ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲٬۵۴۱ تا ۱۲٬۵۶۰ مورد از کل ۷۶٬۸۵۷ مورد.
۱۲۵۴۱.

بررسی نشانگرهای فراگفتمان تعاملی درقرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: واقعه حشر الرحمن فراگفتمان تعاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۲۹۸
فراگفتمان نگرشی جدید در تحلیل کلام است که در آن نویسنده به طرق مختلف به منظور تعامل با مخاطب حضور خود را در متن نشان می دهد. در پژوهش حاضر به ارزیابی انواع نشانگرهای فراگفتمان تعاملی از قبیل: فراگفتمانهای یقین نما، خوداظهار، دخیل ساز، نگرش نما و تردیدنما بر اساس انگاره هایلند و تس (2004) در سوره های واقعه، حشر و الرحمن پرداخته ایم. دلیل انتخاب این سوره ها علاوه بر مفاهیم ارزنده و شگرف آیات، تأکید فراوان روایات اسلامی به قرائت مستمر آنهاست که خود نشان دهنده اهمیت والای این سه سوره در قرآن است. نتایج بررسی فراگفتمانها در سوره های فوق که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده، نشان داده است که اولا ًطبقه بندی آیات این سه سوره فراتر از تقسیم بندی هایلند و تس (2004) است. ثانیاً تنها فراگفتمانهای یقین نما، خوداظهار، دخیل ساز و نگرش نما با بسامدهای مختلف در سوره ها مشاهده شده اند، بطوریکه در سوره واقعه و الرحمن دخیل سازها و در سوره حشر، نگرش نماها از بسامد بالاتری برخوردار بوده اند. فراگفتمانهای تردید نما در هیچ یک از سه سوره مشاهده نشده اند که نشانگر اطمینان، یقین و راستی کلام قرآن نسبت به هر نوع متن نوشتاری دیگر است.
۱۲۵۴۲.

شناسایی و تبیین مولفه های توسعه و پیشرفت اقتصادی در سیره اهل بیت (علیهم السلام) با رویکرد فازی (مطالعه موردی کتاب مفاتیح الحیاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیشرفت اقتصادی سیره معصومین (ع) مفاتیح الحیاه شاخص های پیشرفت اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۶۰
یکی از مسائل مهم بسیاری از کشورهای مسلمان دستیابی به الگویی مطابق با پیش فرض های مذهبی و فرهنگی کشورها برای توسعه و پیشرفت می باشد. از آنجایی که اسلام نگاهی متفاوت به انسان و خواسته های او دارد، در بسیاری از مسائل دستورالعمل های جامعی در جهت رشد و توسعه بشریت ارائه داده است. براین اساس بیانات ائمه معصومین علیهمالسلام خاستگاه و محرک بسیاری از سازه های تفکری دال بر اصلاح سیستم های اقتصادی می باشد. پژوهش حاضر بر آن است با بررسی توصیفی-تحلیلی، مولفه های توسعه و پیشرفت اقتصادی را در سیره ائمه معصومین (ع) شناسایی و تبیین نماید. نوع پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و روش آن بر اساس نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی می باشد. در این پژوهش، ابتدا با روش تحلیل مضمون، مولفه های توسعه و پیشرفت اقتصادی در پرتو رهنمودهای ائمه معصومین (ع) از کتاب مفاتیح الحیاه مورد شناسایی قرار گرفتند، سپس کدهای اولیه با استفاده از نرم افزار MAXQDA چندین مرتبه مورد تحلیل و بازبینی قرار گرفته و 131مؤلفه شناسایی گردید. سپس جهت آزمون نتایج از تکنیک دلفی فازی استفاده شد. در نهایت، 13 مضمون پایه توسعه و پیشرفت اقتصادی از مجموعه داده ها شناسایی گردید.
۱۲۵۴۳.

واکاوی جایگاه تفکر انتقادی در اسناد بالادستی آموزش و پرورش ایران از نظر میزان کاربست مؤلفه های تفکر انتقادی پیتر فسیونه(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران فسیونه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۰ تعداد دانلود : ۳۶۹
هدف مقاله، واکاوی جایگاه تفکر انتقادی در اسناد بالادستی آموزش وپرورش ایران از نظر میزان کاربست مؤلفه های تفکر انتقادی فسیونه است. به همین منظور، پژوهشگر برای دستیابی به پاسخ پرسش ها از پارادایم کیفی بهره جسته است. از بین جامعه پژوهش، اسناد برنامه درسی ملی و مبانی نظری تحول بنیادین به روش هدفمند و با در نظر گرفتن قواعد حداکثر تنوع و رسیدن به مرحله اشباع نظری انتخاب شدند. در این پژوهش، روش تحلیل محتوای کیفی نظام مقوله بندی قیاسی به کار رفته و بر دو بعد گرایشی و مهارتی تفکر انتقادی از دیدگاه فسیونه تمرکز شده است. یافته های حاصل از تحلیل محتوای اسناد نشان می دهند که در بعد گرایشی، بیشترین توجه به گرایش اطمینان به تعقل خود و کمترین توجه به گرایش کنجکاوی است. در بعد مهارتی نیز بیشترین توجه به مهارت ارزشیابی و کمترین توجه به مهارت توضیح است. یافته های پژوهش بیانگر تناسب نسبتاً نزدیک بین این دو بعد در این اسناد است. پیشنهاد می شود با استناد به ضرورت اصل ترمیم و بازنگری اسناد تحول بنیادین آموزش وپرورش در بازه های زمانی، سند برنامه درسی ملی در بعد گرایش های تفکر انتقادی، بازنگری و اصلاح شود.
۱۲۵۴۴.

گذر از «تربیت» به «آموزش»؛ مقایسه آداب تربیت هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: سنت شیوه های تربیتی هنرهای سنتی جامعه سنتی دانشگاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۳۰۷
در یک جامعه خدامحور، هر فعل انسان بر مبنای آموزه های «سنتِ» الهی و در جهت نیل به حضرت احدیت بوده و پرداختن به کار هنر و انتقال آداب و اصولِ مرتبط به آن نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ اما با تحولات رخ داده در شکل اکثر جوامع در دوران معاصر، که به موجب آن بسیاری از بسترها و زمینه های وجودی یک جامعه سنتی زایل گشته، بسیاری از هنرهای سنتی و آموزه ها و آداب مرتبط با آن نیز به دست فراموشی سپرده شده است. مسئله اصلی در این پژوهش، مقایسه روش ها و آداب تربیتی هنرمندان در جوامع سنتی با جوامع امروزی (با تأکید بر آموزش دانشگاهی) است. نوع پژوهش، توصیفی تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی (مصاحبه) می باشد. نتایج این پژوهش، ضمن تأکید بر جایگاه محوریِ «سنت» در تربیت هنرمندان در یک جامعه سنتی، بر تفاوت های بنیادینِ اهداف، اصول و روش های آموزشی در فرایند آموزش هنرمندان در جوامع سنتی با شیوه های آموزش دانشگاهی امروز صحه می گذارد.
۱۲۵۴۵.

ارزیابی شبهات مهم معاد با جسم عنصری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معاد جسم عنصری جسم مثالی تزاحم مکانی و زمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۵ تعداد دانلود : ۵۲۲
حیات پس از مرگ و کیفیت آن، در همه ادیان مسئله ای جدی و مهم به شمار می آید. اندیشمندان اسلامی به برکت قرآن و سنت، به تبیین و تحلیل این مسئله پرداخته و اندیشه ناب اسلامی را بازگو کرده اند. ایشان هرچند معاد روحانی را پذیرفته اند، درباره معاد جسمانی و کیفیت آن اختلاف نظر دارند. براساس عقیده صحیح و نیز براساس ظاهر آیات و روایات، معاد جسمانی در روز قیامت با جسم و بدنی عنصری محقق می شود، نه با بدن مثالی. بااین حال، بر نظریه معاد جسمانی با جسم عنصری، شبهه ها و اشکال هایی از سوی برخی اندیشمندان مطرح شده است. در این نوشتار، پنج شبهه از شبهات مهمِ معاد جسمانی با جسم عنصری، نقد و بررسی می گردد و نشان داده می شود که هیچ یک از آنها نمی توانند ظهور آیات و روایات در عنصری بودنِ معاد جسمانی را خدشه دار کنند. این شبهات عبارت اند از ویژگی های بهشتیان، کم نشدن از درختان بهشتی، ابتلا و امتحان، عدم تزاحم مکانی و زمانی در موجودات اخروی و وصول به کمال. علت انتخاب این شبهات آن است که ازیک سو این شبهات در مقایسه با شبهات دیگر از اهمیت ویژه ای برخوردارند؛ و از سوی دیگر، در آثار فلسفی و کلامی کمتر درباره آنها بحث شده است.
۱۲۵۴۶.

بررسی تطبیقی برهان صدیقین ابن سینا و برهان امکان و وجوب توماس آکویناس در اثبات صانع(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برهان صدیقین برهان امکان و وجوب تسلسل ابن سینا توماس آکویناس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۳۹۳
«برهان صدیقین» برای اثبات بی واسطه خالق از ابن سینا آغاز شد، او تلاش کرد تا مصداقی کم نقص و بی واسطه از این برهان برای اثبات خداوند عرضه نماید. برهان امکان و وجوب نیز که در خلال ترجمه های متون فلسفی، به حوزه فلسفه غرب راه یافت، توماس آکویناس کوشش های فراوانی برای تنزیه و تکمیل آن جهت اثبات مبدا عالم انجام داد. این خامه درصدد است تا نخست به تبیین روشنی از برهان صدیقین شیخ الرئیس در عالم اسلامی و برهان امکان و وجوب آکویناس در عالم غرب با هدف اثبات خالق پرداخته و سپس مبرهن سازد که اولاً؛ مفاد این دو برهان یکی نیستند و با وجود برخی مبانی مشترک میان آنها، ساختاری متفاوت دارند. به نظرمی رسد برهان امکان آکویناس، شبیه برهان امکان و وجوب در فلسفه و کلام اسلامی است. ثانیاً؛ برهان توماس صرف نظر از جنبه اقناعی بودن آن برای عامه، مبتنی بر پیش فرض های بحث برانگیز فلسفی و دارای مقدمات طولانی است، ولی برهان سینوی، دارای مبانی و ساختار محکم عقلی بوده و واسطه های کمتری برای نیل به هدف فوق داشته است.
۱۲۵۴۷.

نگاهی به آثار نظریه عدم انحلال خطابات قانونیه در فقه معاملات

کلیدواژه‌ها: خطاب قانونی خطاب شخصی حکم شرعی انحلال قضایای شرعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۲۳۵
قضایای شرعی از حیثیات متفاوتی مورد توجه عالمان اصول فقه بوده است. یکی از این حیثیات مخاطب و موضوعی است که این خطاب به او متوجه گردیده است. بر اساس دیدگاه مشهور هر خطاب که به موضوعی کلی مانند «الناس» یا «الذین آمنوا» متوجه گردیده است، به تعداد افرادی که این عنوان بر آنها تطبیق می کند منحل گردیده و این خطاب کلی در قوت بی نهایت خطاب شخصی است. امام خمینی این تحلیل را نپذیرفته و با التفات به نحوه قانون گذاری مجالس عقلایی آن را مردود می داند. به این ترتیب وی بر این باور است که خطاب کلی و قانونی در همان سطح کلیت باقی مانده و به خطاب های شخصی منحل نمی گردد. این دیدگاه آثار فراوانی در اصول و فقه به بار می آورد که در این مقاله اهم آثار این دیدگاه در فقه معاملات را تحلیل کرده ایم.
۱۲۵۴۸.

بررسی تطبیقی زهد از نگاه خواجه عبدالله انصاری در «منازل السائرین» و بحیابن باقودا در «الهدایه الی فرائض القلوب»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زهد خواجه عبدالله انصاری منازل السائرین بحیابن باقودا الهدایه الی فرائض القلوب عرفان یهود

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۸ تعداد دانلود : ۵۳۴
زهد، فضیلت اخلاقی و از اصول محوری و سرچشمه های تصوف است که خواجه عبدالله انصاری (396-481ق)، عارف مسلمان، در «منازل السائرین» و بحیابن باقودا، عارف یهودی معاصر وی، در «الهدایه الی فرائض القلوب»، آن را از جمله ابواب سلوکی قرار داده اند. یافته های این پژوهش که بر پایه مطالعات کتابخانه ای و با روش توصیفی تطبیقی، مرتبه زهد را در نزد دو عارف بررسی کرده است، نشان می دهد که این دو عارف با وجود اشتراک در تعریف زهد، درباره جایگاه، شرح و تقسیم بندی آن اختلاف دارند. خواجه زهد را در جایگاه شانزدهم از منازل یک صدگانه سلوکی به سوی توحید قرار داده است؛ حال آنکه ابن باقودا آن را باب نهم از ابواب ده گانه به محبت الهی معرفی کرده است. خواجه که بنیان سلوکی خود را بر نقل و کتاب استوار نموده، در بیان موجز خود، درجات زهد را بر اساس رتبه سالکان، به سه درجه شرعی، اخلاقی و عرفانی تقسیم کرده است؛ ولی بحیا با استفاده از عقل، نقل و کتاب و بهره گیری از منابع اسلامی، در قالب بیانی مبسوط، با نگاهی اخلاقی و با تأکید بر ملاک اعتدال شرعی، به تبیین و ارزیابی زهد در سالکان پرداخته است.
۱۲۵۴۹.

بازخوانش دو صفت "علم الهی" و " کلام الهی" بار اساس مدل معناشناسانه ایزوتسو در روش تفسیری علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معناشناسی علم کلام الهی روش تفسیری علامه طباطبائی ایزوتسو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۲۴۴
فهم متن و کشف معنا دغدغه مشترک رویکرد «تفسیر قرآن به قرآن» علامه طباطبایی و«میدان معناشناختی » ایزوتسو است. روش نخست با رویکرد سنتی، ازفهم و تفسیر قرآن در پرتو آیات دیگر دفاع می کند و رویکرد دوم، به مدد معنا شناسی مدرن، خود را عهده دار کشف معنایی واژگان متن قرآن می داند. ایده اصلی نوشتار حاضر، پاسخ به این سوال است که چگونه می توان با مدل «میدان معناشناختی» ایزوتسو صفات الهی را براساس رویکرد تفسیری علامه اجرا نمود؟ این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی، به عنوان نمونه دو «واژه کلیدی» ازصفات الهی را، ازآثار تفسیری علامه انتخاب وآن هارا با مدل «میدان معنا شناختی» ایزوتسو ترسیم کرد. یافته های نوشتار حاضر نشان می دهد: اولا: براساس داعیه هردو مفسر علیرغم وجود پیچیدگی های زبانی ومعنایی درمتن قرآن ،این کتاب الهی قادر است به زبان خود سخن بگوید و با استقلال تام، مفسرخویش باشد. ثانیا: می توان به مدد روش«تفسیرقرآن به قرآن» علامه نمودار واژگان کلیدی قرآن را دردستگاه تصوری «میدان معناشناختی» ایزوتسو، نمایش داد. ثالثا: خوانش "علم الهی" با مدل «تضاد صوری» و"کلام الهی" با مدل «ترادف یا ساختار موازنه ای »در« نمودارمعنا شناختی» ایزوتسو، مسیر رمزگشایی از سایر واژگان مبهم را فراهم می کند.
۱۲۵۵۰.

مقایسه تحلیلی ردیه های عالمان اخباری عصر صفوی با تکیه بر درایت نثار محمد علم الهدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درایت نثار ردیه نویسی صفویه عالمان اخباری محمد علم الهدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۵۱۴
محمد علم الهدی (1039-1115ه .ق)، فرزند ارشد ملامحسن فیض کاشانی، در رساله درایت نثار به نقد مجدانه صوفیه پرداخت. این رساله از جمله ردیه های عصر صفوی است که تاکنون به نثر ادیبانه و تصاویر شاعرانه آن توجه نشده است. دسته ای از عالمان و فقیهان شیعه در عصر مذکور، به قصد تثبیت تشیع و دفاع از شریعت محمدی به مخاصمه صوفی برخاستند. همگی ایشان از زبانی ساده و بی پیرایه بهره جستند؛ اما در این میان علم الهدی سه گونه نثر متفاوت را به کار گرفت. این نوشتار می کوشد ضمن بررسی ردیه های مشهور و تحلیل مقایسه ای موضوعات مشترک میان آن ها، ارزش های ادبی و سبک نثر رساله درایت نثار را معرفی کند و در نهایت، نشان دهد تمام ردیه های موردِواکاوی این پژوهش، با تکیه بر اخباری گری بسیار، بر تصوف تاخته اند و تنها اثری که افزون بر استناد فراوان به آیات و احادیث، به کاربست آرایه ها و زیورهای ادبی توجه کرده تا توجه مخاطبان را جلب کند، درایت نثار محمد علم الهدی است.
۱۲۵۵۱.

تدوین سیاسی حدیث(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تدوین حدیث سیاست حاکمان نویسندگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۳۳۷
مقاله پیش رو در مقام پاسخ به این پرسش است که آیا نویسندگان متون اولیه حدیث تحت تأثیر سیاست حاکمان جور، اقدام به تدوین سیاسی حدیث نموده اند؟ در نتیجه این پژوهش، با روش تحقیق به صورت کتابخانه ای و روش اندیشه ورزی تحلیلی و استنباطی روشن می شود که سیاست در پاره ای موارد هم در استخدام نویسندگان حدیث و هم در تدوین حدیث، تأثیر مستقیم داشته است؛ به گونه ای که تدوین سیاسی حدیث نیز رخ داده است. با بررسی احادیث سیاسی تدوین شده، می توان «همسویی مضمون روایات با سیاست حاکمان جور» را در بسیاری از موارد، قرینه ای بر عدم صحت آن روایات دانست.
۱۲۵۵۲.

امکان سنجی فقهی تصدی گری بانوان در مناصب مشوبِ به ولایت

کلیدواژه‌ها: فقه کارگزار کارگزار زن مناصب ولایی جواز تصدی گری زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۷۰
از جمله مسائل مهم مربوط به فقه کارگزار مسئله مربوط به تصدی گری زنان در دولت اسلامی است. پرسش فقهی مشخص در این زمینه این است که: حکم تصدی زنان برای پست های مشوبِ به ولایت چیست؟ به بیان دیگر بحث بر سر این است که در تصدی مناصب ولایی، شرط ذکورت اعتبار شده است یا خیر؟ در این باره دو اندیشه وجود دارد: اندیشه اعتبار ذکورت و اندیشه عدم اعتبار ذکورت. هر کدام از دو دیدگاه فوق الذکر ادله ای را مورد استناد خود قرار داده اند. «اطلاقات و عمومات از کتاب و سنت، اطلاق مقبوله ابن حنظله، برداشت اطلاق و شمول از عهدنامه مالک اشتر و برخی اعتبارات عقلی و عقلایی مستظهر به نصوص شرعی» از جمله ادله ای است که دیدگاه اعتبار ذکورت مورد استناد قرار داده است. مقاله حاضر پس از مرور ادله مزبور، دیدگاه عدم اعتبار ذکورت را مورد امکان سنجی فقهی قرار داده و بدین منظور ادله شرعی در این خصوص را –اعم از ادله نقلی عام یا خاص مباشر و تمام آنچه از عناصر به حق دخیل در مسأله است- را مورد بررسی قرار داده و به جواز این مهم تمایل پیدا کرده است. در صورت عروض عناوین ثانوی و طرح این پرسش که: آیا به دلیل برخی عوارض ثانوی می توان فتوا به منع تصدی زنان داد؟ نیز می توان با تفاوت نهادن بین جهات اولی و ثانوی و بار نکردن حکم یکی بر دیگر، گفت: تصدی زنان در این صورت اشکال ندارد، لکن فلان رفتار و فلان کردار حرام است.
۱۲۵۵۳.

الاهیات فرهنگی و صلح پژوهی دینی: بازخوانی مبانی تئوریک دیدگاه های مرتبط با مسایل صلح پژوهی دینی

کلیدواژه‌ها: الاهیات فرهنگی الاهیات صلح الاهیات جنگ عادلانه صلح دینی فرهنگ صلح صلح پژوهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۵۰۴
وجود پتانسیل های فرهنگی و معنوی دین برای ایجاد جهانی عاری از خشونت که می تواند منجر به فراهم ساختن زیست گاهی انسانی مملو از ایده های تفاهمی و رویه های مسالمت آمیز شود، برای بحث موضوعی است سهل، ممتنع و متناقض نما (پارادوکسیکال ) است. بحث ازاین مقوله سهل است، به این خاطر که فلسفه دین و گوهر ایمانی اعتقادی آن که بر نجات و سعادت انسان و اخلاق مداری و انسان دوستی استوار است موکد برصلح گرایی است. اما ممتنع است، زیرا فرهنگ دینی و رویه های دین ورزان و ایده های متولیان رسمی دین و کردارهای اجتماعات دینی در مواردی متمرکز بر جنگ گرایی اند. اما پارادوکسیکال است، به این سبب که ادیان ابراهیمی نوعی”اصل جنگ عادلانه” را نیز ذیل عنوان “جهاد مقدس” تشریح، توجیه و توصیه می کنند. اینها واقعیت های فرهنگی وتاریخی و الاهیاتی هستند که مساله دیدگاه های مبنایی که پشتوانه این تزهای متناقض در الاهیات ادیان ابراهیمی هستند را طرح می کند. همچنین این که در نزاع میان حقیقت فلسفی دین و واقعیت فرهنگی دین، الاهیات صلح انسانی مطرح است یا الاهیات جنگ عادلانه، خود مساله ای است قابل تامل برای تبیین ماهیت صلح پژوهی دینی با تاکید بر الاهیات ابراهیمی. اما ایده اصلی مقاله حاضر این است که بن مایه الاهیاتی تزهای مرتبط با “جنگ دینی” یا “صلح دینی”از طریق ارجاع به منظرهای “انحصارگرایی دینی”( این که تنها یک دین بر حق است و می تواند راه رستگاری باشد )،”شمول گرایی دینی” ( این که ادیان دیگر نیز نسبتا حظی از برحق بودن دارند و می توانند راه نجات و رستگاری را نشان دهند ) و ” کثرت گرایی دینی”( این که همه ادیان بالسویه بر حق اند و می توانند راه نجات و رستگاری را به شیوه خاص خود نشان دهند) امکان پذیرند. به همین منوال مفروض شالوده ای مقاله نیز، در نسبت با این ایده، این است که از این لحاظ و با تاکید بر”الاهیات فرهنگی”( الاهیاتی که نقطه تمرکز آن بر کثرت گرایی فرهنگی، چندفرهنگ گرایی و تقویت امر بینافرهنگی دینی است ) می توان گفت که “کثرت گرایی دینی” زمینه فرهنگی اجتماعی مساعد برای تقویت و توسعه “صلح دینی” ( ایجاد صلح و کمک به صلح از طریق آموزه های ادیان و عملکردهای اجتماعات و سازمان های و نهادهای دینی و رویه های دین داران) است. اما این مقاله با وجود تاکید بر اهمیت این نوع مسایل واقعی ذکر شده که مرتبط با صلح دینی و جنگ دینی اند، صرفا بر بازخوانی مبانی تئوریک مندرج در دیدگاه های الاهیات فرهنگی صلح دینی متمرکز است ، چون معتقد است برای فهم هر گونه صلح دینی از منظر دین پژوهی لازم است از نو نگاهی دیگر به الاهیات صلح در پرتوی مسایل جدید داشت.
۱۲۵۵۴.

نقد مقاله نقش قبایل یمنی در پیدایش تشیع

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: پیدایش تشیع شیعیان نخستین شرق شناسان مونتگمری وات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۴۵
«ویلیام مونتگمری وات» در مقاله تشیع در دوران بنی امیه، مدعی شده است، شروع و پیدایش تشیع ح اصل هرج و مرج و آشفتگی دوران خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام بوده و پایه گذار مکتب و تفکر تشیّع، یمنی هایی بودند که به جهت سابقه تمدنی خویش، برای برون رفت از آشفتگی ها در جستجوی رهبری کاریزماتیک برآمدند که آن را در حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام یافتند. در مقاله ی پیش رو که نگاهی انتقادی به رویکرد و تحلیل مونتگمری است، نگارنده تلاش دارد تا با ارایه ی مستندات تاریخی، عصر حضور رسول خدا J و اندکی پس از آن را سر آغاز پیدایش تشیع معرفی کند. در ادامه اصالت قبیله ای شیعیان نخستین بررسی شده است که یمنی بودن عمده ی آن ها مورد تردید واقع شده است. سپس با بررسی تشیع یمنی ها به این نتیجه رسیده که میان قبایل یمنی و امیرالمؤمنین علیه السلام ارتباط و علاقه قلبی وجود داشته است.
۱۲۵۵۵.

تحلیل کنش گفتار ترغیب در خطبه قاصعه

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه خطبه قاصعه نظریه کنش گفتار تکبر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۲۴
تحلیل متن شناسانه نهج البلاغه، یکی از روش های شناخت لایه های نهفته معنایی در کلام امیرالمومنین7 به شمار می آید و می تواند پرده از چگونگی ارتباط میان زبان و بافت اجتماعی بردارد. در این جستار با روش توصیفی- تحلیلی، سازوکارهای تولید معنا در کنش گفتارهای ترغیبی امیر المومنین7 در خطبه قاصعه بررسی شده است. در این راستا با استفاده از نظریه سرل، کنش گفتارهای امیرالمومنین7 با توجه به بافت موقعیتی بازخوانی شده است. یافته ها، گویای جهت گیری های سه گانه ترغیبی در خطبه قاصعه است و به شاخص سازی یکی از ابعاد ارزشمند آموزه های نهج البلاغه می انجامد. در کنش گفتارهای خطبه قاصعه، ترغیب به فروتنی، عبرت آموزی و یاری رسانی امام دوران، شاخص شده است. در واکاوی گزاره های خطبه قاصعه با رویکرد نظریه کنش گفتاری، فرآیند فهم و تفسیر صحیح گزاره ها تسهیل می شود.
۱۲۵۵۶.

دعا از دیدگاه قرآن و حدیث

کلیدواژه‌ها: دعا استجابت موانع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۵۱۵
دعا و نیایش یکی از مباحثی است که به شکلی غریزی در وجود انسان قرار داده شده است. حالت و فعلی است که انسان توسط آن، از وجود محدود و مادی خود فراتر رفته و ارتباطی نزدیک و صمیمانه با وجودی نامحدود و فراتر از هر زمان و مکان و فارغ از هر قید و بندی، را برقرار میکند.در چنین حالتى، گاهى انسان به سراغ بهترین دوست مى رود تا با او راز دل گوید. در هر حال، تنها راه درمان و آرامش، انس با محبوب و باز کردن سفره دل نزد معشوق است، یعنی رابطه بین خلق و خالق است.این تحقیق دارای یک مقدمه و چهار فصل میباشد که به صورت کتابخانه ای توصیفی تهیه گردیده است ،که پس از ذکر مقدمه و مطالبی چند در مورد دعا ، اهمیّت ، فضیلت دعا ، آداب شرایط دعا و موانع استجابت دعا توضیح داده شده است.
۱۲۵۵۷.

کرونا و رهبری شیعی در عصر حاضر: بررسی رویکرد آیت الله خامنه ای در مبارزه با کرونا از منظر کلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کرونا شیعه آیت الله خامنه ای بلا معرفت علم دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۱۲۷
شیوه واکنش رهبران جهان به اولین بحران پاندمی در قرن 21 میلادی از جمله مسائلی است که توجه متفکران را در مبارزه با  این بحران به خود جلب کرده است. در این میان بررسی نحوه عملکرد رهبری ایران حائز اهمیت است. ولی فقیه، نماینده تفکر دینی، سیاسی شیعی در قرن حاضر است. بررسی آرای ایشان در این بحران جهانی باب جدیدی در مطالعات الهیات سیاسی به شمار می آید. علاوه بر این، رفتارهای افراطی که از سوی برخی از شیعیان در زمان شیوع کرونا در ایران در رسانه ها منتشر شد پاسخگویی به این سؤال را که تفکر حقیقی شیعه در مقابله با چنین بحران هایی چیست، به امری ضروری مبدل می کند. در این مقاله رویکرد آیت الله خامنه ای در بحران کرونا از منظر کلامی بررسی شده است. آیت الله خامنه ای ماهیت پاندمی کرونا را بلا و آزمونی برای ملت ها و دولت ها می داند و برای عبور از آن دو راهکار اساسی ارائه می دهد. هدف از بلا از نگاه ایشان کسب معرفت فردی و جمعی است و رابطه علم و دین از نگاه ایشان رابطه میان دو امر عقلانی است که در تضاد با یکدیگر نیستند و این امر به مثابه معرفی نوعی عقلانیت دینی است. در این رویکرد، پایبندی به قواعد ثابت شده بهداشتی عین دین داری است.
۱۲۵۵۸.

بررسی وجوه اشتراک جبرعرفانی و جبر اشعری در کلیات سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سعدی کلیات جبرعرفانی جبر اشعری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۶
یکی از مسائل بسیار مهمّی که از دیرباز ذهن آدمیان را به خود مشغول کرده و به تأمل فراخوانده، مسأله جبر و اختیار است. سعدی سال ها در نظامیّه بغداد به درس و بحث مشغول بوده، در نظامیّه ادرار و مستمری می گرفته، گرایش های عمیق عرفانی داشته و تحت تأثیر اندیشه های طریقت سهروردیه بوده است. همین امر باعث شده که در اعتقادات سعدی، نسبت به جبر تغییراتی ایجاد شود و زاویه دید او به جبر عرفانی گرایش پیدا کند تا جبر کلامی. سؤال این پژوهش عبارت است از این که آیا بین وجوه بارز جبر برخاسته از عرفان سعدی و همچنین جبری که برخاسته از مشرب کلامی اشعری سعدی است وجوه اشتراکی وجود دارد؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده که از یافته ها و نتایج به دست آمده به طور عمده می توان به بسامد بالای اشتراکات در موضوع جبر عرفانی و جبر اشعریانه در کلیات سعدی اشاره کرد.
۱۲۵۵۹.

امکان سنجی کشف شبکه های مفهومی موجود در بافت پنهان آیات از رهگذر روایات تأویلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بطن معانی باطنی بافت پنهان شبکه مفهومی روایات تأویلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲ تعداد دانلود : ۴۲
در میان روایات تفسیری، روایات تأویلی به جهت معرفتی جایگاه ویژه ای دارند. این روایات - که بازگو کننده دلالت های غیر ظاهر کلام الهی هستند - کمتر بررِسی معناشناختی شده است و بیشتر تحت تأثیر انگاره فراعرفی بودن، تحلیل محتوایی آن ها خارج از توانایی بشر تلقی می شود. چنین رهیافتی نه تنها شیعه را در موضع اتهامِ تعطیلی عقل در فهم کلام الهی قرار داده، بلکه راه دست یابی به بخش وسیعی از معارف قرآن را نیز مسدود کرده است. نظر به اهمیت ارائه تحلیل های خردپذیر از این روایات، جستار حاضر با هدف کشف ارتباطات مفهومی بین معانی باطنی ابتدا به بررسی مفهوم بافت ظاهر و پنهان پرداخته و سپس با ارائه نمونه های عینی در سه حوزه مفهومیِ «حیات و ممات»، «نعمت» و «نبأ عظیم» نشان می دهد که معانی باطنی فاقد ارتباط مفهومی نبوده، بلکه در بافت پنهان دارای ارتباطات معنایی منطقی هستند که شبکه های مفهومی گسترده ای را شکل می دهند.
۱۲۵۶۰.

تاثیر تفکیک قوا بر عملکرد جمهوری اسلامی ایران؛ نقاط قوت و ضعف

کلیدواژه‌ها: تفکیک قوا عملکرد جمهوری اسلامی ایران قوت ضعف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷ تعداد دانلود : ۳۹۶
این پژوهش در پی پاسخ به این سوال بوده که تفکیک قوا (نقاط قوت و ضعف آن) چه تاثیری بر عملکرد جمهوری اسلامی داشته است و هدف اصلی آن پیشنهاد راهکا رهایی برای رفع تعارضات میان قوا و افزایش کارآمدی نظام سیاسی ایران بوده است. فرضیه طرح شده نیز با عنایت به روش اسنادی و رویکرد توصیفی تحلیلی چنین است؛ در نظام ایران ساز وکارهایی جهت حفظ تعادل نظام وجود دارد که آن را از تمهیدات حقوقی و سیاسی به کار برده شده توسط سایر نظام های سیاسی متمایز می کند، کنترل و مهار دوگانه ی قدرت، قوت نظام سیاسی ایران را می رساند. در پایان نتیجه گرفته ایم با رجوع به خصیصه ی عمده ی تعدیل قوا در نظام ایران و روش ترکیبی کنترل قدرت که یک بار سیستم با کنترل و تعدیل متقابل قوا و بار دیگر با سیستم هدایت از بیرون توسط رهبر منتخب مردم هدایت می شود این امر موجب افزایش کارآمدی و رفع اختلاف نظر ها بین دستگاه های اجرایی می شود و انتظار می رود تعارضات میان قوه ای در برخی از حوزه ها و اصول قانون اساسی که نیازمند بررسی و ابهام زدایی قانونی است با راهکارهایی که در مقاله به آن اشاره می شود حل و فصل گردد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان