مدیریت سلامت

مقدمه: برنامه های سلامت همراه (mHealth) به عنوان ابزاری مؤثر برای مدیریت سلامت و بهبود کیفیت مراقبت های سلامت شناخته شده اند. بااین حال، نگرانی های مرتبط با امنیت اطلاعات و حریم خصوصی از موانع اصلی پذیرش این فناوری ها است. این مطالعه با هدف شناسایی موانع و تسهیل کننده های امنیتی استفاده از برنامه های سلامت همراه از دیدگاه دانشجویان پیراپزشکی انجام شد. روش ها: این پژوهش مقطعی-توصیفی در سال 1402 روی 115 دانشجوی پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. نمونه گیری به روش طبقه ای متناسب با حجم انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای ساختاریافته بود که توسط ژو و همکاران طراحی و پس از ترجمه فارسی، بازترجمه و تأیید روایی و پایایی (ضریب همبستگی: 92 درصد) بومی سازی شد. پرسشنامه شامل سوالات بسته (طیف لیکرت) و سوالات باز بود. تحلیل سوالات بسته با آمار توصیفی و تحلیل سوالات باز به روش تحلیل موضوعی (Thematic Analysis) انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد نگرانی های امنیتی مانند دسترسی غیرمجاز به اطلاعات و ضعف در سیاست های حریم خصوصی، موانع اصلی استفاده از برنامه های سلامت همراه بودند. در مقابل، قابلیت حذف داده ها از راه دور، شفافیت در سیاست های امنیتی و کنترل دسترسی به عنوان تسهیل کننده های کلیدی شناسایی شدند. همچنین، تحلیل کیفی پاسخ های باز سه مضمون اصلی شامل نگرانی های امنیتی، مشکلات کاربردی و راهکارهای پیشنهادی برای بهبود امنیت و اعتمادپذیری برنامه ها را نشان داد. نتیجه گیری: این پژوهش نشان می دهد که طراحی برنامه های سلامت همراه با تمرکز بر تقویت امنیت اطلاعات، شفافیت در سیاست های حریم خصوصی و سادگی کاربرد می تواند اعتماد کاربران را افزایش داده و پذیرش این فناوری ها را بهبود بخشد.

مقدمه: کتابخانه انسانی، رویدادی است که در آن مراجعه کنندگان به جای امانت گرفتن کتاب های معمولی یک کتاب زنده یا کتاب انسانی را به امانت می گیرند و از تجارب و تخصص وی بهره مند می شوند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی چگونگی پیاده سازی و ارزیابی یک کتابخانه انسانی در حوزه سلامت از طریق مرور حیطه ای بود. روش ها: مطالعه حاضر یک مرور حیطه ای است که بدین منظور جستجویی در پایگاه های اطلاعاتی مختلف فارسی و انگلیسی با استفاده از کلیدواژه های مرتبط (کتابخانه انسانی، کتابخانه زنده، Human Library و Living Library) انجام شد و تعداد 2570 مقاله بازیابی شد. نمونه پژوهش پس از غربالگری منابع شناسایی شده بر اساس معیارهای ورود و خروج، 44 مقاله بود که به صورت روایتی ترکیب و در قالب جداول ارائه شد. یافته ها: پیاده سازی و اجرای کتابخانه انسانی در حوزه سلامت شامل دو موضوع اصلی "مقدمات و برنامه ریزی" و "مسائل مربوط به کتاب انسانی" و 12 موضوع فرعی مانند مشخص کردن نحوه تبلیغات، اخذ مجوز، و تعیین نحوه انتخاب و امانت کتاب انسانی بود. ارزیابی کتابخانه انسانی نیز شامل سه موضوع اصلی "هدف ارزیابی"، "ابزار ارزیابی" و "چالش های ارزیابی" و 22 موضوع فرعی مانند ارزیابی کیفیت کتاب های انسانی، محرمانه بودن ارزیابی و ارزیابی تناسب برنامه بود. نتیجه گیری: پژوهش حاضر اصول و مراحل لازم برای پیاده سازی، اجرا و ارزیابی کتابخانه انسانی در حوزه سلامت را نشان می دهد. شناخت این موارد می تواند سازوکاری در اختیار سیاست گذاران سلامت و کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی قرار دهد تا کتابخانه های انسانی را در حوزه سلامت راه اندازی نمایند.

مقدمه: با پیشرفت فناوری های جدید، استفاده از گوشی های هوشمند در سراسر جهان در حال افزایش است. استفاده بیش از حد از گوشی های هوشمند در میان دانش آموزان به یک چالش جدی تبدیل شده است. مرور نظام مند و فراتحلیل حاضر به بررسی نمره استاندارد اعتیاد به گوشی های هوشمند در بین دانشجویان و دانش آموزان ایرانی پرداخته است. روش ها: تمام مطالعات منتشرشده به زبان فارسی و انگلیسی که اعتیاد به گوشی های هوشمند را در بین دانشجویان و دانش آموزان ایرانی مورد بررسی قرار داده اند، در تحلیل گنجانده شدند. جستجو در پایگاه های داده های ملی (SID و MagIran) و بین المللی (PubMed، Scopus، ScienceDirect و Web of Science) انجام شد. مطالعات مشاهده ای، مطالعات منتشرشده به زبان فارسی یا انگلیسی، گزارش نمرات اعتیاد به اینترنت، انجام مطالعات روی دانش آموزان و دانشجویان ایرانی و دسترسی به متن کامل مقالات جزء معیارهای ورود بود. کیفیت روش شناسی مقالات با چک لیست JBI ارزیابی شد. آمار I² و آزمون Q کوکران برای آزمون همگنی بین مطالعات استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار STATA نسخه ۱۶ انجام شد. یافته ها: بیست مقاله با جمعیت نمونه کلی ۶۹۰۱ مورد تحلیل قرار گرفت. نمره استاندارد تجمیعی برای اعتیاد به گوشی های هوشمند ۳۹ درصد بود (با بازه اطمینان ۴۵-۳۳ درصد). نمرات استاندارد برای اعتیاد به گوشی های هوشمند در دانشجویان و دانش آموزان ایرانی به ترتیب ۳۹/۵ (با بازه اطمینان ۴۶/۵-۳۲/۶ درصد) و ۳۶/۶ (با بازه اطمینان ۴۸/۶-۲۴/۶ درصد) بود (p=۰/۶۷۷). یافته های متارگرسیون نشان داد که هیچ ارتباطی بین نمره استاندارد اعتیاد به گوشی های هوشمند با اندازه نمونه (p=۰/۸۳۴) و سال انتشار (p=۰/۶۴۸) وجود ندارد. انحراف انتشار نیز معنادار نبود (p=۰/۲۱۱). نتیجه گیری: نمره استاندارد برای اعتیاد به گوشی های هوشمند در دانشجویان و دانش آموزان ایرانی متوسط بود. آموزش به دانشجویان برای مقابله با اعتیاد به گوشی های هوشمند و پیامدهای منفی آن ضروری است.

مقدمه: در چشم انداز پویای مدیریت بهداشت و درمان، مدیریت کارآمد سبد پروژه های خدمات سلامت مبتنی بر فناوری اطلاعات برای بهینه سازی تخصیص منابع، کاهش خطرات و بهبود نتایج بسیار مهم است. این پژوهش به اهمیت و ضرورت پیش بینی و ارزیابی شیوه های مدیریت سبد در پروژه های خدمات سلامت، با توجه به اتکای فزاینده به فناوری اطلاعات برای هدایت نوآوری و کارایی در ارائه خدمات می پردازد. هدف اصلی این پژوهش بررسی ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر مدیریت سبد در پروژه های خدمات سلامت مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارزیابی اهمیت آنها با استفاده از رویکرد استنتاج فازی عصبی تطبیقی ​​ است. روش ها: این پژوهش شامل دو مرحله کلیدی است. در مرحله اول، تحلیل فراترکیب برای شناسایی ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر مدیریت سبد در پروژه های سلامت انجام شد. سپس، مؤلفه های شناسایی شده با استفاده از رویکرد استنتاج فازی عصبی-تطبیقی ​​برای اولویت بندی اهمیت آنها ارزیابی شد. یافته ها: یافته های این پژوهش، عوامل حیاتی مؤثر بر مدیریت سبد در پروژه های خدمات سلامت، از جمله عوامل مدیریت فناوری اطلاعات، عوامل فرهنگی، مدیریت فناوری اطلاعات سلامت را در بعد کلان و عوامل مدیریت تحقیق و توسعه، مدیریت سبد پروژه و مدیریت مالی را در بعد خرد نشان داد. نتیجه گیری با درک و اولویت بندی عوامل شناسایی شده، سازمان های حوزه سلامت می توانند قابلیت های مدیریت سبد خود را افزایش دهند، تخصیص منابع را بهینه کنند و درنهایت خدمات سلامت برتر را ارائه دهند.

مقدمه: نظام های رتبه بندی بین المللی دانشگاهی، دانشگاه ها را از سرتاسر دنیا در حوزه های مختلف رتبه بندی می کند و عوامل موثر بر حضور دانشگاه ها در این رتبه بندی ها دارای اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت حضور کشورها در نظام رتبه بندی دانشگاهی شانگهای در حوزه های پزشکی و علوم وابسته (با تاکید بر ایران) و رابطه آن با میزان هزینه کرد تحقیق و توسعه انجام شد. روش ها: در این پژوهش توصیفی- همبستگی، جامعه آماری شامل تمام دانشگاه هایی است که در حوزه پزشکی و علوم وابسته در نظام رتبه بندی شانگهای حضور دارند. اطلاعات دانشگاه ها و کشورهای متبوع آنها از وب سایت نظام رتبه بندی شانگهای و داده های هزینه کرد تحقیق و توسعه کشورها از سایت سازمان توسعه و همکاری اقتصادی جمع آوری و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون و نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: رتبه بندی شانگهای در حوزه های پزشکی و علوم وابسته شامل شش زیرحوزه است. 83 کشور با 867 دانشگاه در این نظام حضور دارند. کشورهای آمریکا، چین و انگلستان بیشترین تعداد دانشگاه ها را به خود اختصاص داده اند. از ایران تنها 13 دانشگاه در این حوزه ها در این رتبه بندی حضور دارد. آزمون همبستگی، نشان دهنده ارتباط مثبت و معنی داری بین حضور دانشگاه ها در این رتبه بندی و هزینه کرد تحقیق و توسعه کشورهای متبوع آنها است (0/0001> p-value) . نتیجه گیری: برای دستیابی به جایگاه برتر در نظام رتبه بندی بین المللی شانگهای، ایران و سایرکشورها نیازمند برنامه ریزی و اختصاص درصد بیشتری از هزینه های خود به تحقیق و توسعه هستند.

مقدمه: سازمان های بهداشتی درمانی برای بهبود تصمیم گیری و برنامه ریزی مناسب نیاز به اطلاعات به موقع و صحیح دارند که این اطلاعات می تواند حاصل گزارش های سیستم های اطلاعاتی بیمارستان باشد. هدف مطالعه حاضر شناسایی وضعیت استفاده از گزارش های سیستم های قاصدک، آواب و سپاس در سه بیمارستان آموزشی شهر اصفهان بود. روشها: این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1401- 1400انجام شد. جامعه پژوهش کلیه کاربرانی بود که از گزارش های سیستم های قاصدک، آواب و سپاس استفاده می کردند. انتخاب شرکتکنندگان به روش مبتنی بر هدف انجام گرفت و 139 نفر شناسایی شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که بر اساس گزارش های حاصل از سیستم های منتخب طراحی و روایی و پایایی آن تایید شد. داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی (فراوانی و درصد) گزارش شد. یافته ها: سرپرستاران (62/63 درصد) بیشترین شرکت کنندگان بودند. برنامه ریزی و تصمیم گیری(98 درصد) بیشترین دلیل استفاده از گزارش های سیستم آواب بود. کاربران سیستمهای سپاس و قاصدک به ترتیب 7/34 درصد و 6/82 درصد برای اهداف ارزیابی و نظارتی از گزارش این سیستم ها استفاده می کردند. نتیجه گیری: تمام کاربران سیستم های اطلاعاتی مورد مطالعه بهطور روزمره از گزارشهای این سیستمها برای اهداف مختلف استفاده می کنند ولی شناخت و توجه کافی نسبت به قابلیت های متعدد آنها ندارند. توصیه می شود به منظور استفاده از این قابلیت ها برای برنامه ریزی و تصمیم گیری های اثربخش به ویژه در بیمارستانها آگاهی این کاربران افزایش یابد.

مقدمه: فرایند نسخه نویسی یکی از دغدغه های اصلی سیاست های سلامت است و تلاش برای ارتقای مستمر نسخه نویسی بهینه و مناسب در بیمارستانهای آموزشی درمانی ضروری است. هدف از این مطالعه شناسایی مزایا و چالش های اصلی نسخه نویسی الکترونیک دارویی در بیمارستان های آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بود. روش ها: پژوهش کیفی حاضر به روش تحلیل محتوا درسال 1402 اجرا شد و مزایا و چالش های نسخه نویسی الکترونیکی از دیدگاه چهار گروه ذینفع (پزشکان، مسئولین فنی داروخانه ها، بیماران و کارشناسان بیمه) بررسی MAXQDA شد. ذینفعان به صورت هدفمند در مصاحبه شرکت نمودند. تحلیل داده ها با استفاده از نرمافزار 2020 انجام شد. یافته ها: رفع ناخوانایی دستورات دارویی و متعاقب آن کاهش خطاهای دارویی و نیز بهبود امنیت و محرمانگی اطلاعات از مهمترین مزایای نسخه نویسی الکترونیکی میباشند. قطعی و کندی متناوب سرعت اینترنت و کامل نبودن زیرساخت ها، جستجوی سخت داروها، عدم هشدار برای تداخلات دارویی، عدم ارتباط با سیستم های تصمیم یار بالینی نیز به عنوان چالش های اصلی این سیستم شناسایی شدند. نتیجه گیری: پیاده سازی سیستم نسخه نویسی الکترونیکی برای ارتقای نظام سلامت کشور ضروری است. لازم است مزایای این سیستم به خوبی معرفی و آموزش های موردنیاز به اشکال مختلف جهت استفاده درست به کاربران داده شود. ارتباط مستمر با کاربران و دریافت نقطه نظرات آنها موجب پیاده سازی دقیق نسخه نویسی الکترونیکی و حذف نقاط منفی آن خواهد شد.