پژوهش های مدیریت عمومی (پژوهش های مدیریت سابق)

افزایش فزاینده اطلاعات و پیچیده تر شدن سازمان ها و ابعاد مسائل سازمانی از سویی و محدودیت های جدی نیروی انسانی و منابع مالی با وجود ماموریت و نقش نظارتی بی بدیل در نظر گرفته شده برای دیوان محاسبات کشور از سوی دیگر، اتخاذ رویکردهای نوین در نظارت از جمله هوشمندسازی بخش مهمی از فرآیندها و استفاده از ظرفیت های فناوری اطلاعات را برای چنین سازمان هایی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل کرده است. بر این اساس شناسایی عناصر حسابرسی هوشمند برای دیوان محاسبات کشور و مدل سازی نگاشت شناختی این عناصر، به عنوان هدف اساسی این پژوهش در نظر گرفته شد. اما مسئله اول و بسیار اساسی برای چنین تحولی، نامشخص بودن مفهوم، ابعاد و اجزای آن بود. بدین منظور در این پژوهش با استفاده از رویکرد مدل سازی ساختاری-تفسیری به عنوان روش اصلی پژوهش و بهره گیری از روش شناسی سیستم های نرم به عنوان روش فرعی و تکمیلی، پس از تبیین مفهوم حسابرسی هوشمند، اجزاء و عناصر هوشمندسازی حسابرسی در سطح دیوان محاسبات کشور و مدل نگاشت شناختی آن طراحی گردید. در نهایت پس از سطح بندی عناصر، چهارده عنصر شناسایی شده در سه دسته کلی «پیشران ها و الزامات»، «عناصر طراحی و اجرا» و «خروجی ها» دسته بندی شدند و روابط بین آن ها تحلیل گردید.

فقدان نظام منسجم تصمیم گیری و خط مشی گذاری موجب بروز پیامدهایی چند در جامعه گردیده است. این پیامدها از نبود نظم  در گردش کار جامعه و نظامات اجتماعی وابسته، تا مخدوش سازی نظام تقسیم کار اجتماعی و فرهنگی امتداد می یابد. پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی تدوین و پیاده سازی خط مشی های منابع پولی و تخصیص آن در نظام بانکی کشور مورد بررسی قرار گرفت؛ در نتیجه، برمبنای هدف کاربردی می باشد و در طی 3 فاز و یک فرایند چندمرحله ای انجام شده است. فاز اول شناخت و تبیین طرح تحقیق؛ فاز دوم با توجه به یافته های فاز اول در ابتدا مصاحبه ها تدوین شد. سپس با استفاده از رویکرد کیفی (روش دلفی) به مدل سازی وجوه مختلف آسیب شناسی تدوین و پیاده سازی خط مشی ها در حوزه منابع پولی و تخصیص آن پرداخته شد. خبرگان و صاحبنظران دانشگاهی در حوزه قلمرو موضوعی پژوهش و نیز خبرگان در بانک ملی ایران، جامعه مورد نظر بوده اند. نمونه گیری در این مرحله از نوع هدفمند ارجاعی به تعداد 15 نفر انتخاب شده اند. نتایج نشان دهنده آن بود که مسائل شامل: مجریان خط مشی، ساختار قوانین و سازمان های اجراکننده خط مشی، منابع و امکانات، سیاست های سازمانی، سیاست های قانونی، فساد سیستمی، گروه های فشار، ذینفعان وابسته، شاخص های اقتصادی، فرآیندهای داخلی از آسیب های خط مشی گذاری هستند. بنابراین ساختار نظام بانکی نیازمند تغییرات اساسی است و ساختار جدید باید متناسب با اهداف تعریف شده در قانون برای بازطراحی و نیروی انسانی و تشکیلاتی متناسب با نظام بانکی تا در یک بستر مناسب جدید، قوانین و سیاست گذاری ها به خوبی اجرایی شود.

 در دو دهه گذشته، توجه به مفهوم علم پیچیدگی و پژوهش های آن در مدیریت دولتی افزایش یافته است. علم پیچیدگی، به بررسی میان رشته ای سیستم های پیچیده  می پردازد و در پی فهم و تبیین این سیستم ها است. بر این اساس، مدیریت دولتی به عنوان اداره ی سیستم های پیچیده در بخش دولتی به واکاوی بسیاری از مطالعات علم پیچیدگی پرداخته است. با این حال، بررسی حوزه ای از پژوهش های علم پیچیدگی در مدیریت دولتی، برای هدایت پژوهش های بیشتر در این زمینه انجام نشده است. هدف از این مرور حوزه ای توصیف و تحلیل مطالعات متمرکز بر علم پیچیدگی در مدیریت دولتی، جهت استخراج تصویری کلی از دامنه، عمق و وسعت پژوهش ها در این زمینه است. از منظر روش شناختی، از روش مرور حوزه ای توسعه داده شده توسط آرکسی، اُمَلی و لواک استفاده شده است. مطالعات مرتبط، با انجام جستجوی الکترونیکی در 5 پایگاه داده پژوهشی شناسایی شدند، که 32 مقاله با معیارهای ورودی مرور حوزه ای مطابقت داشتند. کانون اصلی پژوهش های بررسی شده شامل: استفاده از نظریه پیچیدگی به عنوان ابزاری مفهومی و کاربردی برای مدل سازی مسائل مدیریت دولتی، رفتار عوامل، تصمیم گیری عمومی، حکمرانی شبکه ای، کاربرد نظریه پیچیدگی به عنوان چارچوبی تحلیلی برای بررسی پیامدهای بخش دولتی می شوند. دیدگاه های بدیع و رویکردهای روش شناختی متنوع تر، که بر موضوعات موثر تعمیم پذیری یافته ها توجه می کنند، می توانند دانش ما در این زمینه را گسترش دهند.

ابزارهای خط مشی به عنوان مهم ترین بخش از فرآیند خط مشی گذاری، نقش مهمی در تدوین و اجرای کارآمد خط مشی دارند. به منظور اجرایی سازی سیاست های کلی نظام اداری، تاکنون ابزارهای مختلفی استفاده شده است که در عمل منجر به تحقق این سیاست ها نشده است. پژوهش حاضر با رویکرد ابزاری به دنبال آسیب شناسی ابزارهای پیاده سازی سیاست های کلی نظام اداری است. بدین جهت در پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحلیل مضمون ابتدا بر اساس نمونه گیری هدفمند خبرگان و متخصصان نظام اداری شناسایی شدند و پس از انجام مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با آنها، داده ها کدگذاری شدند و شبکه مضامین با 4 مضمون فراگیر، 19 مضمون سازمان دهنده و 184 مضمون پایه کشف شد. آسیب شناسی ابزارهای پیاده سازی اصلاح نظام اداری در چهار بخش کلان شامل فقدان بینش ها و زمینه های سیاستی درست برای ابزارسازی، ضعف در تدوین ابزارهای کارکردی، ضعف در تدوین ابزارهای ظرفیت ساز و ضعف در تدوین ابزارهای ساختاری و فرآیندی مشخص شدند. یافته های پژوهش نشان داد که اولاً بینش ها و زمینه های سیاستی درست برای ابزارسازی در نظام اداری کشور موردتوجه قرار نمی گیرد و ثانیاً در تدوین ابزارهای ساختاری و فرآیندی، ابزارهای کارکردی و ابزارهای ظرفیت ساز ضعف و چالش جدی وجود دارد و همین امر علت نابسامانی فعلی نظام اداری کشور و عدم تحقق سیاست های کلی نظام اداری است.

در پژوهش حاضر مدلی به منظور تعیین استراتژی بهینه پیشنهاددهی تولیدکننده انرژی الکتریکی جهت شرکت در بازار رقابتی برق به منظور بیشینه سازی سود ارائه شده است. این استراتژی شامل قیمت پیشنهادی فروش و مقدار انرژی الکتریکی قابل عرضه به بازار برق می باشد. ابتدا روشی برای تعیین قیمت ها به صورت پلکانی ارائه شده و سپس مدل برنامه ریزی تولید بهینه انرژی الکتریکی قابل عرضه به بازار، معرفی شده است. در این پژوهش با کمک منطق فازی، مدلی استوار در برابر عدم قطعیت قیمت با قابلیت تنظیم سطح استواری، ارائه شده است. رویکرد پژوهش، مدلسازی ریاضی بوده که به صورت یک برنامه ریزی مختلط عدد صحیح ارائه شده و مراحل آن بر روی یک نیروگاه برق حرارتی پیاده سازی شده است. اعتبار و عملکرد مدل ارائه شده با رویکردهای تحلیل حساسیت و شبیه سازی مورد تأیید قرار گرفت و نشان داده شد که پله های پایین قیمت به ازای نوسان های شدید استواری خود را حفظ می کنند اما در پله های بالاتر، استواری نسبت به نوسانات شدیدتر قیمت تسویه به تدریج کاهش می یابد. بدین ترتیب در پله های پایین تر سود کمتر همراه با ریسک کمتر و در پله های بالاتر سود بیشتر همراه با ریسک بیشتر محقق می شود. از این رو پیشنهاددهی بر اساس پله های پایین تر قیمتی به تولید کنندگان ریسک گریز و پیشنهاددهی بر اساس پله های بالاتر به تولید کنندگان ریسک پذیر توصیه می شود.

این مطالعه با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده های بوت استرپ نهاده محور با استفاده از الگوریتم LSW، به تخمین مقادیر کارایی تورش اصلاح شده کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس مراکز فناوری با تأکید بر پارک های علم و فناوری در ایران پرداخته است. پرسش محوری این مقاله آن است که ظرفیت صنعتی و ظرفیت نوآوری منطقه ای در هر استان چگونه بوده و ماتریس ارتباط بین ضریب تجاری سازی و ضریب صنعتی و نوآوری هر منطقه به چه صورت است. نتایج به دست آمده از این مطالعه حاکی از آن است که نمره ابَرکارایی در مراکز فناوری کشور (بازده متغییر نسبت به مقیاس) 97/2، نمره کارایی 94/0 و نمره کارایی با استفاده از روش بوت استرپ، 85/0 است. همچنین یافته های تحقیق نشان دهنده آن است که مهم ترین عامل در ارتقای کارایی فنی پارک های علم و فناوری کشور، ارتقای کارآمدی مدیریتی است. براساس یافته های تحقیق، تنها 5 پارک از میان 15 پارک علم و فناوری با کارایی تجاری سازی بالا دارای نوآوری بالا هستند که سه مورد از آن ها در مناطق صنعتی و دو مورد دیگر در مناطق نیمه صنعتی مستقر هستند. ازجمله دلایل موفقیت آن ها، می توان به وجود صنایع پیشران، وجود ارتباط مؤثر دانشگاه و مؤسسات پژوهشی با صنعت، شبکه بندی مرتبط با نوآوری و مواردی از این قبیل اشاره کرد. از سوی دیگر با نگاهی به 4 منطقه غیرنوآور که کارایی تجاری کمتری دارند، مشخص می شود که آن ها در مناطق نیمه صنعتی و ضعیف مستقر هستند و ازجمله مهم ترین موانع نوآوری آن ها، می توان به عدم خوشه بندی های دانشی، تأکید بر مهارت های نظری مطلق، عدم هماهنگی لازم میان سازمان های تخصصی و عدم تأکید بر نوآوری اشاره کرد.

این تحقیق با هدف ارائه الگوی همسوسازی استراتژی فناوری اطلاعات و کسب وکار در راستای بهبود عملکرد در نظام بانکداری و به صورت مشخص بانک ملت انجام شد. این پژوهش مبتنی بر فلسفه تجربه گرایانه است و به روش قیاسی-استقرایی صورت گرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف، یک پژوهش بنیادی است و از منظر روش گردآوری داده ها، درزمره پژوهش های پیمایشی قرار می گیرد و یک پژوهش آمیخته است. جامعه آماری این مقاله شامل اساتید و خبرگان باتجربه مدیریت بانک ملت است. برای نمونه گیری از روش گلوله برفی استفاده شده است.  در نهایت 11 نفر از خبرگان واجد شرایط در این مطالعه شرکت کردند. در این پژوهش برای شناسایی مقوله های زیربنایی مدیریت عملکرد از روش فراترکیب استفاده شده است. همچنین با استفاده از مدلسازی تفسیری-ساختاری به ارائه مدل همسوسازی استراتژی فناوری اطلاعات و کسب وکار جهت بهبود عملکرد بانکی پرداخته شده است. نتایج نشان داده است زیرساخت های فناوری اطلاعات بر استراتژی فناوری اطلاعات تأثیر می گذارد. فرایندهای نظام بانکی نیز بر استراتژی کسب وکار تأثیر گذار است. برهمکنشی و همسویی استراتژی فناوری اطلاعات و استراتژی کسب وکار موجب افزایش کیفیت خدمات بانکی می شود.  افزایش کیفیت خدمات بانکی نیز منجر به بهبود عملکرد بانکی می گردد.

 هدف اصلی از انجام این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های آوای کارکنان در ستاد مرکزی بانک کشاورزی و شعب آن بانک در تهران بزرگ است. این پژوهش از جمله پژوهش های کیفی است که از نظر هدف در رده پژوهش های کاربردی و از نظر روش انجام در مقوله پژوهش های توصیفی و از نظر گردآوری داده ها و جمع بندی روش، تحلیل محتوا است. برای این اقدام، در گام اول متون تخصصی آوای کارکنان از جمله مقالات داخلی، خارجی، کتاب ها و نشریات معتبر مورد مطالعه قرار گرفت و در گام بعدی با انجام مصاحبه با خِبرگان بانک کشاورزی ابعاد آوای کارکنان شناسایی شد. در این پژوهش16 خِبره جامعه هدف شامل مدیران، رؤسا و کارشناسان حوزه های ستاد و شعب بانک حوزه مدیریت حضور داشته که با روش گلوله برفی هدفمند شناسایی و مصاحبه با آن ها به روش عمیق نیمه ساختار یافته انجام گردید. نتیجه این که، تعداد 30 درون مایه مُجمل مصاحبه ها و 8 مؤلفه در قالب 4 بُعد برای آوای کارکنان شامل آوای سودمند (با نیت رفع چالش های محیط کار و ترقی جایگاه بانک)، آوای بهره مند (با هدف رفع چالشی های شخصی و کسب منفعت)، آوای سازگار( با نیت جلوگیری از بروز مشکلات شخصی و دوری از تنش با همکاران) و آوای انذار (با هدف ممانعت از رفتارهای ناصواب، خارج از عرف و قانونی) شناسایی شدند.

موفقیت سازمان در بازار در نتیجه عملکرد بازار سازمان است که از طریق اهتمام سازمان ها در جهت شناسایی مشتریان خود و به منظور خلق فعالیت های ارزش زا و نوآورانه قابل کسب است. در همین راستا هدف اصلی این پژوهش، گسترش دانش موجود در مورد تأثیر مدیریت دانش مشتری بر عملکرد بازار با نقش میانجی قابلیت نوآوری برای تقویت این رابطه است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی- پیمایشی و از نظر گردآوری داده ها، کتابخانه ای- میدانی است. جامعه آماری پژوهش شامل 272 نفر از کارکنان شعب بانک تجارت اردبیل بود. با توجه به حجم جامعه و بر اساس تمایل به همکاری کارکنان، بدون نیاز به نمونه گیری، تمام شماری انجام گرفت. به منظور اندازه گیری مؤلفه های مدیریت دانش مشتری، از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. روایی پرسشنامه ها بر اساس روایی سازه، تشخیصی، واگرا و همگرا و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ و با نرم افزار Smart PLS بررسی گردید. نتایج نشان داد که مدیریت دانش مشتری بر عملکرد بازار و همچنین قابلیت نوآوری تأثیر مثبت و معنی دار دارد. قابلیت نوآوری نیز دارای نقش میانجی بین مدیریت دانش مشتری و عملکرد بازار است. یافت ه ه ای ای ن پ ژوهش م ی توان د در حرکت سازمان ها به سمت توجه بیشتر به مدیریت دانش مشتری و قابلیت های نوآوری مؤثر واقع گردد.

تجربه متقاضیان استخدام، به کیفیت تعاملات او با سازمان بستگی دارد و از مثبت به منفی و بالعکس متغیر است. عوامل تعیین کننده کیفیت تجربه متقاضیان استخدام؛ همه فرآیند ها، اقدامات و فعالیتهایی است که توسط شرکت ها در مراحل استخدام بکار می رود. تجربه حاصل از این فرآیند ها بر رفتار و عکس العمل های آینده متقاضی تأثیر می گذارد و وضعیت روابط مستمر بین متقاضی و سازمان را تعیین می کند. کارفرمایانی که مایل به ایجاد یک برندکارفرمایی قدرتمند هستند به احتمال زیاد منابع خود را در این طرح سرمایه گذاری می کنند و شروع به توسعه زنجیره تامین استعداد ها به کمک بهبود روابط خود با متقاضیان استخدام می کنند. پژوهش حاضر به تسهیل استخدام متقاضیان با استعداد در صنعت خرده فروشی (برخی از فروشگاه های زنجیره ای گلدیران، انتخاب، اکو، اکسیر، گروه صنعتی گلرنگ مانند افق کوروش، گندم، اُکالا و ...) و ارائه راهکارهایی برای تقویت روابط با متقاضیان استخدام می پردازد. هدف این پژوهش یافتن عوامل موثر در روابط متقاضیان استخدام و ارائه راه حل هایی برای بهبود روابط با متقاضیان استخدام است. این پژوهش از نوع کیفی و با روش تحلیل تم انجام می گیرد. در این پژوهش با مدیران استخدام صنعت خرده فروشی، مدیران درگیر در فرآیند استخدام و متقاضیان استخدام این صنعت مصاحبه شد ه است. 24 مصاحبه انجام شد و مفاهیم بدست آمده از مصاحبه ها در سه تم اصلی بهبود تجربه در مرحله کارمندیابی، انتخاب و جامعه پذیری دسته بندی شدند. از 24 مصاحبه انجام شده 9 نفر متخصصین این حوزه و 15 نفر متقاضی استخدام یا شاغل در این حوزه هستند. از 24 مصاحبه انجام شده 5 نفر زن و بقیه مرد بودند.

فرآیند توسعه محصول جدید همواره با حد بالایی از عدم اطمینان و پیچیدگی همراه است. لذا شناسایی و ارزیابی ریسک ها در فرآیند توسعه به منظور اتخاذ استراتژی توسعه مناسب از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. هدف این پژوهش نیز بررسی تأثیر مدیریت ریسک در فرآیند توسعه محصولات جدید در صنعت بانکداری است. تحقیق حاضر از جنبه هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی-پیمایشی مبتنی بر پاردایم فرا اثبات گرایی است. جامعه آماری شامل مدیران و کارکنان بانک ها ی دولتی و خصوصی شهر اردبیل به تعداد 2037 نفر است که با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای تعداد 284 نفر از آن ها به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود و روایی سازه و پایایی هر کدام از متغیرها مورد تائید قرار گرفت. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری بر اساس نرم افزار LISREL استفاده شد. نتایج نشان داد که مدیریت ریسک تمامی شاخص های ریسک شامل فناوری، بازار، محیطی، مالی، منابع سازمانی و تجاری سازی بر توسعه محصولات جدید در صنعت بانکداری مثبت و معنادار است.