درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از مطالعه ی حاضر بررسی نقش ادراک دانشجویان تحصیلات تکمیلی از مؤلفه های برنامه درسی در پیش بینی میزان انگیزش پژوهشی آنها است. بدین منظور نمونه ای متشکل از 197 تن از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 94-1393، به روش طبقه ای تصادفی انتخاب گردید. این مطالعه از حیث هدف کاربردی، از حیث روش، توصیفی و از نوع همبستگی است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه های محقق ساخته ادراک دانشجویان از مؤلفه های برنامه درسی و پرسشنامه ی انگیزش پژوهشی بود. برای گزارش و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. شاخص های آمار توصیفی همچون تعداد، میانگین، انحراف معیار، بیشینه و کمینه ی نمرات و در آمار استنباطی نیز از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که میان ادراک از مؤلفه های درسی به صورت کلی و انگیزش پژوهشی 0.58 همبستگی وجود دارد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین خرده مقیاس های ادراک از مؤلفه های برنامه درسی (ادراک از هدف، محتوا، روش و ارزشیابی) و انگیزش پژوهشی دانشجویان همبستگی مثبت و معناداری دارد. نتایج رگرسیون هم زمان نیز نشان داد که متغیرهای پیش بین می توانند به صورت ترکیبی 43 درصد از تغییرات متغیر انگیزش پژوهشی را تبیین کنند و از بین متغیرهای پیش بین، دو متغیر ادراک از هدف و ادراک از محتوا می تواند متغیر ملاک (انگیزش پژوهشی) را پیش بینی کنند و سایر متغیرهای پیش بین (ادراک از روش و ارزشیابی) به تنهایی قادر به پیش بینی انگیزش پژوهشی نیستند. به صورت کلی ادراک دانشجویان از مؤلفه های برنامه درسی قابلیت پیش بینی انگیزش پژوهشی را داراست، این یافته ها مؤید رویکرد خودتعیین گری است که بیان می کند ادراکات حاصل از محیط بر انگیزش تأثیر می گذارد.

زمینه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی دوره متوسطه حرفه ای در دانش آموزان با کم توانی ذهنی از دیدگاه معلمان انجام شده است. روش کار: نمونه مورد بررسی شامل 93دبیر متوسطه حرفه ای از بین دبیران زن و مرد مدارس دانش آموزان با کم توانی ذهنی استان تهران(52زن و 41مرد) به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. این پژوهش با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته ای که مشتمل بر 16سوال است و براساس مقیاس لیکرت 5درجه ای انجام گرفت. در تجزیه وتحلیل اطلاعات از آزمون توصیفی و آزمون کای دو استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بیشتر معلمان بر این اعتقادند که محتوای در نظر گرفته شده با توانایی، علایق، منابع آموزشی، امکانات مناسب، فضای آموزشی، ساعات کلاسی، تعداد رشته های مهارتی این دوره و کتاب های آموزشی تناسب دارد. اما تفاوت معنی داری در «مناسب بودن ضوابط پذیرش دانش آموزان در دوره متوسطه حرفه ای» وجودندارد. نتیجه گیری: از دیدگاه معلمان، دوره متوسطه حرفه ای برای دانش آموزان با کم توانی ذهنی اثربخش است

از نظر هدف،کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها،دارای رویکرد آمیخته اکتشافی(کیفی-کمّی)است. جامعه آماری در بخش کیفی،خبرگان آشنا و مسلط به مدارس سبز و در بخش کمّی، مدیران زن و مرد مدارس دولتی و غیردولتی دوره ابتدایی مناطق 19گانه آموزش و پرورش شهر تهران بود(1862=N).حجم نمونه در بخش کیفی با اشباع نظری(12=n)و در بخش کمّی بر اساس فرمول«کوکران»(350=n)برآورد شد.برای انتخاب نمونه در بخش کیفی از نمونه گیری هدفمند و در بخش کمّی از نمونه گیری تلفیقی(تصادفی خوشه ای و طبقه ای)استفاده شد.ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه به روش«گروه کانونی»و در بخش کمّی، پرسشنامه بر مبنای مقیاس پنج درجه ای لیکرت بود.روایی مصاحبه با روش«مثلث سازی»و پایایی آن از طریق ضریب«کاپای کوهن»(714/0=K) مورد ارزیابی و تایید قرار گرفت.روایی پرسشنامه از لحاظ منطقی (صوری و محتوایی) از طریق نظرسنجی از چند نفر از خبرگان،روایی ﻫﻤﮕﺮا از طریق محاسبهAVE و روایی واﮔﺮا از طریق محاسبه جذرAVE به تایید رسید.پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ 846/0=α و از طریق بازآزمایی 849/0=α به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از ضریب کاپای کوهن و کدگذاری باز و محوری و در بخش کمّی،از آزمون هایAVE، جذرAVE، آلفای کرونباخ، بازآزمایی و تحلیل عاملی تاییدی به واسطه نرم افزارهای آماری SPSS، Lisrel، Smart-PLS استفاده شد.نتایج در بخش کیفی به شناسایی 3بُعد، 9مولفه و30 شاخص جهت«طراحی الگوی مفهومی مدارس سبز در ایران»انجامید. در بخش کمّی،مشخص شد که مقادیر به دست آمده در شاخص های برازش مطابق با استانداردهای قابل قبول است و می توان با اطمینان اظهار نمود که الگوی پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است.

دراین پژوهش به طراحی و اعتبار الگوی مدیریت دانش برای کارکنان دانشگاه ها پرداخته شده است. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر داده کیفی و از نظر ماهیت و نوع مطالعه از نوع داده بنیاد است و از طریق مصاحبه و در نهایت با استفاده از نظریه تفسیری یک الگوی بومی نهایی شده است. جامعه آماری مورد نظر پژوهش حاضر متشکل از خبرگان دانشگاهی می باشد.  که به کمک نمونه گیری سرشماری گلوله برفی هدفمند تعداد 30 نفر خبره حوزه علوم تربیتی انتخاب شدند. ابزار سنجش پژوهش حاضر به کمک یک فرم نیمه سازمان یافته مصاحبه که در آن الگو، ابعاد، مولفه ها و شاخص های الگوی مدیریت دانش تنظیم شده بود. برای این کار ابتدا الگوها، یافته ها، مطالعات، تئوری ها بررسی گردید.  سپس توسط کد گذاری باز شاخص ها احصا شدند و بعد از مقوله بندی کد گذاری محوری فرم نهایی مصاحبه برا ی 30 نفر از خبرگان حوزه ارسال شده تا کد گذاری انتخابی انجام شود و از طریق فن دلفی  و مصاحبه عمیق اشباع نظری به دست آمد. اعتبار و روایی فرم مصاحبه سازمان یافته به مدد فن دلفی به دست آمد. روش تجزیه و تحلیل داده ها کیفی است و یافته های پژوهش حاضر بیانگر آنست که الگوی بهینه الگوی مدیریت دانش برای کارکنان دانشگاه ها مرکب از 111 گویه است که می تواند مددیار کارکنان دانشگاه ها باشد. الگوی مذکور مرکب از 4 بعد است که به ترتیب اولویت شامل بعد تولید دانش، بعد سازماندهی دانش، بعد بکارگیری دانش و بعد بازتولید دانش می باشد. مولفه های سازنده الگوی مذکور شامل اهداف دانش، شناسایی دانش، کسب دانش، توسعه دانش،  تدوین و پردازش دانش، ذخیره و نگهداری دانش، اشتراک و تسهیم دانش، کاربرد دانش، ارزیابی دانش و تولید و خلق دانش جدید می باشد.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی درون گروهی و شادی در بین شهروندان تهران می پردازد. پیشرفت های سریع فن آوری و اطلاع رسانی، خلأیی را برای انسان معاصر به وجود آورده است. موج فزاینده افسردگی و بسیاری از مشکلات روانی - اجتماعی نشان از پایین بودن زمینه های شادی در بین مردم دارد. با مرورمتون تحقیق چنین برداشت می شود که سرمایه اجتماعی درون گروهی بر شادی مردم نقش تعیین کننده ای دارد. روش تحقیق از نوع همبستگی و جامعه آماری تحقیق شهروندان ساکن در شهر تهران می باشد. حجم نمونه طبق فرمول کوکران 412 نفر برآورد و به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده است. از ابزار پرسشنامه سرمایه اجتماعی درون گروهی و پرسشنامه شادی آکسفورد برای جمع آوری داده ها استفاده شده است یافته ها حاکی از آن است که همبستگی بالایی بین سرمایه اجتماعی درون گروهی(49/0) و شادی وجود دارد. در این پژوهش فرضیه های مربوط به درآمد، تحصیلات، منطقه محل سکونت، وضعیت اشتغال با شادی رابطه مستقیم و مثبت دارد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی شایستگی، دانش، توانایی و مهارت های مدیران مدارس و طراحی مدل جهت استفاده در کانون ارزیابی بود. در این پژوهش آمیخته با استفاده از یافته های به دست آمده از مطالعه اکتشافی مؤلفه های شایستگی مشخص شده و از طریق معادلات ساختاری آزمون شد. جامعه پژوهش در بخش دلفی، کلیه صاحب نظران، اساتید و مدیران ارشد حوزه منابع انسانی در آموزش وپرورش بود که با استفاده از نمونه گیری هدفمند مبتنی بر گلوله برفی با 25 نفر از صاحب نظران مصاحبه شد. جامعه آماری در مرحله کمی کلیه مدیران آموزش و پرورش شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 462 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش در مرحله کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. به منظور تحلیل یافته های به دست آمده از روش دلفی، از روش تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد و مولفه های الگوی شایستگی مدیران آموزش و پرورش جهت استفاده در کانون ارزیابی عبارتند از: شایستگی دانشی (دانش عمومی مدیریت، دانش بروز در زمینه مدیریت آموزشی، دانش در زمینه آموزش و تدریس، دانش محیطی، شناخت قوانین اجرایی مرتبط و دانش فناوری اطلاعات)، حرفه ای (اخلاق حسنه، التزام به ارزش ها، صداقت و راستگویی، انعطاف پذیری، سعه صدر و مهربانی، مشتری مداری و مدیریت تعارض)، ویژگی های شخصیتی (الگو بودن، مسئولیت پذیری، تعهد، مشارکت پذیری، یادگیرندگی، کمالجویی، خود ارتقایی، خود مدیریتی و اعتماد به نفس) اجرایی (مدیریت اطلاعات، ریسک پذیری، مدیریت منابع، بازخورد به موقع، برنامه ریزی عملیاتی و مهارت تصمیم گیری) رهبری (انگیزه بخشی، توسعه افراد و تواناسازی، کار تیمی و تیم سازی، نفوذ گذاری و تاثیر، مدیریت استعداد، جانشین پروری و الهام بخشی) ارتباطات (مهارت های شنیدن، اخلاق و رفتار حسنه، توانایی ارتباط با کارکنان، فهم و درک دیدگاه های دیگران، توانایی برقراری ارتباط روشن و آشکار، توانایی ارتباط با مدیران مدارس و توانایی تعامل با والدین دانش آموزان) ادراکی (خلاقیت، نوآوری، تفکر منطقی و بصیرت).  

مقاله ای که از نظر می گذرد با هدف و ضرورت شناسائی چالش های برنامه ریزی نظام آموزش متوسطه ی ایران ( سال های 1385 – 1375 ) که پیش نیاز تعلیمات عالی و فراهم ساز وظیفه ی توسعه و پیشرفت میراث علمی – فرهنگی جامعه دانشگاهی است حول دو گروه : الف) فرضیه های مربوط به متغیرهای عوامل انسانی شامل : بی ثباتی مدیریت – کمبود متخصص برنامه ریزی آموزشی – افزایش تقاضای اجتماعی آموزش – ناهماهنگی اداری و اجرائی – سیاست گذاری های متمرکز دولت – عدم ارزشیابی مستمر علمی اهداف – عدم دسترسی برنامه ریزان به اطلاعات مورد نیاز. ب) فرضیه های مربوط به متغیرهای عوامل غیر انسانی شامل : زمانبندی نامناسب برنامه ها – بودجه بندی نامناسب برنامه ها – فضا و امکانات نامناسب آموزشی انجام شد. این تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی است که از لحاظ هدف تحقیقی کاربردی است. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری پژوهش را کلیه ی رؤسا – برنامه ریزان و دبیران وزارت آموزش و پرورش و اساتید دانشگاه های کشور ( با درجه دکتری ) ترجیحاً با رشته ی علوم تربیتی و با حداقل 20 سال سابقه ی کار به تعداد تقریبی 12800 نفر تشکیل می دهند که تعداد 90 نفر به میزان 7/0 درصد کل جامعه آماری با 30 نفر در هر گروه تشکیل داده اند. نمونه گیری در این پژوهش به روش دلفی " Method – Delphi " و به طور غیر تصادفی از استان های تهران – مازندران – گلستان – خراسان شمالی و رضوی انتخاب گردید. برای تعیین روایی پرسشنامه از طریق روش آلفای کرانباخ بررسی و به مقدار 96/0 محاسبه گردید. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار S. P. S. S و روش های آمار توصیفی و آزمون کای اسکوئیر و احتمال معنی داری Value – P تجزیه تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین مجموع متغیرهای مستقل با متغیر وابسته همبستگی معنی داری وجود دارد.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین هدف های پیشرفت و هدف های دوستی با عملکرد ریاضی با توجه به نقش واسطه ای انواع کمک طلبی در میان دانش آموزان عادی و تیزهوش به روش مدل یابی معادله های ساختاری بود. جامعه مورد مطالعه دانش آموزان دختر تیزهوش و عادی پایه نهم ناحیه 4 شهر اهواز بودند. بدین منظور، 120 دانش آموز تیزهوش به روش سرشماری و 120 دانش آموز عادی با روش تصادفی چند مرحله ای نسبتی انتخاب شدند و به پرسش نامه های پرسش نامه کمک طلبی، هدف های دوستی و پرسش نامه هدف های پیشرفت تجدید نظر شده پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان دادند که در هر دو گروه تیزهوش و عادی، هدف تبحرگرا و دوستی گرا، کمک طلبی سازگار را پیش بینی می کنند که آن نیز به نوبه خود عملکرد ریاضی بالاتر را پیش بینی می کند در حالی که هدف های تبحر گریز، عملکردگریز، عملکردگرا و دوستی گریز، اجتناب از کمک طلبی را پیش بینی می کنند و آن نیز عملکرد ریاضی پایین تر را پیش بینی می کند. هم چنین، تفاوت های بین دو گروه، در مقایسه های چند گروهی فقط در مسیر کمک طلبی سازگار با عملکرد ریاضی و هدف عملکردگرا با اجتناب از کمک طلبی، بالاتر از 96/1 و معنی دار بود و در سایر مسیرها تفاوتی معنی دار بین گروهها مشاهده نشد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابط ه ابعاد انگیزش تحصیلی با اشتیاق تحص یلی است. نمون ه این پژوهش شامل 187 نفر از دانشآموزان سال سوم دبیرستان ش هر اه واز ب ود ک ه ب ا روش تصادفی چندمرحله یا انتخ اب ش دند . ب رای س نجش متغیره ای م ورد مطالع ه از پرسش نام ه انگیزش تحصیلی، بیانگیزگی تحصیلی و پرسشنامه اشتیاق تحص یلی اس تفاده ش د . دادهه ا ب ا روشها ی همبستگی ساده و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. نت ایج ح اکی از وجود رابط ه مثبت و معنیدار بین ابعاد انگیزش تحصیلی درونی و بیرونی با اشتیاق تحصیلی و رابط ه منفی معنیدار بین ابعاد یب انگیزگ ی تحصیلی با اشتیاق تحصیلی بود. علاوه بر این، نت ایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان دادند که از میان ابع اد مخ تل ف انگی زش تحص یلی ، ابعاد باورهای ت لاش، ارزش مندی تک الیف، یو ژگ یه ا ی تکلی ف و انگی زش درون ی تجرب ه برانگیختگی بیشترین نقش را در تبیین واریانس ابعاد اشتیاق تحصیلی دارند

یکی از اصلی ترین کارکردهای نهاد آموزش، جامعه پذیر کردن دانش آموزان و تسریع در فرآیند اجتماعی شدن آنان است. کُتب مطالعات اجتماعی مرتبط ترین کتاب درسی با مبحث اجتماعی شدن است. از طرف دیگر مبحث روش های تدریس یک بخش تفکیک ناپذیر در حرفه معلمی است. اما به نظر می رسد در کنار تمام متغیرها و عوامل ذیربط، یکی از دلائل غیر اثربخش بودن آموزشِ محتواهای آموزشی در مدارس خاصه آموزش مطالعات اجتماعی، استفاده مکرر و بیش از حد از روش های سنتی (سخنرانی، توضیحی و...) است. در این مقاله که با روش کیفی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی تدوین شده است، ضمن نقد روش های سنتیِ تدریس (ضعف ها و معایبی نظیر منفعلانه بودن،  غیرمنعطف بودن، یک سویه بودن، فعال مطلق بودن معلم و...)، دو مورد از مهم ترین راهبردهای اثربخش در تدریس مطالعات اجتماعی یعنی «راهبرد پروژه ها» و «راهبرد رویدادهای جاری» را بیان خواهیم نمود. در این مقاله در تحلیل راهبرد پروژه ها  به مواردی نظیر دلائل و ضرورت و اهمیت این راهبرد در آموزش مطالعات اجتماعی، تقسیم بندی پروژه ها، طرح کلی پروژه ها، نحوه ارزشیابی از پروژه ها، مراحل مختلف طراحی پروژه می پردازیم. در تحلیل راهبرد رویدادهای جاری  به موارد مهمی مانند ماهیت راهبرد رویدادهای جاری، ویژگی های رویدادهای جاری، اهمیت راهبرد رویدادهای جاری در آموزش مطالعات اجتماعی، چگونگی استفاده از آن در آموزش مطالعات اجتماعی، ملاک های اداره بحث و گفتگو درباره رویدادهای جاری  و... خواهیم پرداخت. از آنجا که مقاله پژوهشی حاضر از نوع پژوهش های کاربردی است، لذا جامعه هدف و مخاطب اصلی ما دانشجومعلمان رشته علوم تربیتی در دانشگاه فرهنگیان و معلمان مقطع ابتدایی هستند.