آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه خودپنداره تحصیلی و میزان ناامیدی با اضطراب امتحان انجام گرفت. طرح پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی-همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر را دانش آموزان دختر مقطع ششم دبستان های شهر تبریز تشکیل می دادند و نمونه ی پژوهش شامل 231 نفر از دانش آموزان بودند که به وسیله ی نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از آزمون اضطراب امتحان اشپیلبرگر، مقیاس ناامیدی کازدین و همکاران (1983) و پرسشنامه خودپنداره تحصیلی یس یسن چن (2004) استفاده شد. برای تحلیل داده ها، آزمون معنی داری ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون همزمان مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان رابطه ی منفی معنی دار و ناامیدی با اضطراب امتحان رابطه ی مثبت معنی دار دارند. همچنین نتایج رگرسیون همزمان نیز بیانگر این بود که از میان متغیرهای پیش بین، خودپنداره به شکل معنی داری اضطراب امتحان دانش آموزان را پیش بینی می کند. با عنایت به یافته های پژوهش حاضر می توان گفت توجه به باورها و برداشت های افراد ازتوانمندی های خودشان می تواند در موفقیت های تحصیلی آن ها مؤثر باشد.

تحقیقات در حیطه ی کودکان دارای ناتوانی های یادگیری نشان می دهد که این کودکان اغلب دارای اختلالاتی در  زمینه ادارک، زبان، پردازش واجی و مشکلات حرکتی و حافظه هستند. مشکلات حافظه بسیاری از این کودکان با فرآیندهای دیداری و شنیداری آنها پیوند دارد. اختلالات حافظه در این کودکان ممکن است باعث نقص در سایر حوزه های شناختی نیز شود. به همین دلیل اثر بخشی در این حوزه از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر بازتوانی شناختی در بهبود حافظه دیداری و شنیداری کودکان با اختلالات یادگیری همراه و بدون اختلال نقص توجه - بیش فعالیمی باشد. ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه CSI-4 و نرم افزار درمانی N-back بود. بدین منظور 26 نفر از کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری (10 نفر مبتلا به اختلال نقص توجه- بیش فعالی و 16 نفر بدون اختلال نقص توجه- بیش فعالی)  انتخاب و تحت بازتوانی از طریق نرم افزار N-back (21 جلسه نیم ساعته) قرار گرفتند. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری(MANCOVA) تحلیل شد. یافته ها نشان داد که روش بازتوانی شناختی برای گروه های فوق الذکر مؤثر بوده و تفاوت اثربخشی برای حافظه شنیداری در دو گروه معنی دار بود. میزان بهبودی در حافظه شنیداری کودکان مبتلا به اختلال یادگیری همراه با بیش فعالی در مقایسه با گروه مبتلا به اختلال یادگیری بدون بیش فعالی بیشتر بوده است.

هدف تحقیق حاضر، تعین رابطه استرس تحصیلی، بی انگیزگی تحصیلی و خودپنداره منفی تحصیلی با احساس بی هویتی اجتماعی مبتنی بر واسطه گری ناامیدی تحصیلی بوده است. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 96-95 به تعداد 50707 نفر بوده است. شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بوده که براساس فرمول کوکران تعداد 382 نفر برای تحقیق بطور تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل پنج پرسشنامه بوده است که عبارتند از: پرسشنامه استرس تحصیلی، پرسشنامه بی انگیزه تحصیلی، پرسشنامه خودپنداره منفی تحصیلی، پرسشنامه بی هویتی اجتماعی و پرسشنامه ناامیدی تحصیلی. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام و مدل معادله ساختاری استفاده شده است. بطورکلی نتایج تحقیق نشان داد، بین استرس تحصیلی، بی انگیزگی تحصیلی و خودپنداره منفی تحصیلی با احساس بی هویتی اجتماعی درسطح 05/0>P رابطه معناداری وجود دارد. استرس تحصیلی، بی انگیزگی تحصیلی و خودپنداره منفی تحصیلی با احساس بی هویتی اجتماعی از طریق ناامیدی تحصیلی و غیرمستقیم درسطح 05/0>P رابطه معناداری دارد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه مبتنی بر موفقیت  بر بهبود شایستگی اجتماعی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان دختر انجام شد. در این برنامه از دو بسته ی آموزشی، «ارتقای راهبردهای موفقیت» و همچنین بسته ی «توانمندسازی والدین» استفاده شد. جهت طراحی و تدوین این بسته ها از برنامه های یادگیری اجتماعی-هیجانی بهره گرفته شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی است که در آن از پرسشنامه شایستگی اجتماعی و همچنین میانگین نمرات ماهانه در دروس، قبل و بعد از مداخله استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر پایه دهم شهرستان مشهد بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 45 نفر جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که تفاوت معن اداری بین گروه ها در افزایش شایستگی اجتماعی (05/0> (P و پیشرفت تحصیلی (05/0>P) وجود دارد. همچنین گروهی که علاوه بر دانش آموزان به والدین آنها نیز بسته ی«توانمندسازی والدین» آموزش داده شده بود از پیشرفت تحصیلی و شایستگی اجتماعی بالاتری در مقایسه با گروه کنترل برخوردار بودند.

برای سال های متمادی تصور بر این بود که ضریب هوشی نماینده میزان موفقیت افراد است. در دهه اخیر تحقیقات در یافتند که علاوه بر ضریب هوشی، عاملی به نام هوش هیجانی نیز جز شاخص های ارزیابی موفقیت یک فرد می تواند قلمداد شود. در ابتدای پیدایش شاخص هوش هیجانی، روانشناسان بیشتر برروی جنبه های شناختی همانند حافظه و حل مسئله تأکید می کردند. اما خیلی زود دریافتند که جنبه های غیرشناختی مانند عوامل عاطفی و اجتماعی نیز دارای اهمیت زیادی هستند. برای بررسی اهمیت این شاخص در ارزیابی ها  یک نمونه تصادفی 81 تایی از دانشجویان رشته های الکترونیک و مکانیک  دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام (ره) انتخاب شد. ابزار گردآوری، پرسشنامه هوش هیجانی برگرفته شده از کتاب تراویس برادبری می باشد. بعد از جمع آوری داده ها، با استفاده از مدل های تحلیل پوششی داده ها،  عملکرد هوش هیجانی دانشجویان مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس برای تمیز دادن دانشجویانی که عملکرد آنها خوب تشخیص داده شده بود از مدل های ابرکارایی استفاده شد. نتایج نشان دهنده آن است که دانشجویان الکترونیک عموماً رتبه بالاتری را به خود اختصاص می دهند. همچنین بررسی تأثیر ضریب چهار فاکتور انتخابی(خودمدیریتی، خودآگاهی، آگاهی اجتماعی، مدیریت رابطه) در این مطالعه،  نشان می دهد که مدیریت رابطه بیشترین تأثیر و خود مدیریتی کمترین تأثیر را در ارزیابی هوش هیجانی این تعداد از دانشجویان به خود تخصیص داده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین مقبولیت اجتماعی و نگرش به مادر با اضطراب مدرسه دانش آموزان پایه ششم ابتدایی در سال تحصیلی 95-94 بوده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بوده و جامعه مورد مطالعه، دانش آموزان پایه ششم ابتدایی ناحیه 2 ارومیه بودند. نمونه پژوهش شامل 358 نفر از دانش آموزان دختر و پسر پایه ششم ابتدایی بودند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، انتخاب شدند. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های نگرش به مادر هودسون (1992)، اضطراب مدرسه فیلیپس (1978) و مقبولیت اجتماعی فورد و رابین(1970) استفاده شد. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 76/0، 78/0 و81/0 گزارش شده است. سپس جهت تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری استفاده شد. یافته های تحلیلی پژوهش نشان داد که بین مقبولیت اجتماعی و نگرش به مادر با اضطراب مدرسه دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. 54/0 از تغییرات اضطراب مدرسه دانش آموزان به وسیله 2 متغیر مقبولیت اجتماعی و نگرش به مادر قابل تبیین است. بین دانش آموزان دختر و پسر از نظر اضطراب مدرسه تفاوت معنی دار وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش رفتار به اشتراک گذاری دانش و توسعه حرفه ای در پیش بینی پذیرش نوآوری های آموزشی در بین اعضای هیئت علمی بود. روش پژوهش، توصیفی-همبستگی و روش تحلیل از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان در سال 97 - 96 به تعداد 650 نفر تشکیل می دادند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان(1970)، حجم نمونه به تعداد 242 نفر تعیین گردید که به دلیل عدم بازگشت تعداد 19 پرسشنامه، درنهایت تعداد 223 پرسشنامه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. روش نمونه گیری، طبقه ای تصادفی متناسب با حجم بود. برای جمع آوری اطلاعات از سه پرسشنامه پذیرش نوآوری های آموزشی علیزاده (1386)؛ پرسشنامه رفتار به اشتراک گذاری دانش بهلول (1392) و پرسشنامه محقق ساخته توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss23 و Lisrel صورت گرفت. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که پذیرش نوآوری های آموزشی با رفتار به اشتراک گذاری دانش و توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی رابطه مثبت و معناداری دارد (01/0≥P). همچنین نتایج معادلات ساختاری نشان داد توسعه حرفه ای و رفتار به اشتراک گذاری دانش با ضرایب مسیر 61/0 و 28/0 به ترتیب قادر به تبیین حدود 37 و 8% از واریانس پذیرش نوآوری های آموزشی از سوی اعضای هیئت علمی می باشند(96/1t≥). با توجه به نتایج حاصله، توسعه حرفه ای و انگیزه اعضای هیئت علمی برای به اشتراک گذاری دانش خود نقش مهمی در پذیرش نوآوری های آموزشی دارد.

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های درسی فارسی دوره ی ابتدایی از منظر تأکید بر مؤلفه های هوش های چندگانه(زبانی-کلامی، ریاضی- منطقی، تصویری- فضایی، جنبشی- بدنی، میان فردی، درون فردی، طبیعت گرایانه، موسیقیایی و هستی گرایانه) است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع تحلیل محتوا با به کارگیری روش" آنتروپی شانون" است. جامعه آماری شامل کلیه کتاب های درسی فارسی دوره ابتدایی است. نمونه آماری برابر با جامعه آماری است. ابزار پژوهش چک لیست مؤلفه های هوش های چندگانه مبتنی بر مبانی علمی هوش های چندگانه(گاردنر و فلیتهم) بود که محقق آن را تدوین کرد و روایی محتوایی آن توسط 5 نفر از متخصصان احراز شد. پایایی به دست آمده با استفاده از تکنیک اجرای مجدد، برای چک لیست مذکور 86/0 می باشد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که در کتاب های فارسی، ضریب اهمیت هوش زبانی- کلامی و طبیعت گرایانه (115/0)، هوش تصویری- فضایی، ریاضی- منطقی، جنبشی- بدنی، درون فردی، میان فردی و هستی گرایانه (111/0) و هوش موسیقیایی (103/0) بود. به عبارتی، هر یک از مؤلفه های هوش های چندگانه در کتاب های درسی فارسی به صورت متوازن مورد توجه قرار نگرفته و کتاب های درسی فارسی به یک نسبت، مؤلفه های هوش های چندگانه را پوشش نداده اند. با توجه به نقش هوش های چندگانه که در زندگی دانش آموزان دارد و با عنایت به تأکید پژوهشگران بر این سازه، ضروری است که مؤلفان کتاب های درسی فارسی، در ویرایش های بعدی به این امر توجه لازم را داشته باشند.