مرجعیت شورایی یا شورای فتوا
حوزه‌های تخصصی:
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۱۴۱ تا ۱٬۱۶۰ مورد از کل ۲۸٬۰۲۲ مورد.
مکتب تاریخ نگاری شام
فهرست بعضی از منابع مطالعاتی پیرامون سیدجمال‌الدین اسدآبادی
حوزه‌های تخصصی:
رضاشاه و مدرنیزاسیون ایران؛ ضدیت با مظاهر فرهنگ اسلامی- ایرانی
حوزه‌های تخصصی:
در سال 1299 ش. رضاخان، فرمانده تیپ قزاق مستقر در قزوین، با کودتا به قدرت رسید و با تاجگذاری در سال 1305 ش. به عنوان اولین پادشاه سلسله پهلوی برای اولین بار اقدام به یک سری اصلاحات برنامه ریزی شده جهت تثبیت خود و مدرنیزاسیون کردن ایران انجام داد. در این زمان فرهنگ و تمدن اسلامی با توجه به قدرت و نفوذ روحانیون و مذهب تشیع در جامعه ایران ریشه عمیقی دوانیده بود و رضاشاه نیز برای پیشبرد برنامه های اصلاحی خود به ضدیت با مظاهر فرهنگ اسلامی- ایرانی پرداخت. بر این اساس، این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش می باشد که رضاشاه به چه دلیل به ضدیت با فرهنگ و مظاهر تمدن اسلامی- ایرانی پرداخت؟
دیدگاه نگارنده بر این فرض استوار می باشد که رضاشاه به عنوان عامل اجرای برنامه ها و اقدامات دولت های بزرگ، وجود فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی را مانعی برای اهداف دول استعمارگر می دانست و سعی کرد به بهانه مدرن سازی ایران شرایط را برای تحقق اهداف و منطقه ای و جهانی دولت های بزرگ فراهم آورد.
از شیخ‌الاسلام تا ولی فقیه
حوزه‌های تخصصی:
نقد و بررسی کتاب: آغاز شهرنشینی در ایران؛ مؤلف : یوسف مجیدزاده
حوزه‌های تخصصی:
- حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی مناطق و شهرهای ایران
- حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای تاریخی
- حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی کاربردی انسانشناسی شهری
- حوزه‌های تخصصی تاریخ نقد و بررسی کتاب
جغرافیای تاریخی کُلْباد
حوزه‌های تخصصی:
منطقه کُلْباد به عنوان یکی از بخش های شهرستان گلوگاه به مرکزیت لمراسک در مازندران واقع است. قدمت نام کلباد به قرن هفتم می رسد و زمانی که کلباد، یکی از خواص مغولان به همراه «جنیتمور» یکی از سرداران مغول، مازندران و خراسان را مطیع ساختند، قسمتی از دهات املاک کبود جامه (از روستای قلعه پایان تا حدود کردکوی امروزی) به وی تفویض گردید و نام او بر روی این منطقه تاکنون باقی و جاری است. در منطقه کلباد، دو شهرک یا شهر باستانی وجود داشته که براساس برخی منابع تاریخی، قدمت آنان به دوره ساسانیان می رسد. لمراسک که امروزه مرکز بخش کلباد است و دیگری «نامیه» که محدوده گلوگاه امروزی بوده است. در زمان منصور عباسی و در دوره حاکمیت ابوالعباس طوسی بر طبرستان 44 «مسلحه» یا پادگان نظامی برای سرکوب آشوب ها ایجاد گردیده که دو پادگان در منطقه کلباد یعنی لمراسک و نامیه بوده است. از حوادثی که در منطقه کلباد روی داده، می توان به نبرد علویان طبرستان با سلجوقیان و نیز نبرد ماکان بن کاکی و همچنین جنگ کریم خان زند با محمدحسن خان قاجار در «گراودین تپه» و حفر «جرکلباد» توسط شاه عباس اول صفوی برای جلوگیری از حمله ترکمانان اشاره کرد. این مقاله به شیوه توصیفی– تحلیلی درصدد شناسایی و تبیین منطقه تاریخی کلباد با توجه به موقعیت تاریخی آن می باشد.
مرتضی قلی خان صنیع الدوله، آراء، عقاید و اعمال اقتصادی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی آراء، عقاید و اعمال اقتصادی، صنعتی مرتضی قلی خان صنیع الدوله می پردازد. صنیع الدوله در آلمان تربیت علمی یافت و در بازگشت به ایران تحت حکومت ناصرالدین شاه، تلاش کرد، آموخته های علمی خود را برای پیشرفت صنعتی کشور (در عرصه عمل و نظر) به کار اندازد. او با تامل در علل ضعف و واپس ماندگی کشور به بیانات اندیشه های اقتصادی خود مطابق با اصلی ترین نیازهای کشور پرداخت. در رساله راه نجات مزایای ایجاد راه آهن را به طور مبسوط شرح داد و در مقام وزیر مالیه راه تامین مالی آن را نشان داد. او از بانیان فکر صنعتی کردن ایران است و از بزرگترین و خردمندترین متفکران اصلاح نظام مالی روزگار خود به حساب می آید. و در تاریخ نوسازی ایران و توسعه و پیشرفت کشور در مسیر استقلال ملی و فرهنگ خودی یکی از پیشگامان تفکر و کار محسوب می شود.
دکتر عبدالحسین علی آبادی، دادستان کل کشور در رژیم پهلوی
حوزه‌های تخصصی:
علمای مشروطه خواه و مسائل کلامی ـ سیاسی نوپدید(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هر تحول سیاسی ـ اجتماعی، متضمن برآمدن صورت بندی های تازه ای از ایستارها و انگاره ها است. در جریان انقلاب مشروطیت ایران، نخبگان مذهبی جامعه، با مفاهیم و اصولی روبه رو شدند که شرایطی دیگرسان از فضای گفتمانی پیش از آن را برایشان تصویر می نمود. در رویارویی با این وضعیت، این علما در دو دسته، مشروطه و مشروعه خواه، در پی تفسیر و خوانش شرایط، و برساختن نظامی از معانی برآمدند. علمای عصر مشروطیت، متکلمینی اصول گرا بودند که در رویارویی با الزامات زیست در جهان مدرن برآمده از برخورد با فرهنگ و تمدن غرب، دو رویه دیگرسان را اختیار کرده بودند.
نوشتار پیش رو، به تبیین توجیهات کلامی علمای مشروطه خواه در رویارویی با این وضعیت می پردازد. این علما با اختیار کردن جایگاهی کلامی، با بهره گیری از نصوص دینی و اندیشه بشری، در پی آن بودند تا نخست، از ساحت و کیان دین پاسداری کنند و پس از آن، سامانه ای از معانی و انگاره ها را به گونه ای روشمند ارائه نمایند. این مقاله، در پی آن است تا ضمن ارائه برجسته ترین نشانه و انگاره های ایستار علمای مشروطه خواه، نشان دهد که چگونه آن ها توانستند با بهره گیری از رویکردی کلامی، به ویژه آن چه کلام جدید خوانده می شود، سامانه ای از مفاهیم را به گونه ای روشمند در کنار هم سازمان دهند.
سیر تطور کاغذ و کاغذسازی در دوران اسلامی
منبع:
پژوهش در تاریخ سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۳ و ۲۴
17 - 34
حوزه‌های تخصصی:
یکی از مهم ترین جلوه های فرهنگ و تمدّن بشری بی شک کاغذ است. نقشی که کاغذ در زندگی، فرهنگ، و دانش بشری ایفا کرد بسیار بااهمیت است. قبل از ساخت کاغذ، فراگیری علوم و دانش محدود به طبقهٔ خاصی از جامعه بود؛ زیرا مواد نوشتاری قبل از اختراع کاغذ به علت گران بودن، تولید کم و حمل و نقل سخت امکان این را نمی داد که طبقات مختلف بتوانند به علوم مختلف روی بیاورند. بعدها اما اختراع کاغذ موجب شد تا علوم به نوعی فراگیرتر شوند. آشنایی مسلمانان با کاغذ در قرن 2ق یک رویداد مهم در گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی بود. این که تا قبل از اختراع کاغذ مردمان چه موادی را برای نوشتن به کار می بردند؟ کاغذ برای اولین بار در کجا و توسط چه کسی ساخته شد؟ مسلمانان چگونه با کاغذ آشنا شدند و آن را فراگرفتند و به چه صورت آن را گسترش دادند؟ و نیز این پرسش اصلی که سیر تطور کاغذ در دوران اسلامی چه مراحلی را طی کرده است؟ می تواند ابهامات مهم این پژوهش باشد. در نتیجه، نشان داده شد که در دوران اسلامی با انواع مختلفی از کاغذ -نظیر کاغذ منسوب به شهرها یا منسوب به اشخاص و ...- مواجهیم. مسلمانان به کاغذ به سبک چینی اکتفا نکرده و با آهار و مهره کردن و مسطراندازی کاغذ مهر خود را ثبت کردند.
بازخوانی نظری ماهیت دولت پهلوی اول(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
سرشت دولت پهلوی اول، همواره مورد بررسی و مجادله کلامی از سوی پژوهشگران قرار داشته، اما اجماعی درباره صفت قطعی یا صفت اعظم این دولت حاصل نشده است . در این پژوهش نیز تلاش شده است با ارائه یک الگوی مطالعاتی و فقط از طریق کنکاش در یکی از سیاست های کلان دولت، یعنی سیاست عشایری به فهم و توصیف درون مایه و ماهیت دولت پهلوی اول پرداخته شود . پرسش اصلی این تحقیق این است که با توجه به برنامه ریزی دولت پهلوی اول برای جامعه عشایری، ماهیت این دولت را با چه مؤلفه ای می توان شناساند؟ فرضیه حاضر دلالت بر این دارد که بر پایه عملکرد دولت در قبال جامعه عشایری، صفت ترکیبی نوعی از «دولت مطلقه مدرن» با ماهیت این دولت سنخیت بیشتری را نشان می دهد . در این نوشتار با استناد به اسناد و مدارک و شواهد مرتبط با سیاست عشایری آن دوره، انطباق یا عدم انطباق هایی که تاکنون برای دولت پهلوی به کار برده شده مثل دولت بناپارتی، بزرگ، تأخیری، مطلقه و مدرن و شبه مدرن و به خصوص شباهت و تفاوت های دولت پهلوی اول با دولت های مطلقه و مدرن اروپایی به شیوه توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است . یافته های این پژوهش نشان می دهد، از میان نظریات گوناگون مطرح شده بررسی نظریه جیمز اسکات انطباق بیشتری با ماهیت دولت پهلوی اول دارد. همچنین از آن جایی که مطلق دانستن دولت پهلوی با معیار ویژگی های دولت های مطلقه اروپایی، که تشکیل نوعی از دولت مطلقه را سرآغازی بر پیدایش دولت ملی مدرن می دانند جای تأمل دارد . بنابراین، چنین دولت مطلقه ای را مقدمه ای برای پیدایش دولت ملی مدرن در ایران دانستن، نیز محل تردید خواهد بود .
آل کیا و علل سقوط آن در گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
حکومت محلی آل کیا در فاصله سده های هشتم تا دهم هـ ق. در بخشی از گیلان موسوم به «بیه پیش» قدرت را در دست داشت.موقعیت طبیعی گیلان و اوضاع سیاسی ایران هم زمان با فروپاشی ایلخانان، زمینه ای برای کسب قدرت آنان فراهم کرد.ساختار حکومت آنان بر مذهب شیعه، زمین داری و نظامی گری بود و فرد حاکم در آن که بالاترین مقام سیاسی و مذهبی بود، در رأس امور قرار داشت.این مقاله بر آن است علل سقوط این حکومت را در ناحیه گیلان بررسی کند.برای دست یابی به این مقصود، اطلاعات بر اساس روش کتابخانه ای گردآوری و سپس تجزیه و تحلیل آن بر اساس روش تحقیق تاریخی، متکی بر توصیف، تطبیق و تحلیل منابع اصلی صورت گرفت.آل کیا با پشتیبانی سادات مرعشی مازندران توانست قدرت را به دست گیرد و با استفاده از تولید و تجارت ابریشم، قدرت اقتصادی حکومت خود را افزایش دهد و با از بین بردن مخالفان سیاسی و مذهبی در شرق سفید رود، دو سده حکومت کند. سرانجام، حکومت صفویه در سال 1000 هـ ق. با هدف توسعه و تحکیم قدرت سیاسی و اقتصادی خود، بساط حکومت آنان را برچید.
تاریخ تاریک
حوزه‌های تخصصی:
قدمت روابط ایران و انگلستان به عصر مغولان باز می‌گردد ولی این پیشینه طولانی به جای آن که ایرانیان را با انگلستان صمیمی‌تر سازد، موجب بروز شکافی عمیق میان آنان با سیاستگزاران انگلیسی شده است که علت آن را نیز فقط و فقط باید در رفتار ناپسند دولتمردان لندن در برخورد با ملت با فرهنگ و تمدن ساز ایران جستجو کرد و بس. مقاله حاضر به واکاوی و بازخوانی پیشینه روابط ایران و انگلیس از عصر مغول به این سو می‌پردازد و خواننده را با عملکرد این امپراتوری بیشتر آشنا می‌سازد. بررسی تاریخچه روابط ایران و انگلیس به دلیل نقش سلطه‌جویانه انگلیس در 300 سال اخیر حائز اهمیت است. این دو کشور از قرن‌ها پیش به طور متناوب به دلایل تجاری و سیاسی با یکدیگر در ارتباط بودند ولی اطلاع مکتوبی از کم و کیف ارتباط آنها در دست نیست. اولین اطلاعات مکتوب در مورد ارتباطات آنها به دوره مغول‌ها بازمی‌گردد.
حقایق در «آکواریوم‌های پیونگ‌یانگ» فریاد می‌زنند
منبع:
شهروند ۱۳۸۶ تیر شماره ۷
حوزه‌های تخصصی:
فاجعه آفرینی مغولان در جهان اسلام(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه‌های تخصصی:
وقتی کودک دبستانی بودم، در کتب فارسی یا تاریخ نیم قرن پیش، در باب عملکرد مغولان، این سخن پرمغز و موجز جهانگشای جوینی نقل شده بود که مغولان در بخارا چه کرده اند؟، آن شخصی که سالم از آن قتلگاه جان به سلامت بِدر برده بود، پاسخ داده بود: «آمدند و کندند و سوختند و کشتند و بردند و رفتند...»مغولان هشت قرن پیش به بهانه های واهی راهی بلاد آباد و پرجمعیت و متمدن اسلامی گشتند و به جنایاتی دست یازیدند که در همه تاریخ بشریت نظیر و مانند نداشته است. آنها روی آشوریان را که در سفاکی و ددمنشی در جهان باستان شهره آفاق بودند، سفید کردند. یادآوری آن همه جنایت و تبهکاری برای وجدان های بیدار واقعاً دردناک و غیرقابل تصور است.عجیب است که در روزگار ما و در آغاز قرن بیست و یکم هم وغم دولت جمهوری مغولستان یافتن مقبره عامل این همه جنایات شگرف است، آنها گروهی فرصت طلب بیگانه را اجیر کرده اند که با هواپیما و هلیکوپتر در پهن دشت مغولستان و تپه و ماهورهای آن به جستجو و کند و کاو بپردازند تا شاید بتوانند گور آن سپیدموی گربه چشم (چنگیزخان) را بیابند و هدایای گرانبهایی دریافت دارند، شاید هم حق با آن دولت باشد، خدا می داند... ما نمی خواهیم همه صفحات تاریخ پرماجرای مغولان را در اینجا بگشاییم و از معایب و محسنات آنان سخن بگوییم، تنها به برخی از نکات مهم تاریخ آنها من جمله جنایات هولناکی که به دست چنگیز و فرزندان و کسان وی انجام شده اشارات مختصری می نمائیم.
فهرست موضوعی فصلنامه یاد
منبع:
یاد ۱۳۶۸ شماره ۱۶
حوزه‌های تخصصی:
اتحاد جهان اسلام
منبع:
زمانه ۱۳۸۵ شماره ۵۰
حوزه‌های تخصصی:
تلاش برای اتحاد دنیای اسلام سابقه ای طولانی دارد. فعالیتهای سیدجمال الدین اسدآبادی در این راستا، برگی درخشان در تاریخ تحولات اتحاد جهان اسلام محسوب می شود. این مقاله، پیوست حکومتها به او و نیز گسست آنها را از وی، در مسیر غایت مذکور مرور کرده است.
نگاهی به هماهنگی فکری وعملی بازرگان در معیشت و اقتصاد
منبع:
شهروند ۱۳۸۶ دی شماره ۳۱
حوزه‌های تخصصی:
بررسی تحلیلی تاریخ نگاری روایی امامیه تا نیمه قرن پنجم هجری(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه‌های تخصصی:
با از بین رفتن بخشی قابل توجه از تألیفات علمای امامیه در حوزه تاریخ نگاری، آثار نگاشته شده از سوی محدثان، مهم ترین منبع پژوهش در تاریخ تشیع و سیره معصومان: را تشکیل می دهد. این موضوع خاستگاه پیدایش این پرسش است که کاربست رویکرد و روش حدیثی در نگارش تاریخ، چه اثری بر گزاره های تاریخی داشته است و به طور کلی، تاریخ نگاری روایی امامیه از چه ویژگی هایی برخوردار است؟ تحقیق حاضر برای پاسخ دادن به این پرسش، با رویکردی میان رشته ای، پس از ارائه گزارشی درباره بستر شکل گیری این کتب، به بررسی انگیزه محدثان از نگارش آن ها و مقایسه رویکرد آنان در گزارش تاریخ با دیدگاه تاریخ نگاران پرداخته است؛ و سپس ارزیابی سندی و محتوایی برخی گزاره های تاریخ نگاری روایی امامیه تا نیمه قرن پنجم هجری را در دستور کار خود قرار داده است.