رفتارهای انحرافی کاری

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر رفتارسازمانی مثبت بر رفتار انحرافی کاری با نقش متغیر میانجی جو اخلاقی سازمان در بیمارستان شهید مطهری وابسته به شرکت ذوب آهن اصفهان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل 300 نفر از کارکنان بیمارستان شهید مطهری بودند که با تعیین حجم نمونه آماری به روش تصادفی ساده و بر اساس جدول مورگان، 169 نفر تعیین شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه رفتارسازمانی مثبت لوتانز (2007) با18سوال، پرسشنامه جواخلاقی ویکتور وکولن(1993) با 18سوال و پرسشنامه رفتارانحرافی کاری قنبری(1391) با 10 سوال استفاده گردید. برای سنجش روایی پرسشنامه از روش روایی محتوایی با استفاده از نظرات اساتید و کارشناسان و روایی سازه با استفاده از معادلات ساختاری استفاده گردید. برای تعیین پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد، براین اساس آلفای کرونباخ رفتارسازمانی-مثبت83/0، جواخلاقی78/0و رفتارانحرافی کاری 79/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای SPSS21 وLISREL انجام گردید. نتایج نشان دهنده تاثیر معکوس رفتار سازمانی مثبت بر رفتار انحرافی کاری با ضریب مسیر(32/0-)، تاثیر مستقیم رفتار سازمانی مثبت بر جو اخلاقی سازمانی با ضریب مسیر(58/0) و تاثیر معکوس جو اخلاقی سازمانی بر رفتار انحرافی کاری با ضریب مسیر(62/0-) بود. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که، جواخلاقی سازمانی در تاثیر رفتار سازمانی مثبت بر رفتار انحرافی کاری با ضریب مسیر(35/0-) نقش میانجی را ایفا می کند.

مطالعه حاضر به بررسی نقش عدم امنیّت شغلی کمّی و کیفی در بروز رفتارهای انحرافی کاری در یک سازمان نظامی می پردازد.  این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی است و از جنبه ماهیت و روش در ردیف تحقیقات توصیفی- همبستگی قرار دارد. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد، از یک نمونه ی 248 نفری که به صورت سهمیه ای انتخاب شدند جمع آوری شده و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار PLS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج این مطالعه نشان می دهد در حالی که تاثیر عدم امنیّت شغلی کمّی بر رفتارهای انحرافی کاری جهت گیری شده به سمت افراد، منفی و بر رفتارهای انحرافی کاری جهت گیری شده به سمت سازمان، مثبت است؛ تاثیر عدم امنیّت شغلی کیفی بر رفتارهای انحرافی عکس این است. این نتیجه نشان می دهد ماهیت متفاوت عدم امنیّت شغلی کمّی و کیفی، منجر به بروز رفتارهای متفاوت می شود. توجه به این تفاوت ها در تصمیم گیری های مربوط به منابع انسانی، می تواند به اداره بهتر سازمان کمک کند.

یکی از چالش های اساسی در مدیریت سازمان، پیش بینی و کنترل رفتارهای انحرافی در محیط کار می باشد. این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های رفتارهای انحرافی کاری کارکنان اداری دانشگاه ها و ارائه چارچوبی جامع از آن با تاکید بر نظارت و پیشگیری انجام شد. با استفاده از روش کیفی فراترکیب و الگوی سندلوسکی و باروسو و نمونه گیری هدفمند، تعداد 170 منبع در ﭘﺎﯾﮕﺎه ﻫﺎی ﻋﻠﻤﯽ داخلی و خارجی در ﺑﯿﻦ ﺳﺎل ﻫﺎی 2015 ﺗﺎ 2022 مورد بررسی ﻗﺮار گرفت. طی این فرایند 39 مقاله با معیارهای مورد پذیرش تطابق داشتند که با تحلیل محتوای آنها ابعاد و کدهای مربوطه استخراج شد و الویت بندی کدها با آنتروپی شانون تعیین شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها، ابعاد اصلی عوامل فردی، سازمانی و ابعاد فرعی بی عدالتی، ساختار جبران خدمات و پاداش، کارگریزی، نظارت ناکافی، نیروی انسانی مازاد ، ارزیابی عملکرد صوری، عدم حمایت سازمانی، ضعف قوانین، ناسازگاری، وظیفه نشناسی، نارضایتی، فقدان معنویت گرایی و رهبری غیراخلاقی را نشان داد؛ به منظور پیشگیری و کنترل رفتارهای انحرافی کاری در سطح دانشگاه ها، مدیران و سیاستگذاران در سطوح مختلف سازمان باید نسبت به گسترش عدالت رویه ای و توزیعی در سازمان و همچنین نظارت مستمر و دقیق بر عملکرد کارکنان اداری تاکید داشته باشند.