فرهنگ در دانشگاه اسلامی

فرهنگ در دانشگاه اسلامی

فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال هفتم زمستان 1396 شماره 4 (پیاپی 25) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی نقش رسانه های جمعی در کاهش موانع توسعه فرهنگی با رویکرد مدیریتی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۳۷۲
هدف: نظر به اهمیت مفهوم توسعه، به ویژه توسعه فرهنگی و نبود مطالعات جدی در این حوزه، پژوهش حاضر باهدف تعیین موانع توسعه فرهنگی و بررسی نقش رسانه های جمعی در کاهش این موانع صورت گرفت. روش: برای تحققهدف، از روش تحلیل محتوای کیفی، با انجام مصاحبه های عمیق و نیمه ساخت یافته با گروهی از خبرگان و تلفیق دیدگاههای آنان با ادبیات نظری پژوهش و انجام مطالعات اسنادی، برای طراحی الگوی مفهومی استفاده شد. یافته ها: توسعه فرهنگی با موانع مختلفی از قبیل ساختاری، قانونی، تکنولوژیکی، اقتصادی، تاریخی، رفتاری و محیطی مواجه است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که رسانه های جمعی، با توجه به کارکردهای تخصصی شان، از طریق تمرکز بیشتر بر موانع رفتاری، محیطی و تاریخی می توانند با اقداماتی از قبیل اندیشه پردازی، ارزشگذاری، هنجارسازی، نمادسازی، جامعه پذیری، هویت بخشی، فرهنگ سازی، الگوسازی، نوآوری رفتاری، خلاقیت، خودباوری و خودآموزی، روند توسعه فرهنگی را بهبود بخشند.
۲.

نقش دینداری والدین بر تاب آوری و سلامت روان دانشجویان: نقش واسطه ای عقلانیت دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۳۳۱
هدف:هدف محققان در این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای عقلانیت دینی بین رابطه دینداری والدین با تاب آوری و سلامت روان دانشجویان بود. روش: روش پژوهش، همبستگی و جامعه آماری آن، شامل دانشجویان دختر دانشگاه الزهرا و والدینشان بوده که نمونه ای به تعداد 308 نفر دانشجو و پدر و مادر آنها به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. دانشجویان به پرسشنامه های عقلانیت دینی میردریکوندی، سلامت روان گلدبرگ و تاب آوری کانر- دیویدسون و والدین آنان به پرسشنامه دینداری خدایاری فرد پاسخ دادند. پایایی پرسشنامه ها از روش آلفای کرونباخ و روایی آنها به کمک نظر متخصصان و اساتید روان شناسی در حد مطلوب گزارش شده است. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل مسیر که توسط نرم افزار لیزرل 8.7 انجام شد، نشان داد که مدل مدّ نظر، برازش بسیار خوبی دارد و اثر مستقیم دینداری والدین بر عقلانیت دینی دانشجویان و عقلانیت دینی دانشجویان بر تاب آوری و سلامت روان آنها معنادار است. همچنین اثر غیر مستقیم دینداری مادر بر سلامت روان و تاب آوری نیز معنادار به دست آمد که این اثر غیر مستقیم در پدر، غیر معنادار است. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن بود که عقلانیت دینی واسطه ای مناسب بین دینداری والدین، به ویژه دینداری مادر، با تاب آوری و سلامت روان دانشجویان محسوب می شود؛ به این معنا که به میزانی که والدین از دینداری بالاتری برخوردار باشند، عقلانیت دینی فرزندانشان افزایش می یابد و این موجب افزایش تاب آوری و سلامت روان در میان آنان می شود.
۳.

ساخت و اعتباریابی مقیاس تعلقات دنیوی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۶۰۵ تعداد دانلود : ۴۳۱
هدف:هدف محققان در پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی مقیاس تعلقات دنیوی بود. سؤال پژوهش این بود که آیا این مقیاس از پایایی و روایی مناسب برخوردار است یا خیر؟ روش: پایایی این مقیاس از دو طریق بازآزمایی و همسانی و روایی آن از طریق تعیین ضریب همبستگی بین این مقیاس با مقیاس صبر و پرسشنامه های نگرشهای ناکارامد و افسردگی و بالاخره، تحلیل عامل اکتشافی انجام شد. یافته ها: برای پایایی مقیاس(بازآزمایی و همسانی درونی) به ترتیب ضرایب پایایی 87/. و 88/. و برای روایی مقیاس(از طریق تعیین ضرایب همبستگی با سه مقیاس مذکور) به ترتیب ضرایب همبستگی 58/.-، 69/. و 42/. به دست آمد. تحلیل عامل اکتشافی، به روش تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریماکس، سه عامل را به دست داد که به ترتیب: تعلق به وضع موجود، تعلق به مادیات و تعلق عاطفی نام گرفت که در مجموع 33.4 درصد از واریانس کل را تبیین کرد. نتیجه گیری: مقیاس تعلقات دنیوی، واجد شرایط لازم به لحاظ خصوصیات روان سنجی، برای استفاده در پژوهشهای مختلف در ایران دانسته شد.
۴.

از مادی گرایی تا محیط زیست گرایی (نقش تعدیل گر هویت فرهنگی محلی بر رفتارهای زیست محیطی دانشجویان ایرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۲۶۱
هدف: مقاله حاضر، به ارزیابی اثر تعدیل گر هویت فرهنگی محلی بر رابطه مادی گرایی و گرایش به رفتارهای زیست محیطی پرداخته است. روش: این پژوهش مبتنی بر نمونه گیری از دانشجویان هفت دانشگاه در مناطق مختلف کشور است. مدل ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS 2.0 بررسی شده است. یافته ها: رابطه مثبت و معناداری بین ماتریالیسم و گرایش به رفتارهای زیست محیطی مشاهده شده است، اما میزان تأثیرگذاری آن قابل تأمل است. نتیجه گیری: نقش تعدیل گر هویت فرهنگی محلی، مدیران را ملزم می دارد که در تمرکز بر تولید و توزیع محصولات سازگار با محیط زیست توجه ویژه ای بر هویت فرهنگی محلی افراد داشته باشند.
۵.

بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب بر هویت دینی دانشجویان دهه دوم و سوم انقلاب اسلامی (مورد مطالعه: دانشگاههای همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۰۸ تعداد دانلود : ۵۰۳
هدف:هدف محققان در این پژوهش، بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب بر هویت دینی دانشجویان دهه دوم و سوم انقلاب اسلامی در دانشگاههای همدان بود. روش: روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی؛ روش گردآوری داده ها، میدانی و به لحاظهدف، کاربردی است. جامعه آماری تحقیق، 56000 نفر از دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه پیام نور همدان بودند که با استفاده از جدول بارتلت، 357 نفر از آنان به روش تصادفی طبقه بندی، برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن به صورت محتوایی و سازه تأیید شد و پایایی کل پرسشنامه 5/86 درصد بود. داده های تحقیق به وسیله نرم افزارهای SPSS 19 و AMOS 22 تجزیه تحلیل شده است. یافته ها: در مجموع، کاربست مؤلفه های شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب، 0.62 درصد از تغییرات هویت دینی را تبیین می کند. نتایج آزمون تی، گویای آن است که دانشجویان پسر از هویت دینی بیشتری برخوردارند. میانگین هویت دینی و مؤلفه هایش در دانشجوبان بالاتر از حد متوسط 3 است که از بین شاخصهای تشکیل دهنده هویت دینی، شاخصهای احساسی و اعتقادی به ترتیب بالاترین اولویتها و شاخص پیامدی از پایین ترین اولویت برخوردار است. نتیجه گیری: بین میزان استفاده کاربران از شبکه های اجتماعی مبتنی بر وب و هویت دینی آنان رابطه معناداری وجود دارد
۶.

مسئله فرهنگی و مسئله شناسی فرهنگی ایران (در دیدگاه نخبگان دانشگاهی و حوزوی داخلی)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۶۰۹ تعداد دانلود : ۸۳۱
هدف با توجه به اهمیت فرهنگ، پویایی جوامع در گرو شناخت و حل به موقع مسائل فرهنگی است. بررسی علمی وضعیت فضای فرهنگی و نمادین جامعه، علاوه بر کمک به پالایش ساختار فرهنگ، سیاستهای توسعه ای را نیز تسهیل می کند.هدف محققان در پژوهش حاضر، شناسایی مهم ترین مسائل فرهنگی کشور بود که مفهوم شناسی «مسئله فرهنگی»، از پیش شرط های چنین مطالعه ای تلقی می شود. روش: مطالعه حاضر از نوع اکتشافی بوده و از تکنیک تحلیل محتوا برای حصول به اهداف پژوهش استفاده کرده است. جامعه آماری با در نظر گرفتن معیارهای درون گنجی و صلاحیتهای نخبگی، شامل 211 مطلب است که به صورت تمام شمار بررسی شده اند. یافته ها: از مهم ترین یافته های پژوهش می توان به استخراج 111 مسئله فرهنگی اشاره داشت. نفوذ فرهنگی، مدیریت ناکارامد فرهنگ، رواج فرهنگ برهنگی، تزلزل نهاد خانواده و دروغگویی، مهم ترین مسائل فرهنگی کشور در زمان حاضر می باشند؛ این در حالی است که مهم ترین نشانگاههای منفی از منظر مطالب بررسی شده، منبع داخلی داشته و فقط 26.7 درصد نشانگاههای منفی شامل شخصیتهای حقیقی و حقوقی خارجی بوده اند. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود سیاستگذاری های فرهنگی در راستای اولویتها تهیه و تنظیم شود.
۷.

واکاوی مسئله نفوذ فرهنگی در کلام مقام معظم رهبری با تکیه بر آیات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۰۰ تعداد دانلود : ۵۶۲
هدف: محققان در این پژوهش، به دنبال تبیین ماهیت نفوذ فرهنگی در آیات قرآن و یافتن مصادیق به روز در عصر حاضر بودند؛ تا با تبیین در مراکز علمی، باعث روشنگری اذهان عمومی شود. روش: روش این نوشتار، کتابخانه ای از نوع تحلیلی- توصیفی بود که با بررسی بیانات مقام معظم رهبری و تطبیق آنها با آیات و مصادیق روز تدوین شده است. یافته ها: نظام سلطه گر و متجاوز غرب در سالهای اخیر چندین مرتبه از این حربه استفاده کرده است که از جمله آن می توان به مسئله نفوذ فرهنگی در جشنواره موسیقی اشاره کرد که دشمن برای نفوذ در کشور، مأمور مستقیم دستگاههای امنیتی خود را به عنوان یک فرد صاحب هنر، برای جشنواره موسیقی معیّن می کند که به داخل کشور بفرستد، اما با درایت و آگاهی وزارت اطلاعات، جلوی آن گرفته می شود. نتیجه گیری: نظام سلطه گر غرب، فعالیت گسترده ای را برای رسیدن به اینهدف دنبال می کند و از طریق فنّاوری های روز در عالم واقع و فضای مجازی بهره می گیرد و با ایجاد یأس و ناامیدی در جوانان، آنها را منزوی کرده و سپس با دادن وعده های فریبنده به ایشان، آنها را در راستای اهداف شیطانی خود به خدمت می گیرد. دشمن با تأکید بر شکافهای اجتماعی، از جمله گسست نسلها و جریان سازی موازی در قبال انقلاب، در جهت منفعل ساختن اقشار اجتماعی کوشش می کند و این همان نفوذ فرهنگی است که مقام معظم رهبری، مبارزه و مقابله با آن را در اولویت سایر روشها می داند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۲