باغملک

هدف اصلی این مقاله، بررسی نقش و عملکرد بازارهای محلی در برپایی تعامل میان مراکز روستایی و کانونهای شهری، به تاکید بر پژوهش موردی در دو شهرستان متفاوت کشور، یعنی اردکان (استان یزد) و باغملک (استان خوزستان) است که براساس مطالعات پیشین، به ترتیب به عنوان توسعه یافته و توسعه نیافته ارزیابی شده اند. در آغاز، ضمن بررسی اجمالی نظریه های توسعه منطقه ای، راهبرد شبکه منطقه ای که بر رویکرد توسعه اگروپلیتن مبتنی است، با تاکید بر پیوندهای روستایی- شهری و با توجه خاص به نقش و عملکرد بازارهای محلی مورد بررسی و تدقیق قرار گرفته است. نتایج پژوهش، نشان می دهد، نوعی همگونی و همسازی در سطوح توسعه دو شهرستان وجود دارد که فراتر از ساختار ظاهری جوامع، شامل ساخت و بافت متفاوت فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و انسان شناختی، قابل مشاهده است. از دیگر نتایج پژوهش، نبود تفاوت معنی دار بین تعامل مثبت و توسعه یافتگی در سطح خرد (خانوارهای روستایی) و وجود تفاوت معنی دار در همین رابطه در سطح میانی (واحدهای سکونتگاهی) است. تفاوت بین سطح توسعه انسانی و سطح توسعه مکانهای زیست افراد و عدم شکل گیری توسعه پایدار محلی و ناحیه ای منتج از همگرایی توسعه انسانی و توسعه فضایی، از دیگر نتایج این پژوهش به شمار می رود. در پایان، آشکار شد که عدم تداوم و یا عدم شکل گیری دایره حیات بخش توسعه به واسطه پیوندهای مثبت روستایی- شهری در سطوح محلی، به کاهش نقش بازارهای محلی در توسعه ناحیه ای در هر دو شهرستان، مستقل از سطح توسعه یافتگی آنها، شده است.

ایذه، قلعه تُل و باغملک(جانکی) از جمله مناطق بختیاری نشین در دوره قاجار بودند. قلعه تُل به علت قرار گرفتن در دشتی حاصل خیز و مجاورت با نواحی کوهستانی و راه های ارتباطی عمده، در عهد قاجار جایگزین ایذه شده است. حکومت منطقه جانکی از اول سلطنت قاجارها با خوانین بختیاری قلعه تُل بوده است و مناطق ایذه و قلعه تل و باغملک در کشاکش دائمی با قاجارها بسر می بردند. ایل بختیاری یکی از ایلات مهم و مقتدر ناحیه جنوبی ایران است که در طول تاریخ، مخصوصا در رابطه با حاکمان قاجار، فراز و فرود بسیاری را شاهد بوده و بدین خاطر نقش به سزایی در تحولات این کشور بزرگ ایفاء نموده است. حاکمان قاجار، با سیاست کلی تفرقه بینداز و حکومت کن، بین دو تیره مهم ایل بختیاری یعنی هفت لنگ و چهارلنگ و با گرفتن گروگان از بین خوانین بزرگ بختیاری و پیوند زناشویی با بعضی سران ایلی سعی کرده از قدرت و روحیه طغیان گری آن ها بکاهند. اوج جدال خوانین بختیاری با دولت قاجار در زمان ایلخانان مقتدری چون محمد تقی خان چهارلنگ و حسین قلی خان هفت لنگ بوده که به یکپارچگی و قدرتمندی این مناطق در عصر قاجار انجامیده است. وجود کوه های منگشت، حاصلخیزی و جاری بودن رود های دائمی و نیز ساختار ایلیاتی و قبیله ای بختیاری ها، انگیزه و علاقه شدید ایل بختیاری و رؤسای آنان برای نیل به قدرت از عوامل مؤثر در پایداری سیاسی منطقه بختیاری نشین خوزستان در دوره قاجار بود. این پژوهش سعی دارد با روش تحلیلی-توصیفی تحولات سیاسی مناطق ذکر شده در دوران قاجار را بررسی نماید.

کشاورزی، از یک سو نقش محوری در رشد اقتصادی و توسعه روستایی از طریق ارائه مواد غذایی مورد نیاز و فرصت های شغلی، در کشورهای توسعه یافته ایفا می کند. از سوی دیگر توسعه آینده کشاورزی در هر کشوری متکی به جوانان روستایی است. از این رو، کشاورزی و جوانان نه به طور کاملاٌ جداگانه و یا ناسازگار بلکه مکمل یکدیگرند. در واقع، آن ها باید برای بقای آینده خود دست در دست هم دهند. هدف از این مطالعه بررسی تمایل جوانان روستایی شهرستان باغملک نسبت به اشتغال در بخش کشاورزی است. برای دستیابی به هدف مطالعه حاضر از نظریه شغلی شناخت اجتماعی و تئوری رفتار برنامه ریزی شده، به عنوان چارچوب نظری پژوهش استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش جوانان روستایی 15 تا 29 سال سه دهستان میداوود، منگشت و هپرو از توابع شهرستان باغملک در استان خوزستان به تعداد 900 نفر بود که بر اساس جدول مورگان نمونه مورد نظر این تحقیق 270 نفر انتخاب شد . روش نمونه گیری چند مرحله ای خوشه ای در دسترس بود و قابلیت اطمینان و اعتبار ابزار مورد بررسی و تایید قرار گرفت . تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد سازه های نگرش، کنترل رفتاری درک شده، هنجار اخلاقی، هویت خود و هنجار توصیفی از تئوری رفتار برنامه ریزی شده، 71/0 و سازه های خودکارآمدی، نتیجه انتظارات، درک رفتار دیگران، علاقه و موانع از نظریه شغلی شناخت اجتماعی قادرند 74/0 از واریانس تمایل جوانان نسبت به اشتغال در بخش کشاورزی را پیش بینی نماید.

پدیده زمین لغزش یکی از انواع حرکت های دامنه ای است که همواره خسارات زیادی را در کشور به وجود آورده است. انتقال بخشی از رسوبات دامنه به سمت پایین آن علاوه بر خسارت های مالی، خطرات جانی زیادی را نیز در پی خواهد داشت؛ بنابراین شناسایی مناطقی که مستعد زمین لغزش می باشند می تواند در حد ممکن از وقوع این پدیده جلوگیری کند و باعث حفظ جان و مال انسان های در معرض خطر شود. هدف از این پژوهش اولویت بندی مؤلفه های مؤثر در وقوع زمین لغزش و پهنه بندی خطر وقوع آن در سطح شهرستان با غملک است. برای اولویت بندی و پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش 9 عامل در نظر گرفته شده، این عوامل 9 گانه شامل: شیب، زمین شناسی، شبکه زهکش آب، ارتفاع، بارندگی، کاربری اراضی، گسل، جهت شیب و جاده است. روش مورداستفاده در پهنه بندی زمین لغزش AHP است و برای تلفیق لایه ها نیز از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیا استفاده شده است. درروش فرایند تحلیل سلسله مراتبی وزن هریک از عوامل 9 گانه با توجه به اهمیت هر یک از آن ها در وقوع زمین لغزش در منطقه موردنظر محاسبه شده و در لایه های موردنظر اعمال می شود و با روی هم قرارگیری لایه ها، نقشه پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش تولید می شود. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که عامل شیب، جنس زمین و شبکه آب های سطحی با رتبه یک تا سوم بیشترین تأثیر و جاده و جهت شیب با رتبه هشتم و نهم نیز کمترین تأثیر را در وقوع زمین لغزش در این منطقه داشته است. مناطق با خطر کم 43.25 درصد و مناطقی با خطر زیاد 4.01 درصد از منطقه را داشته اند. نتیجه گیری ها نشان می دهد که بیشترین زمین لغزش های رخ داده در منطقه در ارتباط با شیب و جنس زمین بوده؛ چراکه این عوامل با دخالت فعالیت های شبکه آب های سطحی، بارندگی و دیگر عوامل یادشده، باعث سست شدن پیوند بین رسوبات شده و حرکت آن ها را موجب می شود. حساس ترین قسمت های منطقه نیز جنوب غرب و قسمت هایی از شرق و غرب منطقه بوده و مقاوم ترین قسمت منطقه قسمت های شمال، شمال غرب و بخش هایی از شرق منطقه بوده است.