مدیریت سلامت

مقدمه: سازمان جهانی بهداشت، سیستم طبقه بندی بین المللی بیماری ها را با اهداف گوناگون ایجاد کرده و به منظور افزایش کارآمدی، هر ساله تغییراتی در آن ایجاد می کند که وجود آگاهی نسبت به این تغییرات منجر به طبقه بندی دقیق تر بیماری ها و دسترسی به اهداف مورد نظر می گردد. هدف مطالعه حاضر، بررسی میزان دانش و عملکرد کدگذاران بیمارستان های آموزشی کشور ایران از تغییرات دهمین ویرایش سیستم طبقه بندی بین المللی بیماری ها بود. روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی بود که در سال 1397 انجام شد. جامعه پژوهش شامل کدگذاران بیمارستان های آموزشی برخی از استان های کشور ایران بود. با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری در دسترس 83 نفر انتخاب و پیوند پرسش نامه الکترونیک در اختیار آنها قرار گرفت. به منظور تحلیل آماری از نرم افزار SPSSنسخه 22 استفاده شد. برای بررسی فرضیه های مطالعه از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون ANOVA استفاده گردید. یافته ها: میزان دانش افراد تحت مطالعه نسبت به تغییرات ICD-10 15±36/27 (ضعیف) بود. میزان دانش افراد شرکت کننده با میزان تحصیلات، سابقه کاری و سابقه کدگذاری رابطه معنا داری داشت (P=.001). نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر، نشان داد که دانش کدگذاران نسبت به تغییرات ایجاد شده ضعیف می باشد. لذا، باید با روش های گوناگون مانند برگزاری کارگاه های آموزشی و ایجاد سایت های فارسی آموزش های لازم در این زمینه در اختیار کدگذاران قرار گیرد.

مقدمه: بیمارستان به عنوان یک سازمان ارائه کننده خدمات حساس در حوزه سلامت انسان ها تلقی می شود. عملکرد زنجیره تامین بیمارستان می تواند با تبادل دانش و اعتماد بین تامین کننده و بیمارستان به یکپارچه سازی تامین کنندگان و فن آوری اطلاعات برسد و زمینه ساز رقابت در دنیای رقابتی امروز به ویژه در بخش خدمات باشد. هدف این پژوهش تحلیل عوامل موثر بر تبادل دانش و نقش آن ها در عملکرد زنجیره تامین از طریق یکپارچه سازی تامین کننده بیمارستان های مشهد می باشد. روش کار: مطالعه حاضر به صورت کاربردی بوده که در سال 97-96 انجام گردید. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارکنان تامین کننده بیمارستان های شهر مشهد بوده اند. تعداد 273 نمونه بر اساس نمونه گیری چند مرحله ای از بیمارستان های خصوصی، خیریه و دولتی شهر مشهد انتخاب شدند. پرسش نامه استاندارد با پنج مولفه اعتماد، یکپارچه سازی تامین کننده، یکپارچه سازی فن آوری اطلاعات، تبادل دانش و عملکرد زنجیره تامین بین نمونه ها توزیع گردید. روایی سازه ای پرسش نامه از طریق آزمون تحلیل عاملی تاییدی و پایایی آن با آلفای کرونباخ 871/0 تایید شد. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS، لیزرل وارد شده و با آزمون های رگرسیونی تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که تاثیر ضرایب مسیر اعتماد و یکپارچه سازی فن آوری اطلاعات بر تبادل دانش (53/0 و 48/0)، اعتماد و یکپارچه سازی فن آوری اطلاعات بر یکپارچه سازی تامین کننده (33/0 و 35/0)، تبادل دانش، یکپارچه سازی تامین کننده بر عملکرد زنجیره تامین (36/0و 71/0) می باشد و آزمون فرضیه های میانجی تاثیر اعتماد، تبادل دانش و یکپارچه سازی تامین کننده بر عملکرد زنجیره تامین را تایید می کند. نتیجه گیری: عملکرد زنجیره تامین بیمارستان ها نیازمند اعتماد بین بیمارستان و تامین کنندگان است و این اعتماد صورت گرفته موجب تبادل دانش و یکپارچه سازی بین تامین کنندگان و فن آوری اطلاعات می گردد که در نتیجه کاهش هزینه، افزایش سرعت و کیفیت بهتر را در پی دارد.

مقدمه: یکی از موانع موجود در تبادل اطلاعات میان سیستم های اطلاعات بیمارستانی و سامانه پرونده الکترونیک سلامت ایران، عدم ثبت صحیح و به موقع اطلاعات می باشد. هدف مطالعه حاضر، بررسی میزان ثبت صحیح و به موقع اطلاعات مربوط به بیماران موجود در پرونده های الکترونیک بیمارستانی است که ارسال اطلاعات آن ها به سامانه سپاس ناموفق بوده است. روش ها: مطالعه حاضر توصیفی بوده و در سال 1395 انجام شد. در این مطالعه 882 پرونده ارسال نشده از سیستم های اطلاعات بیمارستانی در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان به سپاس با استفاده از یک چک لیست، بررسی شد. به منظور محاسبه فراوانی ثبت صحیح و به موقع عناصر داده در سیستم های اطلاعات بیمارستانی مورد بررسی، از نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. یافته ها: در مجموع در مطالعه حاضر 18758 عنصر داده بررسی شد. بطور کلی میزان ثبت صحیح و به موقع عناصر داده بررسی شده در این سیستم ها 97درصد و 87/99درصد محاسبه بود. بیشترین میزان ثبت نادرست عناصر داده مربوط به شماره شناسنامه، کد ملی و محل زندگی بیمار بود. همچنین، بیشترین میزان عدم ثبت به موقع عناصر داده نیز مربوط به تشخیص نهایی و علت فوت بیمار بوده است. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر، نشان داد میزان ثبت صحیح و به موقع اطلاعات در سیستم های اطلاعات بیمارستانی از مقدار بالایی برخوردار بود. این مطالعه موارد زیادی از نقض صحت و به موقع بودن اطلاعات ارسالی به سپاس را شناسایی کرد که ممکن است یکی از دلایل آن عدم دقت و سهل انگاری کاربران باشد. استفاده از روش هایی مانند آموزش و توجیه کاربران نسبت به ثبت صحیح و به موقع اطلاعات و طراحی سیستم ها همراه با قابلیت ارائه بازخورد، می تواند تاحدود زیادی به بهبود ثبت صحیح و به موقع اطلاعات موجود در سیستم های اطلاعاتی کمک نمایند.

مقدمه: بیمه های درمانی یکی از مهمترین ارکان تأمین مالی در نظام سلامت، جهت کاهش نابرابری در پرداخت از جیب هستند. با توجه به اهمیت بیمه ها، افزایش پرداخت از جیب خانوار، افزایش تقاضا برای بیمه های خصوصی و تعدد صندوق های بیمه ای، مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر انواع بیمه های درمانی بر پرداخت از جیب خانوار شهری ایران انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و از حیث هدف کاربردی است که به صورت مقطعی در سطح ملی انجام شد. حجم نمونه شامل 17809 خانوار شهری استان های ایران در سال 1395 بود که از حجم نمونه مرکز آمار ایران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه هزینه-درآمد خانوار بودکه توسط مرکز آمار ایران تهیه و تکمیل گردید. نتایج در نرم افزار Stata 14 و با روش اقتصادسنجی انتخاب نمونه مضاعف برآورد گردید. یافته ها: نتایج نشان داد باسواد و متأهل بودن سرپرست خانوار، بعد خانوار، تعداد کودکان و سالمندان، میزان ثروت خانوار، مخارج سرانه دخانیات و آموزش و درآمد سرانه تأثیر مستقیم بر احتمال خرید بیمه درمانی توسط خانوار داشتند. همچنین خانوارهایی که یکی از انواع بیمه های درمانی را خریداری نموده اند نسبت به سایر خانوارها پرداخت از جیب بیشتری داشتند و خانوار با بیمه های خدمات درمانی، تأمین اجتماعی و نهادها و سازمان های خاص به ترتیب بیشترین میزان پرداخت از جیب را داشتند. نتیجه گیری: تفاوت معنی دار پرداخت از جیب در بین انواع بیمه های درمانی، ایجاد یک نظام یکپارچه بیمه ای را ضروری می سازد که در آن ضمن اینکه همه افراد جامعه را شامل می شود سطح پوشش یکسانی برای کالا و خدمات سلامت ارایه می دهد. از طرفی، یکسان سازی انواع تعرفه های درمانی در بیمه های مختلف می تواند شکاف در پرداخت از جیب خانوار را کاهش دهد. همچنین، سیستم کنترل و نظارت دقیق بر کیفیت خدمات سلامت توصیه می شود.

مقدمه: مدیریت دانش و سرمایه فکری از عوامل کلیدی در دستیابی سازمان به مزیت رقابتی می باشند. هدف مطالعه حاضر، تعیین ارتباط بین مدیریت دانش و سرمایه فکری در دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی ایران بوده است. روش ها: نوع پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی بود که در سال 1397 انجام شد. جامعه پژوهش شامل 283 نفر از کارکنان غیر هیات علمی دارای مدرک کارشناسی و بالاتر شاغل در دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. داده های مطالعه با استفاده از دو پرسش نامه استاندارد مدیریت دانش لاوسون و سرمایه فکری بونتیس جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شد. برای بررسی رابطه بین مدیریت دانش و سرمایه فکری از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: یافته های مطالعه حاضر نشان داد وضعیت مدیریت دانش در دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی ایران با میانگین 92/2 پایین تر از حد متوسط می باشد. از طرفی، وضعیت سرمایه فکری در این دانشگاه با میانگین 05/3 بالاتر از حد متوسط بود. همچنین، رابطه مثبت و معناداری بین مدیریت دانش و سرمایه فکری وجود داشته است. (693/0 = r و 001/0 > P ) نتیجه گیری: با توجه به وجود رابطه مثبت و معنادار بین سرمایه فکری و مدیریت دانش، مسئولان این دانشگاه می توانند با تمرکز بر تقویت مولفه های مدیریت دانش و ابعاد سرمایه فکری در جهت بهبود و افزایش سرمایه فکری، استفاده بهینه از سرمایه انسانی و پیاده سازی مدیریت دانش و گسترش آن در سازمان تلاش نمایند.

مقدمه: با توجه به وسعت بیماری سرطان در ایران و دنیا، بخش سرطان شناسی از مهمترین بخش های بیمارستان می باشد. کیفیت اطلاعات نقش اساسی را در بهبود عملکرد این بخش ایفا می کند. داشبوردها می توانند شاخص های کلیدی را ردیابی و با انتقال اطلاعات به مدیران، عملکرد این بخش را ارتقا دهند. در پژوهش حاضر، با توجه به نیاز های ذینفعان و تصمیم گیران، شاخص های عملکردی متناسب با بخش سرطان شناسی تعیین گردید و سپس داشبورد طراحی و ارزیابی شد. روش ها: در مرحله اول جهت تعیین شاخص ها، پرسش نامه توسط تمام مسئولین بخش سرطان شناسی بیمارستان های دانشگاه های علوم پزشکی و بیمارستان های خصوصی شهر تهران که دارای بخش سرطان شناسی بودند، به تعداد 30 نفر تکمیل شد. در مرحله دوم داشبورد براساس مطالعات قبلی و با استفاده از نرم افزار کلیک ویو طراحی گردید و توسط مدیر بیمارستان و مسئولین بخش سرطان شناسی بیمارستان های شهدای هفتم تیر و فیروزگر به کمک پرسش نامه ارزیابی گردید. یافته ها : شاخص های کلیدی عملکردی در حیطه مدیریتی و مالی بر اساس داده های موجودکه شامل تعداد مراجعین، تعداد روزهای مرخصی، ساعات آموزشی، تعداد پرسنل، تعداد شکایات، درآمد و هزینه بود، برای نمایش در داشبورد انتخاب شد. و در مرحله ارزیابی ، میانگین رضایت مدیر بیمارستان (32/0±5/7)، مسئول فنی بخش سرطان شناسی (39/0±4/7) و مدیر داخلی بخش سرطان شناسی (37/0±3/7) بود. نتیجه گیری: با توجه به پراکندگی اطلاعات این بخش، داشبورد می تواند اطلاعات را از سیستم های گوناگون جمع آوری و آنها را بطور خلاصه در قالب شاخص های کلیدی عملکرد نشان دهد. اطلاعات موجود در داشبورد مدیریت بخش سرطان شناسی می تواند مبنایی برای تصمیم گیری آگاهانه جهت ارتقا عملکرد بخش باشد.

مقدمه: اهمیت نقش مدیریت در هر سازمان همواره قابل توجه است و انتصاب مدیرانی توانمند و شایسته در سازمان های ارائه دهنده مراقبت سلامت نیز بر افزایش کارایی، اثربخشی و بهره وری خدمات نظام سلامت موثر خواهد بود. از این رو هدف از انجام مطالعه حاضر شناسایی و معتبر سازی مهارت ها و شایستگی های کلیدی مدیریتی به منظور استفاده در طراحی برنامه های آموزشی، تعیین و بکارگیری نامزدهای مناسب در پست های مدیریتی می باشد. روش ها: مطالعه حاضر از نظر روش، پیمایشی توصیفی و از نظر هدف کاربردی بوده و دارای دو مرحله می باشد. در مرحله اول با استفاده از مرور متون، مطالعات دربردارنده انواع متنوع شایستگی ها و مهارت های مدیریت و رهبری در مراقبت سلامت در دوره ی زمانی مشخص شناسایی شده و بر اساس آن پرسش نامه طراحی شد. در مرحله دوم با استفاده از تکنیک دلفی و ارسال پرسش نامه (لیکرت 5 امتیازی)، نظرات 20 نفر از خبرگان در مورد معیارها گردآوری شد. یافته ها: بر اساس نظرات خبرگان هشت معیار اصلی شامل ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، دانش مدیریت عمومی، دانش مدیریت بیمارستان، مهارت برنامه ریزی، مهارت سازماندهی و تخصیص منابع، مهارت رهبری، مهارت پایش و نظارت و 46 معیار فرعی مورد تایید قرار گرفتند. بدین ترتیب ویژگی های شخصیتی، ارزش ها و دانش مدیریت عمومی هر کدام دارای هفت معیار فرعی بودند. آگاهی از شیوه های حفظ سازمان و دانش حیطه های مختلف مدیریت عمومی از معیارهای فرعی دانش مدیریت به شمار می رود. در حوزه دانش مدیریت بیمارستان، مهارت برنامه ریزی، مهارت سازماندهی و تخصیص منابع و مهارت پایش و نظارت نیز به ترتیب شامل چهار، هفت، پنج و دو معیار فرعی بودند. در حوزه مهارت رهبری نیز هفت معیار فرعی از جمله قدرت تاثیرگذاری، ارتباطات، انگیزش، مهارت ادراکی و غیره در نظر گرفته شده است. نتیجه گیری: یکی از مهمترین مهارت ها در مدیران، برخورداری از دانش مدیریت است. این موضوع لزوم اصلاح شیوه انتخاب مدیران و همچنین تغییر نگرش در مدیریت بیمارستان از مدیریت محض به رهبری، همکاری و هماهنگی درون سازمانی را نشان می دهد.

مقدمه: لزوم اعمال تغییرات در دانشگاه ها از نسل دوم به نسل سوم، نیاز به انجام پژوهش های علمی و کاربردی در این زمینه را مشخص می سازد. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی جهت تثبیت ساختار دانشگاه نسل سوم در دانشگاه علوم پزشکی صورت گرفت. روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی بوده که در آن از روش نظریه زمینه ای استفاده شد. ابتدا، تعداد 18 نفر از معاونین و کارشناسان ارشد دانشگاه های علوم پزشکی در استان های تهران و فارس به عنوان نمونه آماری و با روش اشباع نظری از بین 288 نفر انتخاب و سوال های مورد نظر پژوهش از آنها در قالب مصاحبه باز و در بازه زمانی دی و بهمن ماه 1397 پرسیده شد. با استفاده از نرم افزار Maxqda12 و طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل و مدل نهایی به دست آمد. یافته ها: مدل نهایی دارای شش مقوله اصلی نیازمندی های درونی و بیرونی، ساختار دانشگاه، تثبیت ساختار، موانع تثبیت ساختار، عوامل درون سازمان و کارآفرینی می باشد. بر اساس این متغیرهای مهم در زمینه تثبیت ساختار که در حقیقت نقطه اهمیت و نوآوری در پژوهش حاضر می باشد و در پژوهش های گذشته به صورت تخصصی مورد توجه نبوده است تعیین گردید. نتیجه گیری: بر اساس مدل نهایی به دست آمده نیازهای درونی و بیرونی دانشگاه بر ساختار دانشگاه نسل سوم تاثیر می گذارد و این موجب استفاده از استراتژی هایی در راستای تثبیت ساختار می گردد. استراتژی های تثبیت ساختار نیز تحت تاثیر عوامل درون سازمانی و موانع تثبیت ساختار قرار گرفته و در نهایت موجب کارآفرینی و مزایای حاصل از کارآفرینی می گردد.