ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۶٬۱۲۱ تا ۴۶٬۱۴۰ مورد از کل ۵۲٬۹۰۷ مورد.
۴۶۱۲۱.

مضامین اخلاقی در مثنوی تازه یافت شده ظهیر کرمانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: ظهیر مثنوی نسخه اخلاقی نیکوکاری سخاوت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۳۲۱
آثار گذشتگان، میراث ارزشمندی برای معاصران و آیندگان است. آثار فرهنگی و ادبی با بن مایه های معرفتی خود قوت و غذای معنوی اهل فکر و هنر است و علت آن هم این است که پل ارتباطی بین گذشته و حال هستند و شناخت و معرفت ما را افزایش می دهد. عهد صفوی نیز از این علوم و فنون بی بهره نبوده است. ظهیر کرمانی (1162 ق) که نامش در هیچ تذکره ای نیامده است از مفاخر شیعی مذهب ایران زمین است. مثنوی پر تمثیل او که 8743 بیت و در بحر رمل است، از آثار ناشناخته ی قرن دوازدهم است و تنها نسخه ی آن به خط نستعلیق و مشتمل بر 265 برگ با شماره ی 9530 در کتابخانه ی مجلس تهران نگهداری می شود. این نسخه شامل داستان های تمثیلی منظومی در بیان اندیشه های عرفانی، اخلاقی، دینی، عاشقانه و غیره است. او در انواع صنایع لفظی و معنوی، طبع آزمایی کرده است و با اشعار تعلیمی خود نکات اخلاقی را برای یک زندگی راستین و حقیقی هموار کرده است. ابیاتش از آیات و احادیث و زندگی ائمه و بزرگان نشأت گرفته است. از این رو لازم است که با وجود زندگی پر تب و تاب امروزی کلام ارزشمند ظهیر به دقت و ژرف نگری مطالعه و بررسی شود تا شاید شمه ای از زندگی و تجربیات گذشتگان مرهمی باشد بر دردهای اخلاقی و اجتماعی و فرهنگی که روح هر انسان آزاده ای را می آزارد.
۴۶۱۲۲.

مقایسه «هفت اختر» عبدی بیک شیرازی و «هفت پیکر» نظامی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عبدی بیک شیرازی هفت اختر نظامی هفت پیکر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۳۴۲
عبدی بیک شیرازی، شاعر، حکیم و دبیر شاه طهماسب صفوی که در سیاق و ترسل با کفایتی تمام عهده دار منصب استیفا بود، از نظیره پردازانِ نظامی گنجوی به شمار می رود که در جواب «خمسه» او به سرودن سه خمسه پرداخته است. «هفت اختر» نیز یکی از مثنوی های اوست که در قفای «هفت پیکر» سروده شده است. این گفتار ضمن مقایسه و بررسی مشابهت ها و مباینت های این دو اثر، از حیث محتوا و ساختار، نشان می دهد که عبدی بیک با تبحّر بسیار خود در سرودن مثنوی، بیشتر از آن که یک مقلّد ناآگاه باشد، با درک آگاهانه از روح و درونمایه اشعار نظامی به خلق اثری منحصر به فرد پرداخته است. اگرچه باورپذیری داستان های «هفت پیکر» بیش از داستان های عبدی بیک است و توصیفات و صحنه پردازی های بسیار ماهرانه نظامی استحکام بیشتری به بافت داستان های او داده است، با وجود این، عبدی بیک نیز با کلامی فاخر و یکدست و با سرعتی بیش از نظامی در پیشبرد داستان های خود کوشیده و کلام نقادانه او که گاه به زیور طنز آراسته شده، دلنشین و خواندنی است.
۴۶۱۲۳.

بررسی نقش تمثیل در تبیین مقوله «خودسازی» در اندرزنامه های پهلوی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: اندرزنامه های پهلوی تمثیل اخلاق دین حکمت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۲۸۹
تمثیل در تشریح مفاهیم ثقیل برای مخاطبان عام نقشی اساسی دارد. از این رو، در متون دینی و اخلاقی که عموم مردم را خطاب قرار می دهند، منعکس شده است. در مقاله حاضر، با بهره مندی از روش توصیفی و تکنیک تحلیل محتوا، تمثیل های به کاررفته در اندرزنامه های پهلوی، بر اساس محتوا    دسته بندی و نقش آن در بازنمایی اهمیت خودسازی در رشد معنوی آدمی بررسی و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که مؤلفان اندرزنامه ها با استفاده از تمثیل، موفق به ساده کردن مفاهیم پیچیده و غامض معرفتی، عینیت بخشی به مسائل انتزاعیِ شناختی، انتقاد از پیش الگوهای رفتاری و فکری، ارائه و بازتعریف مدل های جایگزین سبک زندگی و تسهیل در فرآیند ارتباط مخاطب با نویسنده و متن تولیدی شده اند. همچنین، مشخص شد که بر اساس محتوا، تمثیل ها به انواع: «اخلاقی و تعلیمی»، «دینی» و «حکمی و فلسفی» تقسیم می شوند. اجزاء تمثیلی در این متون نیز، غالباً غیرانسانی (شامل عناصر طبیعت، اجرام آسمانی و موجودات خیالی) هستند.
۴۶۱۲۴.

واکاوی اسطوره شناختیِ زمان درشیوه روایتگری میرچا الیاده (مطالعه موردی: داستان دوازده هزار رأس گاو)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زمان روایت اسطوره ای میرچا الیاده روایتگری اضطراب تاریخی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۳۴۲
   میرچا الیاده، اسطوره شناس و دین پژوه رومانیایی معاصر، در کشور خود به عنوان یک داستان نویس برجسته شناخته می شود؛ بیان مباحثی توسط او چون گذار از زمان خطی تاریخی به زمانِ قدسی و ورود به لحظه ازلی و نوزایی، بخش هایی ناشناخته از اساطیر کهن را برای بشر امروزی قابل درک کرد. وی نگارش و خوانش داستان را راهی برای گذر از زمانِ پراضطراب خطی تاریخی و ورود به زمانِ بی اضطراب و آرام قدسی می داند. بررسیِ یکی از آثار داستانی خود الیاده، دوازده هزار رأس گاو فرصتی است برای دست یافتن به یک شیوه روایتگری ویژه و تحلیل زمان در آن از دیدگاه پژوهش های اسطوره شناختی. در این شیوه روایتگری، داستان با یک زمانِ دَوَرانی در بخش هایی که اضطراب قهرمان به بالاترین حد می رسد به یاریِ گونه ای گذشته نگری، او را وارد زمان قدسی می کند. داستان در فضای پر اضطرابِ جنگ و بمباران بخارست رخ می دهد و نویسنده از خلال روایت این داستان می کوشد زمانِ اضطراب زای تاریخ را به بازی بگیرد و با تاریخ ستیزی در بستر درکی اساطیری از زمان، یأس را در میانه روایتی ویژه، به امید تبدیل کند.
۴۶۱۲۵.

مطالعه تاریخی روابط فرهنگی ایران و ارمنستان از نقطه نظر ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استقلال ارمنستان انقلاب اسلامی ایران رایزنی فرهنگی ایران در ارمنستان روابط فرهنگی زبان آشخارابار زبان گرابار مسروپ ماشتوس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۹۴
ترجمه در روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تأثیری انکارناپذیر دارد. ترجمه یکی از روش های مهم انتقال اطلاعات و دانش در سطح جهان و همچنین ایجاد ارتباط میان ملت های غیر هم زبان است. درباره ایران و ارمنستان نیز این موضوع صادق است. ایران و ارمنستان دو فرهنگ نزدیک به یکدیگر دارند. این دو از دوران باستان ارتباطات بسیار با هم داشته و دارای فرهنگ، پیشینه و همانندی هایی بوده اند. از طرف دیگر، یکی از زمینه های ترجمه که به مطالعه روابط فرهنگی بین دو ملت کمک شایانی می کند، تاریخ ترجمه است. با وجود تمام این ارتباطات و مشترکات، متأسفانه تاکنون به تاریخ ترجمه های انجام شده بین دو زبان فارسی و ارمنی و نقش آن ها در ایجاد رابطه فرهنگی و آشنایی هرچه بیشتر مردمان دو کشور با یکدیگر تحقیقات زیادی صورت نگرفته است. هدف اصلی از این مطالعه تاریخی، آشنا کردن خواننده با تاریخچه ترجمه در ایران و ارمنستان و آغاز ترجمه های فارسی- ارمنی در دو کشور و همچنین روند ترجمه در دو کشور بعد از انقلاب اسلامی است.
۴۶۱۲۶.

بازتاب ادبیات تعلیمی در شعر بهار

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ملک الشعرای بهار ادبیات تعلیمی آزادگی دادگری علم اندوزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۳۵
استفاده از شعر در عرصه ی تعلیم و تربیت در ادبیات کهن ما از دیرباز رایج بوده و در دوران مشروطیت با همه ی تنوع و گستردگی در شعر ملک الشعرای بهار نمود می یابد تا جایی که دیوان بزرگ ترین شاعر معاصر را باید در زمره ی ادبیات تعلیمی به شمار آورد که بیانگر خوش بینی او نسبت به نسل آینده ایران است. او آگاهانه و دل سوزانه از توانایی کم نظیر خود در عرصه ی شعر بهره می برد تا مفاهیم و ارزش های اخلاقی جهان شمولی - که ریشه در فرهنگ اسلامی و تاریخ ایران باستان دارد - را در قالب داستان، تمثیل و ... به مردم خویش ارایه کند. نظر به تنوع مخاطب، این آموزه ها گوناگون و رنگارنگ اند و اغلب ارزش های ملی و دینی را در بر می گیرند. با این وجود مضامینی چون ترغیب به دادگری، آزادگی،       وطن دوستی، دانش اندوزی و مهربانی به خلق را می توان محور این اندرزها دانست.
۴۶۱۲۷.

مضامین افسانه های شفاهی تیپ 467 (تحلیلی بر مضامین تیپ 467 با تمرکز بر افسانه «تنبلو»)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: افسانه های شفاهی تیپ 467 تنبلو دیو روییدن گیاه از خون انسان خصوصیات اخلاقی ناپسند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۴۷۱
دزدیده شدن دختری به دست دیو، زندانی شدن او در مکانی مانند باغ یا قصر و تقاضای آمیزش جنسی دیو از دختر، از مضامین اصلی افسانه های شفاهی تیپ 467 (مطابق فهرست جهانی آرنه- تامسون) نظیر افسانه تنبلو است که به اشکال مختلف در مناطق متفاوت ایران روایت شده است. خون دختر پس از چکیدن در آب به گل تبدیل می شود؛ اعتقاد به این مضمون (روییدن گیاه از خون یا اندام انسان) از دیرباز در بین اقوام مختلف رواج داشته و بن مایه اساطیری آن را می توان در داستان کیومرث در بندهش و روییدن گیاه ریباس از نطفه او یافت. دیو که در این دسته از افسانه ها همواره از دختر تقاضای آمیزش جنسی دارد، نماد انسانی است که به واسطه خصوصیات اخلاقی ناپسند از جامعه طرد شده و اکنون می خواهد با درآمیختن با همنوع خویش دوباره به جامعه بازگردد. اما دختر از پذیرش درخواست دیو سر باز می زند و با رسیدن قهرمان شیشه عمر دیو پیدا شده و قهرمان دیو را از میان بر می دارد. در این پژوهش سعی شده است با نگاهی همه جانبه به این مضامین و تحلیل آنها از دیدگاه های مختلف، چرایی رفتار دیو مشخص شود. شیوه تحقیق در این مقاله تحلیلی-توصیفی است.
۴۶۱۲۹.

بررسی رشد کمی و ارتقای کیفیت رشته زبان و ادبیات فارسی در نظام آموزش عالی ایران

کلیدواژه‌ها: رشد کمی ارزیابی کیفیت اعتبارسنجی رشته زبان و ادبیات فارسی نظام آموزش عالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۲۶۸
زبان فارسی سند هویت، معرف و مظهر دستاوردهای اندیشه فرهیختگان ماست. از این رو توجه همه جانبه به تقویت رشته زبان و ادبیات فارسی در همه مقاطع تحصیلی و خصوصا نظام آموزش عالی مورد تاکید قراردارد. بر این اساس این رشته تقریباً در اکثر دانشگاه ها ارائه می شود. بررسی آماری تعداد دانشجویان آن نشان می دهد که بطور کلی در مقاطع ارشد و دکتری تعداد آنان نسبت به یک دهه پیش نزدیک به دو برابر افزایش داشته و در مقطع کارشناسی نیز بطور متناوب با افزایش و کاهش مواجه بوده است و ناگهان در سال های 94 و 95 کاهش شدیدی یافته است. بنابراین در بررسی روند کمی این رشته،  این سوال مطرح می شود که آیا در کنار تغییرات رشد کمی، کیفیت این رشته از سطح مطلوبی برخوردار است؟ در این مقاله ضمن بررسی رشد کمی پذیرش دانشجو در رشته های زبان و ادبیات فارسی طی 10 سال اخیر، به معرفی الگوی اعتبارسنجی و اهمیت و نقش آن در بهبود و ارتقای کیفیت نظام آموزش عالی پرداخته شده است. همچنین فراتحلیلی بر روی نتایج گزارش های ارزیابی درونیِ 15 گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی انجام شده که نتایج آن نشان می دهد 17 ملاک ارزیابی در سطح مطلوب،34 ملاک در سطح نسبتاً مطلوب و 24 ملاک در سطح نامطلوب قرار دارد. بر این اساس اقدام منسجم جهت ارزیابی و ارتقای کیفیت گروه های آموزشی این رشته ضرورت می یابد. از این رو در پایان مقاله راهکارهایی جهت استقرار نظام مناسب ارزیابی و تضمین کیفیت رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه های کشور ارائه شده است.
۴۶۱۳۰.

La poétique du paysage chez Jules Supervielle et Sohrâb Sepehrî(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Le paysage la nature Jules Supervielle Sohrab Sepehri Michel Collot

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۴۷۰
Depuis le romantisme, le paysage est devenu un enjeu majeur de la littérature. En fait, il est question d'une image extérieure donnée en entier au regard, et c'est la mission de la littérature de la copier autant que possible s’appuyant sur la réalité et par le moyen de la description. Dans cet article nous nous appuyons sur la poétique du paysage dans les œuvres de deux grands poètes contemporains, le premier, Jules Supervielle (1884-1960), poète très attentif à l’univers qui l’entourait; et le second, Sohrâb Sepehrî (1928-1980) qui est l'un des plus grands poètes iraniens du XXe siècle. À travers des exemples tirés de leurs poèmes et en se référant aux idées de Michel Collot sur le paysage et les représentations du paysage, cet article vise à analyser tout d'abord le paysage et ses enjeux environnementaux et ensuite à dévoiler la finalité recherchée par les poètes concernant l’articulation du paysage dans leur poésie.
۴۶۱۳۱.

معرفی موسیقی الشعر اثر ابراهیم أنیس و نقد ترجمه آن با عنوان موسیقیِ شعر

کلیدواژه‌ها: موسیقی الشعر موسیقی شعر ابراهیم أنیس نرگس انصاری نقد ترجمه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۶۰
در این مقاله ابتدا به اختصار کتاب موسیقی الشعر تألیف ابراهیم أنیس معرفی و بررسی شده است. پس از آن ترجمه کتاب به فارسی با عنوان موسیقی شعر که به قلم نرگس انصاری و طیبه سیفی به فارسی ترجمه شده، نقد و بررسی شده است. در نقد ترجمه ضمن اشاره به دشواری ترجمه کتاب به دلیل دشواری موضوع و تنوع شواهد شعری و ذکر برخی از محاسن آن، مانند درنظر گرفتن نحو زبان مبدأ و جابه جایی مناسب عبارات، برخی از اشکالات وارد بر ترجمه نیز مطرح شد که از جمله آن ها ناکامی در ترجمه برخی از اصطلاحات تخصصی، ناهماهنگی در آوردن معادل برای یک اصطلاح واحد، ترجمه نادرست برخی عبارات، اشتباه در ترجمه برخی عبارات عادی، خطا در مشکول کردن عبارات، و اشکالات تایپی و نگارشی متن ترجمه است که امید است در چاپ دوم کتاب، این اشکالات برطرف شود.
۴۶۱۳۲.

واکاوی خوانش تصویری آفتاب از گزاره انسان کامل در مثنوی مولانا و داستان های سهروردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آفتاب انسان کامل تصویر مولوی سهروردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۳۲۵
مهم ترین مضامین آثار عرفانی، تصاویر معرفتی است که از آبشخور اسطوره و فلسفه نشأت گرفته اند. تصویرها به دلیل پیوند ذاتی که با مفاهیم دارند، نقش حیات معنوی عارف را ایفا می کنند. یکی از این تصاویر «آفتاب» است که به عنوان یک کلان استعاره در مثنوی و یک اسلوب فکری در آثار سهروردی مطرح است. در حقیقت این جستار با دو عامل سروکار خواهد داشت؛ ابتدا، رمزگشایی از اندیشه حاکمی است که پشتوانه آفرینش تصویر «آفتاب » برای مفهوم «انسان کامل» به شمار می رود و دیگری، بررسی چگونگی خلق تصاویر واحد برای معانی متعدد یا مفاهیم واحدی که در هیأت تصاویر گوناگون ظهور می یابند. یکی از پاسخ های احتمالی بدان، متأثر بودن «فهم» از «حالات و موقعیت »های گوناگونی است که انسان با قرار گرفتن در آن ها به ادراک متفاوتی نائل می آید و در نتیجه، این فهم های متفاوت در شکل تصاویر متنوع، ممثل می شوند.
۴۶۱۳۳.

A Study of the Metatheatrical Aspects of Peter Shaffer’s Equus(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Metatheatre Play within a Play Breaking the Fourth Wall Direct Address Peter Shaffer

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۳۱۶
The present article aims to analyze the notion of metatheatricality in Peter Shaffer’s Equus and to investigate the functions of such metatheatrical notions as self-reflexivity and fictionality in the overall structure and theme of the play. The central questions of this survey include: In what ways are typical metatheatrical techniques employed in Peter Shaffer’s Equus, and what are the structural and thematic functions of these elements? The present dramaturgical study first reviews the basic tenets of the concept of metatheatre as a postmodern genre in the theatre and then contextualizes them in the structural fabric of the play, focusing on two important metatheatrical elements, namely, play within a play and breaking the fourth wall. The present research shows that there are inner plays in the narrative structure of Equus, which are aligned with the characteristic features of metatheatricality as delineated by Richard Hornby in Drama, Metadrama, and Perception (1986). These plays within a play, which belong to the so-called “the inset type,” construct two sharply distinguishable structural layers. As metatheatrical plays within a play, they self-reflexively call attention to the fictional nature of the play as well as to the possibilities of narrative diversity. Equus breaks the fourth wall of the realistic drama when its lead character directly addresses the spectators, thereby getting them physically and mentally involved in the action. The spectators, as a result, step into the fictional world of the play and start to interact with the characters as the characters start to interact with them. Judgment and interpretation become reciprocal as both the audience and the performers take part in the process of narration and meaning-creation.  
۴۶۱۳۴.

تحلیل کاربرد جامعه شناختی انواع آیرونی در مصیبت نامه عطّار نیشابوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیرونی عطار نیشابوری مصیبت نامه بلاغت روایت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۲۵۲
آیرونی از اصطلاحات مهم و پرکاربرد در سه حوزه نقد ادبی، فلسفه و بلاغت است که برای آن معادلهایی نظیر طعنه، استهزا، کنایه، طنز، تهکم، تجاهل العارف، ریشخند، وارونه گویی و ... قرارداده اند؛ امّا هیچ یک از این معادلها تعریف درست و جامع و مانعی از آیرونی نیست. ساده ترین تعریف از آیرونی تضاد بین بود و نمود است؛ امّا آیرونی علاوه بر تضاد بین بود و نمود، عناصر دیگری هم دارد که در ایجاد آن، نقش اساسی ایفا می کنند. مصیبت نامه یکی از آثار مهم ادب عرفانی است که عطّار در این کتاب برای بیان مسائل اجتماعی و یا طرح مباحث عرفانی در قالبهای متعدد و مبتنی بر دریافت مخاطب از این شگرد هنری و انواع آن بهره جسته است. عطّار از موضعی فراتر از دیگران مسائل مهم زمانه خود را به دقت نگریسته و درک کرده است. نگارندگان با بررسی و تحلیل این اثر عرفانی دریافته اند که عطّار از انواع آیرونی موقعیت، زبانی، ساده لوح، تقدیر، سقراطی، خودزنی و نمایشی در ساختار داستانهایش استفاده کرده است؛ می توان گفت مهمترین دلایل استفاده از آیرونی در مصیبت نامه، بستر روایی و داستانی کلام، بیان مضامین انتقاد اجتماعی و اخلاقی و خفقان سیاسی و محافظه کاری عطّار بوده است.
۴۶۱۳۵.

بررسی نقش موسیقایی قافیه در غزل «محمد علی بهمنی» با رویکردی ساختارگرایانه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: موسیقی شعر موسیقی کناری قافیه ساختارگرایی محمدعلی بهمنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۹۱۵
توجه به موارد مختلف موسیقی شعر (وزن، قافیه و ردیف) در دریافت معانی و حس گوینده در بیان عواطف خود بسیار مؤثر است، به-ویژه وقتی شاعر این موضوع را با قافیه در شعر مطرح می کند؛ قافیه را می توان مهم ترین جلوه گاه موسیقی کناری و اوج هنرنمایی شاعر در آن دانست. محمدعلی بهمنی شاعری غزل سرا شناخته شده است و با توجه به ویژگی غزل هایش در جایگاه غزل نو، مبتکر قافیه هایی است که از واژه های متداول امروزی و در عین حال گوشنواز و در ارتباط با سایر تناسب ها و صنایع غزلش پدید آمده است. در این تحقیق، سعی شده است تا این نوآوری را در غزل با بررسی نقش قافیه و تناسب آوایی آن با حروف بیت، تأثیر حروف قافیه در القای عاطفه مورد نظر شاعر، موسیقی قافیه و تأثیر قافیه در تشخص لفظی و معنایی مفهوم مورد نظر شاعر، با رویکردی ساختارگرایانه نشان دهد.
۴۶۱۳۶.

می عرفان در ساغر بیان (بلاغت)

کلیدواژه‌ها: مولانا دقوقی صور خیال تشبیه تمثیل اضافه تشبیهی کنایات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۲۱۰
ا از دیرباز شاعران و نویسندگان برای اثرگذاری بیشتر بر ذهن و جان خوانندگان و نیز نشان دادن هنر کلامی خود به بیان اندیشه های خود با بهره گیری از تخیّلات شاعرانه پرداخته اند. در میان شاعران عارف مولانا جلال الدین در این راه توفیق نمایانی داشته است که راز ماندگاری آثارش – به ویژه مثنوی - در این زمینه است. در این نوشتار به نحوه بیان شاعرانه مولانا در یکی از داستان های مثنوی یعنی قصه دقوقی و کراماتش پرداخته ایم و نشان داده ایم که مولانا چگونه اندیشه های ناب عرفانی را در ظرف صور خیال به خوانندگان مثنوی ارائه کرده است و از تشبیه تمثیل و دیگر تشبیهات و کنایات با موفقیّت بهره برده است. در این مقاله موارد متعدد صور خیال در داستان دقوقی آمده و نشان داده شده است که چرا مثنوی در بیان داستان ها با زبان شاعرانه ممتاز است و با هیچ اثر دیگری قابل مقایسه نیست.
۴۶۱۳۷.

غیرت در منظومه های عاشقانه (ویس و رامین، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ویس و رامین خسرو و شیرین لیلی و مجنون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۳۵۷
اساس و موضوع اصلی منظومه های عاشقانه، عشق و محبت است و از آنجا که از دید عرفا عشق و غیرت ملازم همدیگرند، در این منظومه ها شاهد موارد گوناگون غیرت ورزی شخصیت ها هستیم. در منظومه ویس و رامین، موبد و ویرو و رامین رقیبانی هستند که بر سر تصاحب ویس به جدال با یکدیگر می پردازند و گاه در این راه دچار غیرت می شوند و حتی گاه کار به جنگ و لشکرکشی می کشد. همین رشک و غیرت بین گل و ویس بر سر رامین نیز وجود دارد. در منظومه خسرو و شیرین این غیرت را از سوی خسرو و فرهاد و شیرویه بر سر شیرین و رشک و حسادت بین شیرین و مریم و شکر بر سر خسرو مشاهده می کنیم. در منظومه لیلی و مجنون، مجنون و لیلی نسبت به هم غیرت دارند. واژه غیرت دارای مفاهیم گوناگون است و غیرت از دید عرفا انواع گوناگونی دارد. در این مقاله، شواهد، مفاهیم و انواع گوناگون غیرت، در این سه منظومه عاشقانه بررسی و تحلیل می گردند.
۴۶۱۳۸.

بازشناسی مفهوم خودسازی در اساطیر هندی، اسطوره ی آفرینش و مهابهارات

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اسطوره حماسه هندوان خودسازی مهابهارات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۴۰۷
این مقاله بر آن است نشان دهد که در اسطوره و بویژه اساطیر هندی (آفرینش و مهابهارات) حماسه را دو رویه است. یکی حماسه به معنای شناخته شده آن که داستان دلاوری و تکاوری پهلوان یا مردانی بزرگ در نبرد با هر آن کس است که حرمت حریم سرزمین یا مردمان یا هستی کسی یا چیزی ارزشمند را درهم شکسته باشد؛ که در این رویه، حماسه بسامدی از رخ نمودن آداب جنگاوری و بی باکی است. دیگری آنکه حماسه چندان اوج و عمق می گیرد که از رویه ظاهر جنگی خویش می گذرد و به ژرفای جوانمردی دست می یابد. در این حالت دیگر حماسه یک داستان رزم نیست؛ بلکه برنامه ای هدفمند و الگویی توانمند برای بازسازی درونی کسانی است که در خود، تعلقی به پرورش اخلاق انسانی در چهارچوب حماسه می بینند. در این معنا تلاش قهرمان حماسه تنها جهاد اصغر نیست؛ که جنگ در بیرون است. بلکه پهلوان داستان می کوشد تا به پیروی از الگوهای دینی که نمایه های جاویدان هستی هستند، به جهاد اکبر که جنگ در درون است، دست یازد؛ که کوششی است برای دگرگون کردن ((نبرد تن با تن)) به ((نبرد تن با من)). می توان روزی را به دیده آورد که دست کم در هنگامه ای کوتاه، نبرد تن با تن رخ ندهد؛ اما نمی توان هیچ گاه تصور کرد که نبرد تن با من روی ندهد. اساطیر هندی مورد بررسی داستان همین نبرد است. رزمی که انسان برای همیشه هستی گیتیانه خویش با آن درگیر است. این از بزرگ ترین دلایل ماندگاری اسطوره های دینی است.
۴۶۱۳۹.

تقدیس درفش کاویان در شاه نامه

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: درفش کاویانی ضحّاک نماد ملی سپه سالار تقدیس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۲۷۸
در شاه نامه هر کدام از پهلوانان و جنگ آوران، پرچمی با نقش و نگار مخصوص به خود داشته اند که در حکم شناسنامه و نماد هر یک از آنان محسوب می گردیده و بسیار مقدس شمرده می شده است و چون نقش پرچم، با لیاقت و شخصیت هر پهلوان متناسب بوده لذا درفش کاویانی از همه مهم تر و مقدس تر بوده است. این پرچم نماد طغیان و نهضت حق طلبانه علیه ظلم و ستم است که ابتدا به دست کاوه آهنگر برافراشته گردید و طومار ستمگری ضحّاک را درهم پیچید. در این مقاله به طور گذرا به نقش و رنگ پرچم پهلوانان اشاره ای می شود و به طور مبسوط به پیدایش و اهمیت و قداست درفش کاویانی پرداخته می گردد تا مبرهن شود که این پرچم علاوه بر قداستی که در بین ایرانیان داشته، موجبات رعب و وحشت دشمنان را فراهم می آورده است.
۴۶۱۴۰.

شعر فارسی و انعکاس اوضاع اجتماعی به شیوه گفتگوی تمثیلی از زبان گل ها

کلیدواژه‌ها: گفتگوی تمثیلی جریانات اجتماعی گل ها مناظره

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۳۱۸
با مطالعه موضوعی آثار شاعران، این مهم دریافته می شود که این آثار تصویرگر دنیای واقعیت ها و حقایق است و در آن زشتی ها و زیبایی های موجود در جامعه ی عصر شاعر به تصویر درآمده است. شاعران برای نشان دادن اوضاع و احوال جامعه، شگردهای مختلفی را در شعر خود گنجانده اند یکی از این شگردها استفاده از گفتگوی تمثیلی از زبان گل هاست به طوری که در شعر هر شاعر که تراوش و خودآرایی کرده، اهمیت و ارزش معنایی شعر را رسانده است این گل ها که نماینده و جایگزین انسان هستند می خواهند با روایات رمزی، پیام خود را منتقل سازند، هر چند این گفتگوها باعث لذت و سرگرمی خواننده می شود، اما غرض اصلی از آوردن این گفتگوهای تمثیلی از زبان گل ها، بیان اندیشه های اجتماعی و اثبات و تأکید آنهاست. این مقاله به بررسی دو گفتگوی تمثیلی از زبان گل ها می پردازد که روش بررسی آن توصیفی تحلیلی است با رویکرد مقایسه ای با گفتگوهای تمثیلی دیگر تا برداشتی دیگر و خوانشی نو از این اشعار را نشان دهد.  

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان