پژوهش های مدیریت عمومی (پژوهش های مدیریت سابق)

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی مدیریت سرمایه انسانی جامعه محور با رویکرد توسعه پایدار می باشد. این پژوهش از نظر هدف، توسعه ای-کاربردی و جزء پژوهش های کیفی است. روش مورد استفاده، تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار MAXQDA و جامعه آماری پژوهش را مدیران و کارشناسان وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت محیط زیست و متون حاوی نظرات افراد خبره در پایگاه های اینترنتی تشکیل دادند. برای انتخاب اعضای نمونه از روش نمونه گیری گلوله برفی و از مصاحبه های نیمه ساختاریافته برای بررسی نظرات استفاده گردید. در مجموع 12 مصاحبه انجام و 12 متن، انتخاب و تحلیل شدند. کدگذاری داده ها هم به صورت دستی و هم با استفاده از نرم افزار انجام شد. پس از کدگذاری داده ها و تحلیل نتایج، 653 مضمون پایه، 37 مضمون سازمان دهنده و 12 مضمون فراگیر شناسایی شد که در قالب یک مدل ارائه گردید. الگوی پیشنهادی دارای سه بعد زمینه، محتوا و پیامد است. زمینه شامل مضامین تأثیرگذار بر روی کارکردهای منابع انسانی، محتوا شامل مضامین جذب و استخدام جامعه محور، آموزش و توسعه جامعه محور، مدیریت عملکرد جامعه محور، جبران خدمات جامعه محور و حفظ و نگهداشت جامعه محور و پیامدها شامل پیامدهای سازمانی و فراسازمانی است. تفسیر و تحلیل یافته های پژوهش نشان داد بازتعریف ارزش ها و منافع مشترک از طریق گفتمان و مشارکت هر چه بیشتر و "وفاق و هماهنگی بین سازمان های دولتی" تسهیل کننده جامعه محوری خواهد بود.

هدف پژوهش حاضر، معرفی ویژگی هایی از رهبران اخلاقی است. این پژوهش دارای فلسفه تفسیری، رویکرد کیفی و استراتژی داده بنیاد مبتنی بر رویکرد ظاهرشونده گلیزری می باشد. جامعه مورد مطالعه این پژوهش، سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران بوده است. در ارتباط با نمونه نیز، با 22 نفر از مدیران ارشد و اخلاقی سازمان که نسبت به مولفه ها و ویژگی های رهبران اخلاقی، آگاهی لازم و کافی داشتند، مصاحبه های عمیقی صورت پذیرفته است. روش نمونه گیری بر اساس نمونه گیری گلوله برفی بوده است. باتوجه به روش جمع آوری داده ها که مصاحبه بوده است، روش تحلیل داده ها از طریق روش تحلیل مبتنی بر روش کدگذاری گلیزری بوده و نتایجِ حاصل از تحلیل مصاحبه ها و کدگذاری در دو مرحله کدگذاری حقیقی و نظری نشان داد که مولفه های رهبری اخلاقی شامل دین مداری، شخصیت اخلاقی، انقلابی بودن و بینش تحلیلی می باشد. هریک از این مولفه ها شامل مقولاتی هستند که در مجموع 4 مولفه، 43 مقوله و 698 مفهوم احصا گردید. در مجموع با توجه به مولفه های رهبری اخلاقی در این پژوهشِ بومی، رهبران اخلاقی این سازمان، دارای ویژگی هایی هستند که مدیران سازمان صنایع دفاع را تشویق می کنند تا برای مقابله با تهدیدات دشمنان، محدودیت های بین المللی و اقتصادی، تعالی سازمانی، نوین سازی و تحول در سازمان، به این شاخص ها دست پیدا کنند تا بتوانند کارکنان سازمان را با انگیزه و تلاش بهتری به سمت اهداف سازمانی سوق دهند.

 یکی از مهم ترین کارکردهای مدیران در سازمان ها مسئله تصمیم گیری است. توسعه روش شناسی های مبتنی بر علوم اعصاب شناختی، امیدهایی را برای پژوهشگران مدیریت به وجود آورده تا ضمن درک عمیق تر این کارکرد مهم مدیریتی، فرصت هایی برای مداخله و بهبود آن شناسایی کنند. با این وجود، شواهد تجربی در خصوص ابعاد شناختی تصمیم گیری در مدیران، بسیار اندک است و این مسئله تلاش برای دستیابی به بنیان نظری لازم برای توسعه ابزارها و روش های بهبود تصمیم گیری در بستر علوم اعصاب سازمانی را با چالش مواجه ساخته است. در تلاش برای پاسخ به این نیاز،  در این مقاله مبتنی بر دیدگاه فلسفی اثبات گرا، رویکرد استدلال استقرایی و  استراتژی تجربی و آزمایشگاهی، دو فرایند مهم در بروز کژکارکردهای تصمیم گیری در دو بعد زمانی (با شاخص تنزیل تعویقی) و عدم قطعیت (با شاخص ریسک پذیری) مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، 62 آزمودنی (33 زن) در دو گروه مدیران و افراد فاقد سابقه مدیریتی، به صورت تصادفی آزمون های رفتاری تنزیل تعویقی (DDT) و ریسک پذیری (BART) را انجام دادند. نتایج نشان داد که در شاخص تنزیل تعویقی تفاوت معنی داری بین مدیران و سایرین وجود ندارد. بااین وجود، در شاخص های مربوط به ریسک پذیری، مدیران از سطح ریسک پذیری بیشتری نسبت به افراد فاقد سابقه مدیریتی برخوردار بودند. نتایج این مطالعه به پژوهشگران حوزه علوم اعصاب سازمانی، در درک بهتر ابعاد شناختی تصمیم گیری در مدیران و تلاش برای ارائه راهکارهای عینی برای بهبود آن کمک خواهد کرد.

امروزه برای تسهیل فرایندهای مدیریت ثروت از راه حل های دیجیتال استفاده می شود که تحت عنوان  فناوری مدیریت ثروت (ولث تک) مطرح شده است. ولث تک ها منجر به تغییر در رژیم اجتماعی-فنی سنتی شده اند که با مفهوم گذار تبیین می شود. این مطالعه هدف بررسی گذار با چارچوب تحلیلی نظام نوآوری فناورانه را دنبال می کند. محققان قبلی، با مطالعه فناوری تجدیدپذیر، هفت کارکرد برای نظام نوآوری فناورانه تعیین کرده اند و نشان دادند که نظام چگونه کار می کند. از آنجا که گذار ولث تک، در مقایسه با گذار فناوری های تجدیدپذیر، گذاری کوتاه مدت محسوب می شود لذا نظام نوآوری فناوری های مدیریت ثروت کارکردهایی متفاوت از نظام نوآوری فناوری های تجدید پذیر دارد. ضمن اینکه ایران به عنوان کشوری در حال توسعه در جایگاه پیرو نسبت به کشورهای توسعه یافته قرار دارد که منجر به تفاوت در کارکردها و نحوه عملکرد نظام می شود. این مطالعه برای بررسی گذار ولث تک با چارچوب تحلیلی نظام نوآوری فناورانه، از روش پژوهش کیفی و راهبرد تحلیل محتوا استفاده کرده است. در این راستا با مطالعه گزارش ها و مطالب و مصاحبه های منتشر شده در رسانه های مالی و فین تکی طی بازه زمانی 1394 تا پایان 1399، نظرات فعالان این حوزه در ایران بررسی و تحلیل شده و در نهایت 9 کارکرد تامین زیرساخت فناورانه، شکل دهی به ارتباطات و شبکه سازی، تبادل اطلاعات و دانش، سیاستگذاری و قانونگذاری، آگاهی بخشی به شهروندان و شکل گیری شهروندی مالی، تامین مالی، توسعه منابع انسانی، تحقیق و توسعه و همچنین فعالیت های نوآورانه شناسایی شده است.

بحران کووید-19 چالش های بی شماری را برای کسب وکارهای کوچک و متوسط گردشگری سلامت ایجاد نموده است و بقای بسیاری از آنها را مورد تهدید قرار داده است. ذهن آگاهی سازمانی مفهومی است که به سازمان ها کمک می کند تاحدامکان از وقوع بحران و اتفاقات غیرمنتظره پیشگیری کرده و در صورت وقوع این رخدادها، به سرعتت آنها را مهار نموده و آسیب های احتمالی را به حداقل برسانند. این پژوهش با درنظرگرفتن اهمیت مدیریت بحران برای کسب وکارهای گردشگری سلامت و باهدف بررسی چگونگی مدیریت بحران کرونا در کسب وکارهایی با ذهن آگاهی بالا صورت گرفته است. پژوهش پیش رو، با رویکرد اکتشافی به روش کیفی و به صورت مطالعه موردی چندگانه در صنعت گردشگری سلامت انجام شده است. سازمان های موردمطالعه پیش از دعوت به مصاحبه از نظر سطح ذهن آگاهی سازمانی مورد سنجش قرار گرفتند. برای پاسخ به سؤال تحقیق، 11 مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران ارشد این کسب وکارها انجام و نتایج با روش تحلیل مضمون استخراج گردید. در نهایت پنج مقوله اصلی شامل «حفظ آمادگی و ظرفیت سازی در دوران پیشابحران»، «ایجاد فرهنگ سازمانی یادگیرنده»، «مدیریت تغییر و رهبری انگیزه بخش»، «اولویت قائل شدن برای نوآوری» و «حفظ چابکی» شناسایی شدند.

هم آفرینی ارزش، موضوعی است که توجه بسیاری از نهادها و سازمان ها و به خصوص دانشگاه ها را به خود جلب نموده است و ارائه الگویی جامع، فراگیر و کاربردی به ویژه در آموزش عالی می تواند بسیار راهگشا باشد. بدین لحاظ هدف این تحقیق نخست شناسایی عوامل، مولفه ها و پیامدهای هم آفرینی ارزش دانشگاهی با تاکید بر دانشگاه های نسل چهارم و پنجم و طراحی الگوی مفهومی مربوطه، و سپس ارائه و بررسی الگوی جامع و  بومی هم آفرینی ارزش دانشگاهی در آموزش عالی ایران می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ نحوه گردآوری داده ها، با رویکرد آمیخته اکتشافی می باشد. در بخش کیفی تحقیق جهت شناسایی عوامل، مولفه ها و پیامدهای هم آفرینی ارزش از روش متاسنتز و جهت پالایش این موارد و طراحی الگوی مفهومی از روش دلفی فازی و نظرات 20 نفر از خبرگان استفاده شد. در بخش کمی، جامعه آماری کلیه اساتید دانشگاه های دولتی استان کرمان به تعداد 1250 نفر هستند، که  بر اساس جدول مورگان تعداد 295 نفر به عنوان نمونه تعیین گردید. الگوی تحلیلی با استفاده از داده های جمع آوری شده در این بخش پس از تحلیل عاملی انجام گرفته با با تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری و با نرم افزار Smart PLS 3 بررسی گردید. نهایتا مدل استراتژیک هم آفرینی ارزش دانشگاهی با 16 عامل، 23 مولفه و 13 پیامد و هر کدام در سه دسته طراحی و آزمون شد و به عنوان مدلی پیشنهادی جهت هم آفرینی ارزش دانشگاهی ارائه شد. برازش مدل نهایی نشان از وضعیت بسیار مناسب مدل تحقیق دارد.

هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های چارچوب زیست بوم حکمرانی داده در سطح ملی است. با وجود مطالعات متعددی که در زمینه حکمرانی داده انجام شده است. بااین حال بیشتر مطالعات در سطح سازمان بوده و مطالعات محدودی به بررسی زیست بوم حکمرانی داده در سطح ملی پرداخته اند؛ لذا در پژوهش حاضر به منظور شناسایی مؤلفه های چارچوب زیست بوم حکمرانی داده با روش مرور نظام مند و از طریق جستجو در پایگاه Web of Knowledge، در بازه زمانی 2020-2010،  تعداد 1803 سند استخراج شد که پس از بررسی های لازم 65 مورد از آن ها به عنوان اسناد مرتبط و معتبر انتخاب شدند. در ادامه با استفاده از رویکرد فراترکیب و کدگذاری اسناد منتخب، مؤلفه های چارچوب زیست بوم حکمرانی داده شناسایی شدند. در نتایج پژوهش 13 مؤلفه شناسایی شدند که شامل؛ مؤلفه های پایش و ارزیابی عملکرد، استانداردها، تامین مالی، چرخه عمر داده، زیرساخت و فناوری، فراداده، فرهنگ، نقش ها و مسئولیت ها، کیفیت داده، امنیت و حفظ حریم خصوصی، آموزش و ترویج، سیاست ها و قوانین و اصول داده است. همچنین در طی بررسی اسناد منتخب، مجموعه نقش های اصلی زیست بوم حکمرانی داده شناسایی شدند که از جمله آن ها می توان به نقش هایی مانند تولیدکننده داده، کاربر داده، سیاستگذار، بازیگر مرکزی، مشاور داده اشاره کرد. از طرف دیگر چرخه عمر  داده نیز شامل مراحل مختلفی مانند خلق داده، ذخیره سازی داده، پردازش داده، حذف و امحاء داده است.

در عصر جدید منابع انسانی از دارایی های بسیار ارزشمند سازمان ها می باشد. کارشناسان منابع انسانی در سازمان ها دولتی برای حل مشکل کارمندیابی تکیه بر منابع داخلی و مدیریت جانشین پروری را پیشنهاد می کنند. پژوهش حاضر به دنبال بررسی این مسئله است که چه مراحلی برای استقرار نظام مدیریت جانشین پروری در سازمان ها نیاز است. در پژوهش حاضر از روش کیفی استفاده شده است. داده های پژوهش با استفاده از مصاحبه های نیمه ساخت یافته با 19 تن از مدیران ارشد شاغل در سازمان های دولتی جمع آوری گردیده است. تحلیل داده ها از روش تماتیک مبتنی بر کدگذاری( 3مرحله ای) با استفاده از نرم افزار Nvivo انجام شده است. روایی تحقیق مبتنی بر نظر اساتید  وخبرگان حوزه منابع انسانی و پایایی از تکنیک"زاویه بندی" مبتنی بر بازبینی مستمر مورد تایید قرار گرفت. یافته های پژوهش بیانگر این است که استقرار نظام مدیریت جانشین پروری مشتمل بر هفت تم اصلی می باشد که بصورت فرآیندی و تدریجی اتفاق می افتد که شامل فرهنگ سازی سازمانی، بسترسازی در جهت اجرای نظام جانشین پروری، اجرای سیستمی متعهدانه، تعیین خط مشی ها، ارزیابی کاندیداها به منظور استقرار نظام شایسته گزینی، تحلیل شکاف های آموزشی و توسعه کارکنان مبتنی بر رسالت و ارزیابی سیستم نظام مدیریت جانشین پروری است.

تصمیمات خرید خریداران خدمات، قبل از هر نوع تبلیغی تحت تاثیر پیشنهادهای دوستان یا خانواده می باشد. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر میانجی متغیر تبلیغات دهان به دهان بر تاثیرگذاری کیفیت خدمات بر قصدخرید مشتری در آژانس های مسافرتی هواپیمایی استان بوشهر می باشد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی_ همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه مشتریان آژانس های مسافرتی در استان بوشهر است. داده های مورد نیاز برای بررسی فرضیه های تحقیق با روش نمونه گیری تصادفی ساده از بین 384 نفر مشتری با بهره گیری از پرسشنامه گردآوری شده اند. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی هم گرا و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ (برای کل پرسشنامه 0.9) مورد تایید قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری از طریق نرم افزارSmart PLS نشان دهنده آن است که علاوه بر تایید تمامی فرضیه های پژوهش، 41.4 درصد از اثر کل  متغیر کیفیت خدمات بر قصد خرید مشتری در آژانس های مسافرتی هواپیمایی استان بوشهر به شیوه ای غیرمستقیم توسط متغیر میانجی تبلیغات دهان به دهان تبیین می شود.

فعالیت در صنعت بانکداری نیز مانند هر فعالیت تجاری دیگری با انواع ریسک ها از جمله ریسک عملیاتی مواجه است. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران همانند کمیته بال، محاسبه و مدیریت مخاطره عملیاتی را برای بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری الزامی نموده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر ارزیابی مدیریت مخاطره ی عملیاتی در بانک ها بر اساس روش شناسی توافقنامه ی بال II است. مقاله حاضر از نوع مورد کاوی است. یعنی برای دستیابی به هدف پژوهش بانک حکمت ایرانیان (ادغام شده در بانک سپه) به عنوان یک بانک جوان در شبکه بانکی کشور برای نمونه انتخاب شد. به دلیل دسترسی به صورت های مالی این بانک، از نمونه گیری استفاده نشده و کلیه صورت های حسابرسی شده ی این بانک به همراه یادداشت های توضیحی آنها طی دوره زمانی بین سال های 1390 تا 1395 بعنوان جامعه آماری پژوهش انتخاب شد. سپس مقدار مخاطره عملیاتی این بانک با تکیه بر روش شناسی توافقنامه بال II با استفاده از دو روش «شاخص پایه» و «استاندارد شده» محاسبه شد. همچنین برای تشخیص گروه های مختلف فعالیت بانک در روش استاندارد شده از مصداق های ذکر شده در بخشنامه ی بانک مرکزی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی استفاده شد. نتایج نشان دهنده ی یک شیب صعودی در مخاطره عملیاتی در این بانک طی دوره زمانی پژوهش است. به دلیل تأثیر پذیرفتن مقدار مخاطره عملیاتی از حجم و گستردگی عملیات بانک ها، این نتیجه می تواند ناشی از افزایش در گستردگی و حجم عملیات بانک طی این سال ها باشد که مستقیماً مخاطره عملیاتی را تحت تأثیر قرار داده است. این مقاله ضمن فراهم آوردن ادبیات منسجمی از مخاطره عملیاتی، جزئیات محاسبه این مخاطره را نیز ارائه داده است. این جزئیات، مبتنی بر صورت های مالی حسابرسی شده ی بانک بوده و می تواند بعنوان نمونه ای عملیاتی از پیاده سازی روش شناسی توافقنامه ی بال II در یک بانک، برای محاسبه ی مخاطره عملیاتی در بانک های دیگر نیز سودمند واقع شود.