ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۱٬۴۸۱ تا ۱۱٬۵۰۰ مورد از کل ۷۸٬۴۹۳ مورد.
۱۱۴۸۱.

بررسی چگونگی تصرفات تکوینی انسان کامل در دفع شرور، با تأکید بر اندیشه ابن عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شر انسان کامل ابن عربی تصرف تکوینی توسل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸ تعداد دانلود : ۲۱۵
جهان طبیعت که گزیری از پدیده های شرآمیز در آن وجود ندارد، همواره فکر و خاطر بشر را در جستن چاره برای غلبه بر شرور به خود مشغول داشته است. برخی از این بیم ها را باید معطوف به چگونگی کاربست دین و توسل به اولیای الهی در مقابله با شرور و بیماری ها دانست. اینکه از منظر عرفانی چگونه می توان با توسل به انسان کامل بر صدمات روحی و جسمی ناشی از شر و بدی ها فائق آمد، پرسشی اساسی است که این نوشتار درصدد پاسخ آن بر آمده است. نگارنده در روی آوردی توصیفی تحلیلی، به این نتیجه دست یافته است که بر پایه آرای ابن عربی، دخالت های انسان کامل در عالم طبیعت محدود بوده و تا زمانی که از جانب الهی ماذون نباشد، نه اعمال تصرفی در طبیعت می نماید و نه باید از او انتظار خارق عادتی داشت. و حتی در فرض تصرف هم، از تصرفات حداقلی اش در مسیر اظهار دین بهره می جوید. از مهمترین کارکردهای معنویت خداسو و توسل را باید آرامش بر آمده از ایمانی دانست که با آن می توان بر صدمات ناشی از شرور و بدی ها غلبه نمود.
۱۱۴۸۲.

نقد رویکرد ذهبی در میزان الاعتدال(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ذهبی میزان الاعتدال جرح و تعدیل راویان اهل سنت جرح و تعدیل راویان شیعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۲۵۱
کتاب میزان الاعتدال نوشته شمس الدین ذهبی یکی از مهم ترین جوامع رجالی اهل سنّت در خصوص راویان ضعیف است. تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی تدوین شده و در پی بررسی پایندی ذهبی در این کتاب به معیارهای جرح و تعدیل است. به نظر می رسد او برخلاف آنچه در مقدمه کتاب ادعا نموده، جانب انصاف را رعایت نکرده و نسبت به راویانی خاص، رفتاری دوگانه داشته است. او در سنجش اعتبار راویان، گرایش های مذهبی را دخالت داده و نسبت با راویان شیعی رفتاری سخت گیرانه داشته، اما درباره راویان اهل سنّت روش تساهل را به کار گرفته است.
۱۱۴۸۳.

نقد و بررسی مدخل ابوطالب در ویرایش های سه گانه دایره المعارف اسلام چاپ لیدن (EI)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ابوطالب یوری روبین دایره المعارف اسلام فرانتس بوهل مونتگمری وات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۳۶
ابوطالب از محوری ترین شخصیت های تاریخ اسلام است که در بسیاری از وقایع عصر پیامبر (ص) به ویژه در دوره بعثت تأثیرگذار بوده است. به نظر می رسد شناخت نقش ایشان در تحولات دوره بعثت، معیاری برای شناخت جایگاه خاندان پیامبر (ص) در به ثمر نشستن رسالت است. مسئله اصلی پژوهش این است که نویسندگان دایره المعارف اسلام چاپ لیدن که مشهورترین و کامل ترین دایره المعارف موجود درباره اسلام است، چه تصویری از ابوطالب نشان می دهد. در این مقاله با بررسی محتوای ویرایش های سه گانه ابوطالب که به قلم بوهل، وات و روبین نوشته شده، نشان داده شد که هیچ کدام از این سه مقاله چنان که بایسته است دایره المعارفی نیستند. این مقالات نه تنها از منابع مناسب و پژوهش های مسلمانان به ویژه شیعیان استفاده نکرده اند، بلکه حتی بازتاب دهنده آثار و پژوهش های غربی ها درباره ابوطالب نیستند. این مقالات به صورتی کاملاً محسوس متمایل به اندیشه ها و آرای اهل سنت است؛ درحالی که هدف اصلی مقالات دایره المعارفی، دوری از جانبداری های فرقه ای و ساماندهی و بازتاب آخرین و مهم ترین اطلاعات موجود از آن مدخل در پژوهش های انجام شده است.
۱۱۴۸۴.

واکاوی مشروعیت طواف بانوان در حج تمتع، در دوران عادت ماهیانه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حج طواف عادت ماهانه طهارت فقه اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۹
حج تمتع بر هر مسلمانی، در صورت استطاعت مالی و سلامت جسمی  واجب است و در این باره تبعیض جنسیتی وجود ندارد. طواف یکی از مهم ترین احکام حج است که مستلزم طهارت طواف کننده است. این پژوهش به روش تحلیلی توصیفی انجام شده و در صدد پاسخ دهی به این سؤال است که تکلیف طواف بانوانی که در حین طواف درگیر عادات ماهیانه می شوند، چیست؟ در این باره نظرات مختلفی مطرح است. در بررسی انجام شده مشخص شد که فقهای امامیه معتقدند اگر چهار دور طواف انجام داده باشد، باید طواف را ادامه دهد؛ در غیر این صورت باید از آن عدول کند. اما شیخ صدوق معتقد است مطلق طواف صحیح است و ابن ادریس بر باطل بودن آن عقیده دارد. در این پژوهش، ضمن واکاوی هر نظریه، حکم کلی این مهم استخراج می شود.  چنین به نظر می رسد که با توجه به قداست عمل حج، اگر عدول از آن میسر نباشد، نباید این عمل مقدس را نیمه کاره رها کرد؛ اما در عین حال همین قداست بیان می دارد که افراد ناپاک نباید در این عمل مقدس حضور یابند.
۱۱۴۸۵.

قرارداد «سَلَف موازی» در ترازوی نقد فقهی وحقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سلف موازی بازار ثانویه عقد جایز عقد لازم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۲۳۲
«قرارداد سَلَف موازی» یکی از قرارداد هایی است که با انگیزه تأمین مالی و توسعه در بازار ثانویه طراحی شده است. برای این قرارداد اقسامی ترسیم شده است که هریک با ویژگی های خود ارزیابی می شود. میزان انطباق این قرارداد با ضوابط فقهی و حقوقی مقرر در «عقد سلف»، مسأله ای است که پژوهش حاضر با روش تحلیلی - توصیفی بر اساس آن سامان دهی شده است. گفتنی است برای سازگاری چنین قرارداد هایی با ضوابط فقهی و حقوقی، توجیهات یا ساز وکارهای اجرایی نیز صورت پذیرفته است؛ با این حال در این نوشتار کوشش شده است تا ضمن بازشماری پاره ای از نکات و ایرادهایی که در این زمینه وجود دارد، برخی از پاسخ های داده شده در این باره نقد و بررسی شود. برآیند این پژوهش، بیانگر این است که برخلاف برخی از باورهای مطرح شده دراین زمینه، ساختار رایج چنین قراردادی با ضوابط فقهی معتبر در«عقد سلف»، منطبق نیست.
۱۱۴۸۶.

فلسفه وجودی آمادگی و قدرت دفاعی درقران با تاکید بر اندیشه علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فلسفه وجودی آمادگی دفاعی قدرت دفاعی طباطبایی قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۳۵۲
به هر نوع آمادگی واقتداردر برابر تهاجم دشمن،آمادگی وقدرت دفاعی گفته می شود که از مولفه های فدرت نظام های سیاسی دینی و غیر دینی محسوب می شود، و اساس هرگونه پیشرفت، توسعه و مقابله است. از این رو همگان در صدد تقویت، تکامل و تجهیز همه جانبه سازمان دفاعی خویش برآمده اند. چرا که حفظ موجودیت، تمامیت ارضی ،استقلال و آزادی ایشان در سایه این امر مهم تامین می شود. امری بسیار مهم که آیات قران کریم بدان امروتاکید نموده است. لذا این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی و تفسیری به بررسی فلسفه وجودی آمادگی و قدرت دفاعی از نگاه قران با رویکرد تفسیری علامه طباطبایی پرداخته است که یافته های این پژوهش بدین شرح است: آمادگی وقدرت دفاعی سازوکاری حیاتی، عقلی، فطری، شرعی، مستمر و پیشنیاز دفاع و جهاد شمرده می شود. و نقش موثری در ایجاد رهب و ترس در دشمن دارد و نیز رابطه مستقیم بین آن و باز دارندگی وجود دارد که هرچه میزان آمادگی واقتداردفاعی افزایش یابد به همان میزان سطح بازدارندگی هم ارتقا می یابد. همچنین با بالا رفتن سطوح آمادگی وقدرت دفاعی میزان غافلگیر شدن قوای مسلح و مدافع نظام اسلامی کاهش می یابد. و در نهایت آمادگی وقدرت دفاعی جامع عامل مهمی در حفظ دین و شعائر الهی وصیانت امت اسلامی می باشد که در دیدگاه علامه طباطبایی مهمترین فلسفه وجودی و هدف نهایی ازآمادگی وقدرت دفاعی است و ارهاب، عدم غافلگیری و بازدارندگی اهداف میانی و ابزاری برای رسیدن به حفظ دین و شعائر الهی وامت اسلامی می باشند.
۱۱۴۸۷.

ساختار نامه های امام حسین (ع)

کلیدواژه‌ها: امام حسین (ع) تحلیل محتوا سیره علمی امام حسین (ع) عاشورا کوفیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۳۵۷
نامههای تاریخی به عنوان اسناد قابل اتکا برای اعتمادسازی، همواره مورد استفاده قرار گرفتهاند. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که ساختار نامههای امام حسین(ع) چگونه بودهاست؟ از امام حسین(ع) 28 نامه بر جای مانده است که برای پاسخ به پرسش اصلی پژوهش، نامهها از جهت ساختار بررسی شدند. ساختار نامهها ذیل سیزده عنواناز جمله: نوع نامه، فرستنده، گیرنده، کاتب، ناقل اصلی، منبع نقل، نوشت افزار، شروع نامه، مستندات درونی (قرآن و حدیث)، پایانِ نامه، حجم نامه، سیستم ارسال نامهها و موضوعات اصلی و فرعی نامههای امام حسین(ع) بررسی شدهاست. این پژوهش با هدف تطبیق ادبیات گفتاری و نوشتاری امام حسین(ع) با قرآن مجید و بهرهگیری امام از معدن فصاحت و بلاغت کلام وحی الهی انجام شدهاست.
۱۱۴۸۸.

بررسی و تحلیل منابع تاریخی درباره رقیه بنت الحسین (س)؛ از آغاز تا قرن هفتم هجری قمری

کلیدواژه‌ها: رقیه بنت الحسین (ع) خرابه شام اسرای کربلا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۹۹
اسارت اهل بیت امام حسین (ع) و واقعه جانسوز شهادت رقیه بنت الحسین (س) در خرابه شام از مصائب بزرگ کربلاست. این واقعه به آن دلیل که در دوره های اخیر توسط برخی از نویسندگان، شکل ادبیات داستانی و افسانه به خود گرفته و مطالبی به آن افزوده شده است، مورد شک و تردید قرار دارد تاجایی که برخی از افراد، با استناد به همین داستان ها، اصل وجود دختری به نام رقیه را برای امام حسین (ع) انکار و یا مورد تشکیک قرار داده اند. پژوهش حاضر منابع کهن در این مورد را تا قرن هفتم هجری قمری مورد بررسی قرار داده و با کاربست روش تاریخی به تجمیع گزاره ها، شواهد و قرائن مرتبط با این موضوع پرداخته و براساس معیارها و ضوابط روش تحقیق در تاریخ، آنها را تحلیل نموده است. پژوهش حاضر، اسناد قابل توجهی را مبنی بر وجود رقیه بنت الحسین (ع) و شهادت ایشان در ایام اسارت خاندان امام حسین (ع) در شام، ارائه داده است.
۱۱۴۸۹.

تحلیل رویکرد عقلانی و اخلاقی مایکل اسلوت در تبیین ماهیت فضیلت(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: اخلاق فضیلت مایکل اسلوت عقل عملی تعارض فضایل وحدت فضایل اخلاق فضیلت فاعل مبنا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۷۷
فضیلت، در نگاه فیلسوفان اخلاق، مَنشی است که می تواند به عنوان الگوی رفتار فاعل اخلاقی ملاحظه شود. مایکل اسلوت - فیلسوف اخلاق معاصر - از منظری متفاوت به فضیلت نگریسته و تقریری جدید از فضیلت گرایی ارایه کرده است. او رویکردی جامع در تبیین فضیلت دارد و ضمن نقد و تعدیل رویکردهای فضیلت گرایانه فیلسوفانی چون ارسطو، از منظر های گوناگون اخلاقی و عقلانی به تحلیل ماهیت فضیلت و ترابط فضایل با هم - در موقعیت های مختلف زندگی یک فاعل اخلاقی - پرداخته است. در این مقاله، پس از اشاره به تفکر اخلاقی و تقریر فاعل مبنای اسلوت از فضیلت گرایی، به بیان و بررسی مبانی و مؤلفه های نگاه و تقریر فضیلت گرایانه او پرداخته شده است. او در تحلیل، مصداق شناسی و رفع تعارض بین فضایل، نگاهی وجودشناسانه دارد و گستره کارکرد فضایل را در بُعد گرایشی و بینشیِ نفس قابل تفسیر می داند. در نظرگاه او فضیلت «قابلیت انعطاف » و «عقل عملی » دو مَنشی هستند که هم می توانند وحدت فضایل را به ثمر برساند و هم تعارض بین آنها را رفع کند.
۱۱۴۹۰.

بررسی مسئله «فرزندآوری خداوند» مبتنی بر استدلال های فلسفی ذیل آیه 3 سوره توحید (بر مبنای تفاسیر ابن سینا، صدرالمتالهین و علامه طباطبایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خداوند ابن سینا ملاصدرا طباطبایی تفسیر فلسفی فرزند آوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۴۳۷
فرزند داشتن خداوند، از مباحثی است که در ادیان و مذاهب مختلف مورد توجه می باشد. مسئله تحقیق، آن است که، «فرزندآوری خداوند» با مبانی برهانی ابن سینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی پیرامون آیه ۳ سوره توحید چگونه قابل بررسی است؟ روش تحقیق حاضر، تحلیلی توصیفی است که در طول پژوهش، از بازنویسی و واضح سازیِ استدلال ها، در قالب جداول و گزاره های منطقی بهره گیری شده است. مبتنی بر یافته های تحقیق، ابن سینا بر اساس «لزوم ماهیتِ مشترک مابین والد و مولود» فرزندآوری خداوند را باطل می داند. ملاصدرا سه استدلال مطرح می کند؛ استدلال اول دارای ضعفِ «تبیین ناکافی مقدمه» است. استدلال دوم، با مبانی ایشان در باب حرکت جوهری عالم و دوام فیض ناسازگار می باشد. استدلال سوم ایشان، در مقام مقایسه، تناسب بیشتری با مبانی حکمت متعالیه دارد. استدلال علامه طباطبایی مبتنی است بر ناسازگاریِ فرزندآوری با صمدیت، که نسخه تکمیلی استدلال [بر اساس وجوبِ وجود خداوند] ارائه شده است.
۱۱۴۹۱.

تحلیل ادله و دیدگاه اندیشمندان اسلامی پیرامون آفرینش کنونی بهشت و جهنم با تکیه بر آرای معتزله، امامیه و اشاعره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آفرینش کنونی بهشت و جهنم بهشت و جهنم برزخی دیدگاه اندیشمندان اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۲۸۰
بهشت و جهنم از برجسته ترین مسائل حوزه معادشناسی است که در متون دینی به وجود آن ها تصریح شده است. به خلاف اتفاق نظر اندیشمندان اسلامی پیرامون اصل وجود بهشت و جهنم، در جزئیات و ویژگی های آن اختلاف وجود دارد. یکی از این اختلاف ها آفرینش کنونی بهشت و جهنم به شمار می آید. در این میان، خوارج، برخی از معتزله و گروهی از زیدیه منکر آفرینش فعلی بهشت و جهنم شده اند. در مقابل، سایر متکلمان به وجود کنونی بهشت و جهنم باور دارند. از مهم ترین ادله نقلی منکران خلقت کنونی بهشت و جهنم، استناد به آیات خلود، فانی شدن همه مخلوقات و وسعت بهشت است. عبث بودن آفرینش بهشت و جهنم پیش از قیامت و لزوم قرار گرفتن بهشت و جهنم در عالم افلاک یا سایر عوالم، از برجسته ترین ادله عقلی منکران محسوب می شود. قائلان به آفرینش کنونی بهشت و جهنم در اثبات مدعای خود، جدای از روایات به آیاتی مانند آیات ناظر به مهیا بودن بهشت و جهنم، آیات مربوط به معراج پیامبر9، آیات پایانی سوره تکاثر و آیات بیانگر سکونت آدم و حوا در بهشت خویش استناد می کنند. در این پژوهش به شیوه تحلیل محتوا، پس از تبیین مبانی هر یک از مکاتب کلامی پیرامون معاد، به بررسی و نقد ادله معتزله، دیدگاه و ادله امامیه و اشاعره پیرامون آفرینش کنونی بهشت و جهنم پرداخته شده است.
۱۱۴۹۲.

بررسی و تحلیل ویژگی های اعجاز در پرتو اندیشه های قرآنی علامه جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعجاز نبوت علیت تحدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۸۲
یکی از نکات برجسته و قابل تأمل در امر اعجاز به نحو عام توجه به ویژگی های آن بوده که آن را از بقیه امور خارق العاده مانند سحر تمییز داده و برتری اعجاز را ثابت می نماید. در این مهم، هرچند می توان اذعان نمود تمام فرق اسلامی و حتی اندیشمندان غرب نیز معتقدند که معجزات انبیا، خارق عادت است اما اینکه این خارق عادت بودن به معنی نقض قانون علیت بوده و یا در راستای آن تحقق می یابد سخنان متفاوتی بیان داشتند. این مقاله تلاش دارد تا به روش تحلیلی- توصیفی، ضمن تبیین برخی از مهم ترین شرائط اعجاز، به مواردی همچون بررسی رابطه میان عادت و طبیعت با اعجاز، رابطه اعجاز با قانون علیت، طفره ناپذیر بودن اعجاز، تبیین فاعل اعجاز و تعمیم تحدی در تمام اعجاز انبیا در پرتو اندیشه های قرآنی آیت الله جوادی آملی بپردازد. در این راستا اعجاز انبیا در پرتو ارتباط با علل غیبیه ای شکل می گیرد که خود حاکی از عجز دیگران است.
۱۱۴۹۳.

انطباق پذیری آیین نامه انضباطی نیروهای مسلح با آیات قرآن کریم و روایات اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیین نامه انضباطی نیروهای مسلح قرآن کریم روایات اسلامی تنبیه انضباطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۲۳۳
زمینه و هدف: تنبیه در نظام اسلامی دارای اهداف، اصول و روش های ویژه ای است که در متون اسلامی تبیین شده است. هدف از این تحقیق، بررسی فصل سیزدهم از آیین نامه انضباطی نیروهای مسلح و تعیین میزان انطباق پذیری آن با آیه های قرآن و روایات اسلامی و یافتن خلل های احتمالی است، تا اولاً بستری برای تبیین ضرورت اجرای تنیبه به روش اسلامی و گفتمان سازی درمورد آن فراهم گردد، و ثانیاً باتوجه به آشکارشدن خلأها و موارد مغفول مانده، گامی درجهت اصلاح و تکمیل آیین نامه انضباطی برداشته شود. روش: تحقیق حاضر را با رویکرد کیفی و به روش داده بنیاد انجام دادیم. به منظور استخراج گزاره های موردنظر از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده کردیم. برای مطالعه ادبیات تحقیق از نرم افزارهای قرآنی و کتاب های تفسیری شیعه و اهل سنت استفاده کردیم. برای سازماندهی گزاره ها از نرم افزار سیتاوی و مکس کیودی ای بهره گرفتیم. در فرایند تولید نظریه داده بنیاد سه نوع کُد گذاری باز، محوری و انتخابی انجام دادیم و الگوی نهایی تحقیق ترسیم نمودیم. یافته ها: مطالعه تطبیقی آیین نامه انضباطی با آموزه های اسلامی نشان داد که در موارد بسیاری قابلیت تطبیق وجود دارد، اما درعین حال مواردی در آیین نامه مغفول مانده است که عبارتند از: لزوم تنبیه بجا، به موقع و به اندازه؛ لزوم پرهیز از تنبیه بیش ازظرفیت؛ لزوم تنبیه همراه با رفق و نرمی؛ پرهیز از تنبیه خشونت آمیز؛ لزوم تنبیه به صورت مرحله ای و آغاز از مراتب خفیف و ضعیف و پرهیز از تکرار زودهنگام تنبیه. نتیجه گیری: برای پیشگیری از آسیب های احتمالی لازم است موارد مغفول مانده در حوزه های آداب و اصول تنبیه در آیین نامه انضباطی لحاظ شوند و به تمامی فرماندهان و مدیران در رده های مختلف ابلاغ شوند.
۱۱۴۹۴.

معادشناسی عرفانی در مرصاد العباد با رویکرد معناشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نجم رازی مرصاد العباد معادشناسی معناشناسی روابط معنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۴۱۷
فانی بودن جهان مادی و لزوم توجه به زندگی پس از مرگ، بسیاری از جمله اهل معرفت را متوجه مقوله معاد ساخته و هرکس به فراخور درک و دریافت و روش خود بدان پرداخته است. نجم رازی از عرفای صاحب نام قرن هفتم، در مرصاد العباد با ارائه مکتب عرفانی تفسیری خود، نمونه ای از شیواترین روش های معادشناسی را به دست داده است. یکی از ابعاد این نگرش عرفانی، معناشناسی معاد است؛ دانشی نوین در دنیای غرب که زیرمجموعه زبان شناسی محسوب می شود و در پی مطالعه معنا با روش علمی است. این مقاله با هدف بررسی معناشناسی معاد در مرصاد العباد و به شیوه توصیفی نوشته شده است. مهم ترین یافته ها که با بهره گیری از روش معناشناسی نوین در قالب روابط همنشینی و تقابل معنایی به دست آمده، نشان دهنده هنر و توانمندی کم نظیر و خیال انگیز رازی در معرفی و تفسیر عرفانی ادبی معاد، معاد طبقات مختلف انسان ها، کیفیت بازگشت به خود برای نفوس و ارواح چهارگانه و شرح هفت خان معرفت است. ترسیم فضای رعب انگیز در معاد اشقیا و فضای جذاب و دل انگیز در معاد اتقیا و صاحبان نفس مطمئنه و نشان دادن تقابل های معنایی و مرتبتی از توانمندی های زبانی ادبی رازی در معرفی و معناشناسی مباحث مربوط به معاد است.
۱۱۴۹۵.

گستره تحدی از منظر نواندیشان معاصر

کلیدواژه‌ها: زمان مندی تحدی مخاطبان تحدی معجزه جهت تحدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸
قرآن کریم کلام الهی و معجزه جاودان پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و اصیل ترین بینه و سندی است که در طول تاریخ در اختیار مسلمانان قرار داشته است. به تصریح قرآن، خاستگاه این کلام، علم خداوندی است که هیچ بشری در شکل دهی آن تأثیری نداشته است. دلیل معجزه بودن قرآن این است که خداوند در قرآن تحدی کرد و هیچ کس نه در صدر اسلام و نه بعد از آن نتوانست همانند قرآن سوره و سخنی بیاورد. پژوهش پیش رو با شیوه ی توصیفی تحلیلی و با مطالعه ی کتابخانه ای در پی تحلیل و ارزیابی دو جریان غالب در حوزه دامنه و گستره تحدی است. بعضی از قرآن پژوهان معاصر فکر می کنند تحدی قرآن مربوط به همان عصر نزول بوده و دلایلی را برای این نظریه خود بیان می کنند. ضعف های نظریه زمان مند بون تحدی عبارتند از: زمان مند دانستن اعجاز و جاودانگی قرآن، محدود نمون جهت دعوت و تحدی به حوزه فصاحت و بلاغت، منحصر کردن دلالت واژه «فأتوا» به عرب نزول قرآن و بیهوده بودن دعوت قرآن به تدبرّ و تعقل
۱۱۴۹۶.

تحلیل انتقال حق تألیف در قالب عقد بیع در فقه امامیه و اهل سنت و حقوق ایران و مصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حق تألیف عقد بیع فقه امامیه حقوق ایران فقه اهل سنت حقوق مصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۹۵
یکی از مهم ترین حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی هنری، حق تألیف می باشد. این حق، حقوق اقتصادی پدیدآورنده تلقی می شود و امروزه نیز مورد دادوستدهای فراوان بین پدیدآورندگان و ناشران قرار گرفته است. از دو جهت این حق محل تأمل است: اول؛ اعتبار شرعی این حق که مورد انکار برخی از فقیهان قرار گرفته است. دوم؛ فقدان وجود نص قانونی در خصوص ماهیت دادوستد حق تألیف که نقل وانتقال این حق را با ابهام مواجه کرده است. اکثر حقوقدانان قائل به انعقاد این قرارداد در قالب ماده 10 قانون مدنی هستند و انعقاد حق تألیف در قالب عقد بیع را با توجه به عناصر موجود در تعریف این عقد مورد انکار قرار داده و اشکالاتی را نسبت به انتقال این حق در قالب عقد بیع مطرح نموده اند. در مقابل در نظام حقوقی مصر و اکثر فقهای اهل سنت به جز حنفیه انتقال این حق را در قالب عقد بیع امکان پذیر دانسته اند. در نهایت، با بررسیهای به عمل آمده توسط نگارندگان این نتیجه حاصل شد که حق تألیف یک حق مشروع و قانونی است و همچنین مقتضی برای انشاء نقل این حق در قالب عقد بیع موجود و مانع مفقود است و نیازی به ماده 10 قانون مدنی برای تبیین ماهیت نقل حق تألیف وجود ندارد، بلکه قصد طرفین می تواند به نقل حق تألیف، چهره عقد بیع را اعطا نماید.
۱۱۴۹۷.

تأویل در اندیشه ابن عربی و ابن سینا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تأویل ابن سینا عارف حقیقت دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۱۹۵
نویسنده این اثر در مقام طرح اندیشه ابن سینا(416- 359 ق) در باب چیستی، چرایی، مبانی، قلمرو و چگونگی تأویل و تبیین عرفانی آن است. نزد ابن سینا تأویل بر عمل زدودن حجاب از چهره حقیقت برای رسیدن به چهره ناب آن اطلاق می شود که در خواب و دین پیاده می شود. چرایی تأویل را ذات پیچیده حقیقت و نیاز انسان به شکافتن آن موجه می کند. عارف بر اساس آموزه عوالم و ولایت، همزبانِ ابن سینا است. عمل تأویل بر مبانی هستی شناسانه(لایه های عمیق هستی) انسان شناسانه( قدرت و شأن آدمی در درک این حقایق) و معرفت شناسانه(لایه های متنوع در معرفت آدمی) استوار است. عارف با آموزه ظهور و بطون و سخن از سلوک پذیری نفس آدمی، همراهِ ابن سیناست. چگونگی تأویل، در افقِ رمزین بودن دین و رمزگشایی از حقایق آن قابل فهم است. اینجا تفکر مشایی ابن سینا غالب می شود و عارف ناخرسندانه به آن می نگرد. هدف نویسنده، استنطاق این اندیشه، توسع بخشیدن به آن و فهم نقاط قوت و کاستی احتمالی اش در ساحت مسائل جدید و رویکرد فرافلسفیِ عرفان نظری است و روش او تدقیق و تحلیل فلسفی عقلی در واژگان و گزاره هاست. 
۱۱۴۹۸.

دیدگاه گفتمانی و کارکرد آن در شناخت تاریخ و فضای نزول سوره؛ مطالعه موردی: سوره عادیات(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سوره عادیات گفتمان مکی و مدنی رستاخیز عصر نزول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۹۸
سوره عادیات ازجمله سوره های قرآنی است که در باب مکی یا مدنی بودن آن و فضای نزول سوره، روایات و اقوال سخت مختلفی گزارش شده است. افزون بر این، سوگندهای آغاز سوره و نسبت معنایی میان آیات آن، برای مفسران مسائلی را به همراه آورده است. پژوهش حاضر برای تبیین این مسائل، از دیدگاه گفتمانی بهره برده است. فهم گفتمان حاکم بر سوره، امکان شناخت نگاه و موقعیت نزول آن را فراهم آورده و نشان می دهد که قرآن در مواجهه با مخاطبان نخستین خود چگونه رفتار کرده است. نتایج و یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد سوره عادیات یک سوره مکی است که موضوع مرکزی آن، بیان نزدیک شدن، ناگهانی بودن و احاطه و فراگیری رستاخیز است. این معنا از طریق دخیل ساختن حواس مختلف سوژه روایت و احساس و عواطف برآمده از تجربه زیسته او شکل می گیرد. همچنین سوگندهای آغاز سوره به خود اسبان، به مثابه پدیده ای آشنا در زندگی روزمره و دور از مدنیت عرب عصر نزول مربوط است که در فرهنگ و زبان ایشان، دارای ابعاد و وجوه احساسی و عاطفی خطیری است. 
۱۱۴۹۹.

بررسی مساله جزع در عزاداری اهل بیت

کلیدواژه‌ها: جزع خدش لطم وجوب جواز جزع استحباب جزع سیدالشهدا عزاداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۵۹
بررسی چیستی، چرایی و چگونگی جزع در مصیبت اهل بیت علیهم السلام از مسائلی است که از دیرباز در اذهان محققین و مومنین از شیعان نقش بسته و جای تحقیق داشته است. این قلم با بررسی روایات موجوده در این باب بدان نتیجه رسیده است که در روایات اهل بیت مشاهده می شود که ایشان از جزع نهی نموده اند و برای موردی خاص استثنا قائل شدند و آن چه که از روایات برداشت میشود عمومیت مصادیق آن است ، و لذا تخصیص بی مورد برخی محققین دلیل و توجیهی ندارد. بنابراین بیان چیستی، چرایی و چگونگی جزع در مصیبت اهل بیت علیهم السلام ضروری به نظر می رسد.
۱۱۵۰۰.

سیاست همسایگی ایران و رویکرد اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: راهبرد جهانی اتحادیه اروپا ثبات و امنیت سیاست همسایگی ایران چندجانبه گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۸۰
اولویت همکاری و تعامل با همسایگان می تواند به ثبات و امنیت محیط اطراف ایران کمک کرده و شرایط مناسب توسعه و پیشرفت اقتصادی را فراهم کند. باوجوداین، با درک واقع بینانه از چالش ها و فرصت های سیاست خارجی ایران، نمی توان رویکرد بازیگران فرامنطقه ای، همچون اتحادیه اروپا را نسبت به جایگاه و نقش ایران در تعامل با همسایگان نادیده گرفته و کم اهمیت شمرد. در بخشی از استراتژی جهانی اتحادیه اروپا می توان نسبت به نقش و جایگاه ایران در محیط اطراف خود، به خصوص خاورمیانه، اشاره کرد. سؤالی که در این پژوهش به بحث گذاشته می شود این است که اروپا چه سیاست و نقشی را برای ایران در سطح منطقه، به خصوص در چهارچوب سیاست همسایگی، قائل است؟ در فرضیه، به نظر می رسد برای اروپا مهم ترین نکته حفظ ثبات و نظم در منطقه خاورمیانه در چهارچوب سیاست همسایگی اتحادیه اروپاست. اما درمورد نوع و چگونگی پذیرش این نقش از سوی ایران هنوز به یک اجماع کامل دست نیافته و همچنان مترصد سیاست های کلان آمریکا در منطقه است. هرچند با تغییر جهت سیاست خارجیِ آمریکا به سمت آسیا، موضع اروپا کمی شفاف و واضح تر خواهد شد. اروپا هم زمان تلاش می کند، نگرانی خود درمورد گسترش نفوذ ایران در منطقه را از طریق همکاری با آمریکا و شرکای بین المللی و منطقه ای و تأکید بیشتر بر چندجانبه گرایی پیگیری کند. در این پژوهش، رویکرد اروپا با تمرکز بر چندجانبه گرایی بحث می شود و بررسی موضوع در چهارچوب روش توصیفی و تحلیلی صورت می گیرد. در یافته های پژوهش مشخص شد که سیاست همسایگی ایران می تواند شرایط جدیدی برای همکاری ایران با کشورهای همسایه فراهم کند. در رویکرد اتحادیه اروپا نیز سیاست همسایگی مفهومی باسابقه و آشنا است. لذا درک متقابل میان طرفین در جهت کمک به ایران برای توسعه همکاری با کشورهای همسایه و هم زمان بهره گیری از ظرفیت های موجود اتحادیه اروپا امکان پذیر است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان