مطالب مرتبط با کلیدواژه

روانشناسی مثبت


۱.

تاثیر رفتارسازمانی مثبت بر رفتارانحرافی کاری (نقش میانجی: جواخلاقی سازمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رفتار سازمانی سال سوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: روانشناسی مثبت رفتار سازمانی مثبت رفتارهای انحرافی کاری جوّ اخلاقی سازمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۸ تعداد دانلود : ۶۲۱
این پژوهش با هدف بررسی تاثیر رفتارسازمانی مثبت بر رفتار انحرافی کاری با نقش متغیر میانجی جو اخلاقی سازمان در بیمارستان شهید مطهری وابسته به شرکت ذوب آهن اصفهان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل 300 نفر از کارکنان بیمارستان شهید مطهری بودند که با تعیین حجم نمونه آماری به روش تصادفی ساده و بر اساس جدول مورگان، 169 نفر تعیین شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه رفتارسازمانی مثبت لوتانز (2007) با18سوال، پرسشنامه جواخلاقی ویکتور وکولن(1993) با 18سوال و پرسشنامه رفتارانحرافی کاری قنبری(1391) با 10 سوال استفاده گردید. برای سنجش روایی پرسشنامه از روش روایی محتوایی با استفاده از نظرات اساتید و کارشناسان و روایی سازه با استفاده از معادلات ساختاری استفاده گردید. برای تعیین پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد، براین اساس آلفای کرونباخ رفتارسازمانی-مثبت83/0، جواخلاقی78/0و رفتارانحرافی کاری 79/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای SPSS21 وLISREL انجام گردید. نتایج نشان دهنده تاثیر معکوس رفتار سازمانی مثبت بر رفتار انحرافی کاری با ضریب مسیر(32/0-)، تاثیر مستقیم رفتار سازمانی مثبت بر جو اخلاقی سازمانی با ضریب مسیر(58/0) و تاثیر معکوس جو اخلاقی سازمانی بر رفتار انحرافی کاری با ضریب مسیر(62/0-) بود. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که، جواخلاقی سازمانی در تاثیر رفتار سازمانی مثبت بر رفتار انحرافی کاری با ضریب مسیر(35/0-) نقش میانجی را ایفا می کند.
۲.

روانشناسی مرگ

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در علوم رفتاری دوره دوم تیر ۱۳۹۶ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: پذیرش روانشناسی مثبت روانشناسی مرگ آگاهی مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۰ تعداد دانلود : ۳۰۶۰
مرگ به عنوان بزرگ ترین حادثة زندگی، مفهومی پیچیده دارد و میتواند با درد و رنج زیادی همراه باش د. نوع واکنشهای هیجانی افراد در مواجهه با مرگ و پذیرش آن، بستگی کامل به اعمال، رفتار، افکار، ساختار شخصیتی و توان مقابله ای او با مسائل و مشکلات گذشته در طول حیات دارد. روانشناسی، ت لاش میکند یک مرگ خوب، بدون رنج، درد و فش ار را ایجاد نماید. تعداد غیرقابل درک و زیادی از مطالعات مذهبی- تاریخی، فلسفی و روانشناسی در حوزه ی مرگ وجود دارد. میتوان با اطمینان گفت که آگاهی از مرگ به عنوان یک پدیده در فضای فرهنگی جهان معمولا در ارتباط با یک موقعیت بحرانی (از دست دادن یک عزیز، مبتلا شدن به یک بیماری) یا پیر شدن بیان می شود که این پدیده ی مرگ نیز در موقعیت های مختلف، جالب می باشد. در نهایت، اقدامات زیادی را میتوان برای استفاده از مفاهیم و دانش تجربی پذیرش مرگ برای جمعیت های بالینی و کلینیکی انجام داد تا پذیرش با مرگ آسان گردد. این مسئله ی خاص، برخی تلاش های اولیه در راستای بهره بری از مرز جدید روانشناسی مثبت پذیرش مرگ را نشان می دهد.
۳.

ویژگیهای زندگی مطلوب در روانشناسی مثبت و مقایسه آن با زندگی مطلوب در منابع اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: زندگی مطلوب روانشناسی مثبت شادکامی حیات طیبه سعادت عصر ظهور منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۱ تعداد دانلود : ۶۸۴
هدف از انجام این پژوهش، بررسی ویژگیهای زندگی مطلوب از دیدگاه روانشناسی و اسلام و مقایسه بین آنهاست که با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است. زندگی مطلوب از دیدگاه روانشناسان مثبت، از دو دیدگاه کلی لذتگرا و سعادتگرا مورد بررسی قرار گرفته است. امروزه روانشناسی مثبت، رویکردی سعادت گرا به زندگی مطلوب داشته و بر منش و فضیلت های فردی تاکید کردهاند و مراحلی را برای تحقق زندگی مطلوب برشمردهاند. افرادی که به تمام مراحل زندگی مطلوب، نائل شوند به خود شکوفایی رسیدهاند. آنچه برای طی کردن مراحل مختلف زندگی مطلوب لازم است، استفاده از کارکرد بهینه و بهره گیری از تمام استعدادها در جهت شکوفایی و دستیابی به تواناییهای بالقوه افراد میباشد. زندگی مطلوب از دیدگاه اسلام، در گسترهای وسیعتر از آنچه در روانشناسی مثبت وجود دارد، طرح شده است؛ در دیدگاه اسلام، زندگی انسان دارای دو سطح دنیوی و اخروی است که ارتباط تنگاتنگی هم با یکدیگر دارند. زندگی مطلوب در منابع اسلامی، بر محور سعادت شکل میگیرد و افراد به هر اندازه که از اسباب سعادت بهرمند باشند، به همان میزان از زندگی مطلوب دنیوی و اخروی برخوردار خواهند بود. البته تحقق کامل اسباب سعادت دنیوی و عوامل زمینه ساز زندگی مطلوب اخروی، در دوره ای خاص از زندگی بشر- به خاطر تحولات عمیقی که در این دوره اتفاق میافتد- امکان دارد که از آن به دوره ظهور امام زمان (عج) یاد میشود.
۴.

کشف ساختار درونی مطالعات روانشناسی مثبت به روش متن کاوی

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۸ 1 - 31

کلیدواژه‌ها: ساختار درونی علم روانشناسی مثبت متن کاوی خوشه بندی نمایه سالتون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۳۶۲
این پژوهش با هدف کشف ساختار درونی مطالعات روانشناسی مثبت صورت گرفته است. رویکرد پژوهش پیش رو، در بخش ادبیات نظری و پیشینه های پژوهش، مطالعه ی کتابخانهای و از لحاظ ماهیت، کاربردی و در تجزیه و تحلیل یافته ها، تحلیلی است و از روش همرخدادی واژگان و نهایتاً خوشهبندی متن که از روشهای متنکاویاند برای کشف ساختار درونی و روابط موضوعی مطالعات روان شناسی مثبت استفاده شده است. جامعه این پژوهش، مقالات حوزه روان شناسی مثبت نمایه شده در پایگاه اسکوپوس است. تعداد کل این مقالات که محدود به بازه زمانی 2000 تا 2012 است برابر 1086 مقاله می باشد. پس از استخراج واژه های مرتبط موضوعی از ناحیه عنوان، چکیده و کلیدواژه های همه مقالات و اعمال روش های متن کاوی و ریشه یابی واژه ها، یک ماتریس هم رخدادی با ابعاد 43 × 43 ایجاد شد. برای تفسیر روابط موضوع های اصلی و جزئی ماتریس مذکور استاندارد شده و براساس شباهت وارد نرم افزار ایکس.ال.استد شد. مفاهیم در 7 خوشه بهینه قرارگرفت. برای گام های بعدی تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار متلب و از نرم افزار پاژک برای نمایش شبکه هم رخدادی واژگان استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که خوشه 2 با 10 واژه و خوشه 4 با 9 واژه، به عنوان خوشه های اصلی شناخته می شوند. خوشه 5 بیشترین تعداد موضوع های اصلی از بین مفاهیم منتخب را داراست و خوشه های 2 و 1 کمترین فاصله را دارند، که نشان می دهد ارتباط بین موضوع های اصلی و جزئی در این خوشه ها بیشتر است.
۵.

مقایسه رواندرستی و توانمندی های خلق و خو در دانشجویان بر اساس رشته تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هفدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۶۶ 285-301

کلیدواژه‌ها: روانشناسی مثبت رواندرستی توانمندی های خلق و خو رشته تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۲۴
روانشناسی مثبت، عبارت است از مطالعه علمی عملکرد بهینه انسان. تمرکز روانشناسی مثبت بر این است که زندگی انسان چگونه شکوفا می شود و به پتانسیل هایش می رسد. رواندرستی و توانمندی های خلق و خو از مفاهیم اصلی رویکرد علمی روانشناسی مثبت گرا هستند. مسأله اصلی پژوهش حاضر بررسی رواندرستی و توانمندی های خلق و خو در دانشجویان بود. هدف این پژوهش مقایسه رواندرستی و توانمندی های خلق وخو در دانشجویان بر اساس رشته تحصیلی آنان بود. بدین منظور، تعداد 351 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر از دانشکده های مختلف و رشته های مختلف تحصیلی با روش خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرها از پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف ( :RSPWB-SF ریف، 1989) و پرسشنامه ارزش های فعال در عمل ( VIA-IS : پترسون و سلیگمن، 2001) استفاده شد. روش تحقیق مطالعه حاضر علی- مقایسه ای است و برای تحلیل اطلاعات از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد.پس از برقراری مفروضه های آزمون، نتایج تحقیق نشان داد که مؤلفه های رواندرستی و توانمندی های خلق و خو در دانشجویان براساس رشته تحصیلی آنان به طور معناداری متفاوت است (0/001 (P= . با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد ماهیت رشته تحصیلی در رواندرستی و توانمندی های خلق و خو دانشجویان نقش داشته باشد، و همان گونه که صفات مثبت شخصیتی در انتخاب رشته تحصیلی نقش دارند، تحت تأثیر رشته تحصیلی نیز قرار می گیرند.
۶.

اثربخشی برنامه آموزشی تحول مثبت نوجوانی بر رضایت از زندگی و خودکارآمد پنداری در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هفدهم زمستان (اسفند) ۱۳۹۷ شماره ۷۲ 927-936

کلیدواژه‌ها: برنامه تحول مثبت نوجوانی روانشناسی مثبت نوجوانان رضایت از زندگی خودکارآمد پنداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۶۸۱
زمینه: وقوع تغییرات چشمگیر جسمی- روانی- اجتماعی در نوجوانی می تواند رضایت از زندگی و خودکارآمد پنداری در نوجوانان را تحت الشعاع قرار دهد. بنابراین، امکانات محیطی و برنامه های تحولی برای سازش یافتگی نوجوانان ضرورت دارد. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه تحول مثبت نوجوانی بر رضایت از زندگی و خودکارآمد پنداری نوجوانان انجام شد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی به شیوه پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. بدین منظور، از بین دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در پایه نهم دبیرستانهای دوره اول متوسطه شهر اراک در سال تحصیلی 97-1396، چهل و هشت دانش آموز دختر به صورت نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش(23 نفر) و گواه (25 نفر) قرار گرفتند. برنامه آموزشی تحول مثبت نوجوانی طی 24 جلسه یک ساعته برای گروه آزمایش اجرا شد. هر دو گروه مقیاس رضایت از زندگی (داینر و همکاران، 1985) و مقیاس خودکارآمد پنداری عمومی (شرر و همکاران، 1982) را در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل کردند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد در کوتاه مدت و بلند مدت برنامه تحول مثبت نوجوانی بر رضایت از زندگی و خودکارآمد پنداری نوجوانان مؤثر است (0/005= p ). نتیجه گیری: نتایج پیشنهاد می دهد که برنامه تحول مثبت نوجوانی می تواند برنامه عملی مناسبی برای افزایش رضایت از زندگی و احساس خودکارآمد پنداری در نوجوانان باشد.
۷.

اثربخشی برنامه آموزشی تحول مثبت نوجوانی بر مؤلفه های بهزیستی روانشناختی در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۵ 223 - 239

کلیدواژه‌ها: برنامه تحول مثبت نوجوانی روانشناسی مثبت بهزیستی روانشناختی مؤلفه های بهزیستی روانشناختی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۵۱۲
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه تحول مثبت نوجوانی بر بهزیستی روانشناختی بود. روش: روش پژوهش، طرح آزمایشی به شیوه پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش کلیه دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در پایه نهم دبیرستان های دوره اول متوسطه دولتی شهر اراک در سال تحصیلی 97-1396 بود که از میان آن ها 60 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و در گروه آزمایش( 30 نفر) و گروه کنترل( 30 نفر) به صورت تصادفی قرار گرفتند. در نهایت با توجه به معیارهای ورود و خروج از گروه آزمایش 7 نفر و از گروه کنترل 5 نفر کنار گذاشته شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف( نسخه 18 سؤالی) بود. گروه آزمایش طی 24 جلسه یک ساعته در برنامه آموزشی تحول مثبت نوجوانی شرکت نمودند. سپس پس آزمون و پس از گذشت 2 ماه پیگیری در مورد هر دو گروه انجام شد. برای بررسی نتایج از تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد برنامه تحول مثبت نوجوانی باعث افزایش مؤلفه های بهزیستی روانشناختی( پذیرش خود، تسلط بر محیط، رابطه مثبت با دیگران، زندگی هدفمند، رشد شخصی و خودمختاری) در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل می شود. یافته ها پس از 2 ماه نیز پایدار بودند. نتیجه گیری: برنامه تحول مثبت نوجوانی می تواند برنامه عملی مناسبی برای افزایش مؤلفه های بهزیستی روانشناختی نوجوانان باشد و منتج به بهداشت روانی مثبت آنان گردد.
۸.

بررسی رابطه سرمایه روانشناختی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی کادر آموزشی شاغل در مدارس ناحیه سه کرج در سال تحصیلی 93-92(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال نهم بهار ۱۳۹۳شماره ۳۸

کلیدواژه‌ها: روانشناسی مثبت سرمایه روانشناختی تعهد سازمانی رضایت شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۵۷۰
هدف از این پژوهش، سنجش سرمایه روان شناختی کادر آموزشی شاغل در مدارس شهر کرج وبررسی ارتباط این سرمایه با تعهد سازمانی و رضایت شغلی می باشد. به این منظور، از میان 4750 نفرکادر آموزشی شاغل در مدارس ناحیه سه شهر کرج درسال تحصیلی 93-92, تعداد 250 نفر به عنوان نمونه پژوهش به روش تصادفی ساده گزینش شدند. به منظور بررسی سرمایه روان شناختی از پرسشنامه استاندارد لوتانز و همکاران(2007) استفاده گردید. پایائی این پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ (0.77) مورد تأیید قرار گرفته است. برای بررسی تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان از پرسشنامه ای که توسط تقی زاده،(1390) مورد استفاده قرار گرفته و پایا یی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای رضایت شغلی 0.78 و برای تعهد سازمانی 0.7 مورد تایید است استفاده شده است. روش تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار spss22 مورد تحلیل قرار گرفت و با توجه به نوع داده ها، روش تحقیق، و توزیع داده ها روش همبستگی پیرسون مورد استفاده قرار گرفت و یافته ها رابطه مثبت و معنی داری را بین سرمایه روان شناختی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی نشان دادند.
۹.

اثربخشی آموزش مهارت های مقابله ای با رویکرد شناختی رفتاری مثبت گرا بر شادکامی دانش آموزان متوسطه دارای مشکلات سازگاری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال دهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۴۲ 54-71

کلیدواژه‌ها: شادکامی دانش آموزان ناسازگار مهارت های مقابله ای شناختی - رفتاری روانشناسی مثبت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۴۳۰
هدف مطالعه حاضر تأثیر آموزش مهارت های مقابله ای با رویکرد شناختی-رفتاری مثبت گرا بر شادکامی دانش آموزان متوسطه دارای مشکلات سازگاری بود. تحقیق براساس مطالعات آزمایشی میدانی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل اجرا شد. با معرفی معلمان، اجرای آزمون ها و غربالگری، از بین جامعه دانش آموزان دختر 15-14ساله دارای مشکلات سازگاری دوره متوسطه اول شهرستان ساری در سال تحصیلی 94– 1393، 40 نفر انتخاب و با استفاده از روش آرایش تصادفی، 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار سنجش پرسشنامه شادکامی آکسفورد بود. سپس دانش آموزان گروه آزمایش به مدت 14 جلسه (هر هفته دو جلسه 5/1ساعته)، تحت آموزش مهارت های مقابله ای با رویکرد شناختی-رفتاری مثبت گرا(فریدنبرگ، b2010) قرار گرفته و گروه کنترل هیچ گونه آموزشی را دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس بیانگر تفاوت معنادار شادکامی در بین گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون بوده که نشان می دهد آموزش مهارت های مقابله ای با رویکرد شناختی-رفتاری مثبت گرا می تواند به عنوان یک روش مداخله ای مفید جهت افزایش شادکامی و در نتیجه کارآمدی بهتر دانش آموزان دارای مشکلات سازگاری بکار رود.
۱۰.

پیش بینی شکوفایی معلمان بر اساس مؤلفه های الگوی روانشناختی شکوفایی انسان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم زمستان (بهمن) ۱۳۹۹ شماره ۹۵ 1439-1452

کلیدواژه‌ها: شکوفایی روانشناسی مثبت سرمایه روانشناختی ویژگی های شخصیتی خود مدیریتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۳۴۲
زمینه: مطالعات متعددی به بررسی شکوفایی پرداخته اند. اما پژوهشی که به منظور ارزیابی اعتبار الگوی شکوفایی دربافت بومی ایران و رفع کاستی های این مدل از جمله فقدان ابزار اندازه گیری برخی از مؤلفه ها و روابط بین اجزاء مدل پرداخته باشد، مغفول مانده است . هدف: هدف پژوهش حاضر پیش بینی شکوفایی معلمان بر اساس الگوی روانشناختی شکوفایی انسان HPFM بود. روش: پژوهش از نوع همبستگی بود؛ جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان سقز در سال تحصیلی 98-97 تشکیل دادند. تعداد 614 از آنان نفر به روش تصادفی طبقه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند، و به پرسشنامه های بهزیستی روانشناختی ریف (1995)، سرمایه روانشناختی لوتانز (2007)، پنج عامل بزرگ شخصیت گلدبرگ (1999)، خودآگاهی خصوصی چارلز کارور (1990)، سرسختی روانشناختی اهواز AHI (1377) و شکوفایی HPFS هژبریان (1394) و به دو پرسشنامه محقق ساخته شرایط محیطی – اجتماعی – فرهنگی و انگیزه شکوفایی، پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد بین همه متغیرهای مدل همبستگی مثبت معنی داری وجود دارد. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد غایت نگری به صورت مستقیم بر انگیزه شکوفایی تأثیر مثبت معنی داری دارد. متغیرهای انگیزه شکوفایی، شرایط زمینه ای و شرایط واسطه ای به صورت مستقیم بر خود مدیریتی و به صورت غیر مستقیم (با میانجی گری خودمدیریتی) بر شکوفایی تأثیر مثبت معنی داری دارند. متغیر خودمدیریتی نیز به صورت مستقیم بر شکوفایی تأثیر مثبت معنی داری داشت (0/01 p< ). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش کاربست تدابیر لازم به منظور افزایش غایت نگری، بهبود شرایط زمینه ای و شرایط واسطه ای، ارتقاء انگیزه شکوفایی و خودمدیریتی برای حصول شکوفایی معلمان پیشنهاد می شود.
۱۱.

تبیین مبانی روان شناختی نظریه غرقگی در عناصر برنامه درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۷ 265 - 282

کلیدواژه‌ها: روانشناسی مثبت غرقگی عناصر برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۲۵۱
غرقگی مفهومی برگرفته از روان شناسی مثبت است که در آن، فرد با سطحی از مهارت یا تمرکز و با هوشیاری، کاملاً در یک فعالیت درگیر می شود. هدف از پژوهش حاضر، تبیین مبانی روان شناختی عناصر برنامه درسی، مبتنی بر نظریه غرقگی بود. روش پژوهش حاضر، کیفی از نوع جستار نظرورزانه بود. به منظور دست یابی به داده های موردنظر از روش مطالعه و بررسی متون و آثار صاحب نظران حوزه مطالعاتی «غرقگی» و روانشناسی مثبت استفاده شد. در مرحله بعد داده های گردآوری شده مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته و با توضیح مفاهیم و بررسی شرط های لازم به تحلیل مفاهیم و استنباط عناصر پرداخته شد. نتایج بیانگر این بود که در صورتی که اهداف، از قبل مشخص شده، دقیق، شفاف و شخصی سازی شده؛ یادگیرنده، مستقل، با انگیزه، برخوردار از اعتماد به نفس؛ معلم(یاددهنده) تسهیل گر باشد، برنامه درسی مبتنی بر این نظریه خواهد بود. هم چنین روش یاددهی یادگیری مبتنی بر نظریه غرقگی روش بازی محور، آموزش انفرادی برنامه ای و حل مسئله؛ محیط، ساختارمند، امن و هدایت کننده و هم چنین ارزشیابی و ارائه بازخورد فوری، خود ارزیابی و ارزشیابی تشخیصی از جمله روش های ارزشیابی برنامه درسی مبتنی بر نظریه غرقگی مشخص گردید.
۱۲.

اثربخشی آموزش مبتنی بر الگوی روانشناختی شکوفایی بر شادکامی، شایستگی و مشارکت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 19 - 34

کلیدواژه‌ها: روانشناسی مثبت شکوفایی شادکامی شایستگی مشارکت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۳۴۵
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر الگوی روانشناختی شکوفایی بر شادکامی، شایستگی و مشارکت اجتماعی بود. طرح پژوهش، شبه آزمایشی با بهره گیری از پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. شرکت کنندگان شامل 40 دانش آموز پسر دوره دوم متوسطه در منطقه 2 شهر تهران در نیم سال اول سال تحصیلی 1399- 1398 بودند که به روش چندمرحله ای از دو مدرسه انتخاب شدند و در دو گروه کنترل و آزمایشی قرار گرفتند. ابتدا در مرحله پیش آزمون، هر دو گروه به پرسشنامه شکوفایی (شادکامی، شایستگی و مشارکت اجتماعی) هژبریان، رضایی، بیگدلی، نجفی، و محمدی فر پاسخ دادند، سپس آموزش مبتنی بر الگوی روانشناختی شکوفایی در 12 جلسه 90 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد و بعد از پایان دوره برای مرتبه دوم (به عنوان پس آزمون) و پس از دو ماه برای مرتبه سوم (به عنوان پیگیری) هر دو گروه به پرسشنامه شکوفایی پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون کواریانس چندمتغیره (مانکووا) تحلیل شدند. نتایج نشان دادند آموزش مبتنی بر الگوی روانشناختی شکوفایی، تغییرات پایداری در میزان شادکامی و مشارکت اجتماعی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در پس آزمون و پیگیری ایجاد می کند. تغییرات ایجادشده در شایستگی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل صرفاً در مرحله پس آزمون معنا دار بود؛ اما در مرحله پیگیری تفاوت معنی داری نداشت؛ بنابراین، پیشنهاد می شود به منظور افزایش شادکامی، شایستگی و مشارکت اجتماعی دانش آموزان، از آموزش مبتنی بر الگوی روانشناختی شکوفایی استفاده شود.  
۱۳.

مقایسه وضعیت غرقگی در کشتی گیران آماتور و نخبه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال هشتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 1 - 18

کلیدواژه‌ها: روانشناسی مثبت کشتی گیران آماتور کشتی گیران نخبه وضعیت غرقگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۱۵۷
استفاده از روانشناسی مثبت به منظور عملکرد مطلوب و رسیدن به اوج اجرا در حوزه ورزش همواره شایان توجه بوده است. با وجود این، درک دقیقی از برخی تجارب ذهنی آن، همچون غرقگی دردسترس نیست. هدف این مطالعه، مقایسه وضعیت غرقگی کشتی گیران آماتور و نخبه بود. جامعه آماری مطالعه حاضر را 56 ورزشکار کشتی گیر حاضر در ششمین دوره کشتی فرنگی و آزاد جام باشگاههای جهان (2020) و 56 کشتی گیر آماتور از شهرهای مختلف ایران تشکیل داد. به منظور سنجش میزان تجربه غرقگی ورزشکاران از پرسشنامه مقیاس حالتی غرقگی استفاده شد. نتایج نشان دادند نمره کلی غرقگی کشتی گیران نخبه به طور معنی داری بالاتر از کشتی گیران آماتور بود. همچنین، نتایج آزمون t مستقل نشان دادند در بین ابعاد 9 گانه غرقگی، بعد تعادل چالش مهارت، اقدام عمل آگاهی، اهداف روشن، بازخورد نامبهم، تمرکز بر تکلیف، احساس کنترل و از دست دادن خودآگاهی در کشتی گیران حرفه ای به طور معنی داری از کشتی گیران آماتور بیشتر بود. درخصوص بعد انتقال زمان و تجربه خودانگیختگی نیز بین کشتی گیران حرفه ای و آماتور تفاوت معنی داری مشاهده نشد. تمرکز تحقیقاتی بیشتر بر وضعیت غرقگی ورزشکاران به عنوان مؤلفه ای از فاکتورهای روانشناختی که انتظار می رود با سطح مهارت در ارتباط باشد، مربیان و روانشناسان ورزشی را برای رساندن ورزشکاران به اوج اجرا و عملکرد مطلوب کمک می کند.  
۱۴.

تحلیل فضایل و توانمندیهای لیلی در منظومه لیلی و مجنون نظامی از دیدگاه روانشناسی مثبتنگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 131 - 144

کلیدواژه‌ها: فضیلت قابلیت روانشناسی مثبت مجنون لیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۱۶۱
انسانها از دیرباز در طول زندگی خود، گرفتار مسائل اخلاقی و مشکلات روانی بودهاند و روانشناسی به عنوان یک علم مستقل از قرن نوزدهم سعی کرده است در درمان بیماریهای روحی – روانی، مثمر ثمر باشد؛ اما در حدود دو دهه پیش شاخهای از روانشناسی به نام روانشناسی مثبتنگر به جای تمرکز بر بیماریها و اختلالات روانی، بر هیجانات مثبت و فضایل و توانمندیهای انسان تکیه میکند. این شاخه جدید روانشناسی با هدف تأکید بر فضایل ششگانه اخلاقی مانند خرد، شجاعت، عدالت، میانهروی، عشق و رأفت، استعلا و توانمندیهای بیستوچهارگانهای مانند صداقت، امید، قدردانی، رهبری . . . به دنبال یافتن آن چیزی است که «زندگی خوب» نامیده میشود. روانشناسی مثبتگرا با تکیه بر فضایل و توانمندیها و با کشف زوایای پنهان وجودی انسان، موجب بهره بردن از قابلیتهای نهفته انسان میشود. پی بردن به این فضایل در هر فردی باعث شکوفایی و محدود شدن رذیلتهای وجودی او میشود. لیلی و مجنون یکی از منظومههای خمسه نظامی از این نظر قابل بررسی است. شناخت این فضایل و توانمندیها میتواند در نشان دادن شخصیت لیلی تأثیر بسزایی داشته باشد. در این منظومه شخصیت لیلی با دارا بودن فضیلت رأفت و عشق و میانهروی و استعلا و همچنین توانمندیهای دوستداشتن، دوراندیشی و امید به شکوفایی و تعالی میرسد.
۱۵.

اثربخشی روانشناسی مثبت بر خودشفقتی و قدردانی در بین زوجین دارای مشکلات زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 356 - 369

کلیدواژه‌ها: جذابیت خودشفقتی قدردانی روانشناسی مثبت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۹۰
هدف: هدف پژوهش حاضر، اثربخشی روان شناسی مثبت بر خودشفقتی و قدردانی در بین زوجین دارای تعارضات زناشویی بود. روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش، شامل زوجین دارای مشکلات زناشویی شهر تهران که در سال 1400 به مراکز مشاوره تهران (کلینیک تارا شعبه 1 و 2 و کلینیک بهجو) مراجعه کرده بودند (184 زوج) بودند که از میان آنها 30 زوج با شرط دارا بودن شرایط پژوهش و تمایل به شرکت در پژوهش به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در یک گروه آزمایش و یک گروه گواه و در هر گروه 15 زوج، گمارده شدند. برای مداخلات درمانی روان شناسی مثبت از پروتکل رشید و سلیگمن شامل 10جلسه 90 دقیقه ای (2013) استفاده شد. ابزار پژوهش شامل  پرسشنامه پرسشنامه خودشفتقی نف (2003) و پرسشنامه قدردانی مک کلایف (2002) بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با استفاده از نرم افزار  SPSS- V26 تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که در مرحله پس آزمون، تفاوت معنا داری بین گروه آزمایش با گروه گواه وجود دارد (001/0>P) و روش مداخله ای می تواند بر خودشفقتی (14/32 = F، 001/0 > P) و قدردانی زوجین (64/7 = F، 001/0 > P) درگیر، اثربخش واقع گردند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان بیان کرد که روان شناسی مثبت به عنوان یک روش درمانی مؤثر می تواند در بهبود، خودشفقتی و قدردانی و به تبع آن کاهش مشکلات زناشویی زوجین مورد استفاده قرار گیرد و به روانشناسان و متخصصان زوج درمانی توصیه می شود از این روش درمانی برای بهبود روابط بین زوجین استفاده کنند
۱۶.

اثربخشی آموزش توانمندی های روانشناسی مثبت بر درماندگی روانشناختی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره ۴ ویژه نامه ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۷) مجموعه مقالات حوزه خانواده و فرزند 145 - 157

کلیدواژه‌ها: روانشناسی مثبت درماندگی روانشناختی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۷۸
هدف: هدف اصلی این پژوهش، تبیین اثربخشی آموزش توانمندی های روان شناسی مثبت بر درماندگی روان شناختی در نوجوانان شهر شیراز بوده است. روش پژوهش: روش تحقیق این مطالعه، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه نوجوانان تحت پوشش موسسات فرهنگی هنری شهر شیراز در سال 1402 تشکیل دادند. نمونه آماری این پژوهش شامل 30 نفر از نوجوانان تحت پوشش موسسه فرهنگی و هنری وستا بودند که به روش نمونه گیری دردسترس هدفمند انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. گروه آزمایش تحت 12 جلسه 90 دقیقه ای آموزش توانمندی های روانشناسی مثبت سلیگمن و رشید (2006) قرار گرفتند، لیکن گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل مقیاس درماندگی روانشناختی (لاویبوند و لاویبوند، 1995) بود. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از SPSS-26 استفاده گردید. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که آموزش توانمندی های روان شناسی مثبت توانسته است بطور معنی داری بر درماندگی روان شناختی نوجوانان شهر شیراز اثربخش باشد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد آموزش توانمندی های روان شناسی مثبت، بر مولفه های درماندگی روانشناختی تاثیر معنی دار داشته است. نتیجه گیری: لذا آموزش توانمندی های روان شناسی مثبت می تواند رویکردی موثر جهت کاهش درماندگی روانشناختی نوجوانان باشد.
۱۷.

مدل یابی عوامل اثرگذار بر مدرسه فضیلت مدار با استفاده از رویکرد داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های رهبری آموزشی سال ۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۸ 160 - 194

کلیدواژه‌ها: فضیلت سازمانی مدرسه فضیلت مدار روانشناسی مثبت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۸۰
هدف این مطالعه مدل یابی عوامل اثرگذار بر مدرسه فضیلت مدار با استفاده از رویکردداده بنیاد بود. در این مطالعه، از روش تحقیق کیفی استفاده شد و و داده ها با استفاده مصاحبه با معلمان نمونه، مدیران نمونه ، سرگروههای آموزشی و اساتید دانشگاه فرهنگیان استان اردبیل جمع آوری شد. در مرحله کیفی با 17 نفر از معلمان نمونه، مدیران نمونه، سرگروه های آموزشی و اساتید دانشگاه فرهنگیان اردبیل در موضوع پژوهش مصاحبه شد؛ طی سه مرحله تحلیل داده های کیفی، کدگذاری باز، محوری و انتخابی، 15 مقوله کلی به صورت مدل مفهومی در قالب شش طبقه فراگیر شرایط علی، مقوله محوری، راهبردها، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر و پیامدها به دست آمد که در قالب یک الگو، عوامل اثرگذار بر مدرسه فضیلت مدار با استفاده از رویکرد داده بنیاده رامنعکس می نماید. پس از اجرای مصاحبه و کدگذاری باز و محوری در مرحله کیفی؛ 3 عامل کلی (فردی، درون مدرسه ای و برون مدرسه ای) و 7 مولفه (عوامل فردی، مدیریتی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، قانونی) موثر در ایجاد مدرسه فضیلت مدار شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان دهنده 15 مقوله کلی شامل شرایط علی (عوامل فردی، مدیریتی)، شرایط زمینه ای (عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی)، شرایط مداخله گر ( عوامل قانونی)، مقوله محوری (مدرسه فضیلت مدار)، راهبردهای استقرار مدرسه فضیلت مدار (آموزش و توانمندسازی، حمایت های مادی و معنوی، تقویت روابط و مشارکت جمعی) و پیامدها (فردی، سازمانی، اجتماعی و شغلی سازمانی) بود
۱۸.

تأثیر مداخله روانشناسی مثبت بر خودکارآمدی، تاب آوری و امید به زندگی مادران کودکان با ناتوانی هوشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۵۳ 263 - 291

کلیدواژه‌ها: ناتوانی هوشی روانشناسی مثبت خودکارآمدی امید به زندگی تاب آوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۴۸
هدف این پژوهش بررسی تأثیر آموزش مهارت های روانشناسی مثبت نگری بر خودکارآمدی، تاب آوری و امید به زندگی مادران کودکان با ناتوانی هوشی بود. روش پژوهش نیمه تجربی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. نمونه ای به حجم 20 نفر از مادران دارای کودک کم توان ذهنی به روش هدفمند انتخاب شد و این افراد در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام 10 نفر) گمارده شدند. اطلاعات موردنیاز از طریق سه پرسش نامه ی خودکارآمدی عمومی شرر، امید اشنایدر و همکاران و تاب آوری کانر و دیوید سون، جمع آوری شد. افراد قبل از انجام مداخله مورد ارزیابی قرار گرفتند، سپس آموزش روانشناسی مثبت برای گروه آزمایش در 6 جلسه اجرا شد و ارزیابی مجدد در مرحله ی پس آزمون و پیگیری انجام گرفت. داده ها با تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر بررسی شدند. نتایج نشان داد که مداخله روانشناسی مثبت باعث ارتقای خودکارآمدی، تاب آوری و امید به زندگی در مادران کودکان با ناتوانی هوشی شد؛ بنابراین، پیشنهاد می شود از این مداخله برای ارتقای خودکارآمدی، تاب آوری و امید به زندگی مادران کودکان با ناتوانی هوشی استفاده شود.
۱۹.

معلم مثبت: توسعه الگوی مفهومی داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال ۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 1 - 32

کلیدواژه‌ها: روانشناسی مثبت شایستگی های هیجانی و اجتماعی تئوری داده بنیاد بهزیستی حرفه ای معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۴۹
پژوهش حاضر با هدف شناسایی شایستگی های هیجانی و اجتماعی معلمان در قالب الگوی مفهومی معلم مثبت انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف، بنیادی، با رویکرد کیفی و بهره گیری از تئوری مفهوم سازی بنیادی اجرا شد. شرکت کنندگان متخصصان دانشگاهی بودند که از دانشگاه های تهران، خوارزمی، علامه طباطبایی، شهیدبهشتی، الزهرا و دانشگاه شیراز مصاحبه شدند. براساس معیار اشباع نظری، بعد از مصاحبه با 18 نفر از شرکت کنندگان، اشباع نظری حاصل شد. داده ها ازطریق مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و سپس مقوله ها و مؤلفه ها ازطریق کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی استخراج شدند. چارچوب طراحی شده مشتمل بر شرایط علی (توانش های هیجانی، توانش های طراحی کلاس شکوفا و توانش های اجتماعی)؛ شرایط مداخله گر (مهارت شناختی، خودتحولی نگری، خودفراروی، خردورزی، سطح سواد سلامت روان و شخصیت)؛ شرایط زمینه ای (شرایط خانوادگی، عوامل اجتماعی، عوامل اخلاقی، توانمندی فرهنگی، موقعیت سازمان مدرسه و عوامل ساختاری)؛ استراتژی و راهبردها (سیاست گذاری، برنامه ریزی، تغییر رویه های آموزشی و توانمندسازی معلمان) و پیامدها (پرورش نسل مثبت، تحول سازمانی مثبت و تحقق ذات وجودی معلمان) است. به طور کلی، استخراج ویژگی های مذکور می تواند در گزینش و تربیت معلم به کار گرفته شود. 
۲۰.

شکوفایی کلاس درس و پیامدهای مثبت تحصیلی آن: آزمودن برازش الگوی آلیسون، واترز و کرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال ۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 33 - 62

کلیدواژه‌ها: شکوفایی کلاس درس مدرسه روانشناسی مثبت پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۳۰
هدف از پژوهش حاضر، بررسی برازش مدل سیستمی شکوفایی کلاس درس آلیسون و همکاران و تعیین پیامدهای مثبت تحصیلی آن بود. پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 1000 نفر از دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهر اراک از 20 مدرسه و 100 کلاس درس (هر کلاس 10 نفر) انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش شامل مقیاس شکوفایی کلاس درس، سرزندگی تحصیلی، انگیزش تحصیلی، رضایت تحصیلی و درگیری تحصیلی پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزیی استفاده شد. نتایج نشان دادند مدل شکوفایی کلاس درس و پیامدهای مثبت تحصیلی آن از برازش پذیرفتنی و رضایت بخشی برخوردار است. براساس مدل ذکرشده، شکوفایی کلاس درس از چهار عامل انسجام، انعطاف پذیری، ارتباط و بهزیستی و عوامل انسجام، انعطاف پذیری و ارتباط هر کدام از سه خرده مقیاس و عامل بهزیستی از شش خرده مقیاس تشکیل شده اند که همگی از بارهای عاملی رضایت بخشی برخوردار هستند. به علاوه، مهم ترین پیامدهای مثبت تحصیلی شکوفایی کلاس درس عبارت اند از درگیری تحصیلی، انگیزش تحصیلی، سرزندگی تحصیلی، رضایت تحصیلی و پیشرفت تحصیلی. روایی واگرای مدل شکوفایی کلاس درس و پیامدهای مثبت تحصیلی آن با استفاده از معیار هتروتریت-مونوتریت و روایی همگرای آن با استفاده از میانگین واریانس، تبیین و شاخص قابلیت اطمینان رائو بررسی و تأیید شد. نتایج نشان دادند همه ضرایب به دست آمده برای متغیرهای اصلی مدل، مطلوب و رضایت بخش هستند. برازش کلی مدل نیز با استفاده از شاخص نیکویی برازش نشان دهنده برازش قوی مدل است. نتیجه گرفته می شود که از مدل سیستمی شکوفایی کلاس درس می توان به عنوان یک ابزار نوین در روانشناسی مثبت و بهبود شکوفایی کلاس استفاده کرد.