مطالب مرتبط با کلیدواژه
۳۴۱.
۳۴۲.
۳۴۳.
۳۴۴.
۳۴۵.
۳۴۶.
۳۴۷.
۳۴۸.
۳۴۹.
۳۵۰.
۳۵۱.
۳۵۲.
۳۵۳.
۳۵۴.
۳۵۵.
۳۵۶.
۳۵۷.
۳۵۸.
۳۵۹.
۳۶۰.
محیط زیست
منبع:
مطالعات شهری دوره اول تابستان ۱۳۹۱ شماره ۳
13 - 23
حوزه های تخصصی:
برنامه ریزی گردشگری طبیعی نخستین اقدام در مدیریت مناطق طبیعی با رویکرد گردشگری است که در آن عرصه های مستعد طرح ریزی تفرجی، پهنه بندی می شود. در این مطالعه با هدف شناسایی و پهنه بندی گونه های مختلف گردشگری طبیعی در پارک جنگلی آبیدر در شهر سنندج، از روش تجزیه و تحلیل سیستمیک استفاده شد. با استفاده از مدل تجزیه و تحلیل سیستمی در سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه توان تفرجی حاصل از این مدل تهیه شد. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان داد که منطقه ی مورد مطالعه فاقد تفرج متمرکز طبقه یک است. و بیشترین مساحت منطقه را مناطقی با توان گسترده طبقه دو تشکیل می دهند. به منظور بررسی تأثیر فاکتور اثرگذار گردشگران ،450 پرسش نامه در بین گردشگران منطقه توزیع شد. نتایج این بررسی نشان داد که اکثر گردشگران نیز دلایل انتخاب منطقه تفرجی مورد مطالعه را دسترسی به منابع آبی معرفی می کنند. جهت ارتقای مدل تجزیه و تحلیل سیستمی و بررسی تأثیر فاکتور منابع آبی بر طبقات مختلف تفرج حاصل از مدل سیستمی، نقشه ی بافر منابع آبی تهیه شد و با نقشه ی توان تفرجی حاصل از مدل سیستمی تلفیق و نقشه ی توان تفرجی نهایی به دست آمد. نتایج این ارزیابی نشان داد که 6 درصد از مساحت منطقه، توان تفرج متمرکز طبقه یک، 28 درصد از مساحت منطقه توان تفرج متمرکز طبقه دو، 35 درصد مساحت منطقه توان تفرج گسترده طبقه یک و توان تفرج گسترده طبقه دو 31 درصد مساحت منطقه را در بر می گیرد. مقایسه بین دو نقشه توان تفرجی نشان داد که در مدل تجزیه و تحلیل سیستمی، منطقه فاقد تفرج متمرکز طبقه یک است. با دخالت دادن فاکتور منابع آبی 6 درصد (320/160هکتار) از مساحت منطقه دارای توان تفرج متمرکز طبقه یک شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که فاکتور منابع آبی، پوشش گیاهی، راههای دسترسی، فاکتورهای فیزیکی (شیب و جهت) به ترتیب بیشترین تأثیررا بر فرایند ارزیابی توان تفرجی در منطقه ی مورد مطالعه دارند. در صورتی که در مدل تجزیه و تحلیل سیستمی، پارامترهای مؤثر در ارزیابی توان تفرجی به ترتیب شیب، خاک، جهت، آب، گیاه و اقلیم ذکر شده است. با توجه به نتایج مشخص شد که فعالیت های تفرجی مورد انتظار در زون های گسترده، شامل مواردی همچون پیاده روی، کوه پیمایی، بازدید از چشم اندازها و اسکیت روی برف و غیره است که نیاز به هیچ گونه استقرار و خدمات تفرجی به جز طراحی مسیرهای پیاده روی آن هم در شرایط خاص ندارد. اما در مناطق با زون تفرج متمرکز فعالیت های اردو زدن، پیکنیک های خانوادگی وغیره نیازمند استقرار امکانات و تسهیلات مناسب گردشگری است.
راهبردهای بهینه جهت مقابله با پیامدهای زیست محیطی آینده در معماری ساحلی (گردشگری ساحلی در جزیره کیش)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۹
418 - 439
حوزه های تخصصی:
امروزه محیط زیست و معضلاتی که آن را تهدید می کند، یکی از مهم ترین چالش های پیش رو در جوامع مختلف است. بنابراین، این مسئله ابعاد مختلف طرح های و ایده های نو در جامعه را تحت شعاع قرار می دهد. معماری به عنوان یکی از ساختارهایی که ارتباط نزدیکی با زمین و چهره طبیعیت دارد، می تواند نقش مهمی در مسائل زیست محیطی داشته باشد. جزیره کیش یکی از مناطق مهم و استراتژیک در جغرافیای کنونی ایران است که مورد توجه بخش گردشگری و فرهنگی است. لذا بررسی معماری ساحلی در آن و چالش های زیست محیطی که با آن مواجهه است، مسئله مهم و قابل ارزیابی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش و ماهیت جزء پژوهش های توصیفی - تحلیلی می باشد. در این پژوهش ضمن شناخت مقدماتی از گردشگری ساحلی به بررسی نقش گردشگران و تأثیرات زیست محیطی پروژه های مرتبط با آن در تخریب محیط زیست و معماری ساحلی جزیره کیش پرداخته شده است. در این پژوهش اطلاعات جمع آوری شده به کمک مدل تحلیلی SWOT مورد پردازش و تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. یافته های پژوهش نشان می دهد براساس ماتریس ارزیابی عوامل داخلی نشان می دهد که عوامل داخلی در امر گردشگری و معماری ساحلی واکنش مناسبی نداشته است و از قوت ها در مقابل ضعف ها به طور مناسبی استفاده نشده است. همچنین بررسی ماتریس ارزیابی عوامل خارجی نشان می دهد ارگان ها و گردشگران در امر معماری و گردشگری ساحلی نسبت به عوامل خارجی واکنش نسبتاً مناسبی داشته اند و علی رغم ضعف درونی، می توان با استراتژی های تعاملی، مبتنی بر ماتریس تعیین راهبرد بهینه، از فرصت های موجود در جهت رفع موانع استفاده نمود. اهداف پژوهش: 1.بررسی قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای موثر بر معماری ساحلی 2.یافتن راهبردهای بهینه جهت بهبود کیفی معماری ساحلی در کیش سؤالات پژوهش: 1. عوامل زیست محیطی پروژه های مرتبط با گردشگری، چه تأثیری در معماری ساحلی کیش خواهد داشت؟ 2. راهبردهای مقابله با تأثیرات مخرب بر معماری ساحلی جزیره کیش کدام اند؟
کنفرانس اقلیمی پاریس و تأثیر آن بر همکاری های سیاسی بین المللی
حوزه های تخصصی:
کنفرانس اقلیمی پاریس با شیوه ای متفاوت از دیگر کنفرانس ها، برگزار گردید. تفاوت این کنفرانس در نوع تعیین تعهدات کشورها بود. در این کنفرانس کشورها به صورت خوداظهاری، سهم خود در کاهش انتشار گازهای گل خانه ای را تعیین کردند؛ درحالی که در کنفرانس های پیشین، این سهمیه با روشی بالا به پایین تعیین می شد و شمول کافی نداشت. اعضا نیز نمی توانستند از عهده ی تعهدات برآیند. اما در کنفرانس پاریس روش پایین به بالا بکار گرفته شد، که کشورها براساسِ توانمندی هایشان و شرایطی که در آن به سر می بردند، تعهداتی را پذیرفتند که دور از دسترس شان نیست و قابل اجرا است. سؤال این پژوهش آن است که، کنفرانس اقلیمی پاریس چه تأثیری بر همکاری های بین المللی خواهد داشت؟ فرضیه ی این پژوهش بدین گونه است که نتایج این کنفرانس نقطه ی عطفی در همکاری های بین المللی خواهد بود و می تواند به صورت الگویی برای حل سایر مسائل بین المللی در نظر گرفته شود.
مسئولیت دولت ساحلی در آلودگی زیست محیطی با تاکید بر اصل مشارکت در کنوانسیون حقوق دریاها
منبع:
پژوهش ملل بهمن ۱۳۹۹ شماره ۶۱
67-90
محیط زیست دریایی از اهمیت اقتصادی، اجتماعی و غیره برخوردار است و حفاظت از آن برای جامعه امروزی ضروری می باشد. حفاظت از محیط زیست دریایی منع برخی از رفتارهای آلوده کننده و تلاش در جهت بهبود و بهسازی محیط آلوده می باشد که یکی از راه های حفاظت تصویب مقررات داخلی و بین المللی می باشد. لذا با ارائه مفاهیم مرتبط و بیان اهمیت محیط زیست دریایی به معرفی و تحلیل کنوانسیون ها و معاهدات بین المللی و جرم انگاری آلوده کردن محیط زیست دریایی پرداخته شده است. از این رو، مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی این سوال می پردازد که مسئولیت دولت ساحلی در آلودگی زیست محیطی با تاکید بر اصل مشارکت در کنوانسیون حقوق دریاها چیست؟ مسئولیت آلوده کنندگان دریا در راستای محدودیت آن مدنظر قرار گرفته و آلوده کنندگان الزام به جبران خسارت مادی یا معنوی وارده بر تابعان حقوق بین الملل هستند. نتیجه اینکه با کنوانسیون های متعدد بین المللی جرمی با عنوان آلوده کردن محیط زیست دریایی وجود ندارد و در آنها صرفاً به الزام دولت های متعاهد به جرم انگاری این عمل اکتفا شده است که در حقوق داخلی این جرم از دو طریق مواد نفتی و غیرنفتی صورت می پذیرد، که در مورد مواد نفتی قوانین کارآمدی وضع شده. اما در مورد مواد غیرنفتی قوانین بسیار ضعیفی تصویب شده است.
مقایسه تطبیقی حق محیط زیست سالم در سیره نبوی و علوی با حقوق اساسی در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تاریخ و فرهنگ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰۳
264 - 245
حوزه های تخصصی:
حق برخورداری از محیط زیست سالم در دهه های گذشته به عنوان یکی از حقوق انسانی در حکومت های مختلف مطرح شده است. چنانکه از عنوان جمهوری اسلامی ایران پیدا است، قانون اساسی ایران باید متأثر از آموزه های دینی از جمله سیره رسول خدا (ص) و امامان معصوم (ع) باشد. بر همین اساس می توان از میزان تطابق مؤلفه های حق محیط زیست در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران با سیره نبوی و علوی سخن به میان آورد. در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی حق مردم برای برخورداری از محیط زیست سالم و راهکارهای حفاظت از محیط زیست همانند بهداشت فردی و اجتماعی، رعایت حقوق حیوانات و حفظ پوشش گیاهی، جلوگیری از آلودگی آب، خاک، هوا و اعتدال در مصرف در سیره حکومتی نبوی و علوی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، زمینه های بین المللی، اصول قانون اساسی و قوانین عادی ناظر به حق محیط زیست سالم مورد کنکاش قرار گرفته است. در پایان راهکارهایی نیز در جهت گسترش حفاظت از حق محیط زیست سالم در حکومت اسلامی ارائه شده است.
تاثیر مسئولیت اجتماعی شرکت بر ترجیح برند (مورد مطالعه : باشگاه فرهنگی ورزشی انقلاب تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت ورزشی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۹)
547 - 563
حوزه های تخصصی:
هدف از این پژوهش مطالعه تاثیر مسئولیت اجتماعی شرکت بر ترجیح برند باشگاه انقلاب از منظر مشتریان آن بود. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف از نوع کاربردی بود. جامعه پژوهش حاضر، شامل تمامی مشتریان باشگاه فرهنگی ورزشی انقلاب تهران بود. انتخاب مشتریان باشگاه فرهنگی ورزشی انقلاب تهران از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد مسئولیت اجتماعی شرکت و ترجیح برند متیو تینگچی لیو و همکاران سال 2014 بود و جهت تجزیه و تحلیل داده ها و پردازش مدل از نرم افزار PLS استفاده شد. نتایج نشان داد که هر سه بعد؛ مسئولیت اجتماعی شرکت مربوط به محیط زیست، مسئولیت اجتماعی شرکت مربوط به جامعه و مسئولیت اجتماعی شرکت مربوط به ذینفعان هم به طور مستقیم و هم با میانجی گری کیفیت درک شده برند بر ترجیح برند باشگاه باشگاه فرهنگی ورزشی انقلاب تهران تاثیر معنادار داشتند. بنابراین, ﻓﻌﺎلیتﻫﺎیی کﻪ در جهت ایﻔﺎی ﻣﺴﺌﻮﻟیﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋی هستند ﺑﻪ ایﺠﺎد ﺗﺼﻮیﺮی ﺧﻮب از برند باشگاه و ﺗﺠﺮﺑﻪ ای ﻣﺜﺒﺖ در ﺑیﻦ ﻣﺸﺘﺮیﺎن بالفعل و بالقوه برند آن منجر شده، خشنودی آنها را از ترجیح برند در پی دارد.
پارامترهای مؤثر بر مسائل زیست محیطی در شمال غرب ایران (مطالعه موردی: خشک شدن دریاچه ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و مخاطرات محیطی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۵
143 - 157
حوزه های تخصصی:
مسائل زیست محیطی در جغرافیا و میان جغرافیدانان از اهمیت و جایگاه برجسته ای برخوردار است چراکه پایه های این حوزه علمی بر محیط زیست قرار دارد. مسائل زیست محیطی در کشور ایران در طی دهه های اخیر رشد قابل ملاحظه ای کرده اند و فضاهای جغرافیایی را تحت شعاع خود قرار داده اند. در این میان شمال غرب کشور وضعیت ویژه ای دارد؛ چراکه کم آبی دریاچه ارومیه توانایی از بین بردن اکوسیستم موجود در آنجا را به صورت بالقوه داراست. بر این مبنا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی پارامترهای مؤثر بر خشک شدن دریاچه ارومیه و رتبه بندی آن ها تلاش دارد گام مثبتی جهت ایجاد شناخت و تلاش جهت کاهش مسائل ناشی از این مشکل زیست محیطی بردارد. روش به کار رفته در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای و نیز میدانی (پرسشنامه ای) بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون T-test انجام شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان می دهد 44 پارامتر در بعد انسانی، طبیعی و ترکیبی در خشک شدن دریاچه ارومیه نقش دارند. در بین پارامترهای انسانی مؤثر بر خشک شدن دریاچه ارومیه پارامترهای برهم زدن شرایط اکولوژیکی منطقه و کم توجهی به مدیریت منابع آبی، در پارامترهای طبیعی، تغییر بارش و کم شدن بارش و کم آبی و خشکسالی های پی در پی، و در پارامترهای ترکیبی، تغییر الگوی کشت و تولید محصولات پر آب و استفاده از تالاب ها بدون توجه به توان تالاب ها، اهمیت بیشتری در خشک شدن دریاچه ارومیه دارند.
تحلیل محتوای رأی دیوان بین المللی دادگستری در قضیه گابچیکوو ناگیماروس
منبع:
تعالی حقوق بهار ۱۳۹۶ شماره ۱۸
183 - 208
حوزه های تخصصی:
در رسیدگی به اختلاف ناشی از پروژه ی گابچیکوو ناگیماروس میان دو کشور چکسلواکی و مجارستان، دیوان بین المللی برای نخستین بار از قرار معاینه ی محل استفاده نمود. پرسش مطرح در خصوص رأی ماهوی دیوان، مربوط به دستاوردهای آن در تحول و توسعه حقوق بین الملل است. در حوزه ی حقوق مسؤولیت، دیوان ضمن تاکید بر لزوم تفکیک میان فعل متخلفانه ی بین المللی و اقدامات مقدماتی منجر به آن، ضرورت و اقدامات متقابل را به عنوان عوامل رافع وصف متخلفانه ی عمل معرفی نمود؛ هم چنین، ضمن پرداختن به مفاهیمی چون جانشینی در معاهدات، تغییر اوضاع و احوال زمان انعقاد معاهده و ممکن نبودن اجرای معاهده در حوزه ی حقوق معاهدات، برای نخستین بار به مفاهیم حقوق بین الملل محیط زیست از جمله اصول پیش گیری و توسعه ی پایدار توجه نمود
واکاوی عوامل تأثیرگذار بر دانش محیط زیستی گندم کاران بخش مرکزی شهرستان کهگیلویه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
کشاورزی مهم ترین بخش در تهیه محصولات غذایی است. با توجه به اینکه کشاورزان برای تولید محصولات بیشتر از فناوری های جدید استفاده می کنند، می توانند اثرات تخریبی زیادی بر محیط زیست داشته باشند. آنچه در زمینه محیط زیست مهم و قابل تأمل می باشد اثری است که دانش محیط زیستی بر روی بهبود رفتارهای محیط زیستی دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل تأثیرگذار بر دانش محیط زیستی گندم کاران انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر 380 نفر از گندم کاران آبی کار بخش مرکزی شهرستان کهگیلویه بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان 181 نفر از گندم کاران به عنوان نمونه انتخاب گردید و روش نمونه گیری روش تصادفی ساده انتخاب شد. روایی صوری این پرسشنامه از طریق متخصصان موضوعی تأیید شد و آلفای کرونباخ برای سنجه های 56/0 تا 83/0 حاکی از پایایی مناسب پرسشنامه بود. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 21 انجام شد.یافته های پژوهش نشان داد که گندم کاران بخش مرکزی، از دانش محیط زیستی مناسبی برخوردار نیستند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که متغیرهای میزان درآمد غیر کشاورزی، پایبندی به عرف، شرکت در دوره های آموزشی-ترویجی، عضویت، سابقه کشت گندم و تحصیلات از مهم ترین تعیین کننده های دانش محیط زیستی گندم کاران بودند.
تحلیل و تبیین رابطه همبستگی شاخص توسعه انسانی و شاخص توسعه پایدار و تطبیق این شاخص ها در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱
109 - 132
حوزه های تخصصی:
شاخص اهداف توسعه پایدار در سال های اخیر توجه بسیاری از محققان و سیاست گذاران را به خود جلب کرده است. شاخص توسعه انسانی نیز که بر اساس چند شاخص مهم و کلیدی محاسبه می شود اگرچه یک روش قدیمی تر برای مقایسه کشورها در بعد سلامت و آموزش به حساب می آید اما همچنان در بین محققان و سیاست گذاران یک شاخص موردقبول است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت ایران در شاخص توسعه انسانی و شاخص اهداف توسعه پایدار و نیز بررسی همبستگی این دو شاخص بر اساس اطلاعات تمام کشورها است. در این تحقیق از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS به منظور بررسی ارتباط بین دو شاخص استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که ارتباط معنی دار و قوی بین این دو شاخص برقرار است. در بررسی همبستگی بین اهداف 17 گانه اهداف توسعه پایدار با شاخص توسعه انسانی مشخص شد که اهداف 15 و 17 ارتباط معنی داری با شاخص توسعه انسانی ندارند. درحالی که ارتباط دیگر اهداف با شاخص توسعه انسانی معنی دار بود. به طورکلی می توان نتیجه گیری کرد بین شاخص توسعه انسانی و شاخص اهداف توسعه پایدار ارتباط معنی دار قوی وجود دارد. درحالی که آرمان 17 با هیچ کدام از زیر شاخص ها دیگر و شاخص توسعه انسانی ارتباط ندارد. یکی از نقطه ضعف های اهداف توسعه پایدار مدنظر قرار دادن آرمان های بلند پروازانه است و این موضوع بسیج مردم و حکمرانان را برای رسیدن به تمام این اهداف ایده آل سخت خواهد کرد.
بررسی عوامل مؤثر بر بهبود فرهنگ بهداشت، ایمنی و محیط زیست در اماکن ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر بهبود فرهنگ بهداشت، ایمنی و محیط زیست در اماکن ورزشی طراحی و اجرا گردید. تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران اماکن ورزشی آگاه به حوزه بهداشت، ایمنی و محیط زیست، بودند که تجربه کافی در عرصه ورزش و اماکن ورزشی دارا می باشند. بر اساس شیوه انتخاب نمونه گیری گلوله برفی تعداد 18 نفر به عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. به منظور طراح ی چ ارچوب مفه ومی تحقیق از نظریه سه شاخگی کمک گرفته شد. پرسشنامه تحقیق حاضر، شامل پرسشنامه محقق ساخته بود. این پرسشنامه بر اساس روش TOPSIS طراحی گردیده بود. به منظور اولویت بندی این عوامل از روش تاپسیس استفاده گردید. کلیه روند تجزیه وتحلیل داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار BT TopSis SoLver انجام گردید. توجه به نتایج مشخص گردید که ایجاد نظارت بر رفتارها و عملکرد کارکنان و مدیران اماکن ورزشی در حوزه HSE با ضریب 9745/0 مهم ترین عامل مشخص گردید. همچنین نتایج نشان داد که متناسب سازی شرح شغل های کارکنان و مدیران اماکن ورزشی با اهداف HSE با ضریب نزدیکی 8649/0 و توجه به نگرش و مهارت های مربوط به HSE کارکنان و مدیران در زمان استخدام و به کارگماری با ضریب نزدیکی 8388/0 دیگر عوامل مهم بر بهبود فرهنگ HSE در اماکن ورزشی بودند. این نتایج می تواند در بهبود فرهنگ بهداشت، ایمنی و محیط زیست در اماکن ورزشی مؤثر باشد.
مطالعه تطبیقی رهیافت علمی و قرآنی به مسأله تخریب محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
محیط زیست از جمله مسائل مهم حوزه علم و دین و چالش جدی درعصر حاضراست؛ تخریب محیط زیست، محققان را بر آن داشته است تا در پی کشف علت و عوامل اصلی ظهور این بحران باشند. یکی از جنبه هایی که کمتر بدان پرداخته شده است، نگرش محیط زیستی مبحث فساد در زمین، از منظر مفسران قرآن کریم و دانشمندان علم محیط زیست است. این جستار درصدد است با استفاده از روش توصیفی –تحلیلی و تطبیقی و با پرداختن به آراء مفسران فریقین و دانشمندان علوم محیط زیست، نوع نگرش هر دو طیف به مسئله محیط زیست و علل و عوامل اصلاح و افساد در زمین را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد. پس از بررسی تطبیقی و تحلیل آراء مفسران ذیل آیات، این نتیجه حاصل شد که آراء مفسران و دانشمندان محیط زیست از سویی دارای مشترکاتی است و از سوی دیگر وجوه و افتراق های اساسی را دربردارد، از جمله اشتراکات، تخریب محیط زیست توسط انسان و از بین بردن حرث است که منجر به برهم زدن اکوسیستم و تأثیر آن در زندگی انسان ها است، نادیده انگاشتن افعال سلبی و ایجابی در برخورد و ارتباط با خالق، مخلوق و خود، وجوه قابل ممیزه ای است که تفوق دیدگاه مفسران را بر آنان داشته است.
تأثیر آلودگی هوا بر اختلال در سلامتی شهر اهواز در سال 1395(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در چند دهه گذشته آلودگی هوا به عنوان یک مشکل اساسی، سلامتی افراد را تحت تاثیر قرار داده است. آلودگی هوا از مهم ترین مشکلات زیست محیطی کلان شهرهای ایران به خصوص شهر اهواز است. هدف از مقاله پیش رو بررسی تأثیر آلودگی هوا بر اختلال در سلامتی برمبنای تحلیل ثانویه داده های زیست محیطی و بیمارستانی در شهر اهواز در طول سال 1395 است. نتایج نشان داد که شاخص های آلودگی هوا و اختلال در سلامتی، به لحاظ زمانی، در فصل زمستان بیشتر است. بیشترین دلایل مراجعه به بیمارستان به ترتیب بیماری های قلبی و عروقی، سرطان، گوارش، تنفسی، پوستی و عفونی بوده است. نتایج تحلیل چندمتغیره نشان داد که ۸۵ درصد تغییرات اختلال در سلامتی شهر اهواز ناشی از تأثیرات 10 آلاینده مورد بررسی است. در این میان، آلاینده های ذرات معلق کوچکتر از 5/2 میکرون، ذرات معلق کوچکتر از 10 میکرون، مونوکسیدکربن، و نیتریک اکسید به ترتیب بیش ترین اثرات را بر اختلال در سلامتی گذاشته اند. علاوه بر این، نتایج نشان داد سن و جنس نیز به شدت با اختلال در سلامتی ناشی از آلودگی هوا همبستگی دارند. بدین ترتیب، کاهش اختلال در سلامتی نیازمند سیاست گذاری و اجرای برنامه های موثر در جهت کاهش آلاینده ها است.
محیط ریست و مهربانی با حیوانات از دیدگاه علامه سید جعفر مرتضی عاملی
منبع:
آینه پژوهش سال سی ام آذر و دی ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۱۷۹)
25 - 47
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار پیش رو، دیدگاه جعفر مرتضی عاملی را درباره محیط زیست و طبیعت با تأکید بر حقوق حیوانات و مهربانی با آنها، مورد مداقه قرار داده است. وی در راستای این هدف، نخست، نگاه کلان علامه به محیط زیست شهری را مطرح و در ادامه، موضوع حقوق حیوانات و مهربانی با آنان را واکاوی کرده و به بیان دیدگاه های جعفر مرتضی عاملی پیرامون این موضوع با استمداد از دیگر آثارش از قبیل الصحیح من سیره النبی الاعظم اقدام نموده است. در نهایت نویسنده با ذکر کلیاتی درخصوص حیوانات از قبیل اخلاق، شعور و عبادت حیوانات از نقطه نظر جعفر مرتضی، تأملات وی را در روایات رسیده از پیامبر و ائمه معصومین درباره مهربانی با حیوانات در قالب 113 نکته، متذکر می شود. در خاتمه نیز، چند نکته فشرده درباره کتاب حقوق الحیوانات جعفر مرتضی مطرح می کند.
آلودگی صنعتی و حق بر محیط زیست، رویکردی به اسناد بین المللی
منبع:
تمدن حقوقی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۷
162 - 174
حوزه های تخصصی:
این مقاله به بررسی آلودگی صنعتی و حق بر محیط زیست در حقوق بین الملل می پردازد. در ابتدا به این سوال پاسخ می دهد که حق بر محیط زیست و عاری از آلودگی های صنعتی چگونه به عنوان حقوق بنیادین انسان محسوب شده و در رابطه با آلودگی های ناشی از فعالیت های صنعتی و حق بر محیط زیست دارای چه ضمانت هایی می باشد؟ در پاسخ چنین بیان شده که حق بر محیط زیست سالم و عاری از آلودگی های صنعتی جزء مقوله سوم حقوق بشر یا حقوق همبستگی تلقی گردیده و دارای ضمانت بین المللی ناشی از معاهدات و اسناد بین المللی و مسئولیت دولت ها در حقوق بین الملل می باشد. روش این پژوهش نظری و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و روش تجزیه تحلیل اطلاعات به صورت توصیفی و تحلیلی می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد آلودگی صنعتی شامل آلودگی صوتی، شیمیایی و بیولوژیکی می باشد. آلودگی خاک بیشترین تاثیر را بر خاک، آب و هوا داشته و قوانین حقوقی بین المللی قوانینی در حمایت از عدم آلودگی و حق بر محیط زیست وضع نموده است. قوانین و اسناد بین المللی جهت کاهش آلودگی های صنعتی تدوین شده است و برای خسارت به محیط زیست ضمانت های اجرایی وجود دارد و هر چند قدرت های بزرگ بیشترین تولیدکننده آلودگی صنعتی هستند از تعهدات و قوانین بین المللی سرباز می زنند و حقوق بشر و حق بر محیط زیست سالم برای انسان را ناامن می نمایند.
راهکارهای طراحی مرکز تحقیقاتی زیست محیطی مبتنی بر الگوی تحقیقات اکولوژیکی
حوزه های تخصصی:
با آغاز دوره مدرن فعالیت های انسانی با بهره گیری بی ضابطه از طبیعت شرایط بی سابقه ای را بر آن تحمیل ساخت که آلودگی های محیطی، نابسامانی زیستگاه های جانوری و گیاهی، بر هم خوردن اکوسیستم های طبیعی انقراض گونه های کمی آب و درخطر قرار گرفتن نسل های دیگر جانداران و... اثرات تخریب های محیطی در این دوره است. انسان با مشاهده این آثار و اطلاع از خسارت های ناشی از بی توجهی به طبیعت، اندک اندک از روش های گذشته خویش پشیمان شده و سعی در جبران آن نموده است؛ چراکه وابستگی همه جانبه انسان به طبیعت وظیفه را بر عهده او گذاشته است. توجه به طبیعت و محیط زیست در مقیاس های مختلف به صورت پروژه های ملی، منطقه ای و فرا منطقه ای در جهان به مورداجرا گذاشته شده است. بی شک، تحقیقات و آموزش از زیرساخت های رشد و شکوفایی هر جامعه ای هستند و توجه به آن ها بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام این تحقیق، طراحی مرکزی تحقیقاتی، با استفاده از استانداردهای جدید و مطابق با نیازهای مراجعین این گونه مراکز بوده است. در کشور ما، باوجود توجه بسیار به امر آموزش و پژوهش، نیاز به طراحی و اجرای چنین مراکزی ضروری به نظر می رسد چراکه اغلب ساختمان های تحقیقاتی کشور، مربوط به دهه های پیش و با استانداردهای گذشته طراحی شده اند و به خوبی پاسخگوی تمامی نیازهای کاربران نمی باشند. این پژوهش در پی پاسخ به پرسش: اساساً طراحی اکولوژیک چیست و ضرورت آن در رابطه ی میان انسان، طبیعت و جامعه چگونه نمود می یابد؟ به منظور پاسخ به چنین پرسشی ابتدا با استناد بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به دنبال تبیین ماهیت واژگان کلیدی چون محیط زیست، اکولوژی و در راستای آن طراحی اکولوژیک برمی آید، در ادامه به منظور تسلط بر موضوع و موضع پژوهش اهداف آن به رشته ی تحریر درمی آید، نتایج حاکی از آن است که 6 راهکار برای طراحی معماری با رویکرد اکولوژیک مثمر ثمر است، که این 6 راهکار شامل 1) بهره گیری از منابع قابل احیاء، 2) بازیافت/حذف زباله و آلودگی، 3) انرژی نهاده شده، 4) عمر طولانی/تطبیق مناسب، 5) هزینه تمام طول عمر، 6) سلامتی و شادابی می باشد. این پژوهش از نوع بنیادی است چراکه در پی ارتقاء سطح دانش و آگاهی است.
جهانی شدن، جهان وطنی و محیط زیست: مروری بر چشم انداز اولریش بک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال بیستم اسفند ۱۳۹۹ شماره ۱۲ (پیاپی ۸۸)
395-421
پرداختن به مسئله محیط زیست درفضایی خلاءگونه امکانپذیر نیست، خصوصاً در روزگاری که چالش های زیست محیطی مانند تغییرات اقلیمی، تنها در ابعاد جهانی قابل تبیین هستند. ازسویی دیگر، مفهوم جهانی شدن مورد توجه ژرف نظریه پردازان اجتماعی بوده است و در گذر زمان چالش های بنیادین"پرسش درمورد وجود یا عدم وجود آن" نیز بطور پی درپی افزایش یافته است. این مقاله نگاهی به یکی از متفاوت ترین اندیشه های کنونی در این باب، یعنی مفهوم جهان وطنی اولریش بک با تأکید بر ابعاد زیست محیطی آن، خواهد داشت که آن را بدیل به حق و شایسته مفهوم جهانی شدن بر می شمارد و در این راستا تا آنجایی پیش می رود که از نو چارچوب مرجع متفاوتی برای جامعه شناسی معاصر، بر می سازد. در این مقاله، پس از پرداختن به اندیشه های بک در مورد مفهوم جامعه در مخاطره جهانی و ویژگیهای آن، تمایزات بنیادین جهانی شدن و جهان وطنی، فرآیند جهان وطنی و جامعه شناسی جهان وطن و در نهایت چندین نقد مطرح بر نظریه او، مطالعه تطبیقی ابعاد زیست محیطی جهانی شدن در اندیشه های هاروی، گیدنز، رابرتسون و بک، انجام شده است. مقاله، سه مدل نوین میان گفتمان محیط زیست و گفتمان اقتصادی، ارایه می کند و درنهایت دیدگاه هاروی و رابرتسون در راستای مدل تعارض، دیدگاه گیدنز در راستای مدل درهم تنیده و دیدگاه بک، نزدیکتر به مدل همپوشانی استنتاج می شوند.
بررسی آثار زیست محیطی نیروگاه سیکل ترکیبی شوباد کهنوج
وقوع بحران های زیست محیطی نگرانی های عمیقی را در سطوح مختلف جوامع انسانی ایجاد نموده که ضرورت رفع آن لحاظ نمودن معیارهای زیست محیطی در فعالیتهای توسعه ای است. بهره برداری از خطوط انتقال نفت و فرآورده های نفتی با توجه به ماهیت سیال منتقل شونده از پتانسیل ایجاد ریسک و حوادث زیست محیطی برخوردار می باشد. از این رو هدف از انجام این مطالعه ارزیابی اثرات محیط زیستی نیروگاه سیکل ترکیبی شهرستان کهنوج با استفاده از روش مبتنی بر ماتریس تعاملی لئوپولد تعدیل شدهبوده است. این مطالعه ارزیابی اثرات محیط زیستی اجرای نیروگاه سیکل ترکیبی شهرستان کهنوج در سه محیط فیزیکی، بیولوژیکی، اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی در دو فاز ساختمانی و بهره برداری با استفاده از روش ماتریس تعاملی لئوپولد تعدیل شده انجام پذیرفت. یافته های حاصل از نتایج ماتریس تعاملی لئوپولد تعدیل شده نشان داد که اثرار مخرب و خیلی مخرب نیروگاه سیکل ترکیب کهنوج پایین تر از پنجاده درصد می باشد. در نهایت با توجه به یافته های این پژوهش، روش های کاهش و کنترل اثرات و پیامدهای منفی به تفکیک مراحل ساختمانی و بهره برداری ارائه شده و برنامه های پایش و مدیریت محیط زیست تدوین گردید.
بررسی و شناخت عوامل مؤثر در ارتقاء سطح ایمنی و بهداشت و محیط زیست در پروژه های عمرانی شرکت خاتم الانبیاء شهر شیراز
هدف از اجرای این پژوهش بررسی و شناخت عوامل مؤثر در ارتقاء سطح ایمنی و بهداشت و محیط زیست در پروژه های عمرانی شرکت خاتم الانبیاء شهر شیراز بوده است. روش تحقیق حاضر، بر اساس هدف از نوع تحقیق کاربردی است و بر اساس نحوه ی گردآوری داده ها و تعیین روابط بین متغیرها، توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی است. برای جمع آوری اطلاعات درباره مبانی نظری و ادبیات موضوع از روش کتابخانه ای از طریق بررسی کتاب ها، مجلات و مقالات داخلی و خارجی مستخرج از سایت های معتبر و مرتبط اینترنتی و کتابخانه دانشگاه های معتبر کشور استفاده گردید. در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات از چندین پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه های این پژوهش بر اساس مبانی نظری و پیشینه مطالعاتی در خصوص موضوع پژوهش توسط محقق طراحی شد. این پرسشنامه ها در طیف 5 گزینه ای لیکرت طراحی خواهند شد. برای بررسی پایایی این ابزار از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. جامعه آماری در این پژوهش، کلیه مدیران، پیمانکاران، کارکنان و کارشناسان شرکت خاتم الانبیاء در شهر شیراز می باشد. برای تعیین حجم نمونه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد و تعداد 50 نفر از این کارشناسان به عنوان حجم نمونه آماری انتخاب شد. تجزیه وتحلیل داده های حاصل از پژوهش توسط نرم افزار SPSS و با آزمون همبستگی پیرسون، آنووا و t مستقل انجام شد. یافته های این پژوهش نشان داد که عوامل مختلفی ازجمله سطح تحصیلات کارکنان، سن، تجربه کاری، اولویت دادن کارکنان به ایمنی، رهبری، مسئولیت پذیری، یکپارچگی ایمنی، آموزش و یادگیری و دقت در رعایت اصول مدیریت ایمنی ازجمله عواملی می باشند که بر ارتقاء سطح ایمنی و بهداشت و محیط زیست در پروژه های عمرانی شرکت خاتم الانبیاء شهر شیراز تأثیرگذار می باشد.
بررسی معماری سبز در خانه های مسکونی در راستای همزیستی انسان با اکولوژی (مطالعه موردی: روستای ورکانه)
حوزه های تخصصی:
رشد سریع جمعیت و عدم توجه به طبیعت منجر به مصرف بیش از حد سوخت های فسیلی و درنتیجه خسارت های جبران ناپذیری به محیط زیست می شود. این موضوع به قدری اهمیت داشته که در معماری رویکردهای نوینی همچون معماری سبز ایجاد شده است. تلاش در جهت طراحی خانه های سبز با بهره گیری از انرژی های پاک و فضاهای طبیعی در آن، از راهکارهای این رویکرد است که موجب کاهش معضلات زیست محیطی می شود. از سوی دیگر بستر محیط زیست دارای الگوهایی است که گذشتگان در معماری سنتی ایران ازجمله روستاها به صورت ارتباط هماهنگ و تنگاتنگ بین بافت روستا و سایر ساختار طبیعت به کار بسته اند. از این میان می توان به روستای ورکانه واقع در اطراف شهرستان همدان اشاره کرد که وجود کمبود امکانات مدرن در استفاده از انرژی های فسیلی منجر به شکل گیری معماری خاص همراه با ویژگی های منحصربه فرد روستا شده، که در این زمینه، نمونه جالب توجه است. این مقاله در پی درک اصول و ارزش های حاکم بر معماری خانه های روستای ورکانه به عنوان یک معماری سبز است و استخراج ویژگی های قابل تکرار آن در راستای دستیابی به اهداف معماری سبز، از اهداف آن به شمار می رود. روش مورداستفاده در این نوشتار، توصیفی- تحلیلی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. برای دستیابی به اهداف موردنظر پس از بررسی مفاهیمی همچون معماری سبز، خانه سبز، یادآوری اهداف طراحی خانه سبز و اصول بنیادین آن، به مطالعه ویژگی های خانه های روستای ورکانه و عوامل تأثیرگذار بر شکل گیری آن از لحاظ ارتباط خانه های روستا با طبیعت پیرامون، تأثیر باد و تابش آفتاب بر نحوه چیدمان فضایی، پلان و درنتیجه فرم بناها ، تأثیر مصالح بومی در حفظ انرژی فضاهای داخلی می پردازد و ارزش های معماری سبز در آن ها موردبررسی قرار می گیرد. این بررسی با در نظر گرفتن شش جنبه معماری سبز انجام می پذیرد. در انتهای مقاله راهکارها و اصول بومی اتخاذشده در این روستا که قابلیت تعمیم به معماری معاصر امروز را دارد و می تواند باعث کاهش مصرف انرژی در این اقلیم شود همچون توجه به نحوه قرارگیری فضاها، در قالب جدولی بیان می گردد.