مطالب
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۱۸۵ مورد.
حوزههای تخصصی:
موقعیت خاص جغرافیایی استان گیلان، با وجود اقلیم مناسب و شرایط مساعد جهت کشاورزی و همجواری با کشور پهناور روسیه و نامیده شدن به عنوان «دروازه ی اروپا»، زمینه های ایجاد ارتباط و تبادلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی با کشور روسیه را به وجود آورد. همچنین باعث شد تا جهانگردان زیادی از ملل مختلف، به ویژه روسیه، به سمت گیلان سرازیر شوند. آنها گزارش های مهمی در سفرنامه خود ثبت و ضبط کردند که امروزه موضوع جدی مطالعات تاریخی، سیاسی، فرهنگی و... به شمار می رود
جغرافیای تاریخی خوارزم
حوزههای تخصصی:
رویدادهای تاریخی نهتنها در محدوده زمان، بلکه در گستره مکان نیز وقوع مییابند. این عامل، پژوهشگر تاریخ را ملزم میدارد محل حدوث وقایع را نیز در بررسی خود مورد توجه قرار دهد. درحقیقت بررسی یک واقعه تاریخی بدون توجه به ویژگیهای جغرافیایی، فرهنگی و اجتماعی مکان بروز رویداد، میسر نیست. بنابراین، بیش از هر نگرش تاریخی، جغرافیای تاریخی خواهان تعیین دقیق محل رویدادهاست. در یک بررسی تاریخی، تعیین محل وقوع وقایع از آن جهت اهمیت دارد که بر مبنای آن بتوان شناخت بهتری از علل وقوع رویدادها و پسزمینههای تاریخی آن بدست آورد. شناخت محل وقوع رویدادها، پژوهشگر را در مطالعه و بررسی ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی جامعه محل رویداد، یاری میدهد. از همین روی تعیین محدوده جغرافیایی مورد بررسی، توسط پژوهشگر ضرورت دارد.به منظور تتبع در تاریخ خوارزمشاهیان شناخت منطقه خوارزم و پیشینه تاریخی و جغرافیایی آن از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف این مقاله بررسی جغرافیای تاریخی خوارزم از آغاز تا شروع حکمرانی خاندان انوشتگین غرجه جد خاندان خوارزمشاهیان بزرگ است.
جغرافیای تاریخی امپراتوری پارتیان
حوزههای تخصصی:
معرفی کتاب «جغرافیای تاریخی کشورهای اسلامی» (جلد دوم)
نگاهی به کتاب«باستان شناسی و جغرافیای تاریخی قرآن»
جغرافیای تاریخی منطقه کاشان در تاریخ قوم
منبع:
کاشان شناخت ۱۳۸۴ شماره ۱
حوزههای تخصصی:
" تاریخ قم از مهمترین کتب تاریخ محلی ایران است که اطلاعا بسیار سودمندی از اوضاع تاریخی ، جغرافیایی و فرهنگی ناحیه قم در سده های آغازین دوره اسلامی ارائه می دهد و از آنجا که در آن دوران ، کاشان مهمترین و بزرگترین رستاق از کوره قم بوده است، این کتاب، اطلاعات ارزنده ای از تاریخ و جغرافیای تاریخی این منطقه به دست می دهد. در این مقال سعی شده است به آبادیهای منطقه کاشان که در تاریخ قم، وصفی از آنها آمده - به ویژه کاشان، اردهال، راوند، نوش آباد، ابروز، درام ، بطریده، وراز آباد- در مقایسه با دیگر منابع تاریخی شناخته شده پرداخته شود.
"
جغرافیای تاریخی شهرستان نور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
جغرافیای تاریخی منطقه زاگرس مرکزی در دوران پیش از اسلام(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
«چهارسو و نگرشی کوتاه بر تاریخ و جغرافیای تاریخی»
ایل پژوهی میرزا حسن حسینی فسائی در جغرافیای تاریخی فارسنامه ناصری
میزگرد جغرافیای تاریخی و فرهنگی خلیج فارس
جغرافیای تاریخی فریدن
حوزههای تخصصی:
جغرافیای تاریخی شبکة آبهای بینالنهرین(بخش اول: محور دجله)
حوزههای تخصصی:
سرزمین بینالنهرین1 شامل بخش عمدة عراق کنونی و بخشهایی از جنوب شرق کشور ترکیه، از گذشتههای بسیار دور با نام دو رود دجله و فرات قرین شده و بیتردید این دو رود در کنار برخورداری این سرزمین از خاکهای رسوبی حاصلخیز، رمز آبادی و معروف شدن آن به عنوان یکی از «جنات أربعة دنیا» و شکلگیری تمدنهای درخشان در این منطقه بوده است. با وجود این، آگاهی از نقش دو رود مزبور در حیات اقتصادی و اجتماعی این سرزمین بسیار کلی و مبهم است. طبعاً بررسی سرچشمهها و آبریزهای این دو رود و مهمتر از آن، بررسی نهرها و کانالهای مصنوعی منشعب از دجله و فرات، و به عبارت دیگر چگونگی مدیریت آبهای انباشته شده در قالب این دو رود، و همچنین مطالعة آسیبهای ناشی از کوتاهی در مدیریت آبهای دجله و فرات، نظیر پیدایش اراضی باتلاقی، شرط اساسی شناخت بهتر آثار این دو رود در زندگی مردمان ساکن این منطقه است.
پژوهش حاضر، مسایل و موضوعات مورد اشاره و تحولات تاریخی آنها را طی دو بخش و در قالب دو محور دجله و محور فرات، مورد بررسی قرار میدهد که اینک بخش نخست آن تقدیم میشود.
جغرافیای تاریخی روستای طیس (چابهار)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
طیس روستایی است دره ای، کوهستانی و جنگلی با حدود 600 خانوار جمعیت، واقع در محدوده شهرستان چابهار. در گذشته های دور، طیس بندری معتبر بوده که به مرور خراب و معدوم الاثر شده است. مختصات طیس در اکثر کتب جغرافیای تاریخی قدیم با همین طول و عرض جغرافیایی فعلی نوشته شده است . از جمله این منابع می توان به صوره الارض خوارزمی (232ه.ق )، عجایب الاقالیم سهراب (334ه.ق )، مسالک الممالک اصطخری (340ه.ق )، معجم البلدان یاقوت حموی (611ه.ق ) وتقویم البلدان ابوالفدا (721ه.ق ) اشاره کرد. وجود آثار فراوان باستانی از جمله هزاران قبر تراشیده شده در سنگ در اطراف روستای طیس ، همه به عظمت و کهن بودن این آبادی گواهی می دهند. به علاوه نام طیس با املای «تیز» در گزارش های مورخان همراه اسکندر نیز آمده است که نشان می دهد روستای طیس بیش از 2300 سال تاریخ رسمی دارد. در این مقاله ویژگی های جغرافیایی ، تاریخی ، آثار طبیعی ، باستانی و جمعیت شناختی این روستا بررسی شده است . در فرایند تهیه این مقاله ، نگارنده در سال های 82ـ1377 طی چهار مسافرت در چهار فصل سال جمعاً شانزده شبانه روز در منطقه چابهار و روستای طیس حضور یافته و از نزدیک ویژگی های مختلف آن را مشاهده کرده است . همچنین به دنبال نام این روستا ده ها منبع تاریخی و جغرافیایی بررسی شده اند. علاوه بر این برای تعیین ویژگی های جمعیتی روستا از روش سرشماری با بهره گیری از پرسشنامه خانوار استفاده شده است.
تاریخ و جغرافیای تاریخی ایران از دید برتولد اشپولر
جغرافیای تاریخی منطقه کاشان در «تاریخ قم»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
کاشان شناسی دوره ۱ بهار و تابستان ۱۳۸۴ شماره ۱
88 - 101
تاریخ قم از مهمترین کتب تاریخ محلی ایران است که اطلاعات بسیار سودمندی از اوضاع تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی ناحیه قم در سده های آغازین دوره اسلامی ارائه می دهد و از آنجا که در آن دوران، کاشان مهمترین و بزرگترین رستاق از کوره قم بوده است، این کتاب، اطلاعات ارزنده ای از تاریخ و جغرافیای تاریخی این منطقه به دست می دهد. در این مقال سعی شده است به آبادیهای منطقه کاشان که در تاریخ قم، وصفی از آنها آمده – به ویژه کاشان، اردهال، راوند، نوش آباد، ابروز، درام، بطریده، ورازآباد- در مقایسه با دیگر منابع تاریخی شناخته شده پرداخته شود.
معرفی و بررسی انتقادی کتاب «مرو، بازسازی جغرافیای تاریخی یک شهر»
جغرافیای تاریخی شهر زوزن تا قرن دهم ه.ق
حوزههای تخصصی:
جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان (تألیف محمد علی سلطانی)
جایگاه تاریخی تنکابن در جغرافیای گیلان و مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شرایط جغرافیایی و آب و هوایی نواحی شمال ایران سبب شد این مناطق از نظر فرهنگی- سیاسی و تاریخی با مناطق دیگر ایران سیری متفاوت داشته باشد. در یک نگاه کلی، همه مناطق جنوبی دریای خزر شبیه هم هستند، اما در تاریخ آن را به بخش های مختلف تقسیم کرده اند و هر منطقه حیات سیاسی مستقلی دارد. در یک تقسیم بندی کلی، ایالات ساحلی دریای خزر به دو ولایت گیلان و مازندران تقسیم می شود. در منابع تاریخی همواره این دو ولایت مرزهای تقریبا ثابتی داشته اند، و خاندان های حکومت گر هر کدام کمابیش در حدود خویش حکمرانی می کردند. با مطالعه دقیق در منابع تاریخی به منطقه کوچی اما مهمی (= تنکابن) بر می خوریم که در جغرافیای تاریخی گیلان و مازندران نقشی اساسی دارد. این منطقه به نام تنکابن، با مرزهای طبیعی بین مازندران و گیلان منطقه ای حائلی ایجاد نموده است. قدیمی ترین کتاب جغرافیایی که در آن از منطقه تنکابن نام برده شده، حدود العالم است، و از قرن چهارم هجری به بعد است که در منابع از چنین منطقه ای به طول جغرافیایی بیش از صد کیلومتر بین گیلان و مازندران یاد شده است. سیر تاریخی خاص سرزمین تنکابن نام خویش را از دژ "تنکا" گرفته است. دژ "تنکا" بر فراز تپه کم ارتفاع "قلعه گردن" همچون نگهبانی مناطق جلگه ای را نظارت می نمود. ظهور خاندان خلعتبری در عرصه سیاسی تنکابن به این منطقه هویت تاریخی بخشید.