مطالب مرتبط با کلیدواژه

نظام آموزش


۱.

ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعلیم و تربیت تمدن اسلامی مهندسی فرهنگی نظام آموزش عصر امام صادق(ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۶ تعداد دانلود : ۷۲۶
وجود انحرافات فرهنگی و بدعت های دینی در عصر امویان لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی، بویژه فرهنگ مذهب تشیع را فزونی بخشیده بود. مناسب ترین شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مختص عصر امامینصادقین است که فرصتی مناسب را برای انجام فعالیت های فرهنگی فراهم آورد. امام صادق(ع) از بسترها و زمینه های موجود عصر خویش بهره جست و توانست با انجام فعالیت های فرهنگی گسترده، نظام فرهنگی جامعه شیعه را طراحی و مدیریت نماید. از محورهای مهم فعالیت آن حضرت، طراحی نظام آموزشی منسجم است که مولفه های ویژه ای را به خود اختصاص داده است. نظام آموزشی امام صادق(ع) می تواند الگوی مناسبی برای ساماندهی نظام آموزشی جامعه اسلامی باشد. از این رو شناخت و معرفی ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع) ضروری به نظر می رسد. هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که: مهم ترین ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع) چه بود؟ با بررسی منابع و گردآوری اطلاعات لازم و پردازش آنها به شیوه توصیفی- تحلیلی نتایج ذیل: خدامحوری، عقلانیت، فرامذهبی، پژوهش محوری، تخصص گرایی و تنوع در آموزش به دست آمده است.
۲.

The Evolution of Space in Schools Architecture Based on the Role of Their Governing Educational system (Case Study: Sepahsalar School, Darolfunoon, and Alborz High school) (بررسی سیر تحول فضای معماری مدارس براساس ارزیابی نقش نظام آموزشی حاکم بر آنها (نمونه موردی: مدرسه سپهسالار، دارالفنون و دبیرستان البرز))(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظام آموزش معماری مدارس مدرسه دارالفنون مدرسه سپهسالار دبیرستان البرز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۷ تعداد دانلود : ۶۴۲
بدون تردید، یکی از ارکان اساسی تکوین، توسعه و انتقال عناصر فرهنگی جامعه، نظام آموزش و پرورش آن است. نظام آموزش و پرورش دارای چهار رکن ساختار آموزشی، تعلیم دهنده، تعلیم گیرنده و محیط آموزشی است. بررسی پژوهش های تاریخ معماری مدارس ایران نشان می دهد کمتر به رابطه ارکان آموزش و معماری مدارس پرداخته شده است. سؤال اصلی پژوهش آن است که چگونه دگرگونی های نظام آموزشی با دگرگونی های فضاهای مدارس در ایران رابطه داشته است؟ هدف از این پژوهش شناخت سیر تحولات فضایی معماری مدارس ایران است. به نظر می رسد که با دگرگونی نظام آموزشی در دوره قاجار و آمدن دارالفنون به تدریج نظام آموزشی و معماری مدارس از مدارس سنتی به مدارس نوین تغییر یافته اند. این پژوهش براساس روش تاریخی- تفسیری به گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و سپس تحلیل آنها با استناد به اسناد و داده های تاریخی پرداخته است. برای این منظور سه دوره در نظام آموزشی و تحولات معماری شناسایی شد و سه مدرسه شاخص این دوره ها مدرسه سپهسالار، دارالفنون و کالج یا دبیرستان البرز، با نظام های آموزشی آنها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. بررسی ها نشان داد که نظام آموزش سنتی مبتنی بر همراهی زندگی و آموزش، هماوایی علوم دینی و دنیوی و رابطه تعاملی بین استاد و شاگرد بوده است. این نظام آموزشی در تعامل با معماری مدارس و ویژگی قرارگیری فضای زندگی و آموزش، استفاده از مدارس برای امور دینی و وجود فضاهای بزرگ مَدرس بوده است. در مرحله بعد وجه دینی و تعامل شاگرد و استاد از مدارسی همچون دارالفنون برداشته شده اما شکل کلی حیاط مرکزی حفظ شده و نیز کارکرد حجره ها به کلاس درس تغییر پیدا کرده است. نهایتاً در نظام آموزش نوین معماری مدارس خطی شده، کلاس ها و چیدمان آنها به رابطه یک سویه معلم و شاگرد منجر شده و از معماری و فضای مدارس سنتی فاصله گرفته است.
۳.

علم/ ایدئولوژی در نظرگاه لویی آلتوسر؛ جایگاه نظام آموزش در مناسبات قدرت

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قدرت ایدئولوژی دانشگاه سوژه سازی نظام آموزش دم و دستگاه های ایدئولوژیک دولت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵۳ تعداد دانلود : ۷۰۳۴
روشن است که موضوع تغییر ساخت قدرت و بازنمایی سیاست و در امتداد آن جهت دهی و شکل بخشی به «خود» برای حکومت های امروزی در امر بازتولید شرایط موجودشان حیاتی تلقی می شود، بهطوریکه اگر در دوران پیشا مدرن این آموزش سنتی و تحت نظارت کلیسا بود که در ساخت و بازتولید ایدئولوژی های شکل دهنده به باور افراد مهم ترین وظیفه را بر عهده داشت. اما دولت های مدرن امروزی، این نظام آموزش و نهاد دانشگاه است که عهده دار این امور است. دانشگاه به سبب رابطه چند سویه اش با کلیت و اساس جامعه و تأثیراتی که نتایج برآمده از پژوهش و تحقیقاتِ دانشگاهی می تواند در جهت بهبود شرایط و پیشرفت در این حوزه ها بگذارد و هم چنین به واسطه نسبتی که با شرایط موجود سیاسی و اجتماعی برقرار می کند به عنوان یکی از مهم ترین ارکان نظام آموزشی محسوب می شود. این که چه زمانی نهاد دانشگاه به یک دَم و دستگاه دولتی تبدیل می شود و این که چرا و چگونه کارکردهای آن تحت تأثیر تکنولوژی قدرت قرار می گیرد، پرسش هایی است که تلاش داریم در این پژوهش به مدد اندیشه لویی آلتوسر و از منظر نظریه «ایدئولوژی و دم و دستگاه های ایدئولوژیک دولت» برای آن ها پاسخ مناسبی بیابم. در این پژوهش سعی بر آن است که نشان دهیم نظام آموزشی، خاصه نهاد دانشگاه در ایران تحت تأثیر تکنیک های قدرت و نهادهای دولتی چه تغییراتی پیدا می کند و این نوع تغییرات چگونه و در چه سطوحی صورت می پذیرد.
۴.

جایگاه دانشگاه در مناسبات قدرت بررسی موردی: انقلاب فرهنگی در سطح محتوا، ساختار و سوژه دانشگاه در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت دولت نظام آموزش دانشگاه ایدئولوژی دم ودستگاه های ایدئولوژیک دولت انقلاب فرهنگی محتوا ساختار سوژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۰۴۴
از اولین دانشگاه های نونهاد تا دانشگاه های امروزی، تحولات بسیاری در ایده دانشگاه و نظام آموزشی مدرن رقم خورده است. بر سر این که آیا اساس دانشگاه با توجه به درآمیختگی آن با فرایند تولید و کسب معرفت (دانش)، مستقل است یا وابسته به قدرت، حتی برساخته است یا برسازنده قدرت، هنوز هم مجادله نظری باقی است. سؤال اصلی این جاست که آیا دانشگاه به منزله یک نهاد مدرن آموزشی، زیست و حیاتی آزادانه دارد یا این که اساساً ایده دانشگاه تنها زمانی متحقق خواهد شد که در یک نهاد یا تحت سایه قدرت مستقر شود؟ دیگر این که دانشگاه در قامت یک نهاد، چرا و چگونه در خدمت ساختار قدرت قرار می گیرد و کارکردهای آن به چه شکلی تحت تأثیر تکنولوژی قدرت قرار می گیرد؟ در این نوشتار، به کمک اندیشه لویی آلتوسرو از منظر نظریه «ایدئولوژی و دم ودستگاه های ایدئولوژیک دولت» [1]، تلاش خواهد شد تا برای پرسش های فوق پاسخ مناسبی بیابیم. در این پژوهش، سعی بر آن است که نشان دهیم نظام آموزشی، خاصه نهاد دانشگاه، تحت تأثیر تکنیک های قدرت و نهادهای دولت چه تغییراتی پیدا می کند و این نوع تغییرات چگونه و در چه سطوحی صورت می پذیرد. در این راه، از روش های تحلیل کیفی، شامل تحلیل محتوا و روش روایی کمک گرفتیم (چراکه به نظر می رسد به جهت ریشه یابی علل یک پدیده خاص چون موضوع این پژوهش و به سبب تاریخی بودن موضوع و محدود بودن روابط و اجزای چنین پدیده سیاسی-اجتماعی ای، روش هایی کیفی چون تحلیل محتوا و روش روایی است که ما را در متن و بطنِ به جامانده از وقایع، یاری خواهد رساند). به همین ترتیب، برای گردآوری اطلاعات و جمع آوری مواد خام این پژوهش، از مشاهده مشارکتی، مطالعه اسناد و کتاب ها و مدارک و مصاحبه های عمیق بهره گرفته ایم. هدف از این پژوهش، آن است که نشان دهیم دانشگاه چه جایگاهی در زندگی انسان امروز پیدا کرده است و یا به سبب نوع ماهیت و کارکردهایی که امروز ارائه می کند، چه فرایندهایی را پشت سر نهاده تا در این عصر چنین ویژگی های کارکردی را عهده دار باشد. [1]Ideology and Ideological State Apparatuses
۵.

بررسی وضعیت سیاست گذاری نظام آموزش حوزه های علمیه افغانستان

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری نظام آموزش حوزه علمیه افغانستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۳۲۴
حوزه های علمیه، کهن ترین نهاد آموزشی دینی افغانستان است که مأموریت تفقه، تدبر و ترویج دانش و معارف اسلامی را عهده دار می باشد. حوزه ها که امروزه با توجه به شتاب دانش و دگرگونی راهبردها و فنون فراگیری و بازنشر آن، نیازمند تجدید نظر در سیاست ها و برنامه های آموزشی خویش می باشند و انجام مؤثر و مطلوب مأموریت آنها، ضرورت تجدید نظر در سیاست های کنونی را ایجاب می کند. این تحقیق با هدف شناخت وضعیت موجود سیاست گذاری نظام آموزش حوزه های علمیه افغانستان صورت پذیرفته است. روش آن، توصیفی تحلیلی، ابزار گردآوری داده های آن مصاحبه و فن تجزیه و تحلیل آن ، تحلیل محتوای کیفی است. تحقیق حاضر، نخستین پژوهشی است که با رویکرد مدیریتی و مسأله محور، در این حوزه موضوعیصورت پذیرفته است. یافته های آن نشان می دهد که سیاست های کنونی نظام آموزش حوزها ی علمیه در هر پنج بُعد (طلاب، اساتید، برنامه درسی، سرفصل و متن درسی و مدیریتی)، با مشکلاتی مواجه است که شرح زیرمقوله های این ابعاد در بیان سیاست ها آمده است.
۶.

تبیین الگوی استفاده از شبکه های اجتماعی به عنوان یک سیستم مدیریت آموزش در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی سیستم مدیریت آموزش سیستم مدیریت یادگیری نظام آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۵۷۲
نبود همگرایی و هم‑افزایی در آموزش عالی و ضعف در کارآیی و رویکرد فرهنگی اجتماعی محیط علمی، کاهش سطح کیفی آموزش عالی و نبود رتبه بندی و مأموریت گرا شدن دانشگاه ها را می توان در زمره مهمترین نقاط ضعف نظام آموزش عالی نام برد که با بهره گیری از ظرفیت های شبکه های اجتماعی بسیاری از آنها مرتفع خواهند شد. هدف از این مقاله، طراحی و تبیین الگوی توسعه شبکه های اجتماعی در سیستم آموزش کشور می باشد، به نحوی که ضمن مرور بسترهای نظری و روش های نوین در توسعه سیستم های یادگیری، پژوهش و کارآفرینی، راهکارهای دستیابی به راهبردهای اثربخش در این ارتباط نیز مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در نهایت الگوی کارآمد توسعه شبکه های اجتماعی در نظام آموزش عالی ارائه گردیده است. این تحقیق با بهره گیری از رویکرد توسعه ای-کاربردی، روش تحلیل محتوا را دنبال نموده و با بهره گیری از الگوی دلفی، مدل پیشنهادی توسط خبرگان اعتبارسنجی گردیده است. نتایج تحقیق، حاکی الگویی چهار مرحله ای مشتمل بر بسترسازی بهره گیری از شبکه های اجتماعی، بسترسازی نظام یادگیری، توسعه سیستم مدیریت یادگیری و استقرار آن می باشد. این در حالی است که اثرات مربوط به قوانین و مقررات، ویژگی های کاربران و حوزه های زیرساختی به عنوان متغیرهای زمینه ای، بر ارتباط میان مراحل تعیین شده اثرگذار خواهند بود.
۷.

طراحی یک مدل مفهومی مبتنی بر فعالیت های اقتصادی برای بهبود نظام آموزش مدیریت تخصصی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال فعالیت اقتصادی مدیریت تخصصی نظام آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۲۵۹
این موضوع که مدیران بنگاه های کشور، دانش و مهارت های اکتسابی مدیریت را باید از کدام منبع فرا بگیرند، پرسشی جدی است. هدف از این مقاله طراحی مدل مفهومی مبتنی بر فعالیت های اقتصادی برای بهبود نظام آموزش مدیریت تخصصی می باشد.. این تحقیق توصیفی و از نوع اکتشافی و ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی دﺳﺘﺎورد ﺗﺤﻘیﻖ، کﺎرﺑﺮدی اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌه آﻣﺎری ﺗﺤﻘیﻖ، شامل مدیران بنگاه های اقتصادی بخش های مختلف استان کرمانشاه که تعداد آن ها 189 نفر و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 80 نفر محاسبه و از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای استفاده گردید. اﺑﺰار گردآوری اطلاعات در این تحقیق ﭘﺮﺳﺶ ﻧﺎﻣﻪ محقق ساخته با طیف لیکرت می باشد. ضمنا با بررسی متون تخصصی از روش تحلیل محتوی مدل مفهومی استخراج گردید. نتایج نشان می دهد که امروزه بنگاه های اقتصادی کشور فاقد مدیریتی متخصص می باشند و با وجود رویکردهای فعلی نظام آموزش در تربیت مدیران، کسب تجربه راه شناخته شده ای است که اکثر مدیران از این طریق مهارت ها، تکنیک ها و روش های تخصصی مدیریتی را فرا می گیرند. در این تحقیق با هدف بهبود نظام آموزش مدیریت تخصصی، به منظور تربیت مدیران کارآمد برای راه اندازی و اداره فعالیت های اقتصادی، یک مدل مفهومی پیشنهاد شد. ساختار این مدل مفهومی شامل دو بخش اصلی است. بخش اول مجموعه اقدامات پیش نیازی است که باید قبل از طراحی دوره ها، مدیران بنگاه های اقتصادی بخش های مختلف آن را طی نمایند و بخش دوم مجموعه اقدامات مشترکی است که در طراحی هر دوره می بایستی انجام پذیرد. این مدل با مطالعه متون تخصصی در رابطه با فعالیت های اقتصادی و با بهره گیری از نظر متخصصین، تدوین گردیده تا چارچوبی برای طراحی دوره های مدیریت تخصصی حاصل گردد.
۸.

پروبلماتیک شدن گفتمان آموزش در ایران و آغاز منازعه گفتمانی پیرامون نهاد آموزش در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۳۰۵
مقاله حاضر به بررسی چگونگی پروبلماتیک شدن گفتمان آموزش در ایران و منازعه پیرامون آن اختصاص دارد؛ اینکه نظام آموزش در ایران از چه زمان به ابژه ای برای اندیشه بَدَل شد؟ این پرسش نتیجه نگاهی متفاوت به تاریخ نظام آموزش در ایران است. تاکنون این تاریخ، تحت تأثیر شیوه تاریخ نگاری سنتی به گونه ای خاص فهم و توضیح داده شده است. این شیوه، در تحلیل و تبیین گسست از گفتمان آموزش سنتی، توجهش معطوف به نقش ساخت های کلان و بنیادین، پندارهای مبتنی بر پیشرفت، و اصالت دادن به نقش سوژه های معین بوده است. این مقاله شیوه یادشده را کنار نهاده و با رویکرد تاریخ نگاری فوکو به موضوع پیدایش گفتمان آموزش جدید و منازعه پیرامون آن توجه کرده است. یافته های این مقاله نشان می دهد گسست از نظام آموزش سنتی، نه محصول آگاهی سوژه ای خاص است و نه در چارچوب منطقی ساختی و فراتاریخی قابل تبیین است. آنچه زمینه پیدایش این گسست را فراهم می آورد وقوع و همایندی رخدادهایی خاص در تاریخ ایران است. تلاقی این رخدادها و ناتوانی گفتمان قدیم در توضیح و چاره اندیشی برای وضعیت جدید، به پیدایش گفتمانی جدید منجر شد. گفتمانی که برخورد با بحران های موجود را نه بر اساس نظم گفتمانی قدیم، بلکه مبتنی بر علوم، فنون، و نظام عقلانیت جدید غرب پی گرفت. مجموعه این شرایط، نهاد آموزش در ایران را به موضوعی پرمناقشه تبدیل کرد و به تحولات و منازعه های زیادی پیرامون علوم و نهادهای آموزشی جدید دامن زد.
۹.

طراحی الگوی مفهومی مدارس سبز در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدارس سبز نظام آموزش و پرورش ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۱ تعداد دانلود : ۳۹۴
از نظر هدف،کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها،دارای رویکرد آمیخته اکتشافی(کیفی-کمّی)است. جامعه آماری در بخش کیفی،خبرگان آشنا و مسلط به مدارس سبز و در بخش کمّی، مدیران زن و مرد مدارس دولتی و غیردولتی دوره ابتدایی مناطق 19گانه آموزش و پرورش شهر تهران بود(1862=N).حجم نمونه در بخش کیفی با اشباع نظری(12=n)و در بخش کمّی بر اساس فرمول«کوکران»(350=n)برآورد شد.برای انتخاب نمونه در بخش کیفی از نمونه گیری هدفمند و در بخش کمّی از نمونه گیری تلفیقی(تصادفی خوشه ای و طبقه ای)استفاده شد.ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه به روش«گروه کانونی»و در بخش کمّی، پرسشنامه بر مبنای مقیاس پنج درجه ای لیکرت بود.روایی مصاحبه با روش«مثلث سازی»و پایایی آن از طریق ضریب«کاپای کوهن»(714/0=K) مورد ارزیابی و تایید قرار گرفت.روایی پرسشنامه از لحاظ منطقی (صوری و محتوایی) از طریق نظرسنجی از چند نفر از خبرگان،روایی ﻫﻤﮕﺮا از طریق محاسبهAVE و روایی واﮔﺮا از طریق محاسبه جذرAVE به تایید رسید.پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 846/0=α و از طریق بازآزمایی 849/0=α به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از ضریب کاپای کوهن و کدگذاری باز و محوری و در بخش کمّی،از آزمون هایAVE، جذرAVE، آلفای کرونباخ، بازآزمایی و تحلیل عاملی تاییدی به واسطه نرم افزارهای آماری SPSS، Lisrel، Smart-PLS استفاده شد.نتایج در بخش کیفی به شناسایی 3بُعد، 9مولفه و30 شاخص جهت«طراحی الگوی مفهومی مدارس سبز در ایران»انجامید. در بخش کمّی،مشخص شد که مقادیر به دست آمده در شاخص های برازش مطابق با استانداردهای قابل قبول است و می توان با اطمینان اظهار نمود که الگوی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است.
۱۰.

کارآفرینی اجتماعی، رهیافتی نو در سیاست گذاری نظام آموزش دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری نظام آموزش کارآفرینی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۲۷۹
امروزه تنوع و تغییرات سریع محیطی و افزایش عدم اطمینان، موجب شده تا اهمیت سرمایه هایی نظیر سرمایه انسانی که بتواند به خلق ثروت منجر شود افزایش یابد. کارآفرینی اجتماعی در سازمان های امروزی می تواند با راهبردهای مالی بهینه، مشکلات اجتماعی مانند بیکاری، بیکاری پنهان، بی عدالتی در دسترسی به خدمات و محرومیت های اجتماعی را از میان ببرد. پژوهش حاضر با هدف کارآفرینی اجتماعی رهیافتی نو درموآم فرایند سیاست گذاری نظام آموزش دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد انجام گرفت. روش پژوهش، روش اکتشافی آمیخته (کیفی- کمی) بوده که در بخش کیفی، تحلیل محتوای کیفی و در بخش کمی، پیمایشی لحاظ گردیده است. نمونه آماری در بخش کیفی،12 نفراز اعضای هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی با روش نمونه گیری گلوله برفی و در قسمت کمی، اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد به تعداد 190 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم دانشکده ها انتخاب شدند. روش تجزیه و تحلیل داده های مصاحبه در بخش کیفی، کدگذاری باز، محوری و انتخابی و در بخش کمی آزمون تی تک نمونه انتخاب شده است. یافته های پژوهش در بخش کیفی شامل 44 کد باز،12 مولفه فرعی و 5 مولفه اصلی به دست آمد و نتایج بخش کمی پژوهش نشان داد که تمامی مولفه های کارآفرینی اجتماعی شامل آمایش سرزمین، تربیت نیروی کار، تطابق با نیازهای جامعه، ثروت آفرینی و مهارت پروری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد بالاتر از حد متوسط(مطلوب) است
۱۱.

رتبه بندی شاخص های نظام آموزش و بهسازی عدالت محور با استفاده روش ترکیبی DEMATEL-ANP (DANP)

کلیدواژه‌ها: بهسازی عدالت محوری نظام آموزش DANP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۲۲۲
    هدف اصلی این پژوهش رتبه بندی شاخص های نظام آموزش و بهسازی عدالت محور بود . پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی-پیمایشی و از نظر نوع جمع آوری داده ها، میدانی است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش ترکیبی DEMATEL-ANP (DANP) استفاده شد. جامعه مورد مطالعه اداره آموزش وپرورش یکی از نواحی مشهد بود. برای تعیین حجم نمونه به روش نمونه گیری قضاوتی هدفمند عمل شد که بر این اساس ده نفر از خبرگان در امر پژوهش مشارکت نمودند. ابتدا با مطالعه مبانی نظری، 23 شاخص در قالب چهار بُعد شناسایی شد. سپس خبرگان 14 شاخص را از میان چهار بُعد شناسایی کردند. برای غربال شاخص ها از ضریب روایی نسبی محتوا (شاخص CVR) استفاده شد. برای وزن دهی به شاخص ها از روش ترکیبی DEMATEL-ANP (DANP) استفاده شد. نتایج نشان داد که دو بُعد عدالت توزیعی و عدالت اطلاعاتی با وزن 33/0 به طور مشترک مهم ترین ابعاد عدالت سازمانی هستند. عدالت رویه ای و عدالت مراوده ای (تعاملی) نیز با وزن 25/0 به طور مشترک در رتبه دوم قرار دارند. «متناسب بودن» با وزن 35/0 مهم ترین شاخص این مطالعه شناسایی شد. «اثربخش بودن» با وزن 34/0، «شفافیت سازی» با وزن 34/0، «اطلاع رسانی» با وزن 33/0، «توجیه و متقاعدسازی» با وزن 32/0 و «توزیع و دسترسی» با وزن 29/0 رتبه های دوم تا ششم، مهم ترین شاخص های این مطالعه تعیین شدند.
۱۲.

تبیین جامعه شناختی نقش نظام آموزش در تغییر الگوهای کنش طراحان قالی

کلیدواژه‌ها: الگوهای کنش جامعه پذیری طراحان قالی نظام آموزش قالی تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۲۹۸
شهر تبریز به عنوان یکی از مهم ترین مراکز تولید قالی ایران به شمار می رود. مسئله اصلی پژوهش حاضر وقوع تغییرات گسترده در طرح و نقش قالی تبریز مغایر با بنیان های سنتی و بومی هنر ایران است. با توجه به اینکه طراحان، محور اصلی دنیای تولید قالی تبریز را تشکیل می دهند، هدف از این پژوهش شناخت فرآیندهای جامعه پذیری و تبیین رابطه میان نوع نظام آموزش و کیفیت الگوهای کنش آنان هست. پژوهش با استفاده از تحلیل محتوای داده های کمی و کیفی حاصل از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های میدانی کمی و کیفی با بیست نفر از طراحان مطرح قالی تبریز به انجام رسیده است. نتایج نشان دادند، به علت عدم تکمیل چرخه آموزش طراحان قالی تبریز و سیالیت فرآیندهای جامعه پذیری آنان، میزان دسترسی این افراد به انواع قواعد و قراردادهای لازم برای کنش طراحی قالی نیز متفاوت هست. پیامد این کار، تنوع در کنش های طراحان و انحراف از مبانی سنتی طراحی قالی هست. ازاین رو با توجه به نقش محوری نظام آموزش در جامعه پذیری و استمرار کنش های افراد، ارتباط مستقیمی میان مبانی و اصول نظام های آموزش و شیوه کنش مندی طراحان قالی تبریز وجود دارد. با اصلاح فرآیندهای جامعه پذیری طراحان قالی می توان به ارتقای کیفیت کنش مندی طراحان قالی تبریز مطابق با معیارهای هنر سنتی ایران اقدام نمود. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی است که با استفاده از قابلیت های روش تحقیق کیفی و به صورت توصیفی و تحلیلی و با رویکردی جامعه شناختی به انجام رسیده است.
۱۳.

واکاوی شاخص های مطلوب نظام جامع آموزش مشاغل اختصاصی در سازمان نظارتی با بهره گیری از روش آمیخته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شاخص مدل مشاغل اختصاصی نظام آموزش وضعیت مطلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۱۶۱
مقدمه و هدف : پژوهش حاضر باهدف واکاوی شاخص های وضعیت مطلوب نظام آموزش مشاغل اختصاصی در مدل آموزشی سازمان نظارتی انجام شد. روش شناسی پژوهش : روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی و ازنظر نوع آمیخته (ترکیبی از روش های  کیفی و کمی)، است. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته با آلفای کرونباخ 95/0 است. جامعه آماری در بخش کیفی استادان و کارشناسان و در بخش کمی شامل تمامی افراد در مشاغل اختصاصی یازده گانه سازمان نظارتی با بیش از ده هزار نفر است و نمونه گیری کیفی به صورت غیر احتمالی و هدفمند، به تعداد 33 نفر است که با آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفته است و در نمونه گیری کمی با استفاده از جدول مورگان 369 نفر به تکمیل پرسشنامه با روش نمونه گیری خوشه ای در 16 استان، پرداخته اند. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات در بخش کیفی از کد گذاری باز، محوری و گزینشی و نرم افزار Maxqda2018 و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات در بخش کمی، از دو نرم افزار SPSS22 و  Smart PLS3  و روش تحلیل عاملی تأییدی، تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها : شش مقوله پیش بین در وضعیت مطلوب شامل: فرهنگ سازمانی، توسعه شایستگی فراگیران، سیاست گذاری توسعه منابع انسانی، ایجاد انگیزش در فراگیران، طراحی هوشمند فرآیند آموزش و تدوین نظام جامع آموزش بر اساس استانداردها و مدل های تعالی آموزش است. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، شش مقوله با یکدیگر همبستگی معنادار داشته و از وضعیت خوبی برخوردار هستند.  
۱۴.

نقش نظام آموزش کشور در توسعه و پیشبرد اهداف اقتصاد دانش بنیان

کلیدواژه‌ها: نظام آموزش اقتصاد دانش بنیان امنیت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۸۱
مصادیق عملکرد ضعیف نظام آموزش مانند بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی و مهاجرت نخبگان، نگاه جزیره ای و مستقل به دانشگاه و صنعت، کیفیت پایین نظام آموزش، نظام ارتقای ناکارآمد در آموزش عالی، تعیین هدف گذاری های نامناسب در اسناد بالادستی و... پیشبرد اهداف اقتصاد دانش بنیان در کشور را محدود ساخته است. این در حالی است که عدم همسویی نظام آموزش با اهداف اقتصاد دانش بنیان تهدید جدی برای امنیت اقتصادی و حتی امنیت ملی به شمار می آید. با توجه به اهمیت موضوع، امید می رود به کار بستن راهکارهایی مانند تحول و ارتقای کیّفی نظام آموزش، انسجام و جهت دهی مطالعات دانشگاهی با نیازهای بخش صنعت، سرمایه گذاری برای کاهش مهاجرت فارغ التحصیلان دانشگاهی و افزایش چرخش نخبگان، تعیین هدف گذاری های مناسب ارتقای عملکرد نظام آموزش در اسناد بالادستی، سرمایه گذاری برای بهبود وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی، اصلاح نظام ارتقا در سیستم آموزش عالی و افزایش نسبت درآمد دانشگاه از صنعت و... به نقش آفرینی هرچه بیشتر نظام آموزش کشور در پیشبرد اهداف اقتصاد دانش بنیان بینجامد.
۱۵.

راهبردهایی برای تربیت مندسازی نظام آموزش معماری در ایران

کلیدواژه‌ها: نظام آموزش تربیت معمار نظام آموزش معماری ویژگی های رویه ای - محتوایی آموزش معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۷۲
"نظام آموزش" مفهومی پیچیده از مفاهیم انسانی، فلسفی و علمی است که بررسی و ارائه راهکار برای ارتقاء آن، نیازمند شناخت جامع عوامل موثر آن است. به ویژه، هنگامی که این مفهوم در حیطه ی میان دانشی مانند معماری مطرح می شود. بنیاد نظام آموزش عالی در اصطلاحِ سیستم نهفته است که نگاهی "کل گرایانه"، "فرآیندمحور" و مرتبط با "زمینه" را در ارتباط میان یاددهنده و یادگیرنده مطرح می سازد. فرآیند آموزش در ایران، غالباً به صورت شبه سیستم و یا سیستم بسته و صلب، اجرا شده و برنامه آموزش بر سه محور روش، محتوی و هدف استوار است. این محورهای سه گانه هر چند که در فرآیند آموزش علوم مؤثر هستند، اما در رشته های انسانی و هنر و به ویژه رشته معماری، به دلیل محتوای تربیتی آنها، کارآیی موثر و لازم را نداشته و بهتر است بهینه سازی شوند. تربیت معمار، فرآیندی پیچیده از تعامل مدرس، دانشجو، محیط و اهداف تربیتی است و به طور خلاصه بر نوعی رشد یافتن و پرورش دادن از درون استوار است. مقاله حاضر با ارائه چهار ویژگی اساسی پرورش معمار شامل ویژگی های آموزش"فطری"، "تجربی"، "تعاملی" و "خلاق"، تلاش می کند با تحلیل نحوه ی ارتباط میان ارکان چهارگانه تربیت معمار و اصول سه گانه نظام آموزش عالی، پیشنهادهایی برای ارتقاء نظام آموزش معماری ارائه دهد. این پژوهش با نگاهی به مفهوم نظام آموزش عالی و بررسی مشکلات آن و تحلیل سیستم پرورش معمار آغاز شده و با ارائه چارچوبی برای ارتباط کارآمد برنامه آموزش متداول معماری و تربیت معمار، راهبردهایی برای ارتقاء نظام آموزش معماری در سه محور"کل گرایی"، "جامع گرایی" و "انعطاف پذیری" پیشنهاد می نماید.
۱۶.

درختواره دانش حمکرانی برای مدیریت نظام آموزش و پرورش استان

کلیدواژه‌ها: دانش درختواره دانش حکمرانی نظام آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۷۲
با اوج یافتن نقش دانش در عرصه های مختلف، توجه به دانش حکمرانی نظام آموزش برای سیاست گذاری و مدیریت صحیح آن به عنوان بستری برای رشد و پیشرفت جوامع در عرصه های مختلف است. درختواره دانش حکمرانی نظام آموزش و پرورش استان یکی از راه حل های مناسب برای سیاست گذاری کلان و راهبری صحیح در انتخاب مدیران آموزش و پرورش آن منطقه به شمار می آید. ترسیم دانش حمکرانی برای مدیریت نظام آموزش و پرورش استان، پارادایمی نوین و رویکردی سیستماتیک در حکمرانی نظام آموزش استان خواهد بود و می توان دیدگاه نوینی در نحوه مدیریت آن اعمال نماید. هدف اساسی این پژوهش استخراج و گروه بندی سرشاخه های اصلی دانش مورد نیاز حکمرانی برای مدیریت آموزش و پرورش استان از طریق روش کیفی فراترکیب است. جامعه و نمونه آماری این تحقیق تمام اسناد کتابخانه ای مرتبط با موضوع حکمرانی نظام آموزش در بازه زمانی 1988 تا 2022 است. تمام اسناد نمایه شده در Google Scholar با استفاده از نرم افزارهای Publish or Perish شناسایی شد که در نهایت 27 سند پلایش شده از 680 سند علمی و همچنین کدگذاری 221 کلید واژه اختصاصی از اسناد با نرم افزار MAXQDA Analytics Pro 2020 تحلیل شد. نتیجه این که درختواره دانش حکمرانی برای مدیریت نظام آموزشی استان را با نرم افزار iMindQ بر اساس تحلیل اسناد معتبر علمی در سه سطح اصلی دانش نهادینه سازی ارکان اندیشه ساز آموزش، دانش سیاست گذاری آموزش، دانش معماری مولفه های حکمرانی نظام آموزش استان و هرکدام نیز به چندین سطح فرعی دیگر دسته بندی و ترسیم گردید.