پژوهش ملل

پژوهش ملل

پژوهش ملل بهمن 1399 شماره 61

مقالات

۱.

چشم اندز عضویت ایران در بریکس و تحلیل ظرفیت های آن در آینده مناسبات دو طرف

تعداد بازدید : ۷۴۷ تعداد دانلود : ۴۱۴
مقاله حاضر به دنبال بررسی چشم انداز عضویت ایران در بریکس و تحلیل ظرفیت های آن در آینده مناسبات دو طرف بوده است. گروه بریکس مجموعه ای از اقتصادهای نوظهور شامل کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است که برای ایجاد جهانی چندقطبی و مقابله با تک قطبی-گرایی آمریکا و همچنین شکل گیری یک اقتصاد قدرتمند در برابر آمریکا گردآمده اند، ایران نیز برای قرارگیری در کنار کشورهایی که دارای یک دیدگاه مشترک و هدف یکسان با این کشور هستند، تلاش کرده و به دنبال همگرایی با این قدرت های اقتصادی نوظهور بوده است تا بتوانند به این اهداف یکسان دست یابند لذا در همین راستا مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که بریکس دربرگیرنده چه ظرفیت هایی برای عضویت احتمالی ایران در این سازمان خواهد بود؟ و برای پاسخگویی به سوال با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره گیری از نظریه موازنه نرم این فرضیه مطرح شده است که باتوجه به سناریوهای آینده بریکس که به دنبال تبدیل شدن به یک قدرت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مدنی فراتر از غرب است، عضویت احتمالی ایران در این سازمان می تواند ایران را در کنار این قدرت های برتر قرار دهد و حرکت به سوی توسعه سیاسی-اقتصادی را برای ایران فراهم کند.
۲.

نقش آموزش حقوق بشر در توسعه صلح: تأملی در وضعیت افغانستان

نویسنده:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۳۶۰
حقوق بشر مجموعه ای از حقوق و آزادی های بنیادین است که به صرف انسان بودن و فارغ از هرگونه تبعیض به انسان تعلق می گیرد. مسئولیت تضمین و رعایت این حقوق بطورکلی برعهده دولت ها است. دولت ها می توانند با انجام اقداماتی پیشگیرانه، اجرای این مسئولیت را تسهیل نمایند. یکی از این اقدامات پیشگیرانه، آموزش همگانی حقوق بشر می باشد. افراد می توانند با تکیه بر آگاهی، حقوق بنیادین خود را مطالبه و از نقض آن جلوگیری نمایند. صلح، علاوه بر یک وضعیت استراتژیک، بعنوان یک حق بشری نیز شناسایی شده و در چارچوب فعالیت های کمیسیون حقوق بشر و مجمع عمومی ملل متحد، تکوین یافته است. لذا علاوه بر فقدان جنگ بیان موقعیتی است با ضرورت های سازنده، عادلانه و دموکراتیک. در این میان کشور افغانستان در زمره کشورهای در حال توسعه قرار می گیرد. گزارش های دوره ای جهانی شورای حقوق بشر ملل متحد، مبین پیشرفت دولت افغانستان در تضمین و رعایت حقوق بشر می باشد. بدون تردید اجرای طرح ها و برنامه های آموزش همگانی حقوق بشر در توسعه پیشرفت مذکور، موثر خواهد بود. باتوجه به مواجهه دولت افغانستان با چالش های متعددی همچون مخاصمات مسلحانه، تروریسم، تولید و ترانزیت مواد مخدر و مواردی از این دست، ارزیابی بهره مندی از تدبیر آموزش حقوق بشر در دستیابی و حفظ صلح در افغانستان قابل تأمل به نظر می رسد. در این پژوهش ضمن بررسی شکلی و ماهوی فرآیند آموزش حقوق بشر، باتوجه به وضعیت خاص کشور افغانستان، پیشنهادهایی در راستای توسعه آموزش همگانی حقوق بشر در این کشور ارائه می شود.
۳.

بررسی تاثیر انقلاب اسلامی بر بیداری اسلامی کشورهای منطقه

تعداد بازدید : ۲۸۲۳ تعداد دانلود : ۹۳۳
مقاله حاضر با هدف بررسی تاثیر انقلاب اسلامی بر بیداری کشورهای منطقه می باشد. هرچند باید بیان نمود که میزان تاثیرگذاری انقلاب اسلامی بر همه جوامع اسلامی یکسان و یکنواخت نبوده، بلکه باتوجه به اوضاع خاص هر منطقه و نیز قرابت های فکری، فرهنگی و جغرافیایی، درجه تاثیر آن متفاوت بوده است. هر اندازه که ملت ایران در نیل به اهداف انقلابی خود با ملت های دیگر وجه اشتراک داشته اند، به همان نسبت تاثیرپذیری از این انقلاب بیشتر بوده است. باتوجه به مطالب مذکور، سوالی که در این مقاله می توان بیان نمود این است که انقلاب اسلامی ایران چه تاثیری در بیداری اسلامی کشور های منطقه گذاشته است؟ که به روش توصیفی و تحلیلی این فرضیه را که انقلاب اسلامی ایران با داشتن ویژگی هایی از قبیل معنویت گرایی در سیاست، مخالفت با رژیم های دیکتاتور و غیراسلامی، بازتولید فرهنگ مقاومت و روحیه شهادت طلبی، عدالت گرایی، تاکید بر وحدت، مردم گرایی، گسترش اسلام سیاسی و مواردی از قبیل باعث تاثیرگذاری بر کشور های منطقه گردید را مورد ارزیابی قرار می دهد. بطورکلی می توان بیان نمود که این انقلاب، کشورها و ملت های فراوانی را تحت تأثیر قرار داد و این تأثیرات که در قالب الگوسازی انقلاب اسلامی ظهور و بروز یافت، فرصت های جدیدی را پیش روی جنبش ها و جریان های مبارزه برای آزادی خواهی و استقلال قرار داد. انقلاب اسلامی تغییراتی در عرصه مفاهیم سیاسی و مباحث نظری ایجاد کرد و سبب شد ظرفیت های جدیدی در نظام بین الملل با الهام از آموزه های دینی ایجاد شود.
۴.

مسئولیت دولت ساحلی در آلودگی زیست محیطی با تاکید بر اصل مشارکت در کنوانسیون حقوق دریاها

تعداد بازدید : ۶۶۸ تعداد دانلود : ۴۷۳
محیط زیست دریایی از اهمیت اقتصادی، اجتماعی و غیره برخوردار است و حفاظت از آن برای جامعه امروزی ضروری می باشد. حفاظت از محیط زیست دریایی منع برخی از رفتارهای آلوده کننده و تلاش در جهت بهبود و بهسازی محیط آلوده می باشد که یکی از راه های حفاظت تصویب مقررات داخلی و بین المللی می باشد. لذا با ارائه مفاهیم مرتبط و بیان اهمیت محیط زیست دریایی به معرفی و تحلیل کنوانسیون ها و معاهدات بین المللی و جرم انگاری آلوده کردن محیط زیست دریایی پرداخته شده است. از این رو، مقاله حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی این سوال می پردازد که مسئولیت دولت ساحلی در آلودگی زیست محیطی با تاکید بر اصل مشارکت در کنوانسیون حقوق دریاها چیست؟ مسئولیت آلوده کنندگان دریا در راستای محدودیت آن مدنظر قرار گرفته و آلوده کنندگان الزام به جبران خسارت مادی یا معنوی وارده بر تابعان حقوق بین الملل هستند. نتیجه اینکه با کنوانسیون های متعدد بین المللی جرمی با عنوان آلوده کردن محیط زیست دریایی وجود ندارد و در آنها صرفاً به الزام دولت های متعاهد به جرم انگاری این عمل اکتفا شده است که در حقوق داخلی این جرم از دو طریق مواد نفتی و غیرنفتی صورت می پذیرد، که در مورد مواد نفتی قوانین کارآمدی وضع شده. اما در مورد مواد غیرنفتی قوانین بسیار ضعیفی تصویب شده است.
۵.

ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮای ﺣﻘﻮق مصرح ﻣﻠﺖ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان

نویسنده:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۲۸۰
ﯾﮑﯽ از دﻏﺪﻏﻪ ﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﻧﻈﺎم ﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ آن ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽﺷﻮد ﺣﻘﻮق ﻣﻠﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺟﻬﺎن در ﺗﻼش ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ آن را ﺳﺮﻟﻮﺣﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﻗﺮار دﻫﻨﺪ. در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان بعنوان ﻋﺎﻟﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﮐﺸﻮر، ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ﺑﻪ دور از اﻓﺮاط و ﺗﻔﺮﯾﻂ اﯾﻦ ﻣﺒﺤﺚ ﻣﺤﻮری و اﺻﻠﯽ ﻧﻈﺎم ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﻮرد ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. بطورﮐﻠﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺣﻘﻮق ﻣﻠﺖ ﻣﺼﺮح در ﻓﺼﻞ ﺳﻮم را در ﺳﻪ ﻣﺤﻮر ﻣﺴﺎوات، اﻣﻨﯿﺖ و آزادی ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮد. ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع، در مقاله ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺒﯿﯿﻦ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﻘﻮق ﻣﻠﺖ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﯽﺷﻮد و ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮاﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد را ﻣﻮرد ﮐﻨﮑﺎش ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد. بطورﮐﻠﯽ ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم اﯾﻦ مقاله آﮔﺎﻫﯽ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ درﺧﺼﻮص ﺣﻘﻮق و ﺗﮑﺎﻟﯿﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آﻧﻬﺎ و ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮاﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ روش اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺖ و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﮑﺎﯾﺖ از آن دارد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮاﺑﺮی ﺣﻘﻮق و ﺗﮑﺎﻟﯿﻒ و اﺟﺮای اﯾﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺪون وﺟﻮد ﺿﻤﺎﻧﺖ اﺟﺮا ﻣﯿﺴﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
۶.

انتقال خط مشی های مرتبط با بزه دیدگان: یادگیری از یکدیگر

تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۵۴۰
این مقاله، مسائل و مطالعات اخیر در زمینه «بیانیه اثر جنایت بر روی بزه دیدگان» در کشورهای مختلف اروپایی را بررسی می کند. که آیا بیانیه اثر جنایت بر روی بزه دیده دارای اثر مثبت بر روی خط مشی های مرتبط با بزه دیدگان و اعمال آن در اروپا بوده است یا خیر؟ و چالش های تطابق آن با نظام حقوقی رومی-ژرمنی بعنوان ابزاری در کشورهایی با ساختار حقوقی انعطاف پذیر را بررسی می کند. نظام های دادرسی کیفری مورد بررسی امکان پیشنهاد بزه دیده در فرآیند دادرسی کیفری را برای تضمین جبران خسارت برای بزه دیده از مجرم فراهم می کنند. و جبران خسارت بزه دیده از نظر قانونی در بسیاری از نظام های دادرسی کیفری کاملاً تأیید شده اند، همانطور که برنامه هایی مانند احکام جبران خسارت و مدعی خصوصی بیان می کنند. بویژه، مشکل تجربه عاطفی و درونی آزار و اذیتی است که به آسانی اندازه گیری نمی شود و بین افراد نیز بسیار متفاوت خواهد بود که در این اثر به آن پرداخته شده است.
۷.

زمان و مکان ایفاء تعهدات قراردادی

تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۲۹۲
اصلی ترین هدف متعاملین در انعقاد قرارداد اجرای مفاد قرارداد می باشد. در نتیجه هر قرارداد، طرفین تعهداتی را برعهده می گیرند که مکلف به ایفاء آن تعهدات هستند. البته که تعهدات باید در زمان و مکان مورد توافق و مقرر در قرارداد ایفاء گردند که این شرایط گاهی در قرارداد مشخص نشده است و یا نمی توان از متن قرارداد تشخیص داد در اینصورت با استناد به قانون حاکم بر قرارداد می توان زمان و مکان اجرای تعهدات را مشخص کرد. در پژوهش حاضر به بررسی زمان و مکان اجرای تعهدات قراردادی به صورت تطبیقی در حقوق ایران و اصول قراردادهای تجاری بین المللی پرداخته شده که باتوجه به این قوانین در برخی موارد بین تعهدات پولی و غیرپولی تفکیک قائل شده و در بعضی موارد دیگر هیچ اشاره ای به این مسئله نشده است که نشان از یکسان بودن قوانین نسبت به تعهدات پولی و غیرپولی دارد. اصول قراردادهای تجاری بین المللی درخصوص زمان ایفاء تعهدات قراردادی صراحتاً به مسئله ایفاء تعهد پیش از موعد اشاره کرده و این در حالیست که قانون مدنی ایران اجرای پیش از موعد را مستقلاً مورد بررسی قرار نداده اما باتوجه به برخی مواد می توان حکم قانون مدنی را در مورد این موضوع تشخیص داد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۳