درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه و هدف: مطالعه شخصیت افراد به منظور پیش بینی رفتار در روانشناسی جایگاهی ویژه دارد. هدف از این تحقیق شناسایی الگوهای شخصیتی نوجوانان و تعیین میزان همخوانی در نگرش آنها با نگرش اولیاء ایشان می باشد. مواد و روش کار : در این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی الگوهای شخصیتی 400 نوجوان دختر و پسر 12 تا 18 ساله شهر یاسوج به وسیله پرسشنامه شخصیتی آیزنک در سال 1382 مورد ارزیابی قرار گرفت . سپس این پرسشنامه به وسیله 400 تن از والدین این دانش آموزان از طریق تکمیل پرسشنامه به وسیله آزمودنی و مصاحبه انجام شد. انتخاب نمونه به صورت خوشه ای و تصادفی ساده در مناطق سه گانه شهر یاسوج می باشد. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری غیر پارامتری مانند ویلکاکسون و کروسکال والیس تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها : میزان همخوانی نگرش نوجوانان و والدین آنها در مورد الگوهای شخصیتی در کل ضعیف تا متوسط برآورد شد . در حیطه مشکل در برقراری ارتباط با دیگران بیشترین درصد در دختران دوره راهنمایی (6/70 درصد)، در حیطه تمایل به پرخاشگری دانش آموزان پسر دوره راهنمایی (8/45 درصد) ، در حیطه تمایل به کارهای ماجراجویانه پسران دوره دبیرستانی(4/71 درصد)، در حیطه رعایت نظم و انضباط در دختران دوره راهنمایی ( 3/68 درصد) ، در زمینه رعایت حقوق دیگران دختران دوره راهنمایی (3/58 درصد) و در زمینه اضطراب و نگرانی در دختران دوره دبیرستان (1/83 درصد) بود . بحث و نتیجه گیری : متوسط میزان برون گرایی دانش آموزان کمتر از میانگین مطالعات پیشین بود، ولی در زمینه مقیاس های دیگر مانند ؛ روان پریشی ، روان رنجوری و دروغ سنجی بالاتر از میانگین تحقیقات دیگر بود . از متغیرهای مورد بررسی فقط بی سوادی مادر تاثیر معنی داری بر مقیاس های برون گرایی داشت یعنی کودکان مادران بی سواد کمتر برون گرا بودند . بنابراین پیشنهاد می گردد مطالعات بیشتری در این زمینه صورت گیرد تا به عنوان راهنمایی کوچک برای اولیاء و مربیان مدارس مورد استفاده قرار گیرد .

هدف پژوهش حاضر بررسی تحول برداشت مفهوم هوش در میان کودکان و نوجوانان است به همین منظور تعداد 240 دانش آموز دختر و پسر شاغل به تحصیل در پایه های دوم (8 ساله) و چهارم (10 ساله) ابتدایی و اول (12 ساله) و سوم (14 ساله) راهنمایی (در هر پایه 60 نفر) با پیشرفت تحصیلی متوسط (بدون سابقه مردودی) از مناطق 1 و 18 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 78- 79 انتخاب و با استفاده از مصاحبه بالینی با چهار محور (تعریف هوش و هوشمند ویژگی ها و نشانگان هوشمندی منشا هوش و ثبات و تغییر پذیری) مورد بررسی قرار گرفتند یافته ها نشان دادند که تعریف هوش و هوشمند بر اساس رفتار ها و نمودهای عینی از 8 الی 14 سالگی مشاهده می شود استفاده از رفتارهای مدرسه ای برای تعریف هوش و هوشمند سیری نزولی از دوره ابتدایی به راهنمایی داشته است اکثریت کودکان و نوجوانان منشا هوش را اکتسابی می دانند اعتقاد به تغییر پذیری هوش و توجه به عامل تلاش و تجربه در اکتساب هوش در هر دو دوره تحصیلی مشاهده می گردد.

مقاله حاضر به بررسی خشونت کلامی از نظر معلمان و دانش آموزان مدارس راهنمایی شهر تهران می پردازد. آزمودنی های پژوهش شامل 498 نفر از دانش آموزان دختر و پسر و 43 نفر از دبیران زن و مرد آنها است. یافته های پژوهش نشان می دهد که خشونت کلامی در مدارس راهنمایی شهر تهران شایع است. دانش آموزان فضای آموزشی نامناسب. ارتباطات نامطلوب در مدرسه. و حجم زیاد کتب درسی را باعث خشونت کلامی خود می دانند در حالیکه معلمان بیشتر بر عوامل خارج از مدرسه. در ایجاد خشونت دانش آموزان تاکید دارند. دانش آموزان ناتوانی معلم در تدریس حقوق و در آمد ناکافی و عدم ارتباط مطلوب و همکاری میان معلمان و مسئولان مدرسه را سبب بروز خشونت کلامی معلمان می دانند حال آنکه اکثر معلمان عدم علاقه و انگیزه معلم به حرفه معلمی و تدریس را از عوامل بروز خشونت در معلم تلقی می کنند معلمان بیشتر ازدانش آموزان اعتقاد دارند که مسئولان مدرسه در مقابل خشونت کلامی دانش آموزان و معلمان واکنش نشان می دهند.

با هدف بررسی رابطه بین کیفیت دوستی و راه های مقابله با تنیدگی تعداد 328 دانش آموز دختر پایه سوم راهنمایی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای از مناطق جغرافیایی جنوب مرکز و شمال شهر تهران انتخاب شدنحد تحلیل یافته ها با استفاده از روش تحلیل عاملی و ضریب همبستگی چنحد متغیری پیرسون انجام گرفت نتایج نشان دهنده وجود رابطه مثبت و معنا داری میان مجاورت فیزیکی با مقابله اجتنابی خود فاش سازی با مقابله هیجان مدار رضایتمندی با مقابله مسئله مدار و صمیمت با مقابله اجتنابی بود همچنین در آزمودنی هایی که دارای جایگاه اجتماعی اقتصادی پایین و متوسط بودند رابطه معنا داری بین مجاورت فیزیکی و مقابله اجتنابی خود فاش سازی و مقابله هیجان مدار رضایتمندی و صمیمیت با مقابله مسئله مدار مشاهده شد درحالیکه در آزمودنی هایی که دارای جایگاه اجتماعی اقتصادی بالا بودند هیچگونه رابطه معنا داری میان عامل های کیفیت دوستی و راه های مقابله با تنیدگی مشاهده نگردید عامل اعتماد در دوستی در هیچ یک از سه گروه فوق رابطه معنما داری با راه های مقابله با تنیدگی نداشته است.

هدف: مواجهه با خشونت می تواند سبب ایجاد مشکلات متعدد بهداشت روان در کودکان و نوجوانان باشد. تاکنون مطالعات اندکی در این زمینه در جوامع شرقی انجام شده است. هدف از این مطالعه، شناسایی ارتباط میان مواجهه با خشونت و برخی از خصوصیات روان شناختی که نشانگر وجود پدیده انعطاف پذیری در فرد می باشند بوده است. روش: 500 دانش آموز مقاطع اول، دوم و سوم دبیرستان شهرستان رودهن در این مطالعه شرکت نمودند. ابزار مورد استفاده در مطالعه پرسشنامه خود- گزارش ارزیابی سلامت روانی و اجتماعی (SAHA) بود که این مقاله بر اساس یافته های بدست آمده از برخی مقیاس های آن که عوامل مرتبط با انعطاف پذیری و عوامل حمایتی بوده اند، نوشته شده است. بر اساس پاسخ های داده شده به سوالات مرتبط با مواجهه با خشونت، دانش آموزان در سه گروه بدون مواجهه، شاهد خشونت و قربانی خشونت از نظر عوامل ذکر شده مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: میزان افسردگی، رفتارهای ضد اجتماعی و مصرف سیگار به تدریج از گروه بدون مواجهه تا گروه قربانی خشونت افزایش و امید به آینده در همین جهت کاهش نشان داد. گروه قربانی خشونت بیشترین گزارش را از جسمی سازی داشتند. شیوع علایم اضطرابی در بین سه گروه تفاوت معنی داری نداشت. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه تاکید بر وجود ارتباط میان مواجهه با خشونت و بروز مشکلات روانی - اجتماعی در نوجوانان دارند. به نظر می رسد شاهد خشونت بودن به تنهایی می تواند خطر بروز برخی اختلالات را افزایش دهد و در پیش بینی قدرت انعطاف پذیری افراد موثر باشد.

هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابی قابلیت کاربرد آزمون نگرش سنج مذهب (گلریز 1353) و بررسی اثر فشار اجتماعی بر گزارش افراد از نگرش مذهبی می باشد. به این منظور اثر فشار اجتماعی به عنوان متغیر مستقل بر گزارش افراد از نگرش مذهبی در نمونه ای 60 نفری از دانش آموزان 17 ساله تهرانی (40 نفر دختر، 20 نفر پسر) با استفاده از پرسش نامه نگرش سنج مذهب مورد مطالعه قرار گرفت. ذکر هویت شخصی به عنوان معیار فشار اجتماعی و عدم ذکر هویت به عنوان فقدان فشار اجتماعی مورد استفاده قرار گرفت.

عقاید مذهبی نوجوانان معمولا در سنین 12 تا 18 سالگی شکل مجرد و مجازی به خود می گیرد. نظرات مذهبی نیز سهل گیرانه تر می شوند. ظاهرا در تغییر ارزشهای مذهبی هم عوامل فرهنگی و هم عوامل سنی تاثیر دارند.تحقیقات گالوپ نشان می دهد که افزایش تفکر صوری و انتزاعی در نوجوانان موجب گسترش درک و فهم آنان از طبیعت مذهب می شود همچنین نوجوانان نسبت به موضوعات معنوی علاقه نشان می دهند ... همین بررسی ها نیز نشان دهنده علاقه شدید نوجوانان به موضوعات معنوی است ... در هیچ دوره ای به اندازه دوره نوجوانی ارزشها و استانداردهای اخلاقی برای انسان مطرح نمی شود. توانایی های شناختی فزاینده نوجوانان بیشتر آنان را متوجه مسایل و ارزشهای اخلاقی می کند و آنان راه های پیچیده تری برای کنار آمدن با این مسایل می یابند.در این مقاله، نخست با ذکر اهمیت و جایگاه دوره نوجوانی از دیدگاههای متفاوت، بحران ارزشهای و روند تحول و دگرگونی در ارزشهای نوجوانان، با استناد به نتایج و تحقیقات انجام گرفته در این زمینه، مورد بررسی قرار گرفته و سپس گرایشهای مذهبی و دینی نوجوانان و چگونگی رشد مفاهیم مذهبی در آنان و فرایند تحول و دگرگونی در اعتقادات مذهبی نوجوانان با توجه به تحقیقات انجام یافته مربوطه مطرح و در پایان پیشنهادهای لازم ارایه شده است.