سپس، رتبه روستاها تعیین و براساس میانگین رتبه ها، دهستان های مورد مطالعه در زمینه بحران اولویت بندی شده است. در نهایت، در راستای برنامه ریزی راهبردی با بررسی عوامل درونی (قوت و ضعف) و عوامل بیرونی (فرصت و تهدید) راهکارها، محدودیت ها، و عوامل بحران ساز مورد شناسایی قرار گرفته است
۲۸۲.

بررسی مؤلفه های «هوش سازمانی» حوزه علمیه قم در مدیریت بحران کرونا(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۱شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 83-104

کلیدواژه‌ها: هوش سازمانی بحران مدیریت بحران حوزه علمیه قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۵۵
شروع بحران جهانی کرونا با ابعاد گوناگون و نحوه مواجهه دولت ها و سازمان ها با این پدیده بحرانی غافلگیرکننده، به میدانی برای آزمون کارآمدی سبک مدیریت در این بحران تبدیل شد. عملکرد حوزه علمیه در شرایط ملتهب حاکم بر جامعه که از سوی جریان معارض با حاکمیت اسلام و انقلاب، متهم به شروع و شیوع این بیماری شده بود، مبتنی بر شناخت صحنه جنگ ترکیبی و ادراکی پیچیده در مدیریت بحران است. پژوهش حاضر با روش «پدیدارشناسی توصیفی» به دنبال شناسایی تأثیر مؤلفه های هوش سازمانی حوزه علمیه در مدیریت بحران کروناست. برای اندازه گیری هوش سازمانی از الگوی «هفت بعدی» آلبرخت، و برای مدیریت بحران الگوی چهارمرحله ای «بحران» مبنا قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که رابطه معناداری بین هوش سازمانی حوزه علمیه و مدیریت بحران کرونا وجود دارد. علاوه بر این، هوش سازمانی مطابق بررسی های حاصل از روش های آمیخته، از مؤلفه هایی به ترتیب اولویتی ذیل برخوردار است: سرنوشت مشترک، جرئت و شهامت، بینش راهبردی، اتحاد و توافق، فشار عملکرد، کاربرد دانش، تمایل به تغییر. اضافه بر هفت مؤلفه رصد شده، «معنویت» نیز فرا مؤلفه مهم هوش سازمانی حوزه علمیه در مدیریت بحران کرونا بوده است.
۲۸۴.

چرخه بازتولید هویت های متعارض در خاورمیانه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹۷ 131 - 156

کلیدواژه‌ها: هویت هویت های متعارض بحران خاورمیانه ژئوپلیتیک آشوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۰۴
خاورمیانه محل پیدایش و تلاقی هویت های متعارض است که برآیند آن بازتولید بحران در این منطقه است. مهم ترین مسئله در فهم ماهیت و تداوم بحران در خاورمیانه، کشف فرایند بازتولید هویت های متعارض در این حوزه جغرافیایی است. هویت های متعارض در خاورمیانه همواره با بروز در صورت بندی های مختلف، منشأ بحران های گوناگونی می شوند که تاکنون برای عبور از آن راه حل مشخصی ارائه نشده است. پرسش اصلی این پژوهش بر چگونگی بازتولید بحران و دائمی شدن آن در خاورمیانه متمرکز است. در پاسخ احتمالی به سؤال فوق می توان گفت، به نظر می رسد که منشأ اصلی بحران در خاورمیانه وجود هویت های متعارض در این منطقه است که موجب بازتولید هویت های متعارض و تداوم بحران در آن می شود. بخشی از تعارضات هویتی این منطقه ریشه در عناصر داخلی ای نظیر تجربه تاریخی، متغیرهای داخلی سازنده هویت های متعارض به مانند وهابیت، القاعده و داعش و نیز رابطه دولت و نخبگان دارد؛ بخش دیگری نیز ریشه در عوامل خارجی ای نظیر استعمار، اسلام سیاسی (در سطح جهان اسلام) دارد که به تهدیدات هویتی می انجامد. براساس این شاخص ها، دستاورد مقاله حاضر ارائه یک صورت بندی از چرخه بازتولید بحران در خاورمیانه در پرتو هویت های متعارض است تا در امتداد آن بتوان فهمی از ماهیت بحران و درنهایت تداوم آن به دست آوریم
۲۸۵.

مطالعه تطبیقی تدابیر نظام حقوقی ایران و عراق در مقابله با بیماری کرونا

نویسنده:
منبع: حقوق بشر و شهروندی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۹) 1 - 22

کلیدواژه‌ها: ویروس کرونا کووید- 19 ایران عراق بحران مدیریت تقنین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۹۸
نظم، مهم ترین رکن مدیریت برای هر مجموعه و حکومتی است. در هر شرایطی حکومت بدون نظم مختل می شود، از این رو هر حکومتی نظم خاص خود را هر چند در نظام جهانی نامتعارف باشد، پیاده می کند. گاهی اوقات، بعضی از رخدادها در جهان باعث می شوند که این نظم ابتدایی مختل شود. شرایط بحرانی و اضطراری مانند جنگ، بلایای طبیعی گسترده و شیوع بیماری از علل اصلی این اختلال نظم است. نحوه مواجهه کشورها با این بی نظمی و مدیریت و تبدیل آن به نظمی جدید، بسیار مهم و اساسی است. در قانون اساسی اغلب کشورها نحوه مواجهه با شرایط اضطراری پیش بینی شده است. اما گاهی دولت ها مسیر دیگری برای مدیریت این بحران طی می کنند. بررسی اقدامات دولت عراق که یکی از بزرگ ترین همسایه های جمهوری اسلامی ایران به شمار می آید و دارای روابط گسترده ای با ما است، می تواند در مراودات جدید این دو کشور مؤثر باشد. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در دو اصل 79 و 176 به بیان شرایط اضطراری و امنیتی پرداخته است. همچنین قانون اساسی جمهوری عراق در اصول 15، 31 ، 33، 46 و 114 به بیان شرایط حاکم در امور بهداشتی، امنیتی و اضطراری پرداخته است. در این مقاله به بررسی تفاوت اقدامات حکومتی دولت های ایران و عراق در مبارزه با کرونا و نقاط ضعف مدیریتی آنها پرداخته، سپس توصیه هایی برای بهبود اوضاع این دو کشور ارائه شده است.
۲۸۶.

بررسی حقوقی ورود نیروهای مسلح در شرایط اضطراری ناشی از شیوع کرونا

نویسنده:
منبع: حقوق بشر و شهروندی سال ششم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۲) 181 - 204

کلیدواژه‌ها: ایران بحران کووید-19 ویروس کرونا مدیریت بحران نیروهای مسلح وضعیت اضطراری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۶۰
دولت ها در شرایط اضطراری از تمام ظرفیت های موجود، برای عبور از بحران ایجاده استفاده می نمایند. با حاکم شدن شرایط اضطراری ناشی از شیوع ویروس کرونا در اغلب کشورها، دولت ها سعی کردند از ظرفیت نیروهای مسلح در مقابله با این ویروس استفاده نمایند. نیروهای مسلح در زمان صلح، به دلیل داشتن امکانات و توان استفاده از اقتدارات ویژه ازجمله واکنش سریع به بحران ها از طرق مهندسی و فناورانه و همچنین اعمال زور، مورد توجه دولت ها برای عبور از حالت اضطراری می باشد. برای ورود نیروهای مسلح در مسائل غیرنظامی، قواعد و مقررات خاصی در کشورها برای جلوگیری از سوء استفاده از قدرت وجود دارد و این ورود باید تحت قواعد حقوقی قرار گیرد. در ایران برای مقابله با بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا، نیروهای مسلح ورود پیدا کردند. لذا این سؤال به وجود می آید که «ابعاد حضور نیروهای نظامی در شرایط اضطراری به ویژه در موضوع کرونا ویروس در ایران چیست؟» برای پاسخ به این پرسش با روش توصیفی تحلیلی به بررسی منابع حقوق ایران پرداخته شد. در پی شیوع ویروس کرونا، کشور در شرایط اضطراری قرار گرفته است و ضمن اینکه دولت مکلف است از توان نیروهای نظامی برای عبور از بحران استفاده نماید، برای ورود نیروهای مسلح قواعدی وجود دارد که مورد بررسی و تجارب سایر کشورها در این حوزه بیان شده است.
۲۸۷.

ارتباطات بحران و شایعات در دو رویداد بحرانی در تهران ریزش ساختمان پلاسکو و عملیات تروریستی داعش

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگ و ارتباطات سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 280 - 306

کلیدواژه‌ها: بحران ارتباطات بحران مدیریت بحران توییتر شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۱۶
بحران، رویدادی است با احتمال اندک ولی با اثرات شدید که کارکرد معمول سازمان را تهدید کرده و حسب ابعادی که دارد می تواند اثرات اجتماعی گوناگونی داشته باشد. گفتگو میان سازمان و مخاطب(ها)یش، پیش،حین و پس از رویداد بحرانی را «ارتباطات بحران» می نامند. نمونه مورد مطالعه پژوهش مورد بحث در این مقاله، بیش از 500 توییت منتشرشده به زبان فارسی و محبوب در شبکه اجتماعی توییتر درباره دو رویداد بحرانی ریزش ساختمان پلاسکو و حمله گروه تروریستی داعش در تهران می باشد. پژوهش حاضر با اتکاء به پارادایم عملگرا، رویکرد تلفیقی و به روش «تحلیل محتوای عمقی» و به کمک نرم افزار ام.آر.پی انجام شده است. یکی از عوامل نارضایتی کاربران توییتر در یک هفته پس از دو رخداد، شایعات پخش شده در شبکه های اجتماعی مختلف می باشد. پژوهش به این نتیجه رسیده که اعمال سانسور بر نشر اطلاعات می تواند نقشی در انتشار شایعات داشته باشد.
۲۸۸.

برآورد میزان آسیب پذیری و تاب آوری کاربری های شهری در شرایط بحران و تخلیه اضطراری مورد: مدارس ناحیه دو آموزشی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال پانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۶ 47 - 66

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری تاب آوری بحران مدارس ناحیه دو آموزشی اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۵۸
ارزیابی میزان تاب آوری کاربری های شهری و هم چنین بررسی وضعیت آسیب پذیری آنها در بحران های احتمالی در برنامه های مدیریت بحران شهری بسیار برجسته بوده و ضرورتی خاص دارد. علاوه بر این، در میان کاربری های شهری، کاربری آموزشی به دلیل اینکه مرکز تجمع نیروهای انسانی بالقوه متخصص در آینده بوده و در اولویت اول امداد و نجات می باشد، اهمیتی فوق العاده دارد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان آسیب پذیری در بحران های احتمالی و هم چنین بهره مندی مدارس ناحیه دو آموزشی کلانشهر اصفهان از شاخص های مدیریتی تأثیرگذار در برنامه ریزی بحران و عملیات تخلیه اضطراری جمعیت است. جامعه آماری پژوهش، تمامی مدارس ناحیه دو آموزشی کلانشهر اصفهان است که این ناحیه در دو منطقه شهری سه و چهار قرار دارند. تعداد مدارس مورد نظر 142 مورد بود که در پنج گروه ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان، هنرستان و استثنایی مطالعه شدند. روش تحقیق در پژوهش حاضر، کاربردی، پیمایشی- تحلیلی است. مدارس موجود در منطقه مورد مطالعه با به کارگیری دو گروه شاخص ویژه با عنوان شاخص های بنیادین و شاخص های مدیریتی ارزیابی و بررسی شده اند. شاخص های مذکور به صورت ترکیبی و نوین بوده و ماحصلی از آخرین متدهای کاربردی توسط پژوهشگران و مؤسسات تحقیقی در حوزه مدیریت بحران است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که مدارس ناحیه دو آموزشی اصفهان از لحاظ ساختارهای بنیادین ضعیف بوده و میزان تاب آوری آنها در بحران های احتمالی مانند زلزله اندک است. از سوی دیگر، وضعیت مدیریت بحران در این مدارس با استناد به امتیازات و درصدهای بهره مندی در شاخص های مدیریتی نامطلوب بوده و به عبارت بهتر، این مدارس در مدیریت بحران و تخلیه نیز به شدت ضعیف هستند. به طور کلی، وضعیت مدارس مورد مطالعه در حوادث احتمالی با در نظر گرفتن یکپارچه شاخص ها (مجموع شاخص های بنیادین و مدیریتی) نامناسب، آسیب پذیر و بحرانی بوده و نیازمند تقویت زیرساخت ها و رویکردهای مدیریتی است. 
۲۸۹.

بررسی میزان آمادگی کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان در مواجهه با همه گیری بیماری کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 235 - 254

کلیدواژه‌ها: کووید- 19 همه گیری کتابخانه های دانشگاهی اصفهان بحران سرویس های کتابخانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۱۶
مقدمه : شیوع مرگبار ویروس کووید-19 در اواخر سال 2019 م. بی سابقه ترین چالش برای جامعه انسانی است. کتابخانه ها نیز، مانند سایر نهادها و سازمان ها، برای مواجهه با آن تدابیری اندیشیده اند. در پژوهش حاضر، تدابیر اتخاذشده و میزان آمادگی کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان در مواجهه با بیماری کووید-19 بررسی می شود. روش پژوهش : پژوهش حاضر به روش پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش حاضر، کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان و نمونه آماری 70 نفر از کتابداران جامعه بود. ابزار پژوهش، پرسش نامه خود ایفاء است و روایی آن توسط متخصصان کتابداری تأیید و پایایی آن با آلفای کرونباخ به مقدار 77/0 محاسبه شد. تحلیل داده ها با SPSS-26  و Amos-24 انجام شد. یافته ها : میزان آمادگی کتابخانه های موردپژوهش در مواجهه با بیماری کووید-19، معادل 66/66 درصد است که بالاتر از حد متوسط ارزیابی شد. برای مقابله با بیماری، الزام استفاده از ماسک، شیفت کاری، دورکاری، تمدید خودکار منابع دارای اولویت بیشتر و کاهش ساعت اداری، امکان جستجو، تمدید، رزرو منابع و پرداخت الکترونیکی جرائم دیرکرد نیز با کمی اختلاف در رتبه بعد قرار گرفت. در حالی که ضدعفونی منابع بازگشتی و تب سنجی کاربران موردتوجه واقع نشده است. نتیجه گیری : در حالی که همه گیری بیماری کووید-19 باعث کاهش فعالیت های اصلی کتابخانه ها گردیده است. لزوم دیجیتال سازی منابع، ارائه خدمات غیرحضوری، توسعه زیرساخت ها و افزایش سطح سواد دیجیتالی و رسانه ای، توسعه دسترسی به منابع اطلاعاتی، کنترل محتوای دیجیتالی و استفاده از منابع چندرسانه ای بایستی موردتوجه بیشتر قرار گیرد.
۲۹۰.

تحلیل مناسبات خانوادگی در دوران کرونا در کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال شانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 3 - 27

کلیدواژه‌ها: کووید-19 بحران مخاطره خانواده مادرسری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۴۹
کووید-19 بدل به پاندمی ناگواری شده است که اثرات آن تا سطح ترومای جمعی تشخیص داده شده است. اقدامات و پروتکل ها برای مواجهه با این پاندمی تقریبا به اندازه خود بیماری پیامدهای نگوار به بار آورده است و خانه و خانواده به عنوان امن ترین و البته مهمترین مرکز مقابله با بیماری به واسطه تشدید اقداماتی مانند فاصله گذاری اجتماعی و قرنطینه از اهمیت بسیاری برخوردار شده و البته همزمان دچار مخاطرات جدی از خشونت تا جدایی و بحران تربیتی و... شده است. نوشتار حاضر با انجام نوعی تحلیل کیفی درصدد شناسایی مناسبات و مخاطرات خانواده در کردستان در این دوران بحران برآمده است. روش مطالعه حاضر گرانند تئوری و نمونه از متخصصین و مطلعین کلیدی بوده است که تا حد اشباع انجام مصاحبه ها ادامه یافته است. نتایج مطالعه حاکی است که بازگشت به خانه و اهمیت ماندن در آن برای مقابله با کرونا سبب اهمیت مادر و زن در مناسبات خانوادگی شده است، اما این اهمیت در حقیقت به معنای سری و سروری نیست و بلکه محنت افزا و اندوهناک بوده است. نتایج همچنین، حاکی از برجستگی مقولاتی مانند فروبستگی اجتماعی، اتمیزه شدن خانواده، بحران تربیتی و فراغتی و مواردی از این دست به عنوان مقولات محوری بوده است.
۲۹۱.

کالبدشکافی بحران سیاسی امنیتی افغانستان ازاشغال تا نا امنی(2022) وتاثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره پانزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 14 - 26

کلیدواژه‌ها: دولت ورشکسته افغانستان امنیت بحران طالبان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۴۴
متأثر از تحولات اخیرافغانستان که منجر به سقوط دولت«اشرف غنی» از اریکه قدرت شد، ملت افغانستان ونیروهای نظامی این کشوربدون هیچ مقاومتی حکومت را دراشغال طالبان دیدند وشرایط ناامنی دیگری براین کشورحاکم شد.علاوه براین گروه تروریستی داعش برای مقابله با طالبان برعملیات انتحاری ونا امنی دراین کشور افزود ودرحال حاظراین کشوربدون دولت ودرمنازعات ناامنی بسرمی برد.(مساَله)پژوهش پیش رو با هدف بررسی تحولات و کنشگرانِ میدانیِ مؤثردرافغانستان کوشیده است تا با تأسی از مؤلفه های تئوریکِ مطالعات امنیتی جهان سوم و با رویکردی توصیفی تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد(هدف-روش) که فقدان امنیت در سامان سیاسیِ نوینِ افغانستان متأثر از چه عواملی می باشدو تاثیر آن بر جمهوری اسلامی ایران چیست؟(سؤال) فرضیه قابل طرح به عنوان یافته پژوهش ناظر بر آن است که انباشت مؤلفه هایِ مانع و پَس ران در دولت سازی موجب شده است تا افغانستان امروزی به عنوان جامعه ای از هم گُسیخته، مُضمحل و واگرا، که در مارپیچِ تنازلی منازعه، ناامنی و فقر قرار دارد به بهشت تروریست های مدرن از جمله طالبان وداعش بدل شود؛ گروه هایی که با تمسُک به عنصر دین و با هدف کسب قدرت سیاسی، نه تنها در داخل مانع ایجاد هرگونه مردم سالاری نهادمند شده اند، بلکه در سطحی گسترده تر امنیت جمهوری اسلامی ایران، منطقه و حتی نظام بین الملل را آماج حملات تروریستی خود قرار داده اند(یافته ها)
۲۹۲.

شناسایی و اولویت بندی تهدیدهای کلان محیطی حوزه گردشگری در بحران کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری دوره ۱۱ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۱ 149 - 170

کلیدواژه‌ها: بحران تحلیل اهمیت - وضعیت کووید- 19 گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۴۴
کووید-19 تحول عظیمی را در همه ابعاد زندگی مانند بهداشت، اقتصاد و سیاست به وجود آورد، شرکت های گردشگری نیز از این تحولات مصون نماندند، از طرفی شرکت ها موظف به شناسایی عوامل محیطی هستند. در همین راستا این پژوهش قصد دارد تهدیدهای محیطی را شناسایی اولویت بندی کند. این پژوهش از نوع آمیخته است. ابتدا با 15 نفر از فعالین گردشگری مصاحبه شد و پس از تحلیل محتوا، کدها شناسایی و با روش بهترین-بدترین وزن دهی انجام شد، 25 عامل در قالب چهار فاکتور اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و تکنولوژی دسته بندی شدند سپس طبق نظر 7 نفر از خبرگان فعال در مدیریت کلان کشوری با پرسشنامه وضعیت فعلی هر یک از عوامل تعیین شد و ماتریس اهمیت-وضعیت ترسیم گردید. مهم ترین تهدیدهای محیطی عبارتند از: بی ثباتی و کنترل دستوری نرخ ارز، افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی، ریسک بالای سرمایه گذاری خارجی، عدم اطمینان جامعه به دولت، رکود، درآمد پایین مردم، قوانین مالیاتی نامناسب، تحریم های بین المللی.
۲۹۳.

بررسی اثرات رفتاری محدودیت های بودجه ای ناشی از بحران ها: مطالعه موردی کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی بودجه و مالی سال سوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 151 - 181

کلیدواژه‌ها: بحران محدودیت های بودجه ای تعارض نقش ابهام نقش خستگی عاطفی کووید- 19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۲۲
بحران ها می توانند منجر به تغییراتی در رویه های کنترل مدیریتی مخصوصاً کنترل های بودجه ای گردند. ازاین رو پژوهش حاضر تلاش دارد اثرات رفتاری محدودیت های بودجه ای ناشی از بحران ها (مطالعه موردی کووید 19) را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی -پیمایشی، از نوع همبستگی است. داده های پژوهش حاضر از طریق توزیع پرسش نامه بین 97 مدیر مالی و اداری جمع آوری شده است. دوره زمانی پژوهش حاضر زمستان سال 1400 است. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شده است. براساس یافته های پژوهش حاضر (1) بحران ناشی از کووید 19 باعث تشدید محدودیت های بودجه ای می شود. (2) محدودیت های بودجه ای از طریق اثرگذاری بر استرس های شغلی (تعارض نقش و ابهام نقش) باعث خستگی عاطفی مجریان بودجه می گردد. (3) بودجه های کارآمد باعث تعدیل رابطه بین محدودیت های بودجه ای با استرس های شغلی می گردد. (4) انتظارات مدیران ارشد باعث تشدید رابطه بین محدودیت های بودجه ای با استرس های شغلی می گردد. بنابر یافته های این پژوهش، مطالعه و بررسی تغییرات در محدودیت های بودجه ای می تواند باعث درک هرچه بهتر نحوه اثرگذاری رویه های بودجه ریزی بر این تغییرات و همچنین نحوه تأثیرپذیری این رویه ها از واکنش های سازمانی نسبت به یک بحران شود. درنهایت، پیشنهاد می شود سازمان ها بر کنترل های رفتاری همچون کنترل های بودجه ای آن هم با هدف اطمینان از رعایت مداوم اصول بودجه ای در فرایند اجرا تمرکز ویژه ای داشته باشند
۲۹۴.

بررسی مدیریت انتظامی بحران ها و نقش اشراف اطلاعاتی و انتظامی در مدیریت بحران

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سمنان سال پنجم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۸ 114 - 135

کلیدواژه‌ها: بحران مدیریت مدیریت بحران مدیریت انتظامی بحران قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۹۷
به روشنی می توان اذعان نمود که امروزه بحرانها چه در حوزه های طبیعی و چه اجتماعی یکی از مسایل جدی محسوب گردیده و نیازمند اقدامی عامل در تدبیر آنهاست هر گونه تخلف و سهل انگاری در مواجهه با بحرانها می تواند پیامدهای خطرناکی را برای جامعه بشری به دنبال داشته باشد از این رو بسی عوامل پدید آیی بحران برای کلیه نظام های سیاسی،سازمانهای فعال و بخش های دولتی و غیر دولتی و حتی خانوادگی و فردی حائز اهمیت است. موضوعاتی همچون مدیریت بحران و نحوه مواجهه با چالشهای آن از موضوعات نوین عرصه مدیریت بوده که هر کشور برای حرکت در مسیر توسعه نیازمند آن است. یکی از شرایط بروز بحران های امنیتی انتظامی بی توجهی به اشراف اطلاعاتی و انتظامی در برقراری نظم و امنیت در سطح جغرافیایی محلی و ملی است که در این مقاله به بررسی علل نظری بروز بحران از سطح محلی به ملی و تبدیل آن به یک تهدید اجتماعی و عوامل موثر در پیوستگی مردم و گروه های اجتماعی به سمت تشدید بحران با تاکید بر بحران های قومی مورد بررسی قرار گرفته است.
۲۹۵.

مطالعه و بررسی دیدگاه اخلاقی "فقط بحران" در مدیریت پلیسی

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سمنان سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۴ 1 - 11

کلیدواژه‌ها: بحران اخلاق اخلاق پلیسی ازدحامات پلیس جامعه محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۱۲۱
تاکید آموزه های اسلامی و نیز رویکردهای جدید مدیریتی موجب توجه بیش از پیش پلیس به مبحث اخلاق پلیسی شده است. در این میان یکی از چالش برانگیزترین حوزه های ماموریتی در خصوص اخلاق مداری پلیس، مبحث مدیریت و کنترل ازدحامات اعتراض آمیز است. برخی بر این اعتقاد هستند که ماهیت چنین ماموریت هایی به نحوی است که نمی تواند اخلاق مداری را مورد توجه قرار دهد لاکن اخلاق مدارن با طرح دیدگاه "فقط بحران" بدنبال راهکاری برای توجه اخلاق در چنین موقعیت هایی هستند. به همین دلیل در این مقاله با هدف کاربردی و به شیوه اسنادی نظرات مرتبط با این دیدگاه با ملاحظات مربوط به نگرش اسلامی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. طرفداران دیدگاه "فقط بحران" به اصل ضرورت و اضطرار به عنوان مقدمات اشاره کرده و ملاحظاتی چون تناسب و کارایی را به عنوان مولفه های اخلاق مداری مورد توجه قرار می دهند. مفهوم ارزش اخلاقی در این دیدگاه مبتنی بر مفهوم ارزش خنثی (نه خوب و نه بد) است و در نهایت در حیطه عمل با ترکیب نگرش نتیجه گرایی و وسیله گرایی بدنبال اجرای ماموریت حفظ نظم در ازدحامات اعتراض آمیز با رویکرد و نگاه اخلاقی هستند.
۲۹۶.

بررسی سیاست های مدیریت بحران در قرآن با محوریت «جنگ احد»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۱ 12 - 38

کلیدواژه‌ها: مدیریت بحران مدیریت بحران جنگ احد سیاست بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۵۵
«بحران» همواره پدیده شایعی در سازمان ها و جوامع بوده و مدیریت بحران از اهمیت بالایی برخوردار است. دانش مدیریت از اواخر دهه 1970، بر ضرورت پیش بینی نظام مند و کسب آمادگی برای برخورد با بحرانی که حیات سازمان ها و جوامع را تهدید می کند، پرداخته است. پرسش اصلی این نوشتار آن است که قرآن چه سیاست ها یا راهکارهایی برای مدیریت بحران با محوریت «جنگ احد» ارائه کرده است. هدف ارائه سیاست های مدیریت بحران با محوریت جنگ احد است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که قرآن کریم سیاست هایی را در مراحل قبل، حین و بعد از بحران ارائه می کند. این سیاست ها عبارت اند از: تعیین محدوده بحران به روش مشورت، پیشگیری از فروپاشی نیروها و روحیه بخشی و امیدبخشی با یادآوری ولایت، نصرت و امداد الهی و نیز اصلاح باورهای نیروها، یادآوری تحقق وعده نصرت الهی، یادآوری پاداش های ارزشمند، دعوت به تداوم مقاومت، نوید پیروزی نهایی، ایجاد آرامش، بهسازی روحی و روانی با یادآوری مقایسه ای میان رنج ها، بخشش، تحلیل عوامل شکست و عبرت گیری. روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی و استفاده از تفاسیر قرآن کریم است و برای دستیابی به الگوی طبقه بندی شده، از روش تحلیل مضمون هم استفاده می شود.
۲۹۷.

بررسی موانع و چالش های ساختار کارکردی روابط عمومی در زمان بحران (مورد مطالعه: شرکت توزیع برق تهران بزرگ- وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱ 43-65

کلیدواژه‌ها: روابط عمومی ساختار تشکیلاتی بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۱۶۰
جایگاه کنونی روابط عمومی ها به لحاظ ساختاری و تشکیلاتی و میزان اثربخشی آن در رویارویی با بحران ها ضرورت نظامی مدون و نهادی جامع نگر را به منظور سازماندهی رویدادها واطلاع رسانی مناسب به مخاطبان می طلبد. لذا برای برجسته سازی نقش روابط عمومی در مقابله با بحران هدف از پژوهش حاضر بررسی موانع و چالش های ساختار کارکردی روابط عمومی در زمان بحران است. روش تحقیق بکارگرفته در این پژوهش، کیفی و از نظر هدف کاربردی است وجامعه آماری پژوهش را مدیران روابط عمومی های صنعت برق و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تشکیل می دهند. در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات مربوط به سوالات پژوهش، از روش مصاحبه حضوری با 20 تن ازخبرگان جامعه مورد نظر بهره گرفته شده است و به منظور تحلیل نظرات خبرگان نیز از روش تحقیق کیفی "داده بنیاد" استفاده شده و در نهایت با دسته بندی و بخش بندی پاسخ های جامعه هدف به عنوان مولفه های احصا شده؛ الگو و مدل فرایندی موانع و چالش های کارکرد ساختاری روابط عمومی" در قالب جداول تطبیقی تبیین شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش حاکیست با توجه به موانع پیش رو، روابط عمومی هنگامی میتواند نقش راهبردی خود را ایفا کند که ساختار تشکیلاتی روابط عمومی بر اساس راهبردهای سازمان در مواجه با بحران ها و رویدادها ی احتمالی با نیروی انسانی متخصص، توانمند و کارآمد سازماندهی شود از این رو برای تجلی نقش اثربخش روابط عمومی در زمان بحران ،لازم است روابط عمومی ها از جایگاه ویژه ای در نمودار تشکیلاتی سازمان، ساختار نیروی انسانی آموزش محور و نظام مدون اطلاع رسانی در راستای اعتماد ساری مخاطبان برخوردار باشند.
۲۹۸.

روابط عمومی در بحران: تاثیر کرونا بر جایگاه روابط عمومی

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 67-74

کلیدواژه‌ها: روابط عمومی بحران کرونا متاورس اعتماد موفقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
در گذشته عناوین عصر حجر، دوره رنسانس و قرون وسطی باهدف نشان دادن «تغییرات اجتماعی چشمگیر» انتخاب شده اند و امروزه همه گیری جهانی کرونا خط تقسیمی منظم برای نام گذاری دوره «پیش از کرونا» و «پساکرونا» ایجاد کرده است. کرونا اصولی را که ما بدیهی می انگاشتیم تغییر داده است. موفقیت و توانایی شروع مجدد فرآیندها در دوران همه گیری کرونا، منوط به شیوه های عملیاتی بازتعریف شده و نگرانی واقعی برای سلامت مردم و جامعه است. شرایط فعلی نه تنها به صورت عام کسب وکارها و سازمان ها را تغییر داد بلکه به صورت خاص انقلابی در حوزه روابط عمومی ایجاد کرد. شرایط دستیابی به موفقیت در این دوران، بسیار متفاوت از گذشته است، در این دوره جدید، «اعتماد» نقش مهمی را ایفا می کند. با از بین رفتن روش های رایج بازاریابی و ارتباطی، تفکرات جدیدی برای نحوه ارتباط با مشتریان و مخاطبان شکل گرفت؛ مردم دیگر تمایلی برای بازگشت به وضعیت قبل ندارند بلکه به دنبال روش ها و فناوری های جدیدی برای برقراری ارتباط با یکدیگر هستند؛ شتاب گرفتن تمایل و حضور مردم در فضای مجازی و برگزاری جلسات در قالب وبینارها، گواهی بر این موضوع است. با پیدایش «متاورس» و ادغام دنیای مادی و مجازی و فرصت هایی که با خود به همراه دارد نمی توان انتظار بازگشت به شرایط قبل را داشت. دنیایی مجازی که در آن مردم می توانند کارهای روزمره و اداری خود را انجام دهند، بازی کنند و حتی با یکدیگر معاشرت داشته باشند. این شرایط، فرصتی را برای درخشش روابط عمومی ها فراهم می کند که با موقعیت یابی متفکرانه، بالاخره به نقش اصلی که همیشه آرزویش را داشته اند قدم بگذارند.
۲۹۹.

نقش رسانه ها در افزایش آگاهی بهداشت عمومی، بحران و هراس های اجتماعی در طول همه گیری کرونا

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 75-96

کلیدواژه‌ها: رسانه های اجتماعی سلامت عمومی رفتار سواد رسانه ای بحران هراس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۹۷
امروزه شیوع کرونا ویروس تبدیل به یک بحران بزرگ جهانی شده است و همه کشورهای جهان از جمله ایران را درگیر مشکلات خود نموده است. همه گیری کووید19 مسائل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی متعددی را که از نقش قابل بحث رسانه ها ناشی می شود، برجسته می کند. در این زمینه رسانه ها نقش جهانی را در ردیابی و به روز رسانی بیماری کرونا از طریق داشبورد به روز رسانی زنده داشتند. رسانه های جمعی نقشی ضروری در دنیای امروز دارند و می توانند بستری واحد برای همه ارتباطات بهداشت عمومی، دستورالعمل های جامع آموزش مراقبت های بهداشتی و استراتژی های فاصله گذاری اجتماعی قوی و در عین حال که همچنان ارتباطات اجتماعی را حفظ کنند، فراهم کنند. نوع رفتار رسانه های هر کشور در رویارویی با بحران های طبیعی و غیر طبیعی، یکی از موضوع های مهم در فرآیند مدیریت بحران است. فقدان وحدت رویه در عملکرد رسانه ها، به طور کلی، و رسانه های دولتی، به طور خاص در شرایط بحرانی، مدیریت افکار عمومی را با چالش روبه رو می کند. از عواقب شیوع کرونا ویروس ایجاد شایعات، هراس های اجتماعی و تغییرات سریع در سبک زندگی مردم است که داشتن سواد رسانه ای را در این دوران نشان میدهد. در این پژوهش، نقش رسانه های جمعی در بهداشت سلامت، بحران ها و هراس های اجتماعی به روش توصیفی و کتابخانه ای مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می دهد شبکه های اجتماعی خارجی بیشترین هراس اجتماعی در میان مردم داشتند و از طرفی از نتایج استنباط می شود که شبکه های اجتماعی نقش مهمی در تغییرات سبک زندگی و ارتباطات بهداشت عمومی شهروندان در فرآیند درگیری با کرونا دارند.
۳۰۰.

مسئولیت اجتماعی هنرمند و کارکرد انتقادی هنر درمواجهه با بحران های طبیعی (مطالعه موردی: برنامه های هنری پس از طوفان کاترینا در آمریکا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 79 - 105

کلیدواژه‌ها: بحران جامعه شناسی هنر نقد اجتماعی هنر متعهد هنرمند کنشگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۱۶
بحران های طبیعی، هرساله زندگی میلیون ها نفر در سراسر جهان را متأثر می سازد و موجب خسارات قابل توجهی می گردد. در بسیاری از بحران ها، ابعاد اجتماعی فاجعه، به مراتب مصیبت بارتر از ابعاد اقتصادی و تلفات جانی آن است و بحران هویتِ ناشی از آن، می تواند برای مدت طولانی، جامعه را با مشکلات جدی مواجه سازد. به همین دلیل یکی از مهم ترین اهداف مدیریت بحران، بازسازی مناطق بحران زده نه تنها از لحاظ فیزیکی بلکه از نظر اجتماعی و فرهنگی است. هنر، از مؤثرترین ابزار در کاستن از شدت آسیب های اجتماعی و بازسازیِ مجدد جامعه است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای، با هدف بررسی کارکرد انتقادی هنر و مسئولیت اجتماعی هنرمند در مواجهه با بحران های طبیعی و پاسخ به این پرسش انجام گرفته که نقش هنر و رسالت هنرمندان در نقد و بررسی مدیریت بحران و به چالش کشیدن وضع موجود چیست و به عنوان نمونه موردی، آثار هنریِ پس از طوفان کاترینا در آمریکا مورد تحلیل قرارگرفته است. نتایج این پژوهش نشانگر آن است که مفاهیم اجتماعی همچون پایداری، روحیه بازسازیِ جمعی، امید به آینده و... که در ژرف ساخت اثر هنری تجلی می یابند، می توانند معنا و هویتِ جمعیِ ازدست رفته جامعه را به آن بازگردانند و موجب جهت گیریِ تازه ای از کنشِ اجتماعی گردند. همچنین «هنرمندان»، به عنوان گروه نخبگان معنوی، به مدد مدیوم های هنری می توانند با نقد و بررسی نحوه مواجهه با بحران و به چالش کشیدن مسائل اجتماعی در هنگام بحران همچون اختلاف طبقاتی، تبعیض نژادی، عدالت اجتماعی و...، موجب افزایش شناخت جامعه و دستیابی به فهم و آگاهی بیشتر نسبت به واقعیت های موجود گردند.