مدیریت صنعتی

یکی از کارکردهای مهمی که شرکت های تولیدی در زنجیره تأمین با آن مواجه اند و تصمیماتِ مربوط بدان، تأثیر بسزایی بر رقابت پذیری آنها دارد، «مدیریت سفارش های زنجیره تأمین» است. در این مسیر، مسائلی پیش روی مدیران قرار دارد که عبارت اند از: الف) ترکیب بهینه سفارش های زنجیره تأمین کدام است؟ ب) سناریوهای گوناگون تصمیم در وضعیت عدم قطعیت هزینه ها کدام اند؟ در واقع موارد بالا، پرسش هایی است که در تحقیق حاضر به آنها پاسخ داده خواهد شد. هدف از این تحقیق، طراحی مدل ریاضی مدیریت سفارش های دو قطعه به کاررفته در زنجیره تأمین یکی از شرکت های خودروسازی است. بدین منظور از دو رویکرد بهینه سازی استوار و هزینه یابی بر مبنای فعالیت استفاده می شود. با توجه به ساختار هزینه ای مدل، پیچیدگی اجزای هزینه ای و عدم اطمینان برخی پارامترها، مدل تحقیق به مدلی استوار تبدیل شد تا پاسخ های آن قابل اتکا باشد. در پایان نیز، برای ارزیابی صحت عملکرد مدل و بررسی کیفیت جواب ها، از تکنیک شبیه سازی استفاده شد. نتایج ضمن تأیید اعتبار مدل، نشان داد تخمین سبد سفارش ها و تدوین سناریوهای گوناگون و کاربردی امکان پذیر است

مدل های معمول تحلیل پوششی داده ها (DEA) در ارزیابی عملکرد، بر اساس تفکر جعبه سیاه عمل می کنند؛ به گونه ای که در این جعبه ها (واحدهای تصمیم گیری) ورودی ها به خروجی ها تبدیل می شوند. از ضعف های این مدل ها می توان به نادیده گرفتن ساختار داخلی، محصولات میانجی یا فعالیت های ارتباطی اشاره کرد؛ همچنین فرایند تبدیل واقعی، عموماً به صورت واضح مدل سازی نمی شود. با توجه به ساختار چندمرحله ای صنعت بانکداری، در این پژوهش پس از اشاره به رویکردهای جعبه سیاه (ادغام) و تفکیک، ضرورت در نظر گرفتن فرایندهای داخلی یک واحد تصمیم گیری (DMU) مطرح می شود و در ادامه، ضمن معرفی نوعی مدل تحلیل پوششی داده های شبکه ای مبتنی بر متغیرهای کمکی، این مدل در ارزیابی عملکرد صنعت بانکداری استفاده می شود. مزیت عمده سنجه های مبتنی بر متغیرهای کمکی، توانایی آنها در ارائه معیارهای مناسب تر کارایی، به ویژه برای واحدهای کارای ضعیف است. بر اساس یافته های این پژوهش، در ساختارهایی که آثار شبکه ای و ارتباطی بین بخش ها وجود دارد، استفاده از رویکردهای جعبه سیاه و تفکیک، ارزیابی واقعی و دقیقی از عملکرد ارائه نمی دهند و باید از مدل های شبکه ای مناسب استفاده شود.

مدیریت و کنترل ترافیک خودروها بر شبکه ای از خیابان ها و تقاطع، در حوزه سامانه کنترل ترافیک شهری است. هدف از انجام این پژوهش، ارائه روشی بر پایه تحقیق در عملیات برای مدل سازی سامانه کنترل ترافیک شهری است تا به عنوان ابزاری شایسته برای بهبود در ترافیک شهری به کار رود. سهم علمی این مقاله در بررسی سیاست های زمان بندی چراغ های راهنمایی در روان سازی جریان ترافیک شهری با استفاده از شبکه های پتری رنگین است. در این پژوهش، شبکه های پتری رنگین به عنوان ابزار مدل سازی و بهبود سامانه پیشنهاد شده است. بخشی از شبکه ترافیکی شهر بوشهر با روش پیشنهادی مدل سازی شده و با کمک شبیه سازی گسسته پیشامد سناریوهای بهبود بررسی شد. یافته ها نشان داد روش پیشنهادی روش شایسته و کارآمدی برای بهبود در عملکرد سامانه ترافیک شهری است. بر اساس ارزیابی سنجه های عملکرد سامانه، راهکار شایسته ای برای بهبود ترافیک پیشنهاد شد

هدف اصلی این تحقیق بررسی مدل علّی تعالی سازمانی در بانک توسعه تعاون و هدف فرعی آن، اندازه گیری وضعیت تعالی سازمانی بانک توسعه تعاون است. در همین راستا، ضمن طراحی سناریوهای مختلف، بر اساس مدل سازی معادلات ساختاریافته بررسی شدند و مدلی که بهترین شاخص های تناسب را داشت، به عنوان بهترین مدلی که رفتار تعالی سازمانی را در بانک توسعه تعاون ارائه می کند، انتخاب شد. در واقع در این تحقیق تلاش شده است مدلی ارائه شود که در آن روابط علّی و معلولی بین معیارهای مدل EFQM را مشخص کند. این مدل با توزیع پرسشنامه و تحلیل نتایج آن طراحی شده است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و توسعه ای و از نظر گردآوری داده ها، از نوع پیمایشی و همبستگی است. با توجه به رابطه بین معیارهای مدل تعالی، این مدل از طریق معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار PLS و SPSS محاسبه شده است. قلمرو موضوعی این تحقیق مرتبط با مدیریت کیفیت و به صورت خاص مدل تعالی سازمانی و قلمرو آن ستاد مرکزی و شعب سراسر کشور بانک توسعه تعاون در نظر گرفته شده است. این تحقیق نشان می دهد معیارهای مدل تعالی سازمانی EFQM با هم در ارتباط هستند. به این معنا که توجه به یک معیار موجب تقویت معیارهای دیگر خواهد شد. تحقیق حاضر این روابط را آشکار کرده و شدت ارتباط بین معیارها را مشخص می کند.

سازمان ها برای باقی ماندن در موقعیت رقابتی و پویای تجارت، به تحلیل صحیح از وضعیت درونی و محیطی خویش نیاز دارند تا بتوانند در موقعیت های گوناگون، استراتژی های مناسبی اتخاذ کنند. یکی از ابزارهای پرکاربرد مدیریتی در تحلیل و برنامه ریزی استراتژیک، تحلیل SWOT است که استراتژی ها را بر اساس تحلیل عوامل داخلی و خارجی سازمان فرموله بندی می کند؛ اما تحلیل SWOT در کنار مزیت ها، محدودیت هایی هم دارد که فرض استقلال بین استراتژی و عدم اولویت بندی عوامل استراتژیک و استراتژی ها از جمله آنهاست. این مقاله سعی در پوشش محدودیت های تحلیل SWOT از طریق ترکیب آن با دو ابزار ارزش خالص فعلی فازی و ارزش شاپلی فازی دارد و چارچوب مفهومی ترکیب این سه ابزار را ارائه می کند. در نهایت با پیاده سازی چارچوب مفهومی پژوهش در یکی از شرکت های نیروگاهی، ترکیب بهینه استراتژی این سازمان تعیین می شود

چنانچه علاوه بر ارزیابی داخلی واحدهای تصمیم گیرنده ارزیابی واحدها به کمک تحلیل پوششی داده ها (DEA) یک ارزیابی خارجی مبتنی بر اطلاعات موجود واحدها در دسترس باشد، می توان به کمک دیدگاه مبادلات در DEA، این ارزیابی خارجی را با مدل های DEA تخمین زد. در این مقاله، ابتدا به کمک مبادلات هدفمند تولیدشده توسط مدل GTDEA، فضای امکان تولید هدفمند معرفی شده، سپس با درنظر گرفتن این فضا به عنوان تکنولوژی پایه به جای تکنولوژی بازده به مقیاس ثابت، شاخص مالمکوئیست توسعه داده می شود. این توسعه در شاخص مالمکوئیست باعث می شود نتایج به دست آمده از این شاخص، با معرفی عامل جدیدی به نام ارزیابی خارجی، حاوی اطلاعات بیشتر و دقیق تری از واحدهای تصمیم گیرنده باشد. در ادامه، با اعمال ارزیابی خارجی در شاخص مالمکوئیست، تجزیه های جدیدی از این شاخص ارائه می شود؛ به گونه ای که این تجزیه ها قادر خواهند بود علاوه بر محاسبه تأثیر عوامل تغییرات کارایی محض و تغییرات کارایی قیاسی، تأثیر تغییرات تکنولوژی هدفمند و عامل ارزیابی خارجی را نیز در بهره وری واحدها محاسبه کنند. در پایان با ارائه مثالی، چگونگی محاسبه شاخص مالمکوئیست و تجزیه های آن تشریح می شود.

ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان از ارکان مهم مدیریت زنجیره تأمین است. تاکنون پژوهشگران با اتکا به نظریه مجموعه های فازی، راهکارهایی را برای مواجهه با عدم اطمینان نشئت گرفته از شرایط مبهم و سربسته مسئله چندمعیاره انتخاب تأمین کنندگان ارائه داده اند. با وجود این، پیچیدگی محاسبات در روش های سنتی وزن دهی فازی یکی از ایرادهای وارد بر این روش ها بوده است. در این مقاله، برای پرهیز از این پیچیدگی ها، استفاده از روش اولویت بندی فازی پیشنهاد شده است. این روش به فازی زدایی اعداد فازی شده و استانداردسازی بردار وزن اهمیت شاخص ها نیازی ندارد و می تواند بدون اتکا به مقایسه های زوجی خبرگان و با استفاده از مدل بهینه سازی فازی، بهترین ماتریس وزن های اهمیت را ارائه دهد. ترکیب نتایج این روش با روش رتبه بندی پرومته، چارچوب اثربخشی را برای حل مسئله ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان ارائه داده است. به کارگیری این چارچوب برای ارزیابی و انتخاب تأمین کنندگان قطعات یکی از شرکت های خودروسازی ایران، مؤید این ادعا است

از دیرباز تا کنون انسان ها در موارد مختلفی از قبیل خونریزی های شدید، پیوند اعضا و غیره، به فراورده های خونی نیاز داشته اند. یکی از موقعیت هایی که نیاز به فراورده های خونی به شدت افزایش می یابد و شبکه انتقال خون در تأمین آن دچار مشکل می شود، هنگام وقوع بحرانی مانند زلزله است. در این مقاله با طراحی زنجیره تأمین فراورده های خونی مطابق با دنیای واقعی، سعی بر پاسخگویی به نیاز متقاضیان این فراورده ها در زمان وقوع بحران زلزله شده و به دلیل ناتوانی شهر حادثه دیده در زمان وقوع این بحران در تأمین فراورده های خونی مورد نیاز خود، بحث انتقال این فراورده ها از مراکز استان های مجاور مطرح شده است. این مسئله به صورت دوهدفه تحت عدم قطعیت فازی مدل سازی شده و از روش محدودیت اپسیلون اصلاحی برای حل آن استفاده شده است. مطالعه موردی در خصوص وقوع بحران زلزله در شهر تهران با استفاده از اطلاعات شبکه انتقال خون این شهر بررسی شده است. نتایج نشان می دهد با درنظرگرفتن امکان انتقال فراورده های خونی از سایر استان ها، می توان به تصمیم گیرندگان امر شبکه انتقال خون برای افزایش خدمت رسانی به متقاضیان در زمان زلزله کمک شایانی کرد.