فرهنگ در دانشگاه اسلامی

هدف: صنایع خلاق یا فرهنگی مفهوم نسبتاً نوظهوری است که در دهه های اخیر و در سیاستگذاری های اقتصادی و فرهنگی به آن توجه شده است. با توجه به وابستگی بسیار به خلاقیت نیروی انسانی، مدیریت صحیح منابع انسانی در این سازمانها از کلیدی ترین فعالیتهای مدیریت است. یکی از سازوکارهای مهم مدیریت منابع انسانی که می تواند نقش مؤثری در استفاده بهینه از سرمایه انسانی داشته باشد، نظام مدیریت عملکرد است. با توجه به مشخصه های خاص صنایع خلاق و فرهنگی، هدف اصلی این پژوهش ارائه الگو برای نظام مدیریت عملکرد در این حوزه بود. روش: اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق مصاحبه با خبرگان، گردآوری و سپس با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیاد(رویکرد گلیزر) تحلیل و الگوی مد نظر استخراج شد. یافته ها: الگوی استخراجی متشکّل از ۹ مؤلفه اصلی است که عبارتند از: مؤلفه های فرایندی، مؤلفه های کلیدی، مؤلفه های مبنایی، بافتار سازمانی، مؤلفه های اقتضائی، مؤلفه های مدیریتی، مؤلفه های ورودی مدیریت عملکرد، مؤلفه های خروجی مدیریت عملکرد و مؤلفه های اثربخشی مدیریت عملکرد، که مؤلفه های فرایندی، کلیدی و مبنایی، هسته محوری الگو را تشکیل داده اند. نتیجه گیری : با تکیه بر الگوی ارائه شده، می توان یک نظام کارامد و متناسب مدیریت عملکرد برای اعمال در صنایع خلاق و فرهنگی ارائه کرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مبانی دینی و روان شناختی ازدواج در بستر فرهنگ اسلامی بر کاهش گامافوبیا یا ترس از ازدواج در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز بود. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان زن مقطع دکتری دانشگاه تبریز بودند که از میان آنها 30 نفر به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی(15 نفر) و کنترل(15 نفر) جایگزین شدند. از ابزار پرسشنامه محقق ساخته گامافوبیا به عنوان پیش آزمون- پس آزمون در این پژوهش استفاده شد. برنامه آموزشی طراحی شده به عنوان متغیّر مستقل در هشت جلسه یک ساعته، هفته ای دو جلسه روی آنها اجرا شد و در نهایت، داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس و در نرم افزار اس.پی.اس.اس-۱۳ تحلیل شدند. در تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیّری با طرح اندازه گیری مکرر و تک متغیّری استفاده شد. یافته ها: نتایج، کاهش معنادار میانگین نمرات پس آزمون گامافوبیای گروه آزمایشی در مقایسه با نمرات گروه کنترل را نشان داد. به طور کل، آموزش مبانی دینی و روان شناختی ازدواج در بستر فرهنگ اسلامی در سطح معناداری سبب کاهش گامافوبیا یا ترس از ازدواج می شود. نتیجه گیری: از برنامه آموزش فلسفه ازدواج بر مبنای دیدگاه اسلامی برای کاهش ترس از ازدواج دانشجویان تحصیلات تکمیلی استفاده شود.

هدف: هدف در این تحقیق، دستیابی به الگوهای نظری پایه بومی و اسلامی برای تربیت شخصیت معمار و ارزیابی امکان بهره گیری از شیوه های متداول برای اهداف اسلامی بود. روش: پژوهش حاضر بر اساس روش تحقیق چندموردی به بحث تربیت «شخصیت» نوشاگرد معماری پرداخته است؛ بدین صورت که با استفاده از نقشه های تحلیل موقعیتی عرصه های اجتماعی به تحلیل گفتمانهای موجود در ادبیات آموزش معاری پرداخته شده است. از بین مدلهای موجود بررسی شخصیت، مدل پنج گانه کاستا و مک کرا استفاده شده است. یافته ها: در مجموع، چهار قطب در شخصیت معمار مشخص شد: «ظهور فردیت»؛ «خودشکوفایی»؛ «وجدان اجتماعی» و «مسئولیت اجتماعی» که بر اساس آنها، چهار هدف تربیتی تعریف شد: تربیت خودشکوفایی درونی برای ظهور بیرونی فردیت؛ تربیت وجدان اجتماعی درونی برای ظهور شخصیت مسئول اجتماعی؛ تربیت خودشکوفایی درونی برای ظهور شخصیت مسئول اجتماعی؛ تربیت وجدان اجتماعی درونی برای ظهور بیرونی فردیت. در حوزه اسلامی، موضوعات مربوط به مسئولیت اجتماعی بر خلاف رویکردهای رایج معماری(برگرفته از غرب) اصالت دارد. نتیجه گیری: رویکرد به آموزش فطری و کاربست نگرش اسلامی مذکور در آموزش معماری به صورت تلاش برای حذف رقابتهای بین دانشجویان برای خودنمایی و برتر بودن در میان هم گروهان و نیز اینکه بتوان خودشکوفایی را دستمایه تولید شخصیت مسئول اجتماعی قرار داد، قابل توصیه است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات استرس شغلی بر تفکر خلاق خبرنگاران انجام شده است. روش: این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری است. جامعه ی آماری این پژوهش را خبرنگاران، سردبیران، دبیرهای خبری و نیروهای فعال در دو خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) و خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا) تشکیل دادند که  با توجه به فرمول کوکران، حجم نمونه 110 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد، استرسی شغلی بر تفکر خلاق خبرنگاران اثرگذار است که در این بین، مولفه حمایت مسئولین بیشترین اثرگذاری را داراست. نتیجه گیری: نتایج همچنین حکایت از آن دارد که بهبود وضعیت استرس شغلی و مولفه های آن یعنی نقش، ارتباط، حمایت مسئولین، حمایت همکاران، کنترل، تقاضا و تغییرات می تواند  به بهبود و ارتقا تفکر خلاق در میان خبرنگاران و کارکنان رسانه های مورد بررسی  بیانجامد

هدف: تحقیق حاضر با هدف تدوین مدل سرمایه فرهنگی در دانشگاه پیام نور انجام شد. روش: روش تحقیق در این پژوهش در مرحله اول، اکتشافی و کیفی و در مرحله دوم، از نوع کمّی و کاربردی بود. جامعه آماری در مرحله اول، 15 نفر از اعضای هیئت علمی رشته مدیریت دانشگاه پیام نور بود که به شیوه هدفمند انتخاب شدند و از آنان مصاحبه عمیق به عمل آمد و در مرحله دوم، کلیه دانشجویان پیام نور استان اردبیل بودند که 384 نفر به عنوان حجم نمونه از جدول مورگان و به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. یافته ها: با حذف کدهای تکراری، کدگذاری نهایی به 127 کد مفهومی خلاصه شد و در پایان، تعداد 77 شاخص به عنوان شاخصهای سرمایه فرهنگی در دانشگاه پیام نور انتخاب شدندکه در ادامه با استفاده از نظرات هفت تن از اعضای هیئت علمی و تحلیل عاملی اکتشافی در ۱۰ مفهوم سرمایه فردی، سرمایه عینی و نهادی، خرد فرهنگی، احساس تعلق فرهنگی، آگاهی فرهنگی، تحول گرایی، فرهنگ مداری دانشگاه، تعهدمداری، حمایتهای فرهنگی و هوش فرهنگی دسته بندی شدند. نتیجه گیری: بعد از تأیید روایی مطالعه توسط اعضای هیئت علمی از طریق مصاحبه، مدل سرمایه فرهنگی برای دانشگاه پیام نور تدوین شد.

 هدف : مسئله اصلی در تحقیق حاضر این بود که چه اندازه حضور دانشجویان ایرانی در کشورهای بیگانه با پیامدهای امنیتی همراه است؛ بدین معنا که این حضور چه اندازه در گرایشهای دینی، جاسوسی، شرکت و فعالیت در محافل ضد ایرانی، عدم بازگشت به وطن و پذیرش تابعیت دوگانه یا مضاعف و تغییر هویت فردی دانشجویان اعزامی به خارج از کشور مؤثر است. روش: این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایش و روش گردآوری اطلاعات میدانی انجام شد و ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته بود. حجم نمونه برابر با 250 در نظر گرفته شده است. روش نمونه گیری بر اساس گروههای یادشده، روش طبقه ای نامتناسب، سپس تصادفی سیستماتیک بود که با استفاده از جدول مورگان به دست آمد. روایی پرسشنامه از طریق روایی منطقی و پایایی آن به وسیله ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد که برابر با 811/0 بوده است. یافته ها: داده های توصیفی نشان می دهد که میانگین نمره تأثیر فرهنگ بیگانه در دانشجویان اعزامی به خارج از کشور(3.53) بیشتر از دانشجویان داخل کشور (3.07) است. برای بررسی تأثیر فرهنگ بیگانه بر دانشجویان، از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیّری مانکووا استفاده شد. نتیجه گیری: نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیّری نشان داد بین گروههای دانشجویان خارج از کشور و داخل، از لحاظ تأثیرپذیری فرهنگ بیگانه تفاوت معناداری وجود دارد(926/5F= و 001/0=P) و بیانگر این است که فرهنگ بیگانه تأثیرگذار بوده است.

هدف: تحقیق حاضر به منظور ارائه الگوی ساختاری- تفسیری از راهبردهای سازمانی نشاط آفرین برای منابع انسانی دانشگاهها سال 1398 انجام شد. روش: جمع آوری داده ها با استفاده از فن دلفی و بر مبنای پاسخگویی ۱۵ نفر از خبرگان دانشگاهی در شهر تهران صورت پذیرفت. برای بررسی چگونگی رابطه متقابل بین راهبردهای شناسایی شده و سطح بندی آنها، به ترتیب از دو روش کمّی تصمیم گیری؛ یعنی ارزیابی و آزمون تصمیم گیری(دیمتل) و مدل سازی ساختاری- تفسیری(آی.اس.ام) استفاده شد. یافته ها: بر مبنای یافته های حاصل از روش کمّی ارزیابی و آزمون تصمیم گیری، در روابط میان راهبردهای تدوین شده، پنج راهبرد کلان شامل سازوکارهای ساختاری بالنده محور، مدیریت راهبردی منابع انسانی، برندسازی توانمندی های دانشگاه برای جامعه هدف، تقویت حمایت از مسئولیتهای فردی و خانوادگی اعضا و پرورش ظرفیتهای روان شناختی مثبت در اعضا، به عنوان راهبردهای سازمانی نشاط آفرین در فضای دانشگاهها به اجماع نظر خبرگان رسید. نتیجه گیری: راهبرد «ساختاری بالنده محور» از بالاترین نفوذگذاری و راهبرد «برندسازی توانمندی های اعضای دانشگاه» از بیشترین نفوذپذیری برخوردار است. همچنین به منظور نشاط آفرینی سازمانی در اعضای دانشگاههای مورد بررسی، به ترتیب در اهمیت، راهبرد های ساختاری بالنده محور، مدیریت راهبردی منابع انسانی، تقویت حمایت از نقشهای سازمانی و خانوادگی اعضا، پرورش ظرفیتهای روان شناختی مثبت در اعضا و برندسازی توانمندی های اعضای دانشگاه، اولویت بندی شدند؛ که شایسته است مورد توجه مسئولان دانشگاه قرار گیرد.